Tíminn - 28.01.1948, Blaðsíða 8
8
Reykjavík
21 blað
Forsætisráðherra '
íraks flúinn úr landi
Forsætisráðherra íraks sagði
áf sér íyrir ráðuneyti sitt í
gær. Jafnframt er frá því
skýrt, að hann hafi yfirgef- ,
ið Bagdad í gærkvöldi og far- ■
ið þaðan flugleiðis, en ekki
er vitað hvert hann ætlaði
að fara.
I
Fyrir nokkru var forsætis- :
ráðherrann staddur í London.
Þar undirritaði hann samn-
ing við Breta um ýmis mál
varðandi sambúð Breta og
íraksmanna. Samningur þessi
vár gerður að árásarefni á
.stjórnina og höfðu ýmsar:
róstur hafizt í landinu áður ;
en forsætisráðherrann fór ]
frá London. Eftir að hann
kom heim aftur fór ólgan
vaxandi og nú hefir forsæt-
isráðherrann sagt af sér fyr-
ir sig og ráðuneyti sitt. Ekki
er enn vitað hvaða stjórn
tekur við í landinu, en það ^
mun væntanlega verða til-
kynnt alveg næstu daga I
I
* f
Osamkomulag um
kosningar í Koreu
Eins og áður hefir verið (
skýrt frá hafa bæði Rússar
og Bandarikjamenn hernáms
lið í Koreu. Að undanförnu
hafa verið rannsakaðir mögu
leikar á því, að frjálsar kosn-
ingar færu fram ílandinu svo
að hægt væri að koma þar á
sjálfstjórn. Nefnd sú, er hefir
haft þetta mál til meðferð8\r
af hálfu Bandaríkjamanna
hefir skilað áliti og segir þar
að eins og sakir standa sé
óhugsandi að komast að sam-
lcomulagi við Rússa um þetta
mál. Nefndin leggur hins
vegar til að sett verði á lagg-
irnar stjórn fyrir allt landið
á hernámssvæði Bandaríkja-
manna í suðurhluta þess.
Rússar krefjast
200 milj. dollara
af Austurríki
fRússar hafa tilkynnt að'
þeir hafi farið fram á það
við Austurríki, að það greiði
200 miljónir dollara í stríðs-
skaðabætur á tveim árum.
Segja Rússar, aö þeir hafi
lagt áherzlu á að þessar
greiðslur væru undirstöðu-
atriði fyrir því að friðar-
samningar mættu takast við
landið.
Ráðstefna um
vinnuafl í Róm
Þessa dagana stendur yfir
ráðstefna 15 þjóða í Róm, er
fjallar um hvernig bezt verði
hagnýtt vinnuafl í hinum
ýmsu Evrópulöndum.
Á þessari ráðstefnu eru auk
fulltrúa hinna 15 Evrópu-
þjóða, áheyrendur frá Banda
ríkjunum og 5 alþjóðlegum
samtökum.
(
Þetta er nýja eimtúrbínustöðin við Elliðaárnar. Kún verður telrin í notkun í næstu ‘inánaðamótin,
og r.-eðst þá væntanleRa bót á rafœagnsskortinum, ct verið hcfir til mikils baga í Reykjavík í velur.
Eimtúrbínustöðin við Elliðaár er
m ikið mannvirki
Siaíii mim mika stórlega öryggl hiíateií-
annar og iráða hét á rafmagnsskortiimm
Hin nýja eimtúrhínustöð við Elliðaár er að verða fullbúin
til notkunar þessa dagana. Fyrir nokkru síðan komu hingað
amerískir sérfræðingar til þess að yfirlíta stöðina og setja
iiana í gang, og mun það verða gért snemma í næstá
mánuði.
Með þessari stöð bætist
rafmagnskerfi Reykjavíkur
afl, sem nemur um 8500 kiló-
vöttum, en samanlagt raf-
magn allra rafstöðvanna nem
ur þá 28,000 kv. Láta mun
nærri, að um 60,000 manns
noti rafmagn frá orkuverun-
um þremur, Sogsvirkjuninni,
Elliðaárstöðinni og eimtúr-
bínustöðinni .Þar af eru um
50,000 manns hér í Reykja-
vik, en um 10,000 manns ut-
an Reykjavíkur — í Hafnar-
firði og þorpunum suður með
sjó og í nokkrum byggðum
austan fjalls.
Tvenns konar hlutverk.
Hin nýja stöð við Elliðaár
hefir tvenns konar hlutverk
að inna af hendi. T fyrsta
lagi ér stöðinni ætlað að
framleiða aukið rafmagn
handa Reykjavík, unz hin
nýja viðbótarvirkjun við Sog
ið verður fullbúin. í öðru lagi
á stöðin að hafa það hlut-
I verk, að annast viðbótarhit-
un fyrir hitaveitu Reykja-
víkur köldustu mánuði ársins.
Stöðin sjálf
Hin nýja eimtúrbínustöð er
geysimikið mannvirki. Byrj-
að var að byggja hana haust-
ið 1946, og var sjálft stöðvar-
húsið reist að mestu veturinn
1946 til 1947. Jafnframt og
síðan hefir verið unnið að
niðursetningu véla og öðrum
útbúnaði, sem nauðsynlegt
var að ljúka áður en stöð-
in yrði tekin til notkun-
ar. Er því verki sem sagt að
verða lokið.
Stöðin cr ein vélasam-
stæða, ketill og gufutúrbína,
sem knúð er af gufuafli. Er
ýmist hægt að nota olíu eða
kol til að knýja stöðina.
Umbunaður vegna
hitaveitunnar.
Geysilega mikinn aukaút-
búnað hefir þurft. vegna þess
hlutverks, er stöðinni er ætl-
aö vinna fyrir hitaveituna.
Yfir sjálfa aðalæð hitaveit-
unnar, sem liggur skammt frá
stöðvarhúsinu, hefir verið
byggð eins konar vatnsskipti
stöð, en til beggja hliða
þeirri stöð eru tveir olíu-
geymar, sem hvor um sig
tekur 1600 smálestir af olíu.
Er talið, að sá forði, er báðir
geymarnir taka, muni nægja
sem ársforði af olíu handa
stöðinni, miðað við þá notk-
un, sem stöðinni er áætluð.
Frá skiptistöð hitaveitunnar
og geymunum liggja leiðslur
í sama stokknum til stöðvar-
hússins. Þegar hita þarf vatn
hitaveitunnar, er hægt að
skrúfa fyrir aðalæðina í
skiptistöðinni og láta vatnið
renna eftir sérstakri leiðslu
til eimtúrbínustöðvarinnar.
Þar er það hitað í til
þess gerðum tækjum, og fer
síðan eftir leiðslunni til baka
og í aöalæðina, er flytur það
í bæinn. Er vatnsskiptistöð-
in sjálf mikið mannvirki.
Rafmagnsketillinn.
í stöðinni er aukaketiil, er
á að notast til að framleiða
gufu við næturrafmagn frá
vatnsorkuverunum. — Gufu
þessa á að nota aftur til að
hita með vatn hitaveitunn-
ar yfir nóttina. Þessi ketill
verður aðallega notaður í
minni háttar kuldum en get-
ur þá verið mjög mikils virði,
því að lengst af vetrarins,
eru nú orðið ekki það miklir
kuldar hér sunnan lands, að
þessi ketill ætti að nægja.
Oft koma þó kaldari kaflar
eins og hefir sýnt sig að und-
anförnu. Þá þarf hitaveitan
meiri aðstoð og verður þá að-
alketill stöðvarinnar tekinn
í notkun til að hita vatnið
upp í allt að 97 stig. Meira
má ekki hita það. Séu hins
vegar svo miklir kuldar, að
sú hitun á vatnihu nægi ekki,
er ennþá einn möguleiki, en
hann er sá, að2 dæla vatni!
frá Elliðaánum . inn á eim-
túrbínustöðina og hita það
þar. Því vatni ,verður síðan
dælt inn á aðalæð hitaveit-
unnar og notað til að auka
vatnsmagnið og vatnsþrýst-
ingin þar. E;ga þessar ráðstaf
anir að miða að því, að gera
hitaveituna, svo örugga, að
ekki komi til þess, að hún
nægi ekki fyrir það svæði,
sem hún liggur um i bænum.
Stöðvarhúsið.
Stöðvarhúsið er geysistór
bygging eins og áður hefir
verið sagt og eins og sjá má
af meðfylgjandi mynd. Það
var byggt á þann hátt, að
fyrst var ramelfd stálgrind
sett á trausta steinsteypu-
undirstöðu, en utan á stál-
grindina er sett klæðning úr
sérstöku efni. Er klæðning
þessi í plötum, sem skrúfað-
ar eru á sjálfa stálgrindina.
Hefir þessi byggingarmáti
verið reyndur um alllangt
skeið í Bandaríkjunum og
gefizt þar vel í sambandi við
svona stórhýsi.
Eins og sakir standa er
eimtúrbínustöðin miðuð við
að geta framkvæmt aukahit-
un á hitaveituna eins og
hitaveitan er nú. Ef hita-
veitan verður aukin, er einnig
hægt að auka vélakost eim-
túrbínustöðvarinnar húsrým-
isins vegna og vegna þess
hvernig sjálft stöðvarhús-
ið er byggt, er einnig hægt
að byggja við það eítir því,
sem þörf krefur, án mikill-
ar fyrirhafnar. Má þá bæta
við einni eða tveimur véla-
samstæðum, eftir því, sem
ástæður leyfa. Áætlað er að
allur kostnaður viö þessa
nýju stöð nemi um 18 milj.
króna. Stöðin verður rekin
allan sóiarhringinn og verða
3 menn á veröi, þegar stöðin
er í gangi.
Ný aukning 1950.
Áætlað er að alls muni Sogið
geta framleitt 86 þús. kílóv.
fullvirkjað. Er nú í undir-
búningi mikil viðbótarvirkj-
un þar, er gert er ráð fyrir
að verði tilbúin árið 1950.
Hin nýja virkjun á að verða
það stór að þegar henni lýk-
Batnandi veiðiveour
í Hvalfirði
Veiðiveður er nú orðið all-
gott í Hvalfirði, og fengu
nokkur skip þar sæmilegan
afla síðdegis í gær og í nótt.
Annars má heita, að ekki
hafi verið veiðiveður í firð-
inum lengi að undanförnu.
Ekkert lát virðist vera á síld-
armagninu í firðinum, en
hún heldur ,sig djúpt emj sem
•fyrr,' en grynnir þó helzt á
sér, er dimma tekur. Annars
eru sjómennirnir, sem stunda
síldveiðarnar, farnir að ná
miklu betri árangri við erfið
skilyrði, nú þegar þeir eru
orönir vanir háttum síldar-
innar í Hva-^firði.
í nótt fóru skip að koma
með síld til Reykjavíkur.
Komu þe,ssi skip: Ingólfur
Arnarson með 950 mál, Þor-
steinn E.A. með 700 mál,
Síldin 1300, Súlan 1700, And-
vari TH. 700, Jón Dan 600,
Þorsteinn Re. 900, Freyja 600,
Sleipnir 700, Huginn I. 700,
Akraborg 500.
Eins og sakir standa biða
33 skip löndunar í Reykjavík.
Verið er að losa síld i Hvassa-
fell, og verður því sennilega
lokið á morgun.
Veiðiveður er nú gott í
Hvalfirði, og má búast við
mikilli veiði í Hvalfirði í dag.
Fjáriagaráð franska
þingsins á móti
gengislækkun
Framkvæmd gengisfelling-
arinnar í Frakklandi mun
nú mæta meiri erfiðleikum,
en búizt hafði verið við inn-
anlands, eftir að fjárlaga-
nefnd þingsins hafnaði þess-
um lögum með 17 atkvæðum
gegn 15.
I dag mun franska þingiö
halda áfram að ræða þessi
mál og virðist svo, sem þing-
meirihluti stjórnarinnar sé
ákveðinn í að halda frum-
| varpinu til streitu, þótt fjár-
I laganefndin hafi hafnað því.
■ Það voru aðallega kommtm-
istar, sem greiddu atkvæði á
móti frumvarpinu, en jafn-
framt nokkrir af fulltrúum
ílokks de Gaulle. Hafa þing-
menn kommúnista lýst því
yfir, að þeir muni eftir beztu
getu beita sér á móti fram-
gangi málsins á þingi.
í Bandaríkjunum er geng-
isfellingunni tekið nokkuð
misjafnt, en þó eru blöð þar
í landi almennt á því að við-
urkenna, hversu alvarlegt á-
standið í fjárhagslífi Frakka
hafi verið orðið, en efi er lát-
inn í ljós um þaö að gengis-
fellingin sé hið rétta aðierð
til að ráöa bót á vandkvæð-
um frönsku þjóðarinnar.
ur verði búið að nýta helm-
ing þess, afls, sem talið er
að fáist úr Soginu. Þangað
til að að sú virkjun er full-
gerð, verður hin nýja eim-
túrbínustöð við Elliðaárnar að
duga. Enn mun ekki ákveðið
hvar hin nýja virkjun verður
látin standa við Sogið, en
um þessar mundir er verið
að vinna að þeim málum.
A.