Tíminn - 28.07.1949, Blaðsíða 8

JERlEiVT YFÍKLIT" f DAG:
/i&sjjár í olíuverzluninni
f.í. árg.
Reykjavík
„A FÖRmJM VEGI“ í DAG:
Rifreiðastœ&i hunáu mið-
bœnum.
28. júíí 1949
157. blaff
limskunnur pöiskur
isti í heimsókn hér
Arama hemtar lærði hjjá Chepln en sjálf
laeffir hún haldið hljómlcika í fiestum
stórhorgum heintsins og' leikið nndir
stjjórn frægustu hljómsveiíarstjóra
AS undanförnu hefir dvalið hér í bænum heimskunnur
pólskur píanóleikari og kennari, Helena Morsztyn að nafni.
Hún hefir á langri listaævi ferðast víðsvegar um heiminn
og Iialdið hljómleika í flestum stórfcorgum heims og í öll-
um heimsálfum. Hún er auk þess kunnur píanókennari og
hefir einkum fengizt við kennslu síðustu árin. Blaðamenn
rædtíu í gær við listakonuna, sem sagði þá nokkuð frá lista-
feríi sínum og hinum stuttu kynnum af ísiandi.
Er komin af píanistum
í marga ættliði
Helena Morsztyn er af tón-
listarfólki komin í marga ætt
liði. Langafi hennar var
franskur tónlistarmaður sem
flúði til Póllands eftir frönsku
byltinguna eins og faðir Cop-
ins gerði þá um svipað leyti.
En þessir tveir tónlistar-
menn voru miklir vinir og
amma Mortztyn var leiksyst-
ir Chopins og síðar nemandi
Hans í píanóleik.
Helena lagði ung stund á
píanóleik og náði mikilli
léikni. Hún hlaut hæstu verð-
laun sem veitt eru nemend-
um við skólann í Vínarborg
þegar hún var sextán ára. Á
hinum langa listaferli sín-
um, hefir frúin frúin farið
víðs vegar um heiminn og
haldið hljómleika i flestum
stórborgum og í öllum heims-
álfum. Hún kann þvi frá
mörgu skemmtil. að segja sem
gaman væri að lesa en ekki
rúm til að rifja upp hér að
þessu sinni.
Kenndi við ítölsku hirðina
Um langt skeið kenndi Hel-
ena við ítölsku hirðina.
Kenndi hún meðal annars
konu Umberto síðasta kon-
ungs Ítalíu.
En skömmu áður en styrj-
öldin skall á fór hún til Am-
eríku til hlj ómleikahalds og
var þar er styrjöldin skall á.
Settist hún þá þar að og hefir
dválist þar lengst af síðan.
Hsíir hún auk hljómleika-
halds undirbúið hlj ómleika og
leikið í hljómsveitum undir
stjcrn margra frægustu hljóm
sveitarstjóra heimsins. Hún
hefir einnig kennt miklum
fjölda fólks píanóleik og eru
nemendur hennar í Banda-
rikiunum einum nú orðnir um
þrjú þúsund og rúmlega það.
Eini íslendingurinn, sem
stundað hefir nám hjá Hel-
enu er ungfrú Katrín Viðar.
Leitaði að Geysi í
miðbænum
Á þeim mánaðartíma, sem
frúin hefir dvalið hér á landi,
hefir hún skoðað sig all mik-
io;:úrii hér sunnanlands og er
húr. hrifin af íslenzkri nátt-
úruíegurð, sem hún segir að
sé sérstæð og tignarleg.
Hún hafði heyrt ýmislegt
um ísland, áður en hún kom
hingað og sumt af því reynd-
ist ekki sem ábyggilegast. Þeg
ar hún var á Ítalíu heyrði hún
eftir Balbo hershöfðingja, að
Geysir væri í miðri Reykja-
vík og að bæjarbúar sæktu
sér heitt vatn í hverinn til
að þvo sér. Hún sagðist ó-
sjálfrátt hafa farið að svip-
ast um eftir Geysi í miðbæn-
um þegar hún kom hingað
fyrst, en séð brátt að þarna
hafði um ítalskan áróður ver
ið að ræða.
Leikur í útvarpið hér
á sunnudaginn
Frú Helena kom hingaíð
fyrst og fremst til að hvíla
sig. Hún ætlar á næstunni að
halda fjóra hljómleika í
Minneapolis, en þeir hljóm-
leikar eru haldnir í tilefni
hundruðustu ártíðar Chopins.
Hún ætlar samt sem áður að
gefa íslendingum kost á að
heyra til sín og mun hún
leika einleik á pianó i útvarp
ið á sunnudaginn kemur.
Borgarvlrki
(Framhald af 1. síOu).
frá Þverá, sem er formaður
hennar, og sér að mestu um
framkvæmdir af hálfu félags
ins, og auk hans dr. Jón Jó-
hannesson og Guðmundur
Tryggvason. Hefir Tíminn
snúið sér til Halldórs og feng-
ið hjá honum nokkrar upp-
lýsingar^m^etta.^
Styrkur Alþingis og frjáls
samsköt Húnvetninga.
Á síðustu fjárlögum var á-
kveðið að veita 5 þús. kr.
styrk til þessa verks og Hún-
vetningar í Reykjavík hafa
með frjálsum samskotum
safnað álíka upphæð. Er gert
ráð fyrir, að hleðlsan verði
að minnsta kosti 100 dags-
verk. Hafa bændur í Þverár-
hreppi tekið að sér að vinna
verkið í sumar og hai^st og
verði því lokið næsta sumar,
og fer þá fram eins konar
vígslu- og minningarhátið í
virkinu.
Þeir Konráð Sigurðsson,
bóndi í Böðvarshólum, og Sig
urður Halldórsson, bóndi á
Efri-Þverá hafa á hendi verk
stjórn, en verkið er unnið
undir handleiðslu Kristjáns
Eldjárns þjóðminjavarðar og
aðstoðarmanns hans, Frið-
riks Á. Brekkans, rithöf.
Nýja þrýstilofts-
ílugvélin reynd
Flýgwr hærra og
laraðara en aðrar
fflisgvélar liafa gert
til þessa
ingar- og minningarsjóði
kvenna
15 konnr-fú stigrki til náms otj ferðultitja
1 ' .■i-.--'

200,000 IieisEsilis-
lansir
29 manns létu lífið, 23
særðust og 200,00 urðu heim-
ilislausir, er ægilegur hvirfil-
vindur herjaði á Shanghai-
borg í gær.
1 heiminum.
Ákafir bardagar
i
Akafir bardagar geysa nú
í Mið-Kína, og hörfa herir
Kuomintangst j órnarinnar
undan suður á bóginn. Komm
únistar eru nú komnir fram
hjá Changsha, á Kanton-
Hankow járnbrautarlínunni,
og munu þeir ætla að ein-
angra borgina algjörlega. —
Stjórnin hefir um 300,000
manna lið í Hunan-fylki, um
300 mílur frá Kanton. er
reynir að veita einhverja mót
spyrnu.
Vlðsklptasamn-
ingur
Nýlega var undirritaður við
skiptasamningur milli Þýzka
lands og Grikklands, til eins
árs. Samkvæmt honum skipt-
ast löndin á vörum er nema
að verðmæti 58 millj. doll-
urum.
dóttir, Reykjaýi^. Kr. 1.250,00
til náms í bókfrifenntasögu og
slafneskum. niálum við há-
skólann í Luri|i|ý;;Svíþ j óð.
Þórunn Þór^á^döttir, Rvík.
Kr. 1.250,00 'jiif áfnunhald-
andi náms í íiáttíúrufræði við
háskólann í Ógló.
Styrkir til Tiag-
nýtum greini
Aðalbj Örg“' "Sfg"ti1yggsdóttir,
Þórshöfn á Langanesi. Kr.
1.000,00 til náms við Fack-
skolen for huslig ökonemi,
Uppsala. Skólinn er einhver
hinn mesti í sinni grein á
Norðurlöndum. Útskrifar hús
mæðrakennara, námið er
mjög alhliða.
Anna Loftsdóttir, hjúkrun
arkona, Reykjavík. Kr. 1.500,
00 til framhaldsnáms við
verklega hlið spítalastj órnar
og kennslu hjúkrunarnema.
Dvelur á sjúkraþúsum á Norð
urlöndum.
Bergþóra Benediktsdóttir,
Reykjavík. Kr. 1.000,00 til
náms við „Stockholms till-
skarar akaderrii.'“ Veitir al-

Yfirstjórn Bandaríkjahers
heimsækir Evrópu
Bæðlr vi8 herstjórnir Aflauzhafsríkjamia
Miu hernaðaraðstoð Bandaríkjaiina
Tilkynnt var í Washington í dag, að yfirStjórn alls her-
afla Bandaríkjanna myndi fara til Evrópu til þess að ræða
við æðstu menn herja Norður-Atlanzhafsríkjanna um hern-
aðstoö Bandaríkjanna þeim til handa. Einnig mun her-
stjórnin kynna sér gjaldeyrisvandamál Evrópu eftir föng-
um. Bist er viff, að ferð þessi muni alls taka 10 daga og
munu herforingjarnir heimsækja I^ondon, París, Vínar-
borg og Frankfurt.
en að mjög vel athuguðu
Að athuguðu máli
Dean Acheson, utanríkis-
ráðherra Bandaríkjanna, fór
þess á leit við bandaríska
þingið í dag, að það felldi
ekki dóm yfir frumvarpi for
setans um hernaðaraðstoð til
handa Evrópuþjóðunum, fyrr
hlioa kennslu i saumum, út-
skrifar kennslukonur í þeirri
grein.
Menningar- ýog minningarsjóður kvenna, úthlutar í
18.500,00 kr. |tí;13 ungra námsmanna og tveimur ferða
Hin nýja brezka þrýstilofts ' styrkjum- •
flugvél, de Haviland comet,} -4-;'.
var reynd i fyrsta sinn i dag. Styrkir til hásh'ólanáms:
Flaug hún um 500 yards, á Kristjana lívÓHelgadóttir,
100 mílna hraða á klst. — Hafnarfirði. f^^2-.000,00 til
Flugvél þessi mun fljúga ^haldsnáng| Winnipeg.
. I.Sergrein: báa’þasj ukdomar.
helmingi hraðar og í helm-jjjetjr dvalið.^ýtf - ár sem
ingi meiri hæð en nokkur , kandidat við tÉgSiée Hospital,
önnur flugvél, sem nú er til Winnipeg. ^;'r-
Björg Hermánnsdóttir, frá
Sej^Psfirði. 1.000,00 til
frai^lialdsnái^;Í::í: uppeldis-
og sálarfræði háskólann
í Káu pman n áhoín.
Sigríður Að|á%iður Helga
ár
máli.
Til umræffu
Frumvarpið mun á morgun
koma til umræöu í utanríkis
málanefnd fulltrúadeildar
Bandaríkjaþings. Acheson
mun flytja þár aðalræðuna
og skýra frumvarpið fyrir
nefndarmönnum.
Styrkir til ungra lista-
manna:
Gerður Helgadóttir, Reykja
vík. Kr. 1.500,00 til framhalds
náms í höggmyndalist í Flór-
enze og París. Þessi unga
listakona, lét sj óðsstj órninni
í té, margar myndir af högg-
myndum eftir sig, og er það
gleðilegt þegar dugnaður og
hæfileikar fara saman. Hefir
ágæt meðmæli frá Flórenze
og hefir tekið þátt í sýning-
um.
Erla Guðrún ísleifsdóttir,
Reykjavík. Kr. 1.500,00 til
náms í höggmyndalist í Eng-
landi, „University College,“
London. Ágæt meðmæli kenn
ara sinna, og hefir tekiö þátt
í sýningu.
Guðrún Ágústdóttir, Reykja
vík. Kr. 1.500,00 til áfram-
haldandi listnáms við „Kunst
Akademiet,“ Kaupmannah.
Ágæt meðmæli kennara.
María Hugrún Ólafsdóttir,
Reykjavik. Kr. 1.500,00 til
náms í fresce-málun við
„Kunst Akademiet,“ Kaup-
mannahöfn. Hefir undanfar-
in ár stundað nám við Lista-
háskólann í Kaupmannahöfn
— tekið þátt í sýningu. Ágæt
meðmæli kennara.
Guðrún Á. Símonar, Reykja
vík. Kr. 1.000,00 til áfram-
haldandi söngnáms við „The
English Opera Studic.“ Guð-
rún Á. Símonár er þegar orð-
in Reykvikingum kunn, sem
söngkona og fylgja allir söng
vinir þroska hennar með at-
hygli.
Þórunn Jóhannsdóttir, R.-
vík. Kr. 1.000,00 til áfram-
haldandi píanónáms við „The
Royal Akademi of music,“
London. Þessi unga listakona
er nýlega orðin 10 ára, hún
á þegar óskipta aðdáun lands
manna fyrir hæfileika sina.
Tveir ferðastyrkir:
Ásta Björnsdóttir, Akur-
eyri. Kr. 1.000,00 til utanfar-
ar til að kynna sér barna-
hjúkrun í Danmörku.
Filippía Kristjánsdóttir,
skáldkona, Akureyri. Kr. 750,
00 til utanfarar. Ætlar að
kynna sér bókmenntir við
háskólann í Lundi, Svíþjóð.
í skipulagsskrá sjóðsins
stendur:
„Komi þeir tímar, að kon-
ur og karlar fái sömu laun
fyrir sömu vinnu og sömu að
stæður til menntunar, efna-
lega, lagalega, og samkvæmt
almenningsáliti. þá skulu
bæði kynin hafa jafnan rétt
til styrkveitinga úr þessum
sjóði.“
Það er mikið ánægjuefni
fyrir allt hugsandi íólk í
(Framhald á 7. síðu)