Tíminn - 25.09.1949, Blaðsíða 4

4
TÍMINN, sunnudaginn 25. sept 1949
204. blað
Morgunblaðið og sálmaskáldið
Það eru bráðum þrjú ár
síðan Mbl. tók það eftir Ófeigi
að kalla mig yfirleitt sálma- röksemciir eru ýmsar óvið
skáld, þegar það minnist mín. komandi upplýsingar notað-
Þetta er að vísu nafnbót, sem ar, eins og þser, að ég sé
ég verðskulda ekki, en þó ætla sálmaskáld og þvergata með
ég mér ekki að erfa það við fram húSi þyí, sem Tíminn
blaðið. En samt sem áður er prentaður í, heiti Skugga-
ætla ég að fara nokkrum orð suncj. Það er þetta, sem á
um um viðskipti okkar. ag ráða afstöðu og atkvæð-
um þeirra, sem Mbl- lesa.
Svona ætlar Mbl. að byggja
að upp hreint. meirihlutafylgi
Sj álf stæðisf lokksins!
Eftlr Malldór Kristj ánsson.
Lélegur dómur.
Mbl. lætur oft liggja
því, að sálmaskáldið sé lé-
legur og óheppinn blaðamað-
ur. Því finnst flest, sem úr
hgns penna kemur, nauða-
ómerkilegt og ekki góðgjarnt.
„MorgunbIaðsrök“ og
Morgunblaðssiðferði.
Pyrir nokkrum dögum stóðu
Það eru víst fjarstæður, sem þesgi org . Mbl
þar að auki eru lúalegar og „skáldið hefir undanfarn-
einber heimska að láta frá ar vikur isað við að sann_
sér fara.
Það mætti
færa almenning um að
nú ætla, ef S]jömmtunarmiðasvartamark
þessi dómur Mbls. væri alveg n*-frilTnvs,rn
réttur, að slíkum höfuðkemp- 1
Framsóknar
! væri flutt í anda Jóns Sig-
um og spekingum, sem þar urðssonar. Þetta hefir geng-
eru að verki, veittist ekki ið Ula Fólk trúir ekki slik_
örðugt að meðhöndla piltinn- um afkaraskap á forsetann.
Það væri sennilegt, að grein-; Það veit að hann barðist allt
ar sálmaskáldsins væru tætt-
Geta nú lesendur Tímans
ímyndað sér af hverju rit-
höfundar Mbls. hvað sem þeir
heita, haga sér eins og rök-
þrota aumingjar og mann-
skemma sig á útúrsnúning-
um og beinum ósannindum,
og það þegar kempurnar eiga
þó ekki við meiri bóg en
sálmaskáld Tímans?
Eg læt lesendur mína um
að svara því og eins hinu af
hverju Mbl. leggur svo mikla
stund á persónulega fræðslu
um mig og fleiri Framsóknar
menn, að það gleymir alveg
að segja þjóðinni meö hvaða
bjargráðum flokkur þess
ætli að frelsa hana eftir kosn
ingarnar.
En ég ætla að fara fáein-
um orðum um vinnubrögð
blaðsins.
Skollablinda íhaldsins.
Það þykir ef til vill ónota-
legt að reyna til að svipta
sitt líf fyrir auknu verzlunar þá Valtý og Sigurð frænda
ar í sundur og hraktar frá frelsi. En sálmaskáldið veit hans þeirri gleði, sem þeir
oröi til orðs. Að minnsta kosti þetta ekki 0g forherðist þeg- geta haft af blaðamennsku
mætti gera það svona endr- ar þvi er bent a villu þess“. i sinni. Slik tilfinningasemi
um og eins til að sína hvers, Þetta segír Mbl. í tilefni dugar þó ekki meðan stór
konar mann Tíminn notaðist þesSj að Tíminn hafði birt stjórnmálaflokkur reynir að
við og hvað þetta væri allt kafla úr ritgerð eftir Jón Sig- villa um kjósendur og fleka
vonlaust og ómögulegt hjá urgsson> þar sem hann færði þá til fylgis við sig með því
sterk og glögg rök að því, að að segja ósatt um málflutn-
allt tal og ótti um að kaup-[ing andstæðinganna.
félög yrðu einokunarstofnan- Ef við viljum hafa siðlegan
ir væri ástæðulaus. Síðar var, blæ og samboðinn mönnum
Framsóknarflokknum.
Sálmaskáldið myndi sjálf-
sagt gefast upp á blaða-
mennsku sinni ef hann mætti
slíku og leita sér annarra þetta áréttað og bent á, .að á umræðum um þjóðmálin
Jón Sigurðsson hefði tekið! verður einhvernveginn að
kaupfélagsverzlun fram yfir venja menn af því að treystá
verzlun ágætustu kaupmanna á ósannindin og blekkingarn
islenzkra.
starfa.
Skyldur þeirra, sem
skrifa í blöff.
Sjálfsagt eru mér mislagð-
ar hendur við blaðamennsku
sem annað. Eg er eflaust1 ans um skoðanir Jóns Sig-
skeikull í dómum og skoðun-
um eins og fleiri. Sjálfsagt
álykta ég stundum skakkt af
því að ég hef ekki athugað
allt sem skyldi. Auk þess er
vafasamt, að ég sé alltaf
nógu vandur að heimildun-
um.
Alit þetta skal ég játa að
geti komið fyrir. En þá finnst
mér, að það sé hlutverk
þeirra, sem tekið hafa að sér
að flytja málstað andstæð-
Mbl. gerði engar athuga-
semdir við kenningar Tím-
urðssonar og því síður reyndi
það að véfengja röksemdir
hans. Hitt sagði það, að ég
segði, að Jón Sigurðsson hefði
verið fyrsti flutningsmaður
að tillögu Framsóknarmanna
um að skömmtunarmiðar
gildi sem innflutningsleyfi.
Fyrir nokkrum dögum birti
Tíminn mynd af kosninga-
grobbi Gísla Jónssonar haust
ið 1942-og fylgdi þeirri mynd
grein eftir mig um „Gísla
inganna, að benda á veilur í grjótið". Við þessu segir Mbl.
vörn og sókn hjá mér, —
sýna lesendunum rökleysur
um mig:
„Sakar hinn fallni Fram-
mínar og f j arstæður, svo að ' sóknarengill þingmanninn
þeir hefðu ekki annað af orð
um mínum fyrir satt en það
eitt, sem gagnrýnina stæð-
ist.
um að hafa unnið linlega
að málum Barðstrendinga á
þingi“.
Lesendur Timans vita full-
Þetta held ég að væri sæmi i vel, að grein mín var ekki um
legast fyrir andstæðinga
mína, mestur styrkur við
málstað þeirra, — og auk
þess hefði ég sjálfsagt bezt
af þessari meðferð.
Þrátt fyrir allt, sem mig
brestur til að stunda blaða-
mennSku, langar mig þó til
þess, að umræðurnar snúist
um málefnin og málstað and
stæðinga eins og hann er.
Og ég skal aldrei kvarta und-
an því, að fram sé dregið það,
sem kann að hafa vantað í
málflutning minn og túlkun,
jafnvel þó það kosti það, að
ég tapi trú á fyrri skoðunum.
Þannig á meirihluti að
nást.
En það er nú eitthvað ann-
að en Mbl. hafi þessa að-
ferð. Svo undarlegt sem það
er, þá forðast blaðið eins og
heitan eldinn að lenda í
rökræðum, og þykist þó vera
þjóðmálablað. í staðinn fyr-
það, hvernig Gísli hefði unn
ið á þingi. Hún var varnað-
arorð til fólks, þar sem fé-
sterkir Sjálfstæðismenn leita
kjörfylgis í krafti fjármuna
sinna og þykjast ætla að gera
svo og svo mikið fyrir fólkið
með eigin fé, ef þeir nái kosn
ingu- Þessi viðvörun var studd
fenginni reynslu úr Barða-
strandarsýslu.
Hvað gengur að
mönnunum?
Þessi tvö dæmi nægja til
að sýna vinnubrögð Mbls. í
stað þess að rökstyðja mál
sitt og vinna sigur í umræð-
um um það mál, sem fyrir
liggur, er búin til skröksaga
um það, hvað andstæðing-
urinn hafi sagt. Það er flúið
frá umræðuefninu og svo
segir flóttamaðurinn með
hlakkandi sjálfsánægju.: Sjá
ið þið! Finnst ykkur ekki til
um hvernig ég sigra?
ar í þeim efnum. Ef starfs
menn blaðanna hafa ekki
manndóm til að gæta sín
sjálfir í þessum efnum, verð-
ur fólkið í landinu að hjálpa
þeim til þess. Og því hef ég
verið svo margorður um hé-
gómlega hluti eins og ómerki
leg uppnefni, mitt í sjálfri
kosningabaráttunni, að þetta
speglar aðra miklu merki-
legri og alvarlegri hluti. Hér
er um það að ræða hvernig
íslenzkir kjósendur láta blöð
in tala við sig, því að það eru
lesendurnir, sem líka bera
ábyrgð á því, hvernig blöð-
in eru skifuö.
Menn tala stundum um
blaðaskammir og má hver
virða þær sem vill. En ekki
sæmir þeim, sem á annað
borð gefa sig við stjórnmála-
átökum að kveinka sér, þó
að ýmsu sé að þeim vikið og
stundum af lítilli blíðu eða
hæversku. Hins ætti að krefj
ast, að menn stæðu við orð
sín og héldu sér við staðreynd
ir en lægu ekki í ómerkilegu
slúðri og hártogunum og
gerðu þannig það, sem á-
stæða er til að sé alvarleg og
hörð barátta, að andstyggi-
legum skollaleik.
En þetta er sá kjarni máls
ins, sem ég vildi hér benda
á, að blaðamennska Mbl- að
þessu leyti er ekki barátta,
heldur skollaleikur og glefs
og við þeirri skollablindu er
ástæða til að vara.
Móðgun við fólkið.
Eg hef þá trú, að kjósend-
ur landsins margir hverjir
vilji hlýða á málefnalegar um
ræður og rök en hafi skömm
á útúrsnúningum einum.
Mbl. sem þykist láta sér annt
um sæmd og mannorð kjós-
enda, ætti að virða þá svo
(Framhald á 6. siðu)
ÞAÐ ER LEIÐINLEGT þegar
menn reikna svo skakkt, að það
keniur fram áberandi vanþekk-
ing. Það færi vel á því, að blaða-
menn kynnu litlu margföldunar-
töfluna nokkurnveginn eða að
minnsta kosti svo, að þeir gætu
við rólega yfirvegun skilað réttum
úrlausnum. Eins ættu þeir að
kunna að deila með einum tölu-
staf. Og ef þeir kunna þetta ekki,
þá væri það ósköp æskilegt að þeir
nytu við sér gætnari manna svo
að útreikningur þeirra kæmist
aldrei á prent.
HANNES Á HORNINU liefir nú
tekið að sér að reikna út mögu-
leika Framsóknarflokksins til að
koma manni á þing í Reykjavík,
og eru útreikningarnir sérgrein
hans í þeirri herferð, sem Alþýðu-
blaðið heldur nú uppi gegn kosn-
ingu Rannveigar Þorsteinsdóttur.
Eg mun ekki svara neinu til þess,
sem Hannes hefir tekið til iáns
hjá Mbl., að Rannveig sé í ein-
feldni ■ flekuð í framboð með því
að henni sé talin trú um að hún
nái ef til vill kosningu. Annað
mun Hannesi og þeim, sem hugs-
uðu þetta fyrir hann, sárara en fall
Rannveigar, ef til þess kæmi. Hins
vegar er það sumra manna skap,
að þeir vilja heldur falla með
særrid fyr-ir góðan málstað en lifa
við þá skömm að þjóna kúgun og
ranglæti, þó að vel kunni að vera
borgað. En snúum okkur að reikn-
ingunum.
HANNES SEGIR: „Við seinustu
kosningar hér fékk Framsóknar-
flokkúrinn 1436 atkvæði en til þess
að koma manni að þurfti hann
að fá 3100 atkvæði".
Nú er það hinsvegar staðreynd,
■að listi Sósíalista fékk þrjá menn
kjörna en samtals 6990 atkvæöi.
Það þarf nú alveg sérstaka reikn-
ingsaðferð til að deila 3 í 6 og fá
þrjá út, en á því byrjar Hannes
minn. Svo deilir hann aftur í
riæsta staf og fær einn út úr því.
Flestir lesendur hans munu fá
2330 út úr dæminu, en það er sú
atkvæðatala, sem áttundi þingmaö
ur Reykvíkinga var kosinn með
1946. Framsóknarflokkurinn hefði
því ekki þurft 3100 atkvæði til að
koma að manni þá, heldur 2331.
Þaö sjá allir, sem kunna að deila
með 3 i 6 og 9. Þetta reiknings-
dæmi er nú ekki erfiðara.
NÚ HEFIR FJÖLGAÐ Á KJÖR-
SKRÁ í Reykjavík um nærri fjög-
ur þúsund. Það þarf því fleiri at-
kvæði en síðast til að koma manni
á þing, en enginn veit nákvæmlega
hvað mörg þau þurfa að vera.
Ef miðað er við að greidd verði
26 þús. atkvæði væri hugsanlegt
að Rannveigu nægðu 2400 atkvæði
en mjög liklegt að hún nái kosn-
ingu með 2600 til 2700 atkvæði.
Hitt, sem Alþbi. hefir verið að
tala um, að hún þurfi 3500 at-
kvæði eða 150% aukningu frá síð-
ustu alþingiskosningum er vitan-
lega eins og hver önnur horna-
fræði þess, helber vitleysa. Svo
verðum við líka að gæta þess, að
Framsóknarflokkurinn fékk 1615
atkvæði við síðustu bæjarstjórn-
arkosningar og það var þó alls
ekki meira en flokksfylgi hans.
NÚ SKULUM VIÐ HUGSA
OKKUR að Sjálfstæðismenn fái
4 kosna, Sósíalistar 2 og Alþýðu-
flokkurinn 1. Það er merkilegt, að
Alþbl. hefir sagt, að fyrsti maður
Framsóknarflokksins og þriðji mað
ur Sósíalista væru vonlausir en
hefir aldrei sagt neitt þess háttar
um fimmta mann Sjálfstæðisflokks
ins. En sleppum því. Enginn held
ég nú að trúi á vöxt í Alþýðuflokkn
um að þessu sinni. Það er kal
í toppunum á þeim greinum flest-
um, sem ekki hafa verið klipptar
á þeim meiði. En ef Rannveig
keppir nú við 2. mann Alþfl., 3.
mann kommúnista og 5. mann
íhstldsins er þj/l staíjreynd að'
hver sá flokkur, sem ná vill sætinu
verður að bæta við sig frá síð-
ustu kosningum til að hafa það.
Þá þarf Alþfl. 2 atkvæði, komm-
únistar 3 og íhaldið 5 á móti hverju
einu sem Rannveig fær. Ef til
dæmis Framsóknarflokknum bætt
ust 1100 atkvæði frá síðustu bæj-
arstjórnarkosningum hefði Rann-
,veig 2715 atkvæði. Bættust Sósíal-
istaflokknum önnur 1100 atkvæði
hefði hann 8090 atkvæði alls og
þriðji maður hans fengi þannig
2696% atkv. Bætti Sjálfstæðisfl.
við sig 1100 atkv. fengi hann 12680
atkvæði og firrimti maður hans
2536 atkv.
Þennan reikning vænti ég að sé
óhætt að endurskoða og ég vona
líka að Hannes minn sé svo heið-
ariegur í sér, að hann leiðrétti
sinn reikning. Varla mun hann
vera svo hræddur, að hann þori ekki
að láta réttar tölur koma í ljós,
þegar hann er löksins búinn að
læra aö skipta sex í þrjá staði.
Starkaður gamli.
Leiöarvísir um meðferð
TehCuMm
LANDBÚNAÐARVÉLA
fæst nú á skrifstofu okkar.
kráttartélar h.f
Hafnarsfræti 23, Reykjavík — Sími 81385
AUGLÝSIÐ í TÍMANUM