Tíminn - 25.09.1949, Blaðsíða 6

(
TÍMINN, sunnudaginn 25. sept 1949
204. blað'
TJARNARBID
1 Myndin, sem allir vilja sjá |
= H
Frieda |
I Heimsfræg mynd, sem fjallar |
I um vandamál þýzkrar stúlku, 1
1 sem giftist brezkum hermanni. =
I ASalhlutv.: MAI SETTERLING |
DAVID FARRAR §
GLYNNIS JOHNS |
= Bönnuð börnum innan 14 ára I
Sýnd kl. 7 og 9
I Hrakfallabálkur |
niiiuer 13
| Sprenghlægileg gamanmynd =
Sýnd kl. 3 og 5
| Sala hefst kl. 1 e. h. |

iMfiiiiiiiiiiiiiiiun
N Y J A B I □
Grænn varstu
dalur
; (How Green Wsa My Valley) j
j Amerísk stórmynd, gerð eftir i
; hinni frægu skáldsögu með j
j sama nafni eftir RICHARD i
j LLEWELLYN, sem nýlega kom j
j út í íslenzkri þýðingu.
j Aðalhlutverk:
WALTER PIDGEON
i MAUREEN OHARA
DONALD CRISP
RODDY McDOWELL
i Bönnuð börnum yngri en 12 ára i
Sýnd kl. 3, 6 og 0
Sala hefst kl. 11 f. h.
Morgunbl. og
sálmaskáldið
(Framhald at 4. sí5u).
mikils að þora að ræða mál-
efnin við þá. Það er móðgun
við fólkið í landinu að ætla
því að stjórnast af hártogun-
um og blekkingum. Það er jafn
litilmótlegt að ætla fólki
slíkt og að gera ráð fyrir, að
það þyggi mútur. Það þarf
sama hugarfar til að beita
blekkingum og til að bjóða
mútur. Hvort tveggja á að
ginna og veiða auðtryggnar
sálir, svo að þær glepjist og
missi sjónar á því, sem þær
telja sig ella mestu skipta.
Og það er móðgun við heið-
arlegt fólk að ætlast til þess,
að það gleypi við slíku agni.
Skyldur kjósandans.
Mér þykir hlýða að minna
hér að lokum á skyldur hins
almenna kjósanda og al-
menna lesanda. Oft er um
það talað, að stjórnmálabar-
áttan sé siðlítil og ófögur.
Kjósendur laga hana þó eftir
sér og ef þeir hafa þroska
og dómgreind til að forsmá
og fyrirlíta þær hártoganir
og beinu blekkingar, sem nú
eru hafðar í frammi á ábyrgð
Valtýs Stefánssonar, mun
Mbl. að sjálfsögðu bæta ráð
sitt og barátta þess verða
manneskjulegri framvegis.
Eg ætlast til þess, að fólkið
láti Mbl. finna, að því geðj-
ast ekki svona umræður.
Það mál, sem hér er rætt,
er ekki tímabundið við einar
kosningar. Eg ætla heldur
ekki að hræsna svo, að ég
segist trúa því, að nokkurt
kjördæmi sé laust við lítil-
siglt fólk, sem lætur flekast af
falsi Mbls- Slík skjallyrði mun
ég ekki nota mér til lýðhylli.
En ég skora alvarlega á hvern
heiðarlegan mann, sem skilur
hvað alvarlegt mál er hér
| Fppreisn iim Isorð 1
(Passage to Marseille)
= Ákaflega spennandi og viðburð- |
= arrík amerísk kvikmynd.
i Aðalhlutverk:
HUMPHREY BOGART |
CLAUDE RAINS,
I Bönnuð börnum innan 16 ára |
Sýnd kl. 5, 7 og 9
E 1 —1 E
| Kátir flakkarar. |
Sýnd kl. 3
SÍÐASTA SINN
Sala hefst kl. 11 f. h.
uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiaiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini
BÆJARBÍÓ
• s
I HAFNARFIRÐI |
| í myrkri næíur- |
innar
(The night have eyes) |
i H
| Ógleymanleg mynd eftir skáld- |
| sögu Alan Kennington með |
Sýnd kl. 7 og 9.
1 Bönnuð börnum innan 16 ára. i
: e
i Myndin hefir ekki verið sýnd |
§ í Reykjavík. — Sími 9184
Ofvitinn
Sýnd kl. 3 og 5.
iiiiiliiiillliliiliiiiiiiiiiiiiliiiliunninmiiiiiiiiiiiiiii
■------.i- . M, I VfSft
SKÍPAÚTG6KO
RIKISINS
„HerðÉreíö"
til Stykkishólms, Flateyjar og
Vestfjarðahafna hinn 30. þ.
m. Tekið á móti flutningi tii
hafna milli Patreksfjarðar og
ísafjarðar á þriðjudaginn.
Pantaðir farseðlar óskast sótt
ir á miðvikudaginn.
Gerist áskrefendur að

ununum
Askriftasímar 81300 og 2323
Blaða-
áritunarvél
með ca 400 áritunarspjöldum
til sölu. Ennfremur stálskáp-
ar fyrir spjöldin.
Fyrirspurnir sendit til Tím-
ans. Merkt Áritunarvél.
á ferð, að mæta þeim með
fullri alvöru, sem ætla að
byrgja honum sýn og stela
af honum sannfæringu hans
með útúrsnúningi, fölsunum
og rógi, hver sem slíkt reynir.
Eg trúi því að íslenzk menn
ing sé undir því komin, að
heilbrigð og hugsandi -alþýða
geti haft læknandi áhrif á
lítilsiglda og óvandaða áróð-
ursmenn.
GAMLA B I □
| Ævfntýri á sjó |
(Luxury Liner)
| Skemmtileg ný amerísk söng- |
| mynd í litum.
I JANE POWELL
Z B
i LAURITZ MELCHIOR
| GEORGE BRENT
| FRANCES GIFFORD
| XAVIER CUGAT & hljómsveit I
1 „The Pied Pipers“
Sýnd kl. 3, 5, 7 og 9
Sala hefst klukkan 11 f. h.
= I
5 I
IIIIIIIIIIIIUIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllinii
vio
5KÚIAG0T0
SHANGHAI
5 E
Sýnd kl. 7 og 9_______________|
Gestir í í
Miklagarði
| Afar skemmtileg sænsk gam-
| anmynd gerð eftir sögu Eric
| Kástner með Aldolf Jahr.
| Sagan hefur komið út á ís-
I lenzku.
Sýnd kl. 3 og 5.
Sala hefst kl. 11 f. h.
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
TRIPDLI-BID
| IEótel de Nord |
= Stórfengleg ný fröns stórmynd |
| og síðasta stórmynd MARCEL |
| CARNE, er gerði hina heims- =
| frægu mynd, „Höfn þokunnar", :
| sem var sýnd hér fyrir nokkr- |
= um árum. Danskur texti
Sýnd kl. 7 og 9
1 Bönnuð börnum yngri en 16 ára =
Bing Ðoiig
| Skemmtileg og hlægileg amerísk |
| gamanmynd.
Sýnd kl. 3 og 5.
1 Sala hefst kl. 11 f. h. =
I Sími 1182
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllUIIIIIIIIIIIIIIUIII
Ls.,Brúarfoss’
fer frá Reykjavík fimmtudag
inn þ. 29. þ. m. til Austur- og
Norðurlandsins:
Viðkomustaðir:
Djúpivogur
Stöðvarfjörður
Breiðdalsvík
Fáskrúðsfjörður
Eskifjörður
Reyðarfjörður
Norðfjörður
Seyðisfjörður
Borgarfjörður
Vopnafjörður
Þórshöfn
Raufarhöfn
Kópasker
Húsavík.
H.f. Eimskipafélag ísiands
í Basel . . .
(Framhald al 5. slðu).
gotnesk hús l>*ipra sig sam-
an inn á milli grófgerðra ný-
tízku húsa, og höldum síðan
til Múnsterplatz og dómkirkj
unnar.
Fagurt torg.
Múnsterplatz í Basel er
fegursta torg sem ég hefi séð.
Þar er- ekki eitt einasta minn-
ismerki, torgið hefir ekki ver
ið vísindalega skipulagt af
neinu séníinu, það er ekki til
orðið vegna duttlunga neins
einræðisherrans eða kongs-
ins. Hér er engin lína alveg
^bein, ekkert horn alveg rétt,
ekkert húsanna í kring jafn-
hátt. En hér ríkir yndislegt
samræmi, friður og ró.
Ævintýrið í kirkju-
turninum.
Við torgið stendur hin
fræga dómkirkja, og við get-
um ekki verið þekkt fyrir ann
að en skoða hana, jafnvel þó
að okkur hálfleiðist að skoða
kirkjur, Af eintómri skyldu-
rækni setjum við upp áhuga-
svip, meðan við virðum fyrir
okkur allt pírumpárið þar
irmi, og síðan klöngrumst við
upp nokkur hundruð tröpp-
ur, því að það væri nú skárra,
ef við færum ekki alla leið
upp í turn. Þegar þangað er
komið, erum við svo lafmóðar,
að við getum varla notið út-
sýnisins, sem blasir við. Og
auk þess kom dálítið óhapp
fyrir olckur stöllurnar, þegar
við vorum uppi í turninum.
Hurðin skelltist í lás og við
komumst ekki aftur niður.
Sumum kann ef til vill að virð
ast það rómantískt, að vera
lokaður uppi í kirkjuturni í
Basel. En við vorum sannast
að segj a skelfingu lostnar, því
að við höfðum ekkert nesti
með okkur, nema sígarettur,
og báðar höfðum við lesið
hroðalegar lýsingar á því, í
skáldsögum, hvernig það væri
að verða hungurmorða. Við
vorum því fegnari en orð fá
lýst, þegar einhver túristinn
kom að læstum dyrunum
tæpum klukkutíma seinna, og
náði í kirkjuvörðinn til þess
að opna.
Fögur einkahús
Rétt við Múnsterplatz er
Rittergasse. Það er ákaflega
kyrlát gata og gaman að ganga
eftir henni í hægðum sínum.
— í Basel heita mörg hús
,,Hof“, er mun það sama
og „palazzo" á Ítalíu, og er
það frá þeim tímum, er auð
ugur kaupmannaaðall setti
!svip sinn á bæinn. — Við
Rittergasse eru mörg „Hof“,
hver siklihúfan upp af ann-
arri, þvert stórhýsið af öðru.
Og við göngum um fleirr göt-
ur og sjáum enn fleiri stór-
hýsi, því að einsog vera ber
fyrir auðuga verzlunarborg,
er geysimikið af fögrum
einkahúsum í Basel. Það leyn
ir sér ekki aö Baselbúinn —
Baslarinn hefir verið „indi-
vídúalisti“ og viljað eiga sitt
eigið hús. Þessi gömlu hús
eru fögur og virðuleg, ýmist
grá eða blágrá að lit, allri
skreytingu mjög stillt í hóf.
Þau bera það greinilega með,
sér að þarna hafa menn lifað
góðu lífi öld eftir öld.
En þó að þetta séu fögur
hús, eru þau undarlega kulda
leg og fráhrindandi. Dyrnar
eru rambyggilegar og harölæst
ar og sterklegar jái'ngrindur
fyrir öllum glugguip. Það er
greinilegt að þar býr fólk,
sem vill vera úíaf fyrir sig.
Annars eru margar af þess-
urri járhgrindum fyrir glugg-
unum hreinustu listaverk, og
enn ein sönnun þess, hve
dverghagir menn Svisslend-
ingar eru, þótt ekki megi
kalla þá listamenn. Þær eru
flestar dálítið frá gluggarúð-
unum — sennilega til þess að
hægt sé að opna gluggana og
stinga höfðinu út og sjá hvað
sé að gerast í umheiminum.
Merkiíegar hurðir.
Og um hurðirnar á húsum
þessúm mætti án efa skrifa
,heila doktorsritgerð — svo
haglega eru þær gerðar. Basl
arinn hefir alla tíða gætt
i þess vandlega, að dyrnar á
ihúsi hans væru lokaðar. Þess
|vegna urðu þær aö vera fall-
jegar — og honum samboðn-
ar í samræmi við alla dýrðina
fyrir innan.
Já, það eru mörg falleg hús
í Basel. Ef þeim væri öllum
komið fyrir í einu hverfi,
myndi það sennilega verða
fegursta borgarhverfi í heim
inum. — Maður þarf því
ikannske ekkert að furða sig
i að því, þó að Baslarinn sé
j hreykinn af borginni sinni og
J haldi því fram, að hún sé
^ hreinlegasta borgin í Evrópu
og þar sé ekki til eitt einasta
ióhreint skuggahverfi.
Menningarmiðstöð.
Þótt segja megi, að Baslar-
inn sé fyrst og fremst „biss-
ness“-maður, þar sem borg
hans hefir verið verzlunar-
borg frá upphafi vega, þá hef
ir hún einnig verið menning
armiðstöð. Þar hafa dvalið
langdvölum menn eins og
Erasmus, Holbein, Konrad
Witz, Burchardt og Nietzsche,
sem bjó í Basel í 10 ár.
Trommu konsert.
í mörgum búðargluggum í
Basel höfðum við tekið eftir
hvítum og si'örtum trommum,
af ýmsum stærðum. Ég spurði
að gamni manninn í hótel-
skrifstofunni, hvort þessar
trommur væru eitthvert sér-
einkenni fyrir borgina.
Hann svaraði með því að
spyrja, hvort ég hefði aldrei
heyrt getið um trommu-kon-
sertana í Basel.
Nei, ég varð meira að segja
að viöurkenna, að mér hefði
aldrei dottið sá möguleiki í
hug, að hægt væri að halda
heila trommuhljómleika.
Maðurinn brosti vorkunn-
látu brosi og sagði:
Jú, hér eru haldnir trommu
hljómleikar. Og við Baselbú-
ar erum sennilega einu menn
irnir í Evrópu, sem getum set
ið í 2—3 klukkutíma og hlust
að á trommur — ekkert nema
trommur — án þess að nokk-
urt strengjahljóðfæri, blást-
urshljóðfæri eða yfirleitt
nokkurt annað hljóðfæri
dragi athyglina frá hinum
tignarlegu hljómum tromm-
unnar. f trommuslættinum
greinum við mörg hljóm-
brigði, sem eru öðrum algjör-
lega hulin. Við erum jafn á-
nægð eftir að hafa eytt kvöld
inu á trommukonsert, og þér
eruð eftir að hafa hlustað á
Beethoven. Svona erum við nú
skrítin, hér í Basel.
í Basel í september,
Margrét Indriðadóttir
Eídurinri
gerlr ekki boð á undan sér!
Þeir, sem eru hyggnlr,
tryggja strax hjá
Samwinn.utryggin.gum