Tíminn - 16.08.1951, Qupperneq 4

4.

183. blað.

TÍMÍNN, fimmtudaginn 16. ágúst 1951.
Ferb til Vestfjaroa II.
Frá Bíldudal til Þingeyrar
Frá Bíldudal til Þingeyrar.
Eftir tveggja tíma dvöl á
Bíldudal, er haldið út f jörðinn
og ferðinni heitið til Dýra-
fjarðar. Út á strönd Arnar-
fjarðar norðanverðri, stend-
ur bærínn Lokinhamrar í
mynni Lokinhamradals. Á Lok
inhömrum er skáldið Hagalín
fæddur og uppalinn. Hefir
hann í bókum sínum lýst lífi
og háttum Vestfirðinga betur
en nokkur annar. Allmiklu ut
ar en Lokinhamrar standa
gengur hálendið á milli Dýi-a-
fjarðar og Arnarfjarðar snar-
bratt í sjó fram. Virtist mér
ekki fært fyrir það á landi,
utma fuglinum fljúgandi. —
Þegar komið er norður fyrir
r.es þetta, er beygt inn til
Dýrafjarðar.
Dýrafjörður er einhver
blómlegasta og vinalegasta
byggð Vestfjarða, enda róm-
uð fyrir fegurð. Arnarfjarðar
megin er Þingeyrarhreppur
en með hinni ströndinni ligg
ur Mýrahreppur. Ræktunar
framkvæmdir í Mýra- og
Þingeyrahrepp hafa hin síð
ustu ár verið meiri, en í öðr-
um hreppum Vestfjarða, enda
gefur að líta ýms myndarleg
býli beggja vegna fjarðarins.
Þegar komið er vel inn í
mynni Dýrafjarðar blasir
menntasetrið Núpur við Mýra
hreppsmegin. Telja má mjög
staðarlegt að líta að Núpi, en
eigi gafst mér tími til aö kom
ast þangað. Yzti bær í Þing-
eyrarhreppi er jörðin Sval-
vogar. En næst kemur Keldu-
dalur. Á milli Keldudals og
Sveinseyrar sem er nokkru
innar á ströndinni, er torleiði
mikið. Fyrir nokkrum árum
varð sóknarprestur þeirra
Þingeyrarhreppsbúa fyrir
skriðu, er hann var í emb-
ættisíerð um sókn sína. Var
það Sigurður Z. Gíslason, vel
iátinn myndarklerkur. Má á
því sjá, að harðræði mikið
bjóða Vestfirðjr ýmsum, þeg-
ar prestar þeirra mega leggja
sig í lífshættu í ferðum til
sóknarbarna sinna, enda hef-
ir tæpast þrifist á Vestfjörð-
um nema duglegt fólk og
kjarkmikið, því ávallt hefir
þurft karlmennsku til að
sækja björg í bú, bæði til sjós
og lands. Um miðjan Dýra-
fjörð sunnanverðan stendur
þorpið Þingeyri undir miðju
Sandafelli. Þangað er ferð-
inni heitið til að byrja með.
Þegar kemur inn um Þingeyri
líkist fjörðurinn stööuvatni,
og innan úr fjarðarbotni sýn
ast Sandafell Þingeyrarmegin
og írafell Núpsmegin loka
firðinum. Esja leggst að
bryggju og við, sem til Þing-
eyrar ætlum, göngum á land.
Þingeyri.
Kauptúnið Þingeyri stend-
ur utan í hlíð Sandafells. Það
sem ókunnur ferðamaður
undrar sig á við fyrstu sýn,
er það, að þorpið er nær allt
byggt í brattanum, þar sem
hlíðar Sandafells ná í sjó
fram, en eyrin sjálf, sem er
nes lítið, er skagar út í fjörð-
inn, er að mestu óbyggt.
íbúar Þingeyrar munu vera
um 300. Fækkaði þeim nokkuð
eins og í mörgum þorpum
öðrum á stríðsárunum. Til
Þingeyrar sækja verzlun
sína meginhluti Mýrahrepps,
allur Þingeyrarhreppur og
nokkur hlutí Auðkúluhrepps,
enda hefir kaupfélag Dýra-
fjarðar útibú á Auðkúlu. Þing
Eftsr Hannes Pálsson frá Undirfclli
eyringar hafa dyggilega reynt
að rækta hvern ræktanlegan
blett í námunda við þorpið, og
fyrir nokkrum árum var byggt
pr'estsseturshús á Þingeyri, en
prestssetrið Sandar, er stend
ur bak við Sandafell, lagt til
afnota kauptúninu. Þingeyri
er því betur sett hvað rækt-
unarmöguleika snertir, en
flest önnur þorp Vestfjarða.
Nokkur nýrækt er þegar kom
in á Söndum ,og er kaupfé-
lagsstjóri þeirra Dýrfirðinga,
Eirikur Þorsteinsson, einn
mesti ræktunarmaðurinn.
Eiríkur Þorsteinsson hefir
verið kaupfélagsstjóri þeirra
Dýrfirðinga um 18 ára skeið,
og Ijúka allir upp einum
munni um það, að hann hafi
stjórnað kaupfélaginu af
framsýni og dugnaði.
Framfæri sitt, verða Þing-
eyrarbúar að hafa að mestu af
sjávarfangi, eins og önnur
þorp á Vestfjörðum, og hefir
Eiríkur beitt sér meira fyrir
framkvæmdum í útgerð, en
nokkur annar kaupfélags-
stjóri. Kaupfélagið hefir kom
ið sér upp hraðfrystihúsi og
beinamjölsverksmiðju, sem
nú er verið að fullkomna og
bæta við síldarbræðsiu, er
brætt getur 600—800 mál á
sólarhring. Er því verki nær
lokið, svo vonir standa til að
karfabræðsla geti hafist, með
haustinu.
Gengist hefir Eiríkur fyrir
því, að nokkrir forustumenn
samvinnumála í Dýrafirði
hafa stofnað hlutafélag, er
keypt hefir einn hinua eldri
togara. Hefir félagið látið
setja olíukyndingu í togarann
og standa vonir til að skipið
verði fullbúið ti! veiða með
haustinu.
Á þennan hátt kemur sam-
vinnan fólkinu til hjálpar. —
Innfjarðamið Vestfjarða og
þau sem liggja það nærri
landí að fær séu smærri bát-
um, virðast tæmd, því alger
ördeyða hefir verið um fisk-
afla hin síðustu ár. Virðist
Því eiria lífsbjörg kauptún-
anna að fengin séu stærri
skip, og hagnýting á afla
þeirra verði sem mest í landi.
Dýrfirðingar, með sinn
ötuia kaupf élagsst j óra í
broddi fylkingar. skilja það
ve!, að hagnýting lands og
sjávar þarf að fara saman.
^íeð stþrvirkum tækjum til
öflunar og hagnýt:ngu sjáv-
arfangs, getur á Þingeyri
myndast allmyndarlegt kaup
tún, er hefir að baki sér land-
búnaðarframleiðslu tveggja
til þriggja sveita. Myndu þá
þorpsbúar fá nægar landbún-
aðarvörur úr nánasta ná-
grenni og sveitin blómgast
með bættum markaðsskiiyrð-
um.
Vestfjarðaþorpin hafa flest
hinar ágætustu hafnir. Má
það teljast mikil óstjórn á at-
vinnumálum þjóðar vorrar,að
hinum stórvirku atvinnutækj
um, er keypt hafa verið inn
að tilstuðlan ríkisins, skuli
ekki hafa verið dreift meira
um landið, en raun hefir orð-
ið, ekki sízt til Vestfjarða-
þorpanna.
Dýrfirðingar, með sina
framsýnu forustumenn, virð-
ast hafa vísað veginn i at-
vínnu- og verzlunarmálum.
Fyrirtæki fólksins í byggð-
arlaginu koma upp atvinnu-
tækjunum í landi, til hvers-
konar hagnýtingu framleiðslu
varanna. í vissu sambandi við
sameignarfélag fóiksins, eru
hlutafélög mynduö til rekst-
urs útgerðarinnar.
Með slíkum hætt.i er fólk-
inu tryggt að arðurlnn af
vinnu þess og verzlun, flyzt
ekki úr héraðinu, heldur verð
ur ævarandi eign þess byggð-
arlags, er arðinn hefir mynd-
að. — Með slíkum hætti þarf
fólkið ekki að óttast, að at-
vinnurekandinn selji fraro-
leiðslutækin úr byggðarlaginu
eða rífi hús sín og skilji fólk-
ið eftir án lífsbjargar, en
slíka sorgarsögu má víða
finna á landi voru, frá tíma
einstaklingsrekstursins. Auk
þeirra húsa, véla og verk-
smiðja er Kaupfélag Dýrfirð-
inga hefir komið sér upp, hef
ir það reist mjög myndarlegt
verzlunarhús. Hefi ég ekkert
verzlunarhús séð, sem er eins
haganlega fyrir komið og gef-
ur eins góð vinnuskilyrði og
möguleika til vinnusparnað-
ar, sem verzlunarhús þeirra
Dýrfirðinga. Þorpið er að
leggja vatnsleiðslu úr
Hvammsá, um 5 km. veg, og
verður þá séð fyrir nægu
vatni, en á því hefir v’ljað
verða nokkur misbrestur4 þar
sem aðeins hefir verið um
brunna að ræða, i námunda
við þorpiö.
Norrærca sundrnótið
Úrslitin á Norðurlandasund-
meistaramótinu urðu sem hér
segir síðari daginn:
100 m. frjáls aðferð karla:
1. Per Olson, S 1:00,1 mín.
2. Ole Johanson S 1:00,7 —
3. Pentti Ikonen F 1:02,5 —
4. Pétur Kristj.son 1 1:02,6 —
5. Ari Guðmundss. I 1:03,2 —
6. Roard Woldum N 1:03,6 —
400 m frjáls aðferð konur:
1. Greta Andersen D 5:26,7mín.
2. Mar. Lundquist S 5:39,0 —
3. Ulla F. Madsen S 5:42,9 —
4. Aase Skaeslien N 5:44,9 —
5. Ritva Járvinen F 6:08,5 —
200 m bringusund konur:
1. Jytte Hansen D 3:06,0 mín.
2. Beth Jonsson S 3:06,4 —
3. Kr. Hedegaard D 3:06,8 —
4. Hel. Lorentsen N 3:09,9 —
5. Koija Makela F 3:13,8 —
Þórdís Árnadóttir var áttunda
í þessu sundi, en ekki er kunn-
ugt um tíma hennar.
100 m flugsund karla:
1. Bent Rask S 1:10,8 min.
2. Bengt Uhlin S 1:13,4 —
3. -4. Juha Tika F 1:14,7 —
3.—4. A Kohkönen F 1:14,7 —
5. Carl Ebbe D 1:20,2 —
1500 m frjáls aðferð karia:
1. Per O Östrand S 20:25,7 mín.
2. G. Karlson S 20:40,5 —
3. Erik Christof. D 20:56,2 —
4. Erik Eriksen N 21:25,8 —
5. Bjarne Joc.sen D 22:00,4 —
6. Helgi Sigurðss í 22:00,7 —
Christofersen setti danskt
met ,og bætti því met konunnar
Ragnhild Hveger, 20:57,5 mín.,
sem er heimsmet kvenna á
þessari vegalengd.
Refur bóndi heldur nú áfram
með vísur sínar, þar sem frá
var horfið i gær:
„Eigi fyrir löngu síðan var
ég á gangi með kunningjum mín
um og mættum þá á leiö okkar
fallegri stúlku. Sagði þá kunn-
ingi minn, að ég mætti gæta1
þess að verða ekki „skotinn".
Þá varð eftirfarandi visa til:
.dL... JL
Meiri en setja má í stef
mörg eru lukkuþrotin.
Illt er fyrir aldinn Ref
ef hann verður „skotinn".
En þó eru refir oftast unnir
með skotvopnum.
Eftirfarandi vísur þurfa ekki
skýringar við, en þær kalla ég:
Móti straumnum:
Ef þig fýsir auðnu að fá
æstum lífs í glaumi
Skaltu líkt og lax í á
leita móti straumi.
Ei þeim braut er ávallt grelð
er í strenginn beita.
En það er aldrei auðnu leið
undan straumi að leita.
Til er orðtaeki, sem hljóðar á
þá leið, að einn eða annar hafi
spilað rassinn úr buxunum. 1
tilefni þessa varð eftirfarandi
staka til:
Margur varð á svipinn súr,
— sjálfur vel ég skil það —
þegar báðum brókum úr
botninn hafði spilað.
Það hefir verið sagt, að glað-
lyndi lengi lífið og mun það rétt
vera. Eftirfarandi vísa er kveð-
in í tilefni af þessu:
M.1*.
Ef vér skoðum allir rétt
— ýms það dæmin sanna,
það er víst að lyndi létt
lengir æfi manna.
Ég las fyrir stuttu síðan verð
launasögu Indriða Þorsteinsson
ar í „Samvinnunni". Eigi er það
ætlun mín að fella neinn dóm
um hana, en höfundinum óska
ég góðs gengis, og þó sérstak-
lega þess að hann eigi eftir að
skrifa betri sögu. Að lestri sög-
unnar loknum urðu eftirfarandi
hendingar til:
Suðurlanda sól og hlýju
seggur þessi vona ég finni
Alla leið til ítalíu
Indriði kemst á Blástörinni.
Fremri verðlaun fáir hljóta,
fyrir að rita sögu slíka.
Sinna verka er sætt að njóta,
— sér hann máske Hellas líka.
Blástörin er bezti gróður,
blástörina vel ég kenni.
Blástörin er bragðgott fóður
— beljur mjóika vel af henni.
En það er önnur blástör.
Kvöld eitt núna fyrir skömmu
síðan varð mér litið vestur til
Snæfellsjökuls og kvað þá:
j
Oft þykir mér sætt að sjá
sjólann hárra fjalla,
þegar glóey glampar á
gamlan jökulskalla.
Eftirfarandi vísa þarf ekki
skýringar við, en hún varð til
í gærmorgun þegar ég vaknaði:
Svefninn veitti sálu frið
sælan allra hnossa.
Nú er gott að vakna við
varma sólar kossa.
Nú er víst komið nóg af svo
góðu en þessa vísu læt ég verða
endir kveðskaparins í dag:
Lengur ei Ijóð ég þyl,
lýtt með ýmsum göllum.
Blessunar ég biðja vil,
bændum landsins öllum.
Fleira verður ekki tekið fyrir
í dag.
Starkaður.
Sunnlendingar, athugið!
Auglýsingaumboðsmenn vorir eru:
Kirkjuliæjarklaustri
Vilhjálmur Valdemarsson, útibússtj.
Vík í Mýrdai
Óskar Jónssom fulltrúi.
100 m baksund:
1. Per O. Olson S
2. Rolf Olander S
1:13,3 mín
1:13,6 —

3. Erkki Martinen F 1:14,5 —
. i.;
Hvolsvelli
Stokkseyri
Eyrarbakka
Selfossi
Ólafur Ólafsson, c/o K.R.
Helgi Ólafsson, útibússtjóri.
Helgi Vigfússon, útibússtjórí.
Arinbjörn Sigurgeirsson, kaupmaöur.
Athugii!
Ef þér þurfið að koma auglýsingu til birtingar í
blaðinu, snúið yður til þess umboðsmanns, sem bú-
settur er næst yður og mun hann annast frekari fyr-
irgreiðslu auglýsinga yðar.
£.uHHleh4iH<fat !
Hafið það hugfast, að Tíminn hefir meiri útbreiðslu
en nokkurt blað annað á Suðurlandsundirlendinu. —
Þess vegna tryggið þér yður beztan árangur af auglýs-
ingum yðar í TÍMANUM.
Snúið yður með auglýsingar yðar
til umbobsmanna vorra