Tíminn - 20.08.1952, Blaðsíða 2
2.
TÍMINN,' miðvikudaginn 20. ágúst 1952.
186. blað.
Fjölkvæni Mormóna var félags-
ég nauðsyn og aflagðist 1890
Tíðindamaffur frá Tímanum hefir innt flenry E. Christan-
sen, ættfræffing, eftir ýmislegu varðandi Mormónatrú, en
hann er staddúr liéi á lancR af ástæffiim, sem sagt var frá í
blaöinu í gær.
göngu og náðú á leiðarenda
Mormónar ,munu vera nær eftir 1T1iiclar þréngingar. Þeir
einu menn. sem orðið hafa tóku si upp og héldu yfir
..xyriT trúarofsóknum hér á KlettafjölL Var mikill mann_
landi -i seinni -tíð, og- hefir ';S5fnugur f þeirri för og ferða
. nokkuð verið ritað um þa*r of la- ið mjög erfitt og torsótt.
sóknir. Ekki er kunnupum .En að lokum náði þetta dug_
að neinir játi Mormónatru lega fðlk til landsinS; sem það
hér á landi í dag,- en þó ei hafði séð f draumum sínum
margt fólk af íslenzkúm ætt- talað um , hinni löngu og
um vestan hafs, sem jatar þá erfiðu ferð. Einn dag birtist
erú. Fyrirrennarar jreirra, 70- þeim af fjallsbrun hin breiða
100 manns, fluttu.héðan, eft- slétta _ utah _ fyrirheitna
ár áð hafa tekið truna-og fóru Iandið> landið sem bauð þeim
þá til.Utah.og settust þamað. frið fyrir ofsóknum. sárfætt
•Er-það einmitt vegna þessa og. orþjakað mjakaðist fólkið
.óiks af újlenzkum ættum, niður hlíðarnar með þungfær
sem Christiansen er nú stadd uxaeyki f eftirdragi. Leiðin
ar héi að.vinna að undiibún- hafði Verið ströng, en nú var
ingi myndatöku á kirkjubók- hún á enda og uppbyggingin
ara og öðrum skjölum, sem hðfst
g.efa ; upplýsingar um .ættir
manna. '
Vegurinn til virðingar.
Á upphafsárum Mormóna-
trúar urðu' játendur -hennar
fyrir stöðugum ofsóknum.
Skrifaðar voru skáldsögur,
sem skýrðu frá hinu herfi-
legasta athæfi Mormóna/,
hvernig þeir rændu ungum
stúlkuin og neyddu þær til
íylgilags við sig. Var á allan
máta reynt að níða af þessu.
fólki æruna og þvi einkum
fundið til foráttu, að það
skyldi leyfa fjölkváeni. Vegna
tíðra ofsókna ákváðu Mor-
mónar að nema land, þar sem
þeir gætu verið út af fyrir sig
og-lausir'Við áreitni ofstopa-
marrna, sem ekki skildu þá,
né vildu skilja þá. Þeir lögðu
því í einstæða pílagríms-
Úivarpið
Útvarpið í dag:
Kl. 8,00—9,00 Morgunútvarp. 10,
10 Veöurfregnir. 12,10—13,15 Há-
degisútvarp. 15,30 Miðdegisútvarp.
16,30 Veðurfregnir. 19.25 Veður-
íregnir. 19,30 Tónleikar: Óperulög
(plötur). 19,45 Auglýsingar. 20,00
Fréttir. 20,30 Útvarpssagan: Úr
„Ævintýrum góða dátans Svejks".
eftir Jaroslav'Hasek; II. (Karl ís-
íeld rithöf-undur)-. 21.00 íslenzk tón
Iist; Lög eftir Sigurð Þórðarson
(plötur). 21,25 Frásöguþáttur um
Madagascar (Högni Torfason
fréttamaður). 21.40 Tónleiþar (plöt
ur): Píanósónata í e-moll op. 90
eftir Beethoven - (Egon Petri leik-
ur). 22,00 Fréttir og veðurfregnir.
122,10 D.iassmúsik ((J.ón M. Árna*’
son). 22,30 Dagskrárlok.
Útvarpiö á niorgun:
Kl. 8,00—9,00 Morgunútvarp. 10
10 Veðurfregnir. 12,10—13,15 Há-
degisútvarp. 15,30 Miðdegisútvarp.
16,30 Veðuríregnir. 19,25 Veður-
f.regnir. 19,30 Tónleikar: Danslög.
(plötur). 19.40 Lesin dagskrá næstu
viku. 19,45 Auglýsingar. 20,00 Frétt
ir. 20,20. Tónleikar (plötur)-: Fiðlu
sónata í g-moU' op. 35 eftir Garl
Nielsen (Erling Bloch og -Lund
Ghristiansen IeikalV 20,35 • Erindi:
Séð og. heyr-t á erlendum slóðum;
fyrra .erindt.-.CGísJi Kristjánsson rit
stjóri). 21,00 Kórsöngur: Karlakór
iðnaðarmanna syngurf Rúbert A.
Ottósson stjórnar (plötur). 21,20 í-
þtófctaþáttu'r (Si®virður Sigurðs-
son). 21,35 Sinfóniskir tónleikar
•(plötur): Píariókonsert'U i A-dúr
(K488) eftir Mozart (Arthur Rub
. instein og Sinfóníuhijómsveitin í
Löndon leika; Sir John Barbirolli
■ stjómar). 22,00 Fréttir og veður-
.fregnir. 22,10 Framhald sinfónisku
tónleikanna: Sinfónia nr. 6 i C-dúr
. eftir Schubert (Philharmoníska
hljómsv. í London; Sir Thomas
Beecham stjórnar). 22,40 .Dagskrár
dok. .
Frumbýlingsár.
Á undan hafði verið sendur
hópur manna til að sjá um
sáningu og undirbúa komu að
j alhópsins. Var nú tekið til ó-
Ispilltra málanna, að búa sem
I bezt í haginn fyrir veturinn
' og gekk allt að óskum. Allir
. unnu í sameiningu við upp-
1 skeruna. Sumir voru sendir
upp í fjöllin til veiða, en mat1
fongum var síðan safnað íj
- einn stað og deilt aftur út eft-
ir þörfum um veturinn. Þó að ,
allt virtist leika í lyndi fyrir J
þessu fólki í upphafi, varð
það að líða margar þjáning-
ar, áður en því hafði tekizt
að búa um sig til fullnustu.
Það varð fyrir þungum búsifj
um af engisprettum, sem herj
úðu akra þess og éyðilögðu
uppsker.una, svo lá við hung
ursneyð, en ekkert virtist
geta bugað þetta þrautseiga
'fólk.
Fjölkvæni.
Það, sem einkum var fund-
ið Mormónum til foráttu, var
fjölkvænið. Og þeim var núið
þvi um nasir, að þeir væru
lostafuilir munaðarseggir,
sem svifust þess ekki að ræna
kveníólki, ef þeim litist á það.
Férð þessa fólks yfir Kletta-
fjöll og landnám þess í Ut-
ah, afsannar bezt, að þetta
fólk hafi legið í munaði og j
baðað í rósum og vart hugsað,
um annað en holdsins lysti- I
semdir. Fjölkvæni Mormóna J
var runnið af allt öðrum rót- 1
um. í fyrstu var trúarfélagið ;
mjög fátækt og átti þess eng
an kost að sjá fyrir mörgum
ómögum. Konur voru mikið
fleiri en karlar, en lífsbarátt-
an var hörð og því fyrirsjáan-
legt að þær konur, sem enga
fyrirvinnu hefðu, mundu
lenda á vonarvöl. Var því tek
ið upp þaö ráð, að þeir menn,
sem voru í sæmilegum álnum,
tóku sér íleiri en eina konu,
eða eins margar og þeir gátu
séð fyrir meö góðu móti. Var
þetta eingöngu gert til örygg-
is og til varnar því, að nokk-
ur þyrfti að þola skort. Þetta
gafst mjög vel. Fólkið stóð
saman og heildin var mjög
sterk. Þegar svo lífsbaráttan
varð ekki eins hörð og á
fyrstu landnámsárunum, var
fjölkvænið numið úr gildi,
eða árið 1390. Síðan hafa þau
lög ríkt hjá Mormónum, að
það varðar brottrekstri úr trú
arfélaginu, að taka sér fleiri
en eina korm. • - -
Trúin breiðist út.
Eins og áður er sýnt fram
á, þá var ekki sparað aö
hnjóða í Mormóna og trúar-
brögð þeirra, en þrátt fyrir
sterkan andróður og ofsóknir,
hefir Mormónatrúin stöðugt
verið að breiðast út og á nú
auknu fylgi að fagna, jafnvel
í Norður-Evrópu, t.d. munu
um 1600 manns j'áta Mor-
mónatrú í Danmörku.
Ekki orðin tóm.
Það, Sem einkennandi er
við Mormónatrú, er að áhang
endur hennar láta ekki sitja
við orðin tóm. Þeir láta sér
ekki nægja að þylja svo og
svo marga metra af stólræð-
um um bróðurkæríeika ár t
hvert, heldur láta þeir verkin'
tala. Trúbræðurnir vinna
saman að því að halda regl-
unni svo fjárhagslega sterkri,'
að hún geti stutt fátæklinga
og komið þeim áfram yfir
verstu torfærurnar. Þeir
dýrka bróðurkærleikann
meira í verki en í orði. Þeir
sjá svo til, að trúbræðurnir
gangi ekki atvinnúlausir og
liði þess vegna, og þeir hafa
hjálpað trúbræðrum sínum í
öðrum löndum, svo -.sem í
Þýzkalandi eftir striðið. —
Þeim sendu þeir bæði mat og
fatnaö. ,
Af framangreindu sést, að
árásir og ofscknir þær, sem
Mormónar urðu fyrir í upp-
hafi, voru mjög ranglátar.
Þeir hafa verið misskildir og
trú þeirra rangfærð af mönn
um, sem sjálfsagt hefðu mátt
roðna af blygðun frammi fyr
ir einlægni og sannleiksást
þessa fólks, sem ekkert braut
af sér og vildi — og vill öllum
vel.
YFIKLSTSSYNIMG
á vegnm Mcnntamálaráös íslands í Listasafni ríkisins
frá 9. ágúst til 7. sepfcember 1952. — Opin alla daga
frá kl. 1—10 e. h.
Aðgangseyrir kr. 5.
Miðar, sem gilda allan sýningártímann, kr. 10.
Köfusn fyrirSfggfandi:
ýmis konar húsgögn svo sem borð, stóla, stofuskápa,
klæðaskápa, útvarpsborð, góð og ódýr skrifborð.
Ennfremur okkar ódýru innihurðir, borað íyrir skrá.
Smíðum hverskonar bónuð og póleruð húsgögn eftir
pöntun. Smíðum ennfremur allt til húsa. Verðtilboð
gerð ef teikningar fylgja.
Unnið einungis af fyrsta flokks fagmönnum á eigin
vinnustofu.
Látið fagmenninn smíða það.
Trésmiéicn Einir — Sími 5f)
Jóh. P. Guðmunds., Neskaupstað
•X!
Ferð að Hagavatni
og á Langjökuí
Páll Arason efnir til ferðar
að Hagavatni um næstu helgi
og verður lagt af stað í för-
ina á föstudagskvöldið klukk-
an 8. Ekið verður upp Kalda-
dalsveg og að Hlööufelli og
gengið á Hlöðufell á laugar-
tíag. Síðan verður farið yfir
I.ambahraun að Hagávatni og ‘
gengið á Langjökul á sunnu-'
dag en ekiö til Reykjavíkur
um kvöldið.
Þeir,sem viija eyða skemmri
tima í ferðina geta farið með
öðrum bíl Páls á laugardag
kl. 2 um Biskupstungur að
Hagavatni og gengið á Lang-
jökul með feröafólkinu á
sunnudag. -
Langavegiiriim
(Framhald af 8. síöu.)
á hverjum 6 sekúndum.
Bílastæði eru leyfð um tak
markaðan tíma norðan meg-
in götunnar og er þar stæði
íyrir 80 til 85 bíla og er nú
þegar mikill skortur á bíla-
stæðum.
Leggur til að
breikka götuna.
Samvinnunefnd um skiþu.
lagsmál hefir lagt til, að
Laugavegur verði breikkaður
en aðeins til annarrar hand-
ar, og þá til norðurs, en hve
mikið það verði fari eftir fjár
hagsmöguleikum bæjarins,
einnig mætti breikka hliöar-
götur eða fjölga þeim.
RjónmfcússKjíis'
Bögglasiiijci?
§?nlöii2ki
Kcsk«snB'|ör
KöEvisfeKi
4.0% ©sínr
30 % esísir
Gráðaöstm*
Kjcmiéíosím*
Mvsii®sínr
Mysingur
Heildsölubirgðir hjá:
AC 10*
Eftir baðið Nivea
Þvi að þá cr húðin sérstaklcga viðkvæm.
V bess vegna ættuð þér að nudda Niveas
kremi rækilega á hörundið frá hvirfli
ý til ilja. Nivea-krem hefir inni að halda
euzerit, og þessvegna gætir strax
hinna hollu áhrifa þess á húðina.
"Bað með Niveaskremi" gerir
húðina mjúka og eykur hrcysti hennar.
RENGI
SÚRSAÐ í 1/1 tunnum (100 kg.). Vz tn. (50 kg.), 'A tn. (20 kg.)
og >/8 tn. (10 kg.).
SALTAÐ i 1/1 tn. (100 kg.) og >/2 tn (50 kg.)
HRAÐFRYST — NÝTT
Rengi er mjög næringarmikil fæðutegund. Skv. rannsókn at-
vinnudeildar Háskólans er næringargildi í hverju kg. af súrsuðu
kviðrengi 2.503, sporörengi 1.603 hitaein. Til samanburöar má
geta þess, að næringargildi hvalkjöts er 1.263 hitaein. dilka-
læris 1.080 hitaein, og nautasteikur 937 hitaein.
Heildsölubirgðir:
KJÖT & IIEINGI
Karsnésbraut 34, Fossvogi, sími 7996.