Tíminn - 20.06.1953, Síða 4
#,
TÍMINN, laugardaginn 20. júni 1953.
185' blað.
Þvættingur Jóns Pdlmasonar
um landbúnaðarmdl
Pólltísk saga Jóns svnir, að fylgl vlð Sjálfstæðlsflokkinn sam-
rímist ekki hagsmunum bænda
í Morgunblaðinu 28. maí s.
1. er birt grein eftir Jón
Pálmason, alþingismann, und
ir fyrirsögninni „Tímaliðið
hefir lifað sem sníkjudýr á
landbúnaðinum og samvinnu
stefnunni“. Meginmál grein-
ar þessarar eru órökstuddar
blekkingar og ósannindi um
Framsóknarflokkinn, stefnu
hans og störf, sem yfirleitt ó-
þarft er að svara.
Sem dæmi um mótsagnirn-
ar og vaðalinn í greininni má
nefna það, að Framsóknar-
flokkurinn er talinn stefnu-
laus með öllu og sníkjudýr á
samvinnufélögunum og land
búnaðinum, en í sömu and-
ránni viðurkennt réttilega, að
ýmsir helztu forustumenn
flokksins fyrr og síðar hafi
verið mikilhæfir ágætis-
menn, velvljaðir landbúnað-
inum og unnið honum stór-
kostlegt gagn. . .
En Jón bætir því við, að
þessir menn hefðu getað gert
eins mikið gagn fyrir, land-
búnaðinn og samvinnufélög-
in, þótt þeir hefðu verið í
Sjálfstæðisflokknum. •
Fáránlegri staðhæfingu er
naumast hægt að hugsa sér.
Einmitt það, að þessir menn
hafa verið starfandi í Fram-
sóknarflokknum, hefir gert.
þeim kleift að hrinda í fram-
kvæmd hugsjónum sinum og
flokksins í landbúnaðar og
samvinnumálum. Aftur á
móti er Jón Pálmason sjálf-
ur átakanlegt dæmi um það, j
hvernig fer fyrir framgjörn- j
um mönnum, sem ætla mætti j
að vildu bændastéttinni vel, |
en hendir sú ógæfa að lenda
í Sjálfstæðisflokknum.
Með sinni löngu þing-
setu hefir Jóni Pálmasyni
ekki heppnazt að marka nein
gæfuspor i löggjöf um land-
búnaðarmál. í samvinnu-
málum var þess enn síður aö
vænta. Frammistaða hans
hefir þar verið slík, að ekki
er kunnugt, að jafnvel sauð-
tryggustu flokksmenn hans
hafi nokkurn tíma dottið í
hug að fela honum trúnaðar-
starf í þeim málum, innan
héraðs eða utan.
Jón Pálmason gekk úr
Framsóknarflokknum, þar
sem hann sá sér litlar vonir
um skjótan frama, vegna þess
mannvals, sem skipaði þann
flokk 1 hans héraði, eins og
víðar, og gekk í Sjálfstæðis-
flokkinn, þar sem hann sá
sér opna leið til mannvirð-
inga.
En í samstarfinu við Sjálf
stæðisflokkinn hefir hann
orðið hinn mesti óþurftarmað
ur, þótt eðlishneigð hans til
umbóta hafi í upphafi verið
nokkur. — Nægir í því efni að
minna á, að á dögum nýsköp-
unarstjórnarinnar, þegar rík
ið hafði fullar hendur fjár.
hafði Jón sig alls ekki í
frammi um fjárframlög fyrir
landbúnáðinn, heldur þvert
á móti tók hann eindregið í
streng með Sjálfstæðisþing-
mönnum kaupstaðanna að
koma í veg fyrir ríflegri fjár-
framlög til jarðræktar og til
eflingar Ræktunarsjóðs og
Bygginga- og landnámssjóðs.
Énnfremur stóð hánn ásamt
ílokksmönnum sínum gegn
allri framkvæmd um stofnun
áburðarverksmiðju, sem þá
hefði kostað margfalt minna
en nú.
Þó mun framkoma hans í
Iggrð Búnajðarfélags íslands
einna hrottalegust.
B. í. hafði komið fram með
hugmyndina um stofnun
Búnaðarmálasjóðs, er nota
skyldi til eflingar félagsmál-
um bænda. Meðal annars til
að koma upp viðunanlegu
húsnæði fyrir Búnaðarfélag-
ið, svo og til að jafna að j
nokkru aðstöðumun bænda
til ræktunar og framleiðslu
í hinum ýmsu héruðum. Þetta
mál lögðu óvinir bændasam-
takanna í einelti með J. P. í
broddi fylkingar. Og þegar
þeim tókst ekki að eyða mál-
inu að fullu, komu þeir þó
því til leiðar, að Búnaðarfél.
íslands, sem frumkvæðið átti,.
var svipt öllum tekjum af
sjóðnum til eigin umráða.
Og ekki nóg með það, held-
ur gekk Jón fram fyrir
skjöldu til að eyðileggja
Stéttarsamband bænda, þeg-
ar það var nýstofnað. Hann
gerði sitt ýtrasta til að Stétt-
arsambandið fengi ekki fé úr
Búnaðarmálasjóði til starf-
semi sinnar og tókst það í tvö
ár eða þar til nýsköpunar-
stjórnin lét af völdum.
Sama hug sýndi hann sam-
tökum þessum, þegar hann
stóð með flokksbræðrum sín
um að stofnun Búnaðarráðs
en það ráð var beinlínis sett
á laggirnar til að taka aðal-
verkefnið af Stéttarsamband
inu. í sama skyni stóð Jón
Pálmason gegn lögunum um
framleiðsluráð landbúnaðar-
ins.
Þannig gerði Jón Pálmason
það, sem hann gat til að
svipta . Stéttarsambandið
bæði málefnum og starfsfé.
Ekki tekur betra við, þeg-
ar Jón fer að grobba af
frammistöðu sinni og. flokks
bræðra sinna í fjárpestamál-
unum, og telur, að þeir hafi
haft sérstakt frumkvæði að
fjárskiptunum. Hið sanna er,
að Búnaðarþing 1941 samdi
frumvarp til laga um fjár-
styrk, sem gert var að lögum,
að mestu óbreytt, 9. júlí það
sama ár. Var því víðs fjarri,
að vöntun löggjafar væri því
til fyrirstöðu, að eigi var haf-
izt handa um samfelld fjár-
skipti frá þeim tíma.
Þessi löggjöf fra 1941 er svo
vel úr garði gerð, að síðari lög
um sama efni hafa þar naum
ast um bætt. Það er þvi hin
mesta fjarstæða ,að þings-
ályktunartillaga, sem ekki
kemur fram fyrr en á árinu
1946, hafi haft áhrif á heild-
arframgang málsins.
Það sanna er, að stefnan í
fjárskiptamálinu var mörk-
uð 1944, þegar Vilhjálmur
Þór, sem þá var landbúnaðar-
ráðherra, staðfesti fjárskipta
samþykkt fyrir 5 hreppa milli
Jökulsár og Skjálfandafljóts,
eftir eindregnum óskum Þing
eyinga.
Haustið 1945 var fjárskipt-
unum háldið áfram og hefir
verið framkvæmd árlega síð-
an.
Er furðulegt, að jafnvel
fleiri en Jón Pálmason hafa
haldið fram þeirri firru, að
stefna í fjárskiptamálinu
hafi fyrst verið tekin með
lagabreytingunum 1947, það
er að segja þremur árum eft-
ir að skipulögð fjárskipti hóf
ust, og fjárskipti höfðu farið
fram í öllum sveitum frá Jök-
ulsá á Fjöllum og vestur fyrir
Eyjafjörð.
Jóni Pálmasyni virðist vera
minnisstætt það afrek, sem
hann þykist hafa gert með
þátttöku sinni í nefndar-
starfi til undirbúnings breyt
ingum á fjárskiptalögunum,
er gerðar voru 1947. En það
lítur út fyrir, að þingmenn
hafi ekki kunnað að meta
frumvarpið, þvi flestar megin
breytingar frá eldri lögum,
koma ekki fram í nýju lögun
um. Þetta er ef til vill ekki svo
torskilið, ef tillögur þeirra fé-
laga eru athugaðar. Sem
dæmi má nefna, að þeir ætl
uðust til að fjárskiptabætur
bætur miðað við fjártölu,
manna það ár, sem veikin
hefði fyrst komið í viðkom-
andi hrepp.
Þeir, sem höfðu hafið bú-
skap eða fjölgað fé frá því
veikin kom, áttu þannig ekki
að fá neinar bætur fyrir þann
hluta, sem fjölguninni nam.
Hins vegar áttu þeir, sem féð
hafði stórfækkað hjá, að fá
bætur miðað við fjártölu
sem þeir höfðu átt, e.t.v. fyrir
einum áratug og það eins,
þótt fjárfækkunin stafaði af
Jdví, að þeir væru í þann veg-
inn að hætta búskap fyrir
aldurssakir eða af öðrum á-
stæðum. Fleiri ákvæði voru
þar af svipuðu tægi, en sem
betur fór, náðu ekki sam-
þykki.
En aðalatriði málsins er
það, að nefndarskipun þessi
og lagasetningin frá 1947
hafði engin áhrif á fram-
gang fjárskiptamálsins, sem
bezt sést á því, að skipulögð
fjárskipti höfðu þá staðið af
fullum krafti í 3 haust, eins
og áður er getið og þá þegar
var kominn sá skriður á mál-
ið, að stöðvun á því kom ekki
til greina, nema skortur á
fjárframlögum frá ríkinu
hamlaði framkvæmdum.
Það sannast því hér á Jóni
Pálmasyni, sem skáldið kvað:
.... „Að verma sitt hræ við
annarra eld, og eigna sér
bráð, sem af hinum var
felld“.... enda eru þessar
ljóðlínur tilvalin einkunnar-
orð handa Sjálfstæðisflokkn-
um.
Islandsmótib: 4
Akranes sigraöi KR I
úrslitaleik í B-riðli
Urslitaleikurinn í A-riðli í
íslandsmótinu fór fram á
fimmtudagskvöld og sigruðu
Akurnesingar KR með 4—0.
Eru þá aðeins tveir leikir eft-
ir í mótinu, úrslitaleikur í
B-riðli milli Vals og Víkings,
og síðan úrslitaleikurinn og
keppir þá liðið, sem sigrar í
B-riðlinum við Akurnesinga.
Heyrzt hefir að þessir leikir
muni ekki fara fram fyrr en
eftir heimsókn Austurríkis-
manna. Landsleikurinn við
Austurríki verður 29. júní,
mesta sigurdag íslenzkra í-
þróttamanna, en fyrir tveim-
ur árum voru Svíár, Danir og
Norðmenn sigraðir í lands-
kcppni í knattspyrnu og
frjálsum íþróttum 29. júní.
Úrslitaleikurinn.
Leikurinn á fimmtudaginn
var með afbrigðum skemmti-
legur. Akurnesingar voru vel
að sigrinum komnir, en
markatalan 4—0 gefur ekki
rétta hugmynd um gang leiks
4ns, því að hann var mun jafn
ari, en aldrei var þó nokkur
vafi á því að betra liðið sigr-
aðl. Fyrstu mín. voru nokkuð
fálmkenndar og bæði liðin
þreifuðu fyrir sér af ítrustu
varfærni. Fyrstu marka-
tækifærin komu ekki fyrr en
eftir stundarfjórðung, en þá
spyrnti Sig. Bergsson fram-
hjá i góðu færi. Aðeins síðar
var Þórður Þórðarson fyrir
opnu marki, en Hörður Felix
son bjargaði fyrir KR á mark
línu. Upphlaupin gengu á
víxl og sköpuðust nokkrar
hættulegar stöður, sérstak-
lega eftir fríspyrnur innan
vítateigs, tvær fyrir Akranes
og ein fyrir KR, en Gunnar
Guðmannsson spyrnti þá á
markið, en Magnús varði
naumlega í horn.
Fyista markið kom á 32.
mín. Halldór tók hornspyrnu
vel, Ríkarður skallaði að
markinu, en knötturinn lenti
í KR-ing og hafnaði í net-
inu. Þungi sóknar Akurnes-
inga óx við markið og þremur
mínútum síöar missti Berg-
ur knöttinn fyrir fætur Þórð
ar, sem spyrnti þegar i mark.
Lauk hálfleiknum því með
2—9 fyrir Akurnesinga.
Síðari hálfleikur.
KR-ingar byrjuðu vel í síð-
ari hálfleik og má segja að
f yrsta stundarf j órðunginn
hafi að mestu legið á Akur-
nesingum, enda lék Ríkarður
þá mikið í vörninni. Þó áttu
Ak. á þessu tímabili við og
I RAFGEYMAR |
| 6 volta rafgeymar 105 og 135Í
| ampertíma höfum við fyrir-|
| liggjandi bæði hlaðna og|
1 óhlaðna.
| 105 amp.t. kr. 432.00 óhlaðnir!
| 105 amp.t. — 467.00 hlaðnir S
| 135 amp.t. — 540.00 óhlaðniri
| 135 amp.t. — 580.00 hlaðnir |
| Sendum gegn eftirkröfu. |
I VÉLa- OG
| baftækjaverzlunin|
| Tryggvagötu 23. — Simi 81279|
| Bankastræti 10. — Siml 2852|
S “
við sín skemmtilegu- ^hröðu
upphlaup og á 3.. mín. ^hafði
Þórði tekist áð ‘’fifaúpa' áf~sér
vörnina og .skora, Hsettuleg-
ar stöður mynduðust" einnig
við mark Ak.’ t. d. át'tí Ólafúr
Hannesson skot í. stöng ’ og
Þorbjörn afar gíæsilegt skot,
er rétt stráú'kst 'ffámhjá. En
er líða tók á leikinn náðu Ak.
algjörlega yfirhöndinni. Á 35.
r.iín. skoraði'' Pétur "Georgs-
son fjórða markið, og fleiri
urðu þau ekki, þótt RÍkarður
kæmist þrisvar í dauða'f.æri.
og Halldór stseði eiííú Slnni
fyrir markinú tómu.
Liðin.
Sennilegt er, að Akurnes-
ingar hafi aldrei leikið betri
leik hér á vellirium én í þetta
skipti. Að vísu var vörnin oft
nokkuð opin, þótt það kæmi
ekki að sök 'fléikriúm Fram-
verðirnir voru dr-júgir, Sveinn
beztur, Dagbjartur..afar hepp
inn, en Guðjónhefir oft leik-
ið betur. Ríkarður .var lang-
bezti maðúr liðsíns, og bar
hann af á ‘ vellinum. Notaði
hann samherjana -'meira en
nokkru sinni-áður, og strand
aði leikaðferð KR -algjörlega
á því. Að vísu var hann ó-
heppinn með markskotin, en
það er ekki hægt að ætlast
til, að hann skori í hvert
skipti sem hann er i færi. IJall
dór Sigurbjörnsson kom mest
á óvart „og lék sig inn i lands
liðið.“ Hefir Halldór. aldrei
leikið jafn góðan leik. Þórð-
ur Þ. var einnig í essinu sínu,
og gerði vörn KR erfitt fyrir
með hreyfanleik sínum og
flýti. Hjá KR 'bar Hörður
Felixson ,af og lék afbragðs-
góðan leik. Var hann eini leik
maður liðsins, auk Bérgs í
markinu, sem sýndi landsliðs
getu. Hreiðar Ársælsson var
góður í vörninni og lék tak't-
íkst lang bezt. Bjargaði hann
oft á síðustu stundu. Steinn
var harður af sér, en Guð-
björn réðl ekki við Halidór.
Framlína KR var sundurlaus.
Hörður Óskarsson ’átti, mesta
sök á þvi, en hann. náði sér
aldrei á strik. Sigurður. Bergs
son lék oft laglega á Svein
Ben. en skorti sjáifstraust,
er að marklnu kom. A bað
bættist einnig, að Gunnar
var ekki nógú virkur meö hon
um. Ólafur var hættulegur,
en sýnilega æfingarláús. Þor
. björn lék sinn bezta.leifc hing
,að til, fylginn og harðskeytt-
ur, en naut litiílar aðstoðar.
I Dómari yar Hárines .Sig-
I urðsson og dæmdi hann vel.
Bændur
HOFUM TIL SOLU VAHDAHA
heyhitamæla
Heyhitamælirinn er hvérjúrri börida
ómissandi við heyverkunina. Dragið
ekki að panta heyhitameelá.'. Birgð.ir
takmarkaðar. ....
Samband ísl.
samvinnufélaga
(»
<»
j»
o
O
<>
o ►
»►