Tíminn - 20.11.1953, Blaðsíða 3

264. blað.
TÍMINN, föstudaginn 20. nóvember 1953.
3
I slendingalDættLr
Dánarminning: Anna Tyrfingsdóttir
a
Samkvæmt lögum um geng
isslcráningu, stóreignaskatt
o. fl., nr. 22/1950, 13. gr., svo
og bráðabirgðalögum 20.
apríl 1953, á aö verja 10 millj.
króna aí skatti þeim, sem
innheimtist samkvæmt lög-
verzlunarreikningum fyr-
irtækja á tímabilinu 31.
desember 1941 til 30. júní
„Hún var drengur góður“. 1 sonar, þaðan fluttust þau að unum til þess að bæta verð-
Þessi drengilega mannlýs- Þúfu í Landeyjum til hinna fall> sem oröið hefir á spari-
ing í Njálu um eina Land-; merku hjóna, er þar bjuggu f® einstaklinga.
eyjakonuna í þann tíð, á enn þá, Kristínu Halldórsdóttur | Landsbanka Islands er með
hljómgrunn í hinni sömu og Kjartans Ólafssonar hrepp fyrrgreindum lögum falin
sveit. Og ég tel að ein úr stjóra. Og í þann tíð var hamkvæmd þessa máls.
þeirra hóp hafi verið . hin skólavant að lenda á svo1 Frestur sá, sem settur var
aldna kona, sem var til mold- ' myndarlegu heimili, sem Þúfu upphaflega til að sækja um
ar borin að Akurey í Landeyj-| heimilinu, en að Tungu í bæturnar, hefir nú, skv. á-
um 3. október þessa árs, Anna Landeyjum fluttu þau, Anna kvörðun viðskiptamálaráðu-
Tyrfingsdóttir frá Skeggja- 1 og Einar, árið 1900 og bjuggu neytisins, verið framlengdur
stöðum. - . | þar til 1936 er Einar lézt. Þeg- ; næstu áramóta.
Hún var fædd 13. apríl 1867 ar þau fluttu að Vestri-Tungu | Ftér á eftir er gerð stutt
að Jaðri í Þykkvabæ í Rang- ; voru þau, sem margt fleira 8reni fyrir reglum þeim, er
árþingi. Anna heitin var 15. fólk á þeim tíma, með vega- B'ilda um greiðslu bóta á
harn í röð 18 systkina. Tyrf- ’nesti að mjög skornum sparifé:
ingur var sonur Einars heit-' skammti, nema æskuþrótt og 1) Bótarétt hafa aöeins ein-
ins í Jaðri og Úlfheiðar Ketils ' einbeyttan vilja að bjarga sér j stSklingar, sem áttu spari
dóttur konu hans. Ég get vart og sínu heimili. En þetta ] fé í sparifjárreikningum
stillt mig um að minnast hér heppnaðist með prýði, því þau innlánsstofnana eða í
smásögu, sem lifað hefir urðu vel efnum búinn. Um-
mann fram af manni um gengni á þessu heimili var
þessa formóður Önnu Tyrf- með ágætum, utan húss og
ingsdóttur. Hún var ein af því innan. Og að koma gestur að
fólki, sem kom úr Austan-, Tungu var gott.
eldinum, eins og það hefir oft j Anna og Einar eignuðust
verið orðað hér um slóöir. — [ þrjá drengi, sem allir hafa ver
Sögnin hermir að Ketill, fað- j ið myndar bændur á undan-
ir Úlfheiðar, hafi borið hana gengnum árum í Landeyja-
á bakinu þriggja ára gamla, sveit: Tyrfingur í Tungu, Ein
er hann flúði alls laus frá ar á Sperli og Anton á
býli sínu — enda stemmir sá Skeggjastöðum.
aldur, því hún var fædd 1780, j Anna var í orðsins fyllstu
en Skaftáreldar voru sem merkingu umhyggjusöm og
kunnugt er 1783, en Úlfheiöur ástrík eiginkona, móðir og
í Jaðri kom ekki erindisleysu húsmóðir, fórnarlund hennar
í Þykkvabæinn, hún varð þar (í annara garð var viðbrugðið,
formóðir margra mætra j bæði heima og heiman, þaö
manna, bæði karla og kvenna,' sem hún náði til.
sem prýða vel samtíð sína en j Anna var bæði stórhuga og
þann dag-í dag. Og um Einar (fijóthuga, þar var ekkert hik,
í Jaðri hafa lifað margar i það var einlægni og traust í
sagnir, þVl hann var betur ’ bæði orðum og athöfnum. —
gefinn en fjöldinn, eftir því^Hún var fríð kona og björt
sem sagnir herma. Hann var yfirlitum, hress í bragði, skýr
prýðilega hagmæltur og trú- j 0g greinagóð í öllum viðræö-
maður mikill. Margt af því 'um, hún var trúrækin og
sem Einar orti er tínt og horf- 1 treysti Guði um fram allt. Það
ið móðu timans, þó mun eitt- J var gaman að ræða við hana,
hvað eftir lifa. Ef til vill er , því hún var eins og ég minnt-
ein perla hans í Sálmabókinni ist á, bæði orðhög og fyndin,
ókkar. Versin eftir hinn ó- ; sem hún átti ætt til. Hún var
kunna höfund. Að minnsta j trygg og traust við vini og
kosti hefir sú sögn lifað hér j vegfarendur samtíöar sinnar,
milli manna. Vers þessi lærði'enda voru þess augljós merki
ég þegar ég var lítill drengur (í hennar síöasta áfangastað í
og vil ekki gleyma meðan j hinn helga reit við Akureyjar
mæla má. Ef til vill finnst t kirkju. Við sem átturn sam-
ykkur þetta önnur saga, og leið rneð Önnu, þökkum henni
þó er það sama sagan. Það er j samveruna, og biðjum henni
rótin, sem Anna Tyrfings- j blessunar Guðs á hinni nýju
dóttir er sprottin af, og þaö þroskabraut.
er sannáð mál að gáfur ogj Það var bjart yfir Önnu í
mannkostir endast oft mann j Tungu alla hennar tíð. Og það
fram af mánni, og svo hygg var bjartur og heiður haust-
ég að hafi verið hér, því Anna dagur er við kvöddum hana
var mörgum kostum búinn. j síðast. Sólin rann í heiði í
Hún var fórnfús og svo orð- j sinni dásamlegu dýrð þetta
hög aö ekki var annað hægt j kvöld, og er ég gekk frá leg-
en veita því eftirtekt, enda'stað .hennar flaug í huga
hafa þessir kostir verið aug-'minn það sem skáldið kvað:
ljósir víða í þessari ætt — | „Ekkert fegra á fold ég leit,
ÞINGMAL:
í gær kvað Haíldór Ásgrímsson upp forsetaúrskurð í neðri
deild um þá Itröfu Sjálfstæðismanna, að kosningalagafrum-
varpi Alþýðuflokksins yrði vísað frá, þar sem það bryti í
bága við stjórnarskrána. Úrskurður forseta var sá, að þessi
krafa hefði ekki víð rök að styðjast. Halldór er nú forseti
deildarinnar í fjarveru Sigurður Bjarnasonar, sem er á
ferðalagi um Bandaríkin.
Úrskurður Halldórs fer hér á eftir:
—■ E»vi hefir verið haldío
fram, að frv. á þskj. 121, uin
breyt. á 1. nr. 80, 7. sepf. 1942,
um kosningar til Alþingis, feli
í sér tillögu um breytingu á
stjórnarskránni og beri því að
vísa frv. frá samkvæmt 27. gr.
þíngskapa, þar sem það er
ekki í fyrirsögn nefnt frv. til
stjórnarskipunarlaga.
í 31., 33. og 34 gr. stjórnar-
skrárinnar eru ákvæði um
tölu alþingismanna, kjörtíma
bil þeirra, kjördæmaskipun og
skilyrði kosningaréttar og
1946. Innstæður á spari- kjörgengis til Alþingis. í 31.
sjóðsávísanabókum eru gr. stjskr. eru enn fremur
bótaskyldar, en hins veg-,nokkur fyrirmæli um kosn-
ar greiðast ekki bætur á íngafyrirkomulag. Þar er
innstæður í hlaupareikn-! mælt svo fyrir, að kosning-
ingum og hliðstæðum; arnar skuli vera Ieynilegar,
reikningum. j að kosning alþingismanna í
2) Bætur greiðast á heildar- j Reykjavík og tyímenningskjör margjr varamenn og jöfnun-
sparif járeign hvers aðila í dæmum skuli vera hlutbundin j arþi'ngsæti eru.
árslok 1941, svo framar-; og að þar skuli jafnmargir'
lega sem heildarsparifjár-1 varamenn kosnir samtímis og
eign hans 30. júní 1946 er.á sama hátt. Þar er og ákveð-
að minnsta kosti jafnhá, ið, að deyi þingmaður, kosinn
heildarupphæðinni á fyrri í einmenningskjördæmi', eða i st3skr. se|ir> aS^kosnmgia!og
tímamörkunum. En sé íari frá á kjörtímanum, þá j set3i að oðru leyti namari regl
heildarspariféð lægra 30.;skuli kjósa þingmann í hans uJ’..um alþmgiskosmngar.
júní 1946 en það var í árs-! sta'ð fyrir það, sem eftir er , StjornaTskrargjafinn gcfur
lok 1941, þá eru bæturnar j kjörtímans. TJm uppbótarþing j ÞV1 almenna logg.iafanum
miðaðar við lægri upphæð.menn segir, að þeir geti verið ,uæsla hendur ,um
ina allt að 11 til jöfnunar milli kosnmgatilhogun og akvorð-
3) Ekki eru greiddar bætur! þihgflokka, svo að hver þeirra
á heildarsparifjáreign,sem j hafi þmgsæti í sem fyllstu
var Iægri en kr. 200,00 á samræmí við atkvæðatölu
öðru hvoru tímamarkinu Sína almennar kosningar.
eða þeim báðum. í Heimilt er flokkum að hafa
4) Skilyrði bóta er, að spari-1 landslista í kjöri við ahnenn-
féð hafi verið talið fram ar kosníngar, enda greiði þá
til skatts á tímabilinu, j kjósendur aíkvæði annað
sem hér um ræðir. Þetta I hvort frambjóðanda í kjör-
Halldór Asgrímsson
Önnur fyrirmæli um alþing
iskosningar eru ekki í stjórn-
arskránni. í 3. málsgr. 33. gr.
skilyrði nær þó ekki til
dæmi eða
sparifjáreigenda, sem voru kjóðendur
Jaðarsættinni, sem ég vil
kalla.
Anna fluttist ung að árum
að Miökoti í Þykkvabæ til
unnusta síns, Einars Einars-
5)
6)
landslista. Fram-
þess fíokks, sem
landslista hefir í kjöri og nær
jöínunarþingsæti, taka þá
sæti eftir þei'rri röð, sem þeir
eru í á listanum að lokinni
hinu umrædda
eða ef hann er látinn, lög í „ , , , „ .. ,
erfino-i h ins i efslu manna a landshsía skip
Bótakröfu skal lýst í sið. aö írambjóöendum flokksins í
asta lagi hinn 31. des. ' k3.ordf uíun
1953, að viðlögðum kröfu- I
un mn kosningaúrslit. í kosn-
i'ngalögum má setja ákvæði
um, hver útreikningsaðferð
skuli höfð við hlutbundnar
kosningar og hvernig úrslit
skulu ákveðin í einmennings-
kjördæmum. Almenni Iöggjaf
inn getur ákveðið, að horfið
skuli frá þeirri hlutfallskosn-
ingaaðferð ,sem nú er lögboð-
in, og önnur aðferð upptekin.
Almenní löggjafinn getur
mælt svo fyrir, að sá skuli
vera rétt kjörinn þingmaður
í einmenningskjördæmi, sem
fær flest persónuleg atkvæði.
yngri en 16 ára í lok júní-
mánaðar 1946.
Bótarétt hefir aðeins |
sparifjáreigandi sjálfur á , . ^
thmbili kosmngu. Ska! ao minnSta
kosti annað hvert sæti tíu , Eu löggjáfinn getur lika skip-
að þcssu á þann veg sem nú
er gert, þ. e. að við persónu-
Ieg atkvæði frambjóðanda
ur. Að öðru leyti fer um skip-
missi, til þeirrar innláns- ; !in .jöfnunarþingsæta eftir
j kosnmgalogum. Samtinns og
stofnunar (verzlunarfyr- . , ... , . . „
irtækis), þar sem inn- a sama hatl eru kosnir 3afn-
stæða var á tímamörkun-
skuli leggja atkvæði, sem í því
kjördæmi eru greidd lands-
Msta flokksins, og að sá fram-
(Frámhald á 5 síðu.)
um, 31. desember 1941 og
(eða) 30. júní 1946.
Umsóknareyðublöð fást í
öllum sparisjóðsdeildum
en fagurt kvöld a haustin í þankanna, sparisjóðum og
þannig lauk ævibraut þessar- ; jnnlánsdeildum samvinnufé-
ar merku konu, Onnu Tyrf- ]aga. ðérstök athygU skal vak
ingsdóttur frá Tungu.
Guðni Gislcison.
in á því, ao hver umsækj-
Þar sem miklar umræður
hafa orðið um írv. Alþýðu-
flokksins um breytingar á

Umbúðapappír
andi skal útfylla eitt umsókn! kosningalögunum, þykir rétt
areyðublaS fyrir hverja inn- aö birta Þaö 1 heilu Efni
lánsstofnun (verzlunarfyrir-} Þess er> ab eftirfarandi kafla
tælrl), þar sem hann átti inn um kosningabandalög
hvítur í rúllum
40 cm. og 57 cm.
fyrirliggjandi
O. Johnsoii & Kaabor h.f.
Sími 1740

stæðu eða innstæður, sem
hann óskar eftir að komi til
greina við úthlutun bóta.
Að öðru leyti vísast til leið-
beininganna á umsóknar-
eyðublaöinu.
Heimilt er að greiða bæt-
ur þessar í ríkisskuldabréf-
um.
verði
faætt inn í kosningalögin:
Tveir eða fleiri stjórnmála-
flokkar geta gert með sér
kosningabandalag samkvæmt
reglum þeim, sem hér fara á
eftir. Helmilt er aö láta kosn-
ingabandalag ná til allra kjör
dæma landsins eða aðeins til-
tekinna kjördæma. Heimild
Eftir lok kröfulýsingar- (þessi nær þó aðeins til flokka,
frestsins verður tilkynnt, hve^sem hafa landslista í kjöri og
nær bótagreiðslur hefjast og} átt hafa fulltrúa á Alþingi síð-
hvar þær veröa inntar af asta kjörtímabil.
hendi. Landsbanki íslands. 1 Hafi tveir eða fleiri stjórn-
málaflokkar komið sér sam-
an um kosningabandalag,
skulu þeir tilkynna það skrif-
lega yfirkjörstjórn í þeim
kjördæmum, er kosninga-
bandalagið tekur til, eigi síð-
ar en fjórum vikum og þrem-
ur dögum fyrir kjördag. Á
sama hátt skal tilkynna lands
kjörstjórn kosningabandalag
eigi síðar en fjórum vikum og
tveim dögum fyrir kjördag. í
tilkynningu til landskjör-
stjórnar skal tekið fram, hvort
kosningabandalagið tekur til
landsins alls eða til ákveðinna
kjördæmá og þá hverra.
í kjördæmi, þar sem kosið
er óhlutbundnum lcosningum,
skal leggja saman atkvæða-
CPramh á 5. b)5uí.