Tíminn - 16.04.1955, Page 3

85. blaff.
TÍMINN, laugardaginn 16. apríl 1955.
htmdingajpættir
Dánarminning: Kristín Jóhannsdóttir
húsfreyja á Læk í Ölfusi
Hún andaffist í Landsspítal
anum ag k,vöXdi 6. þ. m. eftir
þriggja mánaða vonlausa
baráttu við hinn mikla vágest
nútímáris” — krabbameinið.
Þar lauk einum fögrum og
eftirminniLegum -. kapítula í
sögu liinnar- jsienzku alþýðu-
konu þessári lreilögu hetju
sögu, sem hefir verið að ger-
ast: frá landnámstíð allt til
vorra daga — sögu, sem sjald
a.n er skráð, en kynslóð fram
af kynslóð „rist inn í fáein
þjörtu“« - -r. v >• *i - -
Kristín var fædd 28. sept.
1883.iÆyvákoti á Eyrarbakka, i
dóttir hjcnanna Elínar Magnj
úsdóttur frá Baugstöðum og'
Jóhanns Hannessonar frá'
Tungu. Stóðu áð þeim merk-;
ár ættú og alkunnar.Systkini
Kristínar, sem enn lifa, eru
Guðlaug húsfreyja í Reykja-
vík, Stefán verkamaður á
Selfossi, Elín .húsfreyja á
Baugsstöðum og hálfsystir
þeirra Viktoría húsfreyja á
Aðalbóli í Vestmannaeyjum.
En tvö systkinin önduðust í
bernsku.
Átta ára gömul nrissti Krist
ín föður sinn og fór þá þegar
að vinna fyrir sér. Bæði var
aS þjóöfélagið hafði þá lítil
Kjör að bjóða ekkjum og
m u n a ðarj eysing j u m, enda
var litla: Stúlkári 'óvenjulega
lipur og lagmritii allra starfa
áhugasöm og ósérhlífin. Þessi
einkenni fylgdu henni alla
æ.vi, og gilti einu hvort unn
ið var úti eða. inni — á eig-
ín heiimili að * árinárra. —
Reynslunnar skóU varð henn-
ar eini skóli og reyndist Krist
ín þar trúr og falsæll nem-
andi.
Rúmlega tvítug að aldri
giftist hún Siggéir Guðmunds
syri, bónda á Baugsstöðum.
Er mér í barnsminni glæsi-
leiki bessara ungu hjóna, er
gengu þarna á morgni ald-
arinnar ótrauð út í barátt-
una, íögandi áf lífsþrá og
starfsgleði. — Störf kvenna
í sveitum voru í þá daga marg
þætt og erfið, ekki. sízt þar
sem búið var, eins og á Baugs
stöðum, bæði tri sjós og lands.
Þær unnu ekki aðeins innan
bæjar ag matargerð og fata,
mjólkurvinnslu og ullariðju,
þvotti óg ræstmgu — held-
ur einnig utanbæjar að hirð
ingu búfjár, garðyrkju, öfl-
un eldsneytis, hirðingu sjáv-
arafla og heyskap tU jafns
við karlmenn. En þeir höfðu
ærin starfa utan sláttar við
jarðabsetur, byggingar og sjó
mennsku, heima og heiman.
Það vár vinnutækni öll í
bernsku og vélakostur fá-
breyttur mcti því sem nú tíðk
ast. — Þetta ber þó ekki að
skilja syp' áð áidrei hafi ver-
ið litrð-upp frá erfiöinu. Þessi
ringú'iíjÖn 'K’iirinu vel að gleðj
ást í gögrá'Viná hópi, og með
þeim þótfi böjnunum og ung
lingUriuiri gott að vera. —
riafria'vár stðr fjölskylda og
gestkveérnt .mjög, alúff og glað
vær'ð inn á við og atorka og
framkvæmd út á við, en sam
héldni í Öiliim hlutum.
Þau Kristín og Siggeir eign
uðust '5 börn, sem öll Þfa:
Guðmundur, sjómaður á Eyr
arbakka, Jóhann bílstjóri í
Reykjavík, Ásmundur bóndi á
Svanavatni, Sigurlaug hús-
freyja á Syðra-SeÞ og Sigurð
ur vinnumaður á Læk, sem
aldrei hefir farð úr móður
húsum, en unnið með dugn-
aði og trúmennsku að vel-
gengni hennar á allan hátt.
Hann er ókvæntur, en hin
systkmin öll gift og búsett.
Siggeir andaðist af slys-
förum 1. desember 1918.
Næstu árin dvaldist Kristín
með börn sín á Baugsstöð-
um í hlýju skjóli Elínar syst-
ur sinnar og manns hennar,
Páls, bróður Siggeirs, sem þá
tóku við búi og búa þar enn.
Semni maður Kristínar var
ísleifur Einarsson, bóndi á
Læk ættaður úr Landeyj-
um. Bjuggu þau á Læk
farsælu búi í .28 ár og
eignuðust tvær dætur, Krist-
ínu og Aðalheiði, sem báðar
eru giftar og búsettar í
Reykjavík, þótt* Aöalheiður
hafi í vetur stýrt heimili föð
ur síns.
Á Læk var umsvifaminni
búskapur en á Baugsstöðum.
En engu ag síður var Kristín
bar hamingjusöm í ástvina-
hópnum, með sína árvökru
umhyggju fyrir mönnum og
máileysingjum.
Þegar ég hugleiffi æviferil
Kristínar Jóhannsdóttur, strit
hcnnar og störf, sorgri og
sigra, fyllist hugur minn að-
dáun. — Með sín sjötíu ár
á herðum, mætti hún manni,
til skamms tíma, fríð og prúð,
teinrétt og grönn, hugrökk og
starfsglöð, hvar sem var og
hvenær sem var.
Það er mikill arfur, sem slík
ar konutr eftiirláta börnum
sínum og komandi kynslóðum.
Arfur, sem hlýtur að bera
með sér blessun og farsæld.
Aldurhnignum, syrgjandi
eiginmanni, börnunum öllum
og öðrum ástvinum sendi ég
hugheilar samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning henn-
ar.
16. apríl 1955.
Jarþrúður Einarsdóttir.
i =
Gæfa fylgir
I trúlofunarhringunum frá i
i Sigurþór, Hafnarstræti. - |
| Sendir gegn póstkröfu |
1 Sendið nákvæmt mál i
riiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiinii.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiitiaaBiiiiiitvBiinKiiiima
I Ragnar Jónsson j
= hæstaréttarlögmaffur f
| Laugavegi 8 — Sími 7752 i
Lögfræðistörf
og eignaumsýsla
iiiiiiitiimiiiiiiiiiiuimimiiiimiiiiiiiiimiiiiimmiiiiiii
3
Jónas Þorbergsson:
Afmæliskveðja til Sig. Þórðarsonar
_____ i.
Kvöld eitt í janúar önd-
verðum árig 1931 sat ég einn
við störf í skrifstofukitru
minni á 3. hæð í Hafnarstræti
12 í Reykjavík. Viff vorum að
hefja starf Ríkisútvarpsins
og reglubundnar útsendingar.
Húsakynnin voru sem hér
segir: Allstór stofa, sem vissi
út að húsagrirði. Vár hún
notuð fyrir útvarpssal, en
þulurinn, Sigrún Ögmunds-
dóttir, tjölduð af í einu horni
stofunnar. Inn af útvarpssal
var lítil kompa, sem notuð
var fyrir senditækin, (magn-
arasalur). Þar hófu þeri
starf sitt við Ríkisútvarpið,
Dagfinnur Sveinbjörnsson og
Davíð Árnason. — Götumegin
á hæðmni voru tvær mjög litl
ar stofur, þar sem stjórn Rík
isútvarpsins skyldi hafa að-
setur svo og bókhald þess,
skrásetning útvarpsnota og
undirbúningur innheimtu,
gjaldkerastörf og bréfagerð-
ir allar, en þær urðu mjög
miklar begar í öndverðu. Hafði
ég sjálfur aðra stofuna til
umráða, og Guðrún Reykholt
hina, en Guðkúnu réði ég
fyrsta allra starfsmanna við
Ríkisútvarpið. — í skrifstofu
útvarpsstjóra voru og haldn-
ir fundir útvarpsráðs, en
dagskráin að öðru leyti unn-
in á hlaupum og í heimahús
um útvarpsráðsmanna. — Út-
varpsnotendur á skrá Lands
símans töldust í upphafi um
450.
Þetta umrædda kvöld kom
á fund minn, án þess að gera
boð á undan sér, maður að
n.afni Sigurður Þórðarson.
Hann hafði þá um skeið ver
ið starfsmaður hjá Copland
& Co., vel lærffur og æfður í
bókhaldi og öðrum skrif-
stofustörfum. Ekki hafði
fundum okkar borið saman
fyrr, en ég bar kenzl á mann
inn; hafði séð hann stýra
Karlakór Reykjavíkur. —
Sigurður færði það í tal, hvort
útvarpinu myndi ekki verða
þörf á skrifstofumanni, sem
gæti tekið að sér bókhald og
önnur störf. Mér leizt mað-
urinn drengilegur og líkleg-
ur til þess að verða útvarp-
inu þarfur og hollur Uðsmað
ur í vaxandi byrjunarstörf-
um, enda voru störfin þá þeg
ar vaxinn okkur Guðrúnu
Reykholt langt yfri höfuð.
Kom þar niður tal okkar Sig
urðar Þórðarsonar, að hann
hæfi þegar störf fyrri Ríkis-
útvarpið og tæki að sér bók-
hald og önnur verk. En vegna
húsnæðisþrengslana varð
hann að vinna annars stað-
ar en í þessu bráðabirgðar-
húsnæði og skiptu þau Guð-
rún með sér verkum eftir því
sem þeim þótti henta.
Þessi urðu fyrstu kynni
okkar Sigurðar Þórðarsonar
og jafnframt upphaf þess,
að hann gerðist æðsti starfs
maður Ríkisútvarpsins, næst
útvarpsstjóra, og hefir verið
það alla stund síðan eða um
rösklega 24 ára skeið.
Eg hefi ávallt verið trú-
gjarn á æðri handleiðslu. Og
þegar ég læt hugann reika til
þessara gömlu daga, við upp
haf Ríkisútvarpsins, virðist
mér, að koma Sigurðar, ’ af
sjálfs hans hvötum, til mín
þetta kvöld, hafi verið eitt
af duldum hamingjubrögðum
mér til handa. — Eg var kom
inn inn í þetta starf bemt
frá pólitískri ritstjórn, úr
opinskáum viffskiptum við
marga andstæðinga, harkaleg
um á stundum og inn í verka
hring, þar sem vinna skyldi
starf friðar og réttlætis fyrir
alla menn í landinu. Það fór
því mjög að líkum, að ég í
upphafi sætti bæði tortryggni
og óvrid margra manna. Vildi
lengi búa að þeirri fyrstu
gerð, eins og vel er kunnugt.
Mér var því ekki á meiru
þörf, en að hljóta mér við
hÞð starfsfélaga, sem tæki að
sér reikningshald og fjár-
vörzlu á þann hátt, að um
hvorugt gæri orkað tvímælis.
II.
Eg hefi rifjað upp þessar
minningar vegna þess, að
Sigurður Þórðarson, skrifstofu
stjóri Ríkisútvarpsins ya.rð
sexfugur föstudaginn 8. þ. m.
Sigurður er fæddur á Gerð
hömrum i Dýrafirði 8. apríl
1895. Foreldrar hans voru
Þórður G. Ólafsson prestur,
síðar á Söndum í Dýrafirði,
prófastur í Dýrafjarðarþing-
um og kona hans María ísaks
dóttir. — Sigurður útskrifað
ist úr Verzlunarskóla íslands
árið 1915, tvítugur að aldri
og hélt síðan til Leipzig í
Þýzkalandi og lagði stund á
tónlistarnám um tveggja ára
skeið. — Hann fór árið 1927
aðra för til Þýzkalands og
Ansturríkis, til þess að kynna
sér karlakórssöng og læra
söngstjórn. Að þeriri för lok
inni gerðist hann söngstjóri
karlakórsins Þrestir í Hafn-
arfírði, en stofnaði Karlakór
Reykjavíkur árið 1926 og hef
ir stýrt honum alla stund síð
an. Sigurður er frábær söng-
stjóri, bæði ötull og smekk-
vís. Hann hefir farið með kór
simn fjórar söngfarir ril út-
landa, þrjár til Evrópulanda
og eina til Bandaríkjanna og
Kanada. Þá er það og vel
kunnugt, að Sigurður Þórðar
son er eitt af fremstu og vm
sælustu tónskáldum íslend-
inga. — Aðrir menn mér fær
ari, munu nú við þetta leið-
armark í ævi Sigurðar rita
um tónlistargáfur Sigurðar
og tónlistarstarf.
Kvæntur er Sigurður Ás-
laugu Sveinsdóttur búfræð-
ings Árnasonar í Hvúft í Ön
undarfirði. Þeim hjónum varð
auðið tveggja barna, Gunn-
ars og Ernu, er bæði létust í
bernsku.
III.
Sextugsafmæli Sigurðar
Þórðarsonar veldur mér hug
leiðinga um samstarf okkar
um tuttugu og tveggja ára
skeið. — Fyrsti áratugurmn í
ævi og uppbyggingarstarfi
Ríkisútvarpsins var næsta
örðugur vegna fjárskorts og
fjárkreppu í landmu. Emk-
(Frambald & 0. biou.)
Noröurlandasiglingar m.s. Heklu
sumarið 1955
1 2 3 4 5 6 7
Frá Reykjavík laugardag 11/6 25/6 9/7 23/7 6/8 20/8 3/9
Til/frá Thorshavn mánudag 13/6 27/6 11/7 25/7 8/8 22/8 5/9
Til/frá Bergen þriðjudag 14/6 28/6 12/7 26/7 9/8 23/8 6/9
Til/frá Kaupmannahöfn fimmtudag 16/6 30/6 14/7 28/7 11/8 25/8 8/9
Til/frá Gautaborg föstudag 17/6 1/7 15/7 29/7 12/8 26/8 9/9
Til/frá Kristiansand laugardag 18/6 2/7 16/7 30/7 13/8 27/8 10/9
Til/frá Thorshavn mánudag 20/6 4/7 18/7 1/8 15/8 29/8 12/9
Til Reykjavíkur miðvikudag 22/6 6/7 20/7 3/8 17/8 31/8 14/9
Farþegar, sem koma með skipinu erlendis frá, geta fengiff að nota skipiö sem
hótel meðan það stendur við í Reykjavík, frá miðvikudagsmorgni til laugardags- |
kvölds. — Tökum nú þegar á móti farpöntunum fyrir allar ofangreindar ferðir. ]>
Nánari upplýsmgar á aðalskrifstofu vorri.
Skipaútgerð ríkísins
ÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍSÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍSÍÍÍÍÍÍÍISSSSÍÍÍÍÍÍSKÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍSÍÍÍSÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍSÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍSÍÍÍÍÍÍÍÍÍSI