Tíminn - 03.03.1956, Blaðsíða 2

Tíminn - 03.03.1956, Blaðsíða 2
2 TÍMINN, laugardaginn 3. marz 1956, elshöfunda Verk c!r. Bjarna Sæmnndssonar í nýrri útgáíii - JHvers vegna? Vegna þess!“ kemnr út á ný - mannkynssaga fyrir- liugnð - margt fleira góðra bóka Bókaútgáfa Menningarsjóðs cg Þjóðvinafélagsins er nú að mdirbúa útgáfustarfsemi sína á þessu ári og hafa fiestar jækurnar þegar verið ákveðnar^ Egill Bjarnáson skýrði frá aessu á biaðamannafundi í gær í forföilum Jóns Emiis Guð- ónssonar, framkvæmdastjóra Á s. 1. ári var útgáfan með nesta móti. Auk 5 félag'sbóka voru á'efnar út 7 aukafélagsbækur og andkynningarbækurnar Myndir! :rá Reykjavík og Facts about Ice- and. — Fyrirhugaðar félagsbækur I i þessu ári, auk hinna föstu rita ' Andvara og Almanaksins, eru þessar: .Lönd og lýðir. í þessum vinsæla flokki er ætl- fátt bóka komið út á íslenzku eftir þá höfunda. er orðið hafa þessa heiðurs aðnjótandi, en með þessum nýja fiokki hyggst útgáf an leitasí við að gera verk önd- vegisskálda heimsins að almenii- ingseign. Hversvegna? Vegna þess! Þá má geta þess, að á þessu ári verður byrjað að gefa út bókina „Hvers vegna? Vegna þess!“, en inin að út komi tvær bækur. Er í nana S‘u Þjóðvinafélagið út fyrir innur þeirra bók um Kína, Japan! aWamótin stðustu. Varð hun með )g nálæg lönd (Austur-Asía) eftir! fádæmum vtnsæl, og opnaði al- íóhann Hannesson, þjóðgarðsvörð. tíin bókin, sem fyrirhuguð er í aessum flokki er Mannkynið, eftir Dlaf Hansson, menntaskólakenn- ára. Verður það allmikið verk og ínn óráðið hvort það verður gefið út í einu eða tveimur bindum. íslenzk úrvalsljóð. Til útgáfu í þessu safni hafa ver ið valin kvæði eftir Jón Þorláks- ;on á Bægisá, og sér Andrés Björnsson fulltrúi um útgáfuna. menningi nýja sjónarheima, eink um á sviði efnafræði og eðlisfræði. Hefír bókin verið uppseld og eftir- spurð um áratugi. Tii mála kem- ur að „Hvers vegna? Vegna þess!“ verðí ein af félagsbókum útgáfunn ar í ár. Guðmuridur Arnlaugsson, menntaskólakennari, liefir tekið að sér að annast útgáfuna og auka hana og endurbæta í samræmi við franiþróun þeirra visindagreina, er bókrn fjallar um. A'óbelsverðlaunahöfundar. Með þessu ári hefst nýr flokkur skáldsagna hjá Bókaútgáfu Menn- ngarsjóðs og Þjóðvinafélagsins. Verður honum sennilega valið nafnið Nóbelsverðlaunahöíundar. Eins og nafnið bendír til, er hér um að ræða útgáfu á sögum eft- ir rithöfunda, er hlotið hafa bók- menntaverðlaun Nóbels. Hefir Aðalfundur Landsbankaoefndar i gær Aðalfundur Landsbankanefndar var haldinn föstudaginn 2. marz í fundarsal Landsbanka íslands. í Jorsæti var forseti Landsbanka- nefndar, Gunnar Thoroddsen, borg arstjóri. — Þetta gerðist helzt: Lagðir vorit fram reikningar bankans fyrir árið 1955, en skýrsl- ur um þá og horfurnar í peninga- og gjaldeyrismálum þjóðarinnar fluttu þeir bankastjórarnir Jón G. Maríasson og Vilhjálmur Þór. 'Voru reikningarnir samþykktir samhljóða. Síðan voru kosnir tveir menn í bankaráð til næstu fjögurra ára. Bankaráð Landsbankans er nú skipað sem hér segir: Dr. Magnús Jónsson, form.; Ólafur Thors, for- sætisráðherra; Steingrímur Stein- þórsson, félagsmálaráðherra; Jón Pálmason, alþingismaður og Bald- vin Jónsson, héraðsdómslögmaður. Varamenn eru: Bjarni Bene- diktsson, dómsmálaráðherra, sem er einnig varaformaður; Skúli Guð mundsson, alþingismaður; Guð- mundur ^ Oddsson, forstjóri og Kjartan Ólafsson, fyrrverandi bæj arfulltrúi. Aðalendurskoðendur bankans, Guðbrandur Magnússon, forstjóri, og Jón Kjartansson, sýslumaður, voru endurkjörnir til eins árs og sömuleiðis varamenn þeirra, Magn- ús Björnsson, ríkisbókari og Sig- urður Kristjánsson, forstjóri. Að lokum fór fram kosning for seta og varaforseta Landsbanka- nefndar og var forseti hennar end urkjörinn, Gunnar Thoroddsen, borgarstjóri, 1. varaforseti Skúli Guðmundsson, alþingismaður og 2. varaforseti Emil Jónsson, vitamála stjóri. líeim •.bókuienntasagan. - _ Á þessu ári kemur út síðari hluti. hinjiar umdejldú Heimsbók- menntasögu Kristmanns Guð- mundssonar. — Kristallár nefnist bók, er út mun koma á þessu ári. Er það safn spakmæla og hnytti- yrða, er séra Gunnar Árnason hef ir valið og þýtt. Hefir hliðstæð bók ekki komið út á íslenzku fyrr. Andvakur Stephans G., 3. bindi kemur út á árinu. Með því lýkur að mestu þeim ljóðum, er áður hafa verið prentuð. í 4. bindi verð ur svo að mestu óprentuð kvæði skáldsins og ævisaga þess. Eins og kunnugt er, annast dr. Þorkell Jó- hannesson, háskólarektor, útgáfu þeása verks. Hér hafa nú verið taldar þær bækur, er væntanlegar eru á þessu ári frá Bókaútgáfu Menn- ingarsjóðs og Þjóðvinafélagsins.' Að sjálfsögðu hefir útgáfan ýmis- legt á prjónunum varðandi fram- tíðina, þótt frá fáu sé hægt að skýra að svo stöddu. Verk Bjarna Sæmundssonar í nýrri útgáfu. Þess ber þó að geta, að útgáf- an hefir keypt úgáfuréttinn að bókum Bjarna Sæmundssonar; Fiskunum, Fuglunum og Spen- dýrunum. Er rá'ðgert að fyrsta bókin komi út á næsta ári. Er endurútgáfa þessara bóka hið mesta þarfaverk, því að þessar bækur Bjarna eru eitt hið merk- asta, er ritað hefir verið um dýrafræði á íslenzku. Að sjálf- sögðu verða bækurnar gefnar út með viðaukum, sem samdir verða af viðurkenndum fræði- mönnum á þessu sviði. Ævisaga Tryggva. Á næsta ári kemur út 2. bindi af hinni merku ævisögu Tryggva Gunnarssonar eftir dr. Þorkel Jó- hannesson. Fyrsta bindi þessa verks kom út í fyrra, eins og kunn ugt er og hlaut hina beztu dóma og seldist nálega upp. Mannkynssaga. Þá hefir útgáfan í hyggju að gefa út alistóra Mannkynssögu og er það verk á'• undirbúningsstigi. Hefir verið leitað til Ólafs Hans- sonar, menntaskólakennara,' um að hann annist ritstjórn þessa verks. Rannsóknir. á hey- verkimaraðferðum nauðsynfegar Á fundi Búnaðarþings í gær voru nokkur mál afgreidd. Þar á meðal var eftirfarandi ályktun: „Varðandi þingsályktunartillögu á þingskjali 21, 1953, sem nú liggur fyrir Alþingi, lýsir Búnað- arþing yfir því, að það telur mjög nauðsynlegt, að rannsóknir fari fram á heyverkunaraðíerðum, en bendir á, að Verkfæraneínd og Tiiraunaráð búfjárræktar hafi þessi verkefni með höndum og ættu að hafa sæmilega aðstöðu íil framjcvæinda í þessum efnum, ef t'é er fyrir handi t.l rannsókn- anna“. Þá vor' emnig samþvtcktir reikn ingar B. f. fyrir árið 1955 og fjár- fiagsaæiiun laiagsms iyrir árið 1956 til þriðju umræðu. Síðdegis bauð landbúnaðarráðuneytið full- trúum að sjá búnaðarkvikmyndir. Grófu sig í fönn og leið vel Ósló, 2. marz. — Mikil leit var gerð í nótt og morgun að 25 sænsk- um skólaunglingum, ásamt fjórum kennurum þeirra, sem mjög var farið að ótíast um, en þau komu um miðjan dag til hótels eins í Guð brandsdal í Noregi ög hafði engan sakað. Voru þeir úr hópi 300 nem- enda úr gagnafræðaskóla í Gauta- borg. Voru þeir í fríi uppi í fjöll- ununi við norsku landamærin. Hóp urinn, sem leitað var að, fór í gær á skíði. Voru í honum 22 stúlkur og 3 piltar og þrír af kennurun- um konur. Flokkurinn villtist og hafðist við í snjóskafli um nóttina. Varð engum meint af þeirri næt- urgistingu. Eldingar stórskemmdy símann Frá fréttaritara Tímans á Kirkjubæjarklaustri. Sl. miðvikudagsnótt gerði hér mikið þrumu- og eldingaveður og óvenjulegt að því leyti, að því fylgdi ekki steypiregn, heldur var um snjóél að ræða samfara því. Eldingar eyðilögðu eða skemmdu símann á nokkrum bæjum, einkum í Landbroti, þar sem sími er stór- skemmdur á einum fimm bæjum. Einnig er skiptiborð símstöðvar- innar hér á Klaustri skemmt. Blossinn stóð víða út úr símtækj- unum, og þegar mest gekk á hér um klukkan tvö um nóttina, var verið að senda veðurskeytin suður, og blossaði þá hvað eftir annað fram lir skiptiborðinu. Viðgerðar- maður er væntanlegur hingað aust- ur von bráðar til að gera við skemmdirnar. Miklar símaskemmd ir urðu einnig í Meðallandi. VV. Bók um byggðir íslendinga. Ennfremur er í ráði að gefa út bók um líf og kjör Vestur-íslend- inga frá upphafi íslendingabyggða lil vorra daga. Hefir Guðni Þórð- arson blaðamaður viðað að sér fjölþættum og skemmtilegum fróð leilc um þetta efni, ásamt góðum myndakosti. Er hugsanlegt að þessi bók hans verði tilbúin til útgáfu á næsta ári. íslandssagau, Þá er í undirbúningi úgáfa 9. bindis hinnar mikhi íslandssögu ídenningarsjóðs. Fjallar það um 1 landshöíðingjatímabilið. Hefir Magnús Jónsson prófessor tekið að sér að rita þetta bindi, og mun það væntanlega geta komið út næsta ár. Eins og sjá má af ofantöldum bókum, er þar um að ræða valdar bækur til fróðleiks, þroska og skemmtunar. Væntir útgáfan þess að félagsmenn og aðrir talci þeim fegins hendi og að þær verði til þess að auka enn vinsældir henn- ar meðal þjóðarinnar. Friðrik tefldi við 67 á Sauðárkrók Frá íréttaritara Tímans á Sauðárkróki. Friðrik Glafsson tefldi hér fjöl- skák í fyrrakvöld. Mikil þátttaka var og teflt á 67 borðum, og er þetta fjölmennasti hópur, sem Friðrik hefir teflt við í einu. Frið- rik vann 58 slcákir, gerði 7 jafntefli og tapaði 2. Þeir, sem unnu hann, voru séra Bjartmar Kristjánsson á Mælifelli og Slcarphéðinn Pálsson, Gili. Fimm þátttakendur voru úr Lýtingsstaðahreppi, en þar er starf andi taflfélag undir forustu séra Bjartmars. Bæjarráð efndi til samsætis Frið- rik til heiðurs og afhenti honum 2000 kr. að gjöf. Taflfélag Sauð- árkróks afhenti honum sömu upp- hæð að gjöf. GÓ. Pakistan verður áfram í brezka samveldinu Karachi, 2. marz. — Þjóðþing Pakistans samþykkti í dag, að landið skyldi 23. marz n.k. lýst lýð- veldi innan brezka samveldisins. Áður hafði þingið samþykkt stjórnarskrá fyrir lýðveldið og tek ur hún gildi þennan dag. Kosinn verður forseti þann 5. marz. Það var forsætisráðherrann Mohamm- eð Ali, sem lagði fram tillöguna um að ríkið skyldi vera áfcam. í brezka samveldinu, og var hún studd af formanni stjórnarand- stöðunnar, H. Surawaedy. Var til- lagan samþykkt með 42 atkvæðum gegn 2. Fagerholm gengur erfiðlega Helsinki, 2. marz. — Tilraunir Fagerholms til stjórnarmyndunar steyttu á nýjum örðugleikum í cíag og er enn ekki séð hvernig fram úr rætist. Kom upp ósamkomulag milli Bændaflokksins og Jafnaðar- manna um skiptingu ráðuneyta í hinni nýju stjórn, svo og hver skyldi skipa embætti utanríkis- ráðherra. Jafnframt var enn hert á verkfallinu, sem verkamenn fram fylgja mjög rækilega. Var enn fyrirskipað verkfall í nýjum iðngreinum í dag. Erlemlir vísindaitienn (Framhald af 1. síðu.) þar sem mikið er hér af slíkum j arðmyndunum. Basaltlög rannsökuð. Vísindamaður frá Nottingham- háskóla, dr. Henson, kemur liing- að í sumar til að vinna að jarð- fræðirannsóknum við sunnanverð- an Vatnajökul. Hefir hann áður unnið að rannsóknum á þeim slóð- um og kemur nú hingað aftur til að halda áfram. Frá Lundúnaháslcóla kemur liingað vísindamaður, dr. Walker að nafni, sem ætlar að sinna jarð- fræðirannsóknum á Austurlandi. Hefir hann í liyggju að kanna þar basaltmyndanir. Þá kemur hingað í sumar þýzk vísindakona, dr. Todtmann, sem mörg undanfarin sumur hefir unn ið að rannsóknum við norðanverð- an Vatnajökul og ætlar hún að halda áfram rannsóknum sínum þar. Allstór hópur brezkra slcólapilta ætlar að vera við jarðfræðirann- sóknir nálægt Kaldadal, sunnan Hofsjökuls. Hafa slíkir hópar brezkra skólapilta oft komið hing- að áður og eru stundum 30—40 menn í hóp. Einkum hafa piltar frá Durham háskólanum komið hingað oft og munu vafalaust koma enn á ný í sumar og sinna áframhaldandi rannsóknum við Öræfajökul. En þeir hafa einkum fengizt við jökla rannsóknir. (FramhaJd af 1. síðu.) TiSlaga OOEC. Síðan rekja útgerðarmenn af- skipti OOEC af málinu og segja, að enda þótt tillaga svissneska formannsins (Bauers) hafi ekki verið birt muni efni hennar vera: Samkomulag um löndun fisks í brezkum höfnum, leyfi til, aíí leita hafnar í vondum veðrum með óbúlkuð veiðarfæri, bið unz S. Þ. hefur afrgeitt landhelgis- mál, sem á dagskrá eru, áðnr en nýjar útfærzlur koma til greina, og formlegar viðræður um máliu, á grundvelli væntanlegra sam- þykkta S. Þ. | Voru þegar samþykkir. Togaraeigendur segjast þegar hafa verið samþykkir þessari lausn í grundvallaratriðum, og hafi sagt brezku stjórninni það þegar 5. jan. Þeir geta þess þó, að þeir hafi lagt til, að skuldbinding um friðunar- línu yrði látin gilda í 25 ár. Þá geta þeir þess, að íslenzka ríkisstjórnin greiði íslenzkum tog- urum úthaldsfé, og telja sig illa komna í samkeppni við skip, er hafi ríkisstyrk. Að lokum ræða þeir málið eins og þeir séu aðili, sem ríkisstjórn íslands beri að ræða við og semja við. Bréf Croft Bakers. Seinni helmingur þessarar stóm og dýru auglýsingar, sem á að rétt- læta framferði togaraeigenda, er bréf, sem J. Croft Báker, form. togaraeigendasambandsins, ritaði fiskveiða- og landbúnaðarráðherra Breta 5. jan., eftir að OOEC- til- lögurnar komu fram. í bréfi þessu þakkar Croft Baker utanríkisráðuneytinu brezka sérstaklega fyrir „hik- lausan stuðning“ þess í deilunni við íslendinga. Síðan reynir liann að réttlæta afstöðu togara- eigenda og vitna í „skyldur" þeirra gagnvart þjóðinni. Hann fullyrðir, að íslenzka ríkis- stjórnin hafi „most unfairly" — mjög ósanngjarnlega — fært út friðunarlínuna, og hafi slík aðferð ekki verið í sambandi við hefð- bundna vináttu þjóðanna. í bréfi þessu tilkynnir Croft Bak er, að togaraeigendur vilji skipa nefnd til samninga við fslendinga, og leggur áherzlu á að brezkir tog- araeigendur vilji fá 20—25 ára samning um landhelgina. Þeir telja, að samþykki þeirra á tillög- um OEEC sé þeim mjög erfitt mál, en hins vegar ætli þeir fórnarlund- inni yfirhöndina. Blekkingar til réttlætingar. Auglýsing þessi heldur uppi miklum bleklcingum til réttlæting- ar afstöðu Croft Bakers og fé- laga í landhelgismálinu. Hún gefur að semja við þá um öll atriði OOEC tillögunnar, þ. á. m. um forréttindi í landhelgi, ræðir um möguleika á 25 ára skuldbindingu um núv. línu Allt eru þetta herfilegar blekk- ingar. Aldrei hefir komið til mála, að um þetta væri samið. fslenzku útgerðarmennirnir, sem ræddu við Croft Baker og Co„ í París fyr- ir skemmstu, fjölluðu aðeins um fyrirkomulag laudana. Og íslenzka ríkisstjórnin hefir aldrei gefið neina ástæðu til þess að ætla að farið yrði að óskum brezkra togarámanna. Þvert á móti. Af- staða íslendinga er og hefir verið ótvíræð: Um réttindi íslands verð- ur ekki samið við neinn. Athyglisvert er, að togaraeigend ur þakka brezka utanríkisráðuneyt- inu fyrir „hiklausan stuðning“ við mál þeirra. Amerísk flugvél (Framhald af 1. síðu.) þegar af stað frá Keflavík, og veðurathugunarskip skammt frá staðnum fór þegar á vettvang og var væntanlegt á staðinn kl. 2 í nótt. Varðskipið Þór lagði einnig af stað og mun koma á staðinn með morgni. Tvær flugvélar fóru frá Grænlandi. Kluklcan eitt í nótt sveimuðu flugvélarnar á þessu svæði en höfðu ekkert séð. I flugvélinni voru gúmmíflekar fyrir alla, sem í vélinni voru. Á þessum slóðum var vindur sex stig, nokkur alda, en sæmilega bjart.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.