Tíminn - 17.05.1956, Page 7

T f M I N N, fimmtudagurinn 17. maí 195fi.
7
Fyrsía fylking Mosquiro-
vélanrsa síeypti sér inn yfir
fangelsismúi-ana, er voru tufi-
ugu fet á hæð cg þriggja feta
þykkir. Þær tírcgu næsfum
eftír snjónum um-
fangelsiS, er þæ-r
sprengjunum. Síðan
lögðusf þær lóðréttar í loft-
inu, hcppuðu yfir vegginn og
klifruðu ti! hins ýtrasta, svo
þær rækjust ekki á fangelsis-
bygginguna, sem gnæfði fram
undan og stuppu; í aðeins
fárra feta hæð yfir snævihuld-
um þökunum.
kviðinn
hverfis
slepptu
Klukkan var fjórtán sekúndur
yfir tólf á hádegi og ellefu sek-
úndur liðu eftir að sprengjunum
var kastað, þar til ekki varð frek-
ar orðið á eftir áætlun og sprengju
mökkurinn þyrlaðist fram og upp
á eftir flugvélunum er voru á hröð
um flótta undan loftþrýstingnum
og brakinu.
187 dauðadæmdir.
Árásin var gerð á fangelsi Þjóð-
verja í Amiens i Frakklandi, en
þeim hafði tekizt að koma frönsku
mótspyrnuhreyfingunni mjög á ó-
vart með þeim afleiðingum, að 187
þeirra voru fangelsaðir og dæmd-
ir til dauða í hasti. Sprengjuárás-
in var gerð með það fyrir augum,
að gera Frökkunum kleift að flýja,
áður en dauðadóminum yrði full-
nægt, en audspyrnuhreyfingin
franska hafði lagt ríka áherzlu á
það í skeytasendingum sínum til
Bretlands, að einskis vrði látið ó-
freistað áð rjúfa fangelsismúrana,
þar sem fimm fanganna voru það
dýrmætir fyrir hreyfinguna, að
líflát þéirra myndi veroa mikið
tjón fyrir þá baráttu, sem nú
liarðnaði ineð hverjum deginum í
þeim þáttaskilum er voru að verða
í styrjöldimii í Evrópu.
Kaldur febrúarmorgunn.
Þ.að snjóaði mikið þann íebrú-
armorgun, sem ílugmennirnir
söfnuðust saman í .upplýsingasal
Hunsdon-flugvallarins nokkrum
mílum noroan Lur.dúna. Framund-
an voru einhverjar aðger'öir, sem
sveipaðar voru meiri hulu leynd-
ar en almennt var og hinir .ungu
flugmenn og siglingafræðingar er
gengu inn í salinn utan úr hríð-
inni höfðu enga hugmynd um hvað
var á seiði. Þeir vissu aðeins að
eitthvað sérsíakt var í aðsigi og
dæmdu það á því, að þeir voru
mjög fáir, aSeins þrjátju og átta.
en vaíinn maður í hverju sæti.
Þama voru menn frá Nýja Sjá-
landi, Kanada og Skotlandi; ungir
að árum, en gamlir í útliti; merkt-
ir sérkennum reynslu og strí'ðs-
vilrir. Þeir biðu þess að sveitar-
foringinn hætti aö tala í símann
við mann, scm var í stöðugu loft-
skeytasambandi við frönsku and-
Það li<5u sllefu sekúndur og þá lék allf á reiðiskjáifi.
Brutust ur iofti inn i fangelsi Þjóðverja
ÞjQ^Yerjar höfðu dcemt Frakkana iil dauða, og Inn yf,r Frakk3and
árásin, sem gertS var á sílSustu stundu, tókst j ,,J^e®arufURd''num var lokið kafði
ve! vcgna samreemdra a'ðgería frönsku and-
spyrnukreyfingarinnar og Breta.
! hriðina hert og í raun og sannleika
var veðrið ekki sem bezt við hæfi
þeirra aðgerða. sem 'olðu flugmann
landslaginu og flugu í krókum til
að komast ur.dan stöðugri loft-
varnaskothríð Þjóðverja. Leiðin
til Amiens hafði verið ákveðin fyr
irfram. Þeir komust yfir þjóðveg-
inn milli Albert og Amiens sjö-
tíu og fimm mílum norðan við
París og fylgdu honum það sem
eftir var leiðar, enda lá vegurinn
fram méð fangelsinu.
54 fangaver'ðir í matsal.
Tveimur mínútum eftir að fyrsta
flugvélafylkingin flaug yfir fang-
elsið kom önnur fylking þjótandi
og steypti sér yfir bygginguna.
Mökkurinn eftir fvrri fylkinguna
gaus enn upp af rústum fangelsis-
veggjanna, þar sem sprengjurnar
höfðu tætt þá í sundur. Önnur
fylking lét sprengjur sínar falla
samkvæmt áætlun og án mistaka.
Síðar vitnaðist að fimmtíu og fjór-
ir fangaverðir hefðu verið að borða
í matsal; enginn. þeirra komst lífs
af. Þetta gekk allt mjög fljótt fyr-
ir sig. Seinni fylkingin-hafði varla
sleppt sprengjum sínum, þegar sú
fyrri var snúin heimleiðis. Sveit-
arforinginn, sem flaug númer tvö
í seinni fjdkingunni, fylgdi henni
ekki heimleiðis í kjölfar þeirrar
fyrri, heldur varð eftir til að
stjórna varaliðinu, þriðju fylking-
unni og einnig til að forvitnast um
árangurinn. Eftir fljótlega athug-
j un sendi hann þriðju fylkinguna
I heim, en í þann mund var ein af
' þeim vélum skotin niður. Bretar
tóku kvikmynd af þessu öllu úr
flugvél, sem gætt var af tveimur
orrustuflugvélum. Sú vél beið yfir
fangelsinu ásamt Pick, sem var að
huga að því hvort mennirnir í vél-
inni, sem skotin var niður, hefðu
komizt af. Mennirnir í könnunar-
véíinni sáu menn á harðahlaupum
anna. Einhver stakk upp á frestun!1 snæviþöktum fangclsisgarðinum,
cg Pick fór og achugað málið við 1 ÞeSai' reyknum' sló frá. Þeir
yfir’ooðara sína. Hann kom aftur j stefndu að opunum i fangelsismúr-
með þær fréttir að.frestur væri ó-|lnn °S þaðan til skóganns, þar
hugsandi. Frakkar sögðu allt væriisem bifreiðarnar biðu. Því næst
tilbúið handan sundsins; faagarnir j hélt könnunarvélin með myndavél
hefðu veriS látnir.vita og hvítmál-;
aðar fólksfluíningabifreiSar væru
unum heimleiðis, en Pick beið enn
til að fylgjast með föngunum.
þcgar iagðar af .stað t:l .skógarins! Tveimur þýzkum flugvc-lum tókst
við fangelsið, en þar átti að taka að komast aftan að honum og
þá sem sluppu. Bifreiðarnar voru j skjóta hann niður. Pick var graf-
inn í litlum kirkjugarði i nind við
fangelsið og Þjóðverjar gátu ekki
komið í veg fyrir að fjöldi Frakka
hvítar af þvi jDrð var snævi þakin
í Amiens. Og nokkrum mínútum!
fyrir eliefu lögðu beir af stað út j
í hríoarbylinn og var hver vél hlað • fyfodi honum til grafar.
in fjórum sprengjum. Þeir flugu'
yfir Englandi í þrjú hundruð feta Tvair vélar
hæð, en dimmviSrið var það mikið,
að hvorki sáu beix til jarðar eða
til næstu flúgvélar. Þegar komið
var út á sundið var hríðin að baki
og veður var bjart og sóiskin. Flog
ið var lágt yfir sió og stefnt inn
hundrað Frakkar.
Um þær mundir, sem Pick var
skotinn ni'ður, voru hinir komnir
vel á veg heimleiðis. Þeir töpuðu
hver af öðrum í storminum og hríð
inni og lentu hér og þar, eða á
einum sex flugvöllum. Aðeins. níu
Verið að laga Mae West beltið á Pick sveitarforingja, áður en lagt var; yfir Frakkland með þrjú hundruð ! af Þelm nlUan Mosquito-vélum,
mílna hraða. Þeir komu inn yfir!sem ínru 1 leiðangurinn, lentu á
ströndina í tuttugu feta hæð" og! Hunsdon-velli. Þegar farið var að
af ítaö: Hann kom ekki aftur.
spyrnuhreyfinguna, en verið var | fingri eftir líkaninu af fangelsinu hækkuðu sig og lækkuðu eftir
að leggja síðústu h:5nd á áætlun, | og skýfði jafnframt tilhögun árás-
þar sem allt vaít á sektmdul-egri j arinnar. Fyrsta fylking sex árás-
slundvísi. Ef samtalinu lauk fengu j arvéla átti að sprengja ytri vegg-
þeir að hevra um fangaíúð og jafn \ inn í kringum fangelsisgarðinn.
framt v.ar þe.im sýnt likan' af því j Þær urðu að fljúga mjög lágt, jafn
(Framhald á 8. síðu).
og skýrt frá hirmi
un um aöfðrina.
i þreníur fyikingum.
Piek sveltarforingi renndi vísi-
-■ i: . í ..* ... ..................„
Þessa ieið til frelsisins.
ákveðnu tilhög- vel lægra en vegghæðin, sem var
tuttugu fet, til að öruggt væri að
sþrengjurnar skyllu á veggjunum
en skryppu ekki yfir og lentu í
fangelsisgarðinum. Til ag gefa vél-
unum tíma til að komast undan,
voru þær útbúnar með kveikju,
sem gaí vélunum eilefu sekúndna
frest. Önnur fylkingin: einnig sex
vélar, átti að fijúga yfir fangelsið
tveimur mínútum síðar. Þessi fylk
ing átti að gera árás á sjálfa bygg
inguna. Hún átti að skipta sér við
fangelsið. Þrjár vélarnar áttu að
fylgja byggingunni eftir að endi-
löngu, en þinar þrjár að taka að
sér þverbygginguna, en fangelsið
var byggt með nokkurs konar
krosslagi. Pick stöðvaði fingur
sinn og sagði flugmönnunum a'ö
þarna væri íverustaður fangavarð-
anna og matskáli. Árásin ótti að
gerast klukkan tólf á hádegi, þcg-
ar þeir myndu flestir vera í mal-
skálanum og það var verkefni ann
ars fylkingararmsir.s að varpa
sprengjum sínum beint á matskál-
ann til þess að verðirnir gætu
ekki heft flótta hinna frönsku íöð-
urlandsvina cftir að múrarnir væru
brostnir. Jafnframt varð íylking-
ararmurinn að sprengja gat á hús-
vegginn í enda álmunnar. Hinn
armurinn átti að sprengja göt á
húsveggina á lcngri álmunni og
i kostaði þetta hættulegt krossflug
beggja fylkingararma ofan ó alla
aðra hættu. Þriðja íylkingin átti
að bíða átekta og hlaupa í skarðiö
ef hinum mistækist.
Flugvélarnar yfir fangelsinu og þjóðveglnum.