Tíminn - 29.01.1957, Blaðsíða 5

TÍM.I NN, þriðjudaginn 29. janúar 1957.
Or.ðið er frjálst
Daníe! Kristjánsson, Hreðsvatni
Sameinuð átök allra eru bezt
Árið 1951 var hafizt handa um byggingu heimavistarbarna-
skóla að Varmalandi í Mýrasýslu fyrir alla sveitahreppa sýsl-
unn^r 7 að tölu.
I fyrir eru tvær menningarstofnan-
Samkomulag hafði náSst í öll-1 jr> 0g þar af feiðandi hlýtur þessi
um hreppum um þessa lausn máls j staður að vera siálfkjörin mið- s|elI1J)
ins, enda þótt nokkrir menn gerðu|.stöð fyrir féiagSlíf í sýslunni og ,beirri einansrlm er víðast ríkir á
sinar athugasemdir um þessa ny-. þarna verður byggð funkomin 'þeim einangrun er v-3así
breytni, og teldu, að hér væri far
ið inn á viðsjalár brautir, kostn
ur æskufólksins. Ungmennafélög
in eiga að halda hér fundi og fá
aukinn félagslegan mátt í meira
fjölmenni þar sem allir leggi
krafta sína fram í sameiginlegt
átak til stórra sigra, — en ekki
stefna að algerum sjálfdauða með
Mesta fiskveiðiár NorSmaima
Árið 1956 varð mesta fiskveiði- Næsta stærsta fiskveiðiár Norð-
ár í sögu Norðmanna. Varð heild
araflinn 1.960.000 tonn, og verð-
! mæti aflans til fiskimannanna
| nemur 690 millj. norskra króna.
! Þetta er 19% aukning aflamagns-
j ins og 13% hækkun verðmætis,
segir í skýrslunum um áramótin.
manna var árið 1954, er aflamagn
ið varð 1.904.000 lestir, og verð-
mætið 567,8 millj. n. kr.
Það kemur fram í þessum skýrsl
um, að hin mikla síldveiði á vetrar
vertíðinni í fyrra á mestan þátt i
því að árið 1956 varð metár
isundlaug, íþróttahús og íþróttavöll
lur. Þá verður hafizt handa um að
aðurinn yrði áreiðanlega mikill og ,pryða urnhverfi staðarains með
fleiri voru þær athugasemdir, er trjágróðri og á annan hátt.
mættu þessari framkvæmd.
Á ÞESSUM stað eiga Mýramenn
' að byggja veglegt musteri er lýsi
SKOLINN er kominn, og stend
imeðal þeirra nú.
BYGGING barnaskólans var
stórt átak og myndarlegt, er mun
/verða Mýramönnum til sóma um
lókomin ár. Félagsheimilið á að
vera framhaldið.
Við gerum okkur það ljóst, að
49% verSkækkun á skipaolíu
í Eretlanái
ur nú þriðji kennsluveturinn yfir. ‘lbe;m Vesinn til meiri lífssleði os u 8 , J l , J' ’ '
És hvss bað ekki ofmælt. bótt. Á ÁV g ff . ÍL!0. °! Þessn mal> verour ekk! komið
Ég hygg það ekki ofmælt, þótt þroska er fæði af sér mörg og
sagt sé að nálega engar fram- géð framfaramál fyrir íbúa Mýra
kvæmdir hér um slóðir eigi meiri sýsiu a komandi árum.
vinsæl<dtim áð fagna, en einmitt i _ . . , , ,
barnaskólinn nýi, og sá árangur, I Byggingm a að vera myndarleg
er þaHiefur náðst á öllum svið,og bera merki þess frjalsa hugar
| ter avalt a að svifa yfir sannri
iframkvæmd án samhjálpar flestra
sýslubúa, og það er von mín að
imeira ráði þroski og dómgreind
manna, um beztu framkvæmanlegu
iausnina, héldúr en sérhagsmunir.
Þegar fólkinu fjölgar aftur, og
laridnám á Mýrum verður hafið í
'stórum stíl, ásamt sjávarútvegi
©g fleiru keiriur nýtt viðhorf, og
þá mun varí stantíu, á því að bæta
o. fl. Þarna á að halda námskeið > nr aukinni þÖrf féíágsheimila mið
og marga fræðslufundi árlega um I að við auknar þarfir í þeim efnum
jnji alll, 'ýmisleg efni, og félagsstarfsemi j en jdag eiga, Mýramenn að standa
að heimiinií'aImenningsno,tT,hana i,í s>’slunni á að ei§a athvarf á Þess j saman um lausn bessa máls á.sama
umstað. hátt, og barnaskolans.
Hér á einnig að vera vettvang I Daníel Kristjánsson.
um. ,, ,
Barnaskóli Mýrasýslu að Varma bæPd? °g samymnumennmgu.
landi er óskabarn sýslunnar, og\ * 1,enn,an s að eignm vlð. að
á enga andstæðinga, allir sýslu-1fa heimsokn valdna leikara’,SOngv
búar sýria skóíanum virðingu og ara’ hljoðfærasmllinga, fynrlesara
fyrirgreiðslu á allan hátt.
NÚ VANTAR Mýrasýslu ann
vantar félágsheimili. I sveita-
hreppunum eru fá og léleg sam-
komuhús, er á engan hátt svara
kröfum tiirians. Fyrir liggur að
leysa þetta mál — annað tveggja
bver svéíf 'fyrir sig eða fleiri sam
an.
Ef við lítrim á líðandi stund
blasir við sú staðreynd, að fólkið
unir ekki því alsleysi um aðstöðu
til skemmtana. og félágslífs, sem
alltof víðp., er enn í dag.
Það er mikið skrafað um nauð-
syn þess að koma á jafnvægi í
byggð land.sins“ eins og þeir orða
það „háttýirt'’ þihgmannsefni á
kosníngáfúridum, og stundum er
þessi háfléýga se'tning einnig við
höfð í sjálfu alþirigi, einkum
þegar fer að nálgaijt .kosningar.
En það er nú íiolt fyrir þá sem
út á landsbyggðinni búa að setja
ekki allt ,sitt traust á þá, sem
skolað er inn á þing, heldur vera
á verðinum sjálfir, ,og reyna hverju
sinni að ráða, lausn vandamálanna
á hagkvæmasta háttinn fyrir íbúa
hlutaðeigandi héraðs.
MÝItjAMEN.N eru ríkari af
reynslu um farsiela lausn á sam-
eiginlegir.atórmáli heldur en flest
ir aðrir, þar sem barnaskólinn er.
Og í dag hlýtur hugur allra fram
sækinna manna í Mýras. að bein-
ast að sameiginlegu. átaki um það,
hvernig ejgi að. reisa myndarlegt
félagsheimili,.,er verði öllum íbú
um .sýslunnar að sem hagkvæm-
ustum notum. Samkomuhúsbygging
ar eru dýrar, og því færri sem
að þeim standa, því tilfinnanlegri
verður. kostnaðurinn, auk þess sem
iþá vofir yfir sú. hætta að þær
verði-. ekki: eins fullkomnar og
Iskyldi. Verður því oft að loknum
Islíkum hyggingum alltof lítil á-
inægja. -—-og fcakmarkaður árang
ur af fjárfreku starfi. Þá er það
'staðreynd að á þessum slóðum þef
ur fólkinu fækkað í sumum sveit
um, og'mjög;.óráðin framtíð um
ibúskap á nokkrum jörðum, þótt
allir voni áð úr rætist.
FÓLKSFÆKKUN veldur allt
af erfiðleikúm i félagsmálum sem
á öðrum Éviðum, og fátt er jafn
niðurdreþandif sveitunum og horfa
ifram á þá .staðreynd að fólkinu
isé að fækka. Þegar svo er ástatt,
ler ekkiiitiF riéma eitt ráð að létta
iþví fólki sem eftir er aðstöðu til
isæmandi skemmtana og félagslífs
— að sameina alla krafta sýslufé-
lagsins um lausn þessara mála,
byggja eitt'myndarlegt félagsheim
ili, og á þann hátt fylla upp í
gtóru skörðin sem höggvin hafa
verið í fylkingar sveitanna á liðn
um árum.
Fyrir liggur lóð undir félags-
heimili að Varmalandi í Mýrasýslu
í námunda við barna- og húsmæðra
gkólana.
Þessi staður liggur mjög vel við
samgöngum í sýluhni, auk þess að
Hinn 13. janúar hækkaði
brennsluolía til skipa (bunkers)
um 40% í brezkum höfnum. Verð
á bunkersolíu til togara hækkaði
um 67 shillinga tonnið, og á disel-
olíu hækkaði verðið um rösklega
61 shilling tonnið. Brezk fiskveiði-
blöð segja, að þessi verðhækkun
verði til þess að 95% af togara-
flotanum verður gerður út með
tapi. í tilefni af verðhækkuninni
og útlitinu, hefur J. Croft Baker,
formaður brezka togaraeigenda-
sambandsins sagt, að þetta sé alvar
legasta áfall fyrir togaraútgerðina,
sem lengi hafi hent. Brezk fiski-
skip nota 450.000 lestir af bunk-
ers- og diselolíu á ári hverju. Verð
gildi þessarar olíu var á árinu 1956
4 milij. sterlingspunda. Hækkun-
in nemur 1,5 millj. miðað við
þetta ár, en þess er vænzt, að
e. t. v. muni verðið lækka aftur
er kemur fram á árið. En Baker
taldi fráleitt, að útgerðin gæti bor.
ið þessa hækkun, einkum yrði það
erfitt fyrir það skip, sem sækja
á fjarlæg mið. Hækkunin þýðir
10% aukningu útgerðarkostnaðar
fyrir þau skip. í umræðum hefur
komið fram, að brezkir tógaraeig-
endur telja útgerðarkostnað tog-
ara, sem gengur allt árið, að meðal
■tali 110.720 sterlingspund (tæpar
5 millj. kr.). Miðað við þessi út-
gjöld og fiskverð, telja brezkir tog
araeigendur ómögulegt að reka
skipin með gróða, og segja, að á
s.l. ári hafi aðeíns 5% togaraflot-
ans skilað nokkrum hagnaði.
Dafabændur hafa í hyggju að
flytja mjóSk til Borgarness
Mjó’kursamlag BorgíirSinga heíir heitiS at>
veita rajólk frá þeim viStöku, en flutningar
erfihir einkum á vetrum
Frá fréttaritara Timans í Daiasýsiu.
Fram að þessu hafa samgöngur verið greiðar um Dali það
sem af er vetri. Má segja, að þar korrii hvoru tveggja til,
óminnilega lítil snjóalög og batnandi vegasambönd. T. d. má
telja vafasamt, að fært hefði verið yfir Syínadal, ef ekki hefði
verið lokið við nýlagninguna næst Saurbænum.
SíláarverksmiSja samvinimfyririæki
Ein af síldarverksmiðjunum í mæti framleiðslunnar 28,3 millj.
Esbjerg er rekin á samvinnugrund I kr, Við uppgjör um áramót varð
velli af fiskimönnum þeim, sem' 1,7 millj. króna til skipta milli
við hana skipta, og varð góð út- fiskimannanna, sem uppbót á af-
koma hjá þessu fyrirtæki á s. lJ urðir þeirra. Hafði fyrirtækið þá
ári. Verksmiðjan tók á móti 96000 þegar lagt 500.000 kr. í varasjóð.
lestum á árinu 1956 og varð verð- i
n %
ÞjóSverjar og Færeyingar viija fá
íöndimaraðstöðu Islendinga í Bretl.
Skarðsstöð.
Seint í haust var lokið við fyrri
hluta hinnár nýju hafnargerðar í
Skarðsstöð á Skarðsströnd. Standa
vonir til að rinnt verði að halda
þeim framkvæmdum áfram, enda
afar mikilsvert, þar sem margir
telja að þarna sé ein bezta höfn
in frá nátturunnar hendi við
Breiðafjörð.
Heimavistarskólien að Laugum.
Eins og getið hefur verið í frétt
um var hafin bygging nýs heima-
vistarskóla að Laugum í Sælings-
dal. Ilófust framkvæmdir í júní-
mánuði og var hætt í september.
Var steyptur neðri hluti heima-
vistarhússins, sem er um 170 fer-
metrar. Búið er að gera frumdrög
að teikningu hússins í heild og er
sú teikning miðuð við skóla fyrir
alla sýsluna. Enn sem komið er
er það þó aðeins Hvammshreppur
einn — ein fámennasta svéitin,
sem stendur að byggingu þess-
Héraðsráðiinaiitur.
í febrúarmánuði n. k. tekur til
starfa hjá Búnaðarsambandi Dala
manna Bjarni Fanndal Finnboga
son, búnaðarráðunautur. Er hann
fyrsti héraðsráðunautur, sem starf
ar hér á vegum búnaðarsambands
ins.
Skuggar fjárskiptanna.
Mikið fámenni er nú í þeim
sveitum sýslunnar þar sem sauðfé
var skorið niður s. 1. haust. Mun
það fámenni vera einsdæmi í sögu
héraðsins. í þremur vestustu hrepp
um sýslunnar munu a m. k. sex
bæir vera í eyði í vetur af þess
um sökum. Á mörgum bæjum eru
tvær manneskjur og dæmi til að
ekki sé nema einn maður á bæ.
Fámenni þetta og fábreytni at-
vinunnar á þessu svæði setja dimm
an skugga yfir allt félagslíf og
samskipti fólksins. Á hinn bóginn
verður nú vart meiri bjartsýni
og búliyggju í þeim tveim sveit-
um, er íengu nýjan fjárstoín í
haust.
Mjólkursala úr Bölum til
Borganess.
' Síðást liðið sumar og í vetur
hefir nokkuð verið rætt á fundum
(Frsmhald á 8 síðu '
Brezka fiskveiðiblaðið „Fish
Trades Gazette" skýrir frá því nú
i fyrir skömmu, að þýzkir, belgískir
i og færeyzkir togaraeigendur hafi
: snúið sér til samtaka brezkra tög-
j araeigenda og krafizt þess, að þeir
' njóti sömu löndunaraðstöðu í brezk
um höfnum og íslenzkir togarar
: hafa, samkvæmt samkomulagi því,
sem gert var, er löndunarbanninu
var aflétt. En samkvæmt þvi sam-
komulagi ganga íslenzk skip inn
| í röð brezkra skipa, er beðið er
eftir löndun, en þurfa ekki að
j hleypa brezkum skipum fram fyrir
j sig eins og áður gilti. En aðrir út-
lendir togarar verða að bíða, og
i una illa því hlutskipti.
I Brezka blaðið bendir á, að það
sé að vísu rétt, að íslenzku skipin
gangi nú inn í röðina og séu það
nokkur fríðindi. Hinsvegar sé heild
armagn það, sem íslendingar geti
selt í Bretlandi, ákveðið hámark;
— fyrir 1,8 millj. sterlingspunda,
og skiptist upphæðin niður á viss
tímabil. Með þessu séu lagðar
hömlur á löndun íslendinga, sem
aðrir búi ekki við. Hvorki Þjóð-
verjar, Færeyingar né Belgíumenn
hafa samið um neinar takmarkan-
ir á löndunum, og telur blaðið lík-
legt, að þessar þjóðir geti fengið
að njóta sömu londunaraðstöðu og
íslendingar, ef þær undirgengizt
hámarkslöndun með svipuðum
hætti og íslenzku skipin.
Bílastæði böiinuð
Margar sögur og sumar ófagrar eru sagðar af öngþveiti þvi sem ríkir í umferöamálum höfuðstaðarins. Jafnt
gangandi menn sem akandi keppast við að þverbrjóta settar reglur og svína hverir á öðrum og svo verður
hinn óhjákvæmilegi árekstur. Lögregla er kölluð á staðinn. Bilstjórar neita að færa bílana cg umferðin situr
föst timunum saman. Víða er bannað að láta bíla standa og nýlega voru samþykktir fieiri slíkir staðir. Mynd-
in að ofan var tekin um miðjan dag í gær, neðst á Vesturgötunni. „Bílastæði bönnuð’* stóð þar á tveimur
skiltum og það var nákvæmlega nógu langt á milli þeirra svo að tveir bilar kæmust þar fyriri Auk þess
stóð vörubíll alveg á horninu hjá Verzluninni Geysi og hans vegna var hættulegt að mætast þarna. — Allir
sem hafa próf á bíl eiga að vita að ekki má leggja bíl nær horni en fimm metra miðað við húsaröð.