Tíminn - 14.02.1958, Blaðsíða 12

Veðrið:
Breytileg átt, Iítilsháttar él.
Fyrsta litprentaða gróðurkortið kom-
ið út - er af Gnúpverjaafrétii
Hitinn kL 18:
Reykjavík ■—2, Akureyri .—3,
Kaupinannahöfn 3, London 7,
New York —7, Osló 2, Hamborg
7 og Þórsliöfu 6.
Föstudagur 14. febrúar 1958.
|Mendes France og sendiherra Túnis í París
Útgáfa grótiurkorta og jarftvegskorta mikilvæg
til réttrar landnýtingar. — Efnagreiningar-
jjjónusta brýnt framtííarverkefni
Dr. Björn Jóhannesson ræddi viS fréttamenn í gær og
skýrði þeim frá gróðurkorti og gróðurlýsingu af Gnúpverja-
afrétti. sem komið er út á vegum Atvinnudeildar Háskóla
íslands, eða landbúnaðardeildarinnar. Er þetta fyrsta kort
sinnar tegundar og upphaf að miklu starfi við rannsóknir
cg kortlagningu á afréttum landsins. Kort þetta og rit það,
sem fylgir, hafa þeir Björn og Ingvi Þorsteinsson gert.
Jaröv'Egsrannsófenir deildarinn-
ar eru aðaillega þrenns faonar, gróð
u.koríagerð, jarðveg-kortagerð og
efnagreining. Gróðurkortagerðin
er að vísu viðaiminnst þessara við-
fangsefna, en þó geysimikið starf,
sem ekki verður unnið nema á
lönguim tima, og hún er mjög -mik
ilsverð, þar sem ekki er hægt að
gera sér ljóisa grein fyrir gróður-
farsbreyitingum, sem verða á löng-
um tíma, áratugum eða öldum,
nema til sé greinargóð lýsing á!
landinu í byrjun og lok umrædd.s|
ífmalbils. Einnig verða gróðurkort i
in milkiilivæig hjiáipargögn við rann-'
sóknir og ákivarðanir um afnot og
heiitarþ'Ol afrébta. Einnig eru slík
gögn nauðsymlieg, ef hafjzt yrði
handa urn að bera áburð á afrétt-
arlönd, eins og nú er rætt. Áður
en slíikt yrði gent, er nauðsynlegt
að hafa mynd af stærð hinna
ýmsu gróðurilanda og landtegund
ag vita einnig, hvernig hin ýmsu
gróðurhverfi taika álburðargjöf. j
Margþætt rannsóknarstarf.
Við undirhúninig að gróðurkorli
því, sem hér liggur fyrir, þarf að
inna af hendi mikið rannsóknar-
starf. Nauðsynilegt er t. d. að hafa
til umr'áða loftmyndir, en þær tók
ráforfcuimiálastjórnin af syðri hluta
Gnúpverjaafréttar suimarið 1953,
og af nyrðri htatanum 1954 á veg-
aini landniám;s!stjóra, Iiandibúnaðar-
tóðuneyitisinis og iandlbúnaðardeiild
ar. Fálil Sveinsson, sandgræðslu-
stjóri, sem hefir mikinn hug ú
þessu máli, stuðlaði að því að
Sandgræðslan veitti 20 þús. fcr. til
þessarar kortagerðar. Steindór
Siteindórsson leiðbeindi uim ákivörð
un gróðurlhiverfa. Guðmundur
Kjartansson hefir skrifað kaflann
í ritið urn jarðmyndun á Gnúp-
■verjaafrétti. Auk Björns tóku þátt
í rannsóknarstörfum á afréttinuim
Einar Gíslason, Ingvi Þorsteinsson
: og Steindór og Ágúst Sveinsson
bóndi að Ásum var fylgdarmaður.
Koritin eru litprentuð í Litbrá og
eru hin fyrstu sinnar tegundar,
som gerð eru hér á landi að öllu
Leyti.
Á fj'árlögu'm ársins 1957 var í
fyrsta sinn nolkikur fjérveiting til
gróðurkortagerðar, og s. 1. suimar
var farinn rannsöknarleiðangur ó
Biskupstungnaafrétt og frumkort
gert af svæðinu frá Haiikadal inn
undir Kjalifell. Farið var u>m land-
ið á hestum, og gróðurlendin teikn
uð inn á foftmyndir af svæðinu.
Ráðgert er að taka fyrir ákveðin
afréttarsvæði annað hvort ár, og
ætti því slíkt kort að geta konúð
út annað hvert ár. Þeir, sem hug
hafa á að eignast slík kort, geta
fengið þau hjá landbúnaðardeild-
inni og Búnaðarfélagi íslands.
Jarðvegskortin.
Gerð j'arðvegskorta er allimiklu
uimfangsmeiri en gerð gróður-
taorta. Til þess að saína gögnuin
til slíkra korta þarf að grandskoða
svo að segja hvern hektara. Und-
irbúningur að gerð siliíkra toorta
h'ótfst hér suimarið 1951, er banda-
ríiskur jarðvegsfræðingur, dr. Iver
J. Nygard dvaldi hér rúmá tvo
nránuði. Síðan hefir verið unnið
öslitið að þessuim málum.
Kont af Hdltu'in og Landsveit.
eða svæðinu milli Þjórs'ár og Yitri
Rangár frá sjó upp að Skarðsfjalli,
eru að mestu búin til prentunav.
Kortaigerð er loikið í Eyjafirði
nema í Svarifaðardal og verður
væntanlega hafin í Borgarfirði í
sumar. Við þetta verk eru einnig
notaðar loftmyndir, og annast
Landmælingar íslands ínyndat'ök-
una.
Jarðvegsfcort eru til margra
h'luta nyitsamleg, t. d. við sikipun
hyiggða og býia og ræfctun lands,
og leggja flestar ræktunarþjóðir
á þetta sívaxandi áherzlu. En hér
þarf að auika mjög grundvallar-
rannsóíknir.
Efnagreiningarþjónusta.
Þriðja meginverkefni jarðvegs-
rannsóknanna er efnagreining
jarðvegs og jurta, en á henni bygg
ist mögu'leiki til að koma á laggir
haidgóðri leiðbeiningarþj ónustu
varðandi áburðarnotkun. Þetta er
torveit viðfangsetfni, því að íslenzk
ur jarðvegur og ræktunaraðSitæður
all'ar eru gerólíkar þvi, sem gerist
í öðriuan löndnm. í þessu starfi hef
(Framh. á 2. síðu.)
Samið um sölu á 25
' þús, lestum fisks
til Rússa
Undanfarið hafa farið frani í
Réykjavík samningaviðræður
milli íslenzkra og' sovézkra aðila
um sölu á freðfiski til Soiétrikj-
anna, inuan samnings þess, sem
gerður var í september 1956,
en sá samningur var gerður til
þriggja ára og gerir ráð fyrir
32.000 smál. af freðfiski á ári.
Gengið hefir nú verið frá samn
ingum um sölu á 25.000 smál.
af þorski og karfa, cr afgreiðast
skal á þessu ári.
Auk þess liafa íslendingar
heiinild til að auka bað magn
uin allt að 7.000 srnál. síðar á
árinu.
Skilmálar allir eru hinir sömu
í þessunt samningi og verið liefir
undanfarið.
(Frá sjávarútvegsmálaráðun.)
Ný smásagnakeppni
í „Samvinnunni
•*>
Tímaritið Samvinnan hefii’ nú efnt til þriðju smásagna-
keppni sinnar og verða fyrstu verðlaunin ferð með Sam-
bandsskipi til meginlandsins og heim og 2.000,— kr. að auki.
Hefir þátttaka í hinum fyrri smásagnakeppnum verið geysi-
niikil, en Indriði G. Þorsteinsson vann hina fyrstu og Jón
Dan hina aðra.
Frakkar myndu bera
alla ábyrgð
NTB—New York, 13. febr. —
Sendiherra Tútiis Itjá S.Þ. til-
kynnti öryggisráðinu í kvöld, að
Túnisstjórn myndi telja sig í
löglegri aðstöðu til sjálfsvarnar,
ef Frakkar reyndtt að rjúfa ein-
angruii þá, sent lierinn í Túnis
ltefir slegið iun herbúðir Frakka
þar í landi. Lýsir Túnisstjórn
allri áhyrgð á liendur Frökkum
á þeim afleiðingtim, sent vopna-
viðskipti kynnu að hafa í för
rneð sér.
Kvikmyndajöfurinn Todd hefir fund-
ið mann, sem berst meira á en hann
I Moskvu játa'Si hann þó, aS hann kæmist ekki
til jafns við Nikita Krústjoff
Róm, 10. febrúar BUP. — í dag lýsti Michael Todd, sem
nefndur hefir verið „heimsins mesti tórsari (showman)“,
kynnum sínum af Krústjoff, en þeir fundust er Todd fór
til Moskvu ásamt konu sinni. Todd sagði við blaðamenn:
„Ef hann (þ. e. Krúsi) byði sig fram við forsetakjör í Rúss-
landi, myndi hann verða kosinn. Hann er heimsins mesti
tórsari. Ég þyrfti að vera eins mikill tórsari og sá náungi“.
Hér sjást þeir Mendes France, fyrrverandi forsaetisráðherra Frakka, sem
gagnrýnt hefir harðlega árásina á þorpið Sakiet, og Mohammed Masmoudi,
sendiherra Túnis í París, sem nú hefir verið kallaður heim. Sendiherrann
er að leggja af stað. Mendes France vottar sendiherranum samúð sína,
Oj mannfjöldi þyrpist um þá.
Brezka stjórnin völt, eít-
ir ósigurinn í Rochdale
Fyígi flokksins hrapaíi niíur í 20%, en frjáls-
lyndir bættu við sig aí$ sama skapi
NTB—Lundúnum, 13. febr. — Aukakosningarnar í Roch-
dale í Bretlandi hafa valdið miklu umróti í stjórnmálum
þaT og líklegt að úrslitin muni stytta verulega lífdaga brezku
íhaldsstjórnarinnar. Hafa íhaldsblöðin brezku þungar áhyggj-
ur af horfunum og sum segja berum orðum, að í kosning-
um þcssum hafi verið kveðinn upp ótvíræður dauðadómur
yfir þeim vonum íhaldsflokksins brezka að sigra í næstu
þingkosningum. , r
_______________________ Meðal blaða, sem þessa slcoðun
Sögiur skulu berast ritimu fyrir
15. apríl næstkoimandi, en í döim
nefnd eiga sæti þeir Andrés Björns
son magister, Andrés Kristj'áns-
son blaðamaður Og Benedikt Grön
dal ritstjóri.
í sm'ásagna®a.mkeppninni mega
tíka þátt ailir íslenzkir borgarar,
ungir og gamlir, hvort sem þeir
hafa áður birt eftir sig sögu eða
ekki. Handrit skal senda Samvinn
unni, Samhandshúsinu Reykjavík,
og slkal fylgja nafn og heimiiis-
fang höfundar f-lokuðu umsilaigi,
en umslagið og sagan vera auð-
kennt á sama liátt.
Auk þeirra fyrstu verðiauna,
sem getið var, eru 2. verðlaun
1000 krónur, og 3. verðlaun 750
krónur. Þar að auki mun Samvinn
an kaupa 10—20 sögur, sem berast
gegn venjuiegum ritlaunum.
Todd sagði, að þessa stundina
virti Krustjóff mannþröngina fyr-
ir sér eins og ieilkstjóri, „'á næsta
auignahliki þriifi liann hönd þína
líkast þvi að þú værir yng'ri bróðir
Lenins“.
Ygldur yfir vatnsglasi.
Todd minntisit veizlu, sem hann
ihafði setið í indverska sendiráð-
imu í Moskvu ásaimt Krústjof'f. Þar
lyifti Krústjiotfif glasi að venj.u og
ætlaði að sfcála, en fann þá, að
vatn var í giasinu en ekki vodka.
Var vin ekki veiitt í þessari ind-
versku veizlu aif trúarlefeuiin ástæð-
uim. „Það var ekkert undansikiMð í
því augnaráði, sem hann gaf glas-
inu“, en þótt honuim yrði hylt við
vatnið, varð honuim ekki miáls vant
og höf m'ál sitt með þeirri atihuga-
semd, að „Það er ekiki vökvinn í
glasinu sem skiptir máii, hcidur
tiiefnið".
Fylgzt með áheyrendum.
Todd sagði, a'ð Krústjoff vœri
leikari, leikstjóri og útgefandi;;
allt þetta sam'anlagt er hann und-
irbyggi leiksvið stjórnmálanna.
„Þiö hefðuð átt að sjá hann telja
alila viðsitadda meðan Búlganin
var að tala“, sagði Todd. „Hann
var o'klki að horfa á Búlganin;
liann var að virða fýrir sér við-
brögð áiheyrenda".
. Elizabeth Taylor, fcona Todds,
sagði, að Búlganin marskálkur
væri „virðulegiur lítill maður með
þetta snotra hvíta skegg“. „En
hann lvefir ekfci til að bera það,
sem Krú? t joff hefir, hunangið
rniitt", sagði Todd. „Krústj'oflf er
reg'lulegur tórsari. Vesturlanda-
anenn gætu svo sannarlega margt
af honuim lært. Hann sfciUir lítil-
maignann. Og trúið mér, það er
mikið um lítiimagnan n í Rú'ss-
landi“.
Góður sölumaður.
Todd var spurður að því, hvort
aðdáun hatís á Krústjoff væri póli-
tfsks eðlis. „Pólitík, pólitfik"?
hváði Todd. „Berið yíkkur ektoi
þetta óþverra orð í munn í niávist
■kionu minnar. Ég er bara tóreari,
ekki pólilbíikus. En mér þy.kir það
vænt um lýðræðið oldcar, að ég
he'ld að við ættum að vinna betur
að því að selija tovifcmyndahandrit-
v (Framh. á 2. síðu.)
iláta í ljós, er hið kunna íhalds-
hlað Evening Nevvs í Londoú. Tim-
es í Lundúnum skrifar, að úrslit-
in muni vafalaust stytta setú ríkis-
stjór.nar Macmillans. Það er al-
mennt álit s'ljórnmálamanna, að
Macmillan muni ekki sjá sér fært
að sitja fram til 1960, en þá ættu
kosningar að fara fram að öllu
reglulegu.
Hrapað úr 50% í 20%.
Gaitskell foringi Verkamanna-
flokksins liélt ræðu á þingi í dag'
og' krafðist þess að stjórnin segði
af sér. Var mikil háreisti í þing-
salnum, því að þingmenn Verka-
mannaflokksius tóku undir þessa
kröfu með miklum fagnaðarlát-
um, cn ílialdsþingmenn reyndu
að svara fyrir sig.
Gaitskell sagði, að kosningaó-
sigur þessi ætti naumast sinn lítoa.
Fylgi íhaldsflokksins hefði hrap-
að úr 50% frá seinustu þingkosn-
ingum í 20%. Butler, sem nú
gegnir embætti forsætisráðherra,
tók þessuin látum með ró. og lcvað
stjórnina myndi sitja sem fastast
fyrir þessu. Benli á að fylgi Verka
niannaf'loktosins hefði ekki vaxið
og til sigurs frambjóðanda Frjáls-
lynda flokksins lægju ýmsar sér-
stakar ástæður.
Sjónvarpsmaður og fræg leikkona.
■ Við seinustu þingkosningar
' buðu frjálslyndir ekki fram.
Frambjóðandi þeirra nú var
Kennedy, sem er glæsimenni
mikið og frægur sjónvarpsmað-
ur í Bretlandi. Nýtur liaim sem
slíkur mikilla vinsælda. Þar við
bættist, að hann er giftur liinni
frægu kvikmyndasljörnu og dans
mær Moira Sliearer.
Við kosningarnar nú hlaút fram
bjóðandi Vcrka m a n n a ílokksi n«
Mekenn rösk 22 þús. atkvæði og
(Framh. á 2. síðu.)