Tíminn - 20.04.1958, Blaðsíða 2

Sí
TÍMINN, sunnudaginn 20. apríl 195&
TrésiníðaverkstæftíS NoríSurpóll vií> Laugar í
SuSur-Þmgeyjarsýslu heíir starfati í 12 ár og
sinnt fjöljiættum verkefnum — ný og stór
veikstætSiskygging risin
Laugum i mái’z.
Trésmíðaverksfæ'ðið Norður-
pói í námunda við Héraðsskól-
ann að Laugum, er vel þekkt í
Suður-Þingeyjarsýslu, vel þekkt
<jg vel virt. Það var stoír.að árið
1946 af þremur ungum, áhuga-
sömum og duglegum trésmiðum,
Snæhirni Kristjánssyni Jóhann-
essonar, síðast bónda að Ilriflu,
Arngrími Konráðssyni Erlends
sonar kennara að Laugum og
Birni Þórhallssyni Björnssonar
kennara að Laugum. Fljótlega
hvarf þó Björn úr félagsskapn-
um og sneri sér að verkstæði
sínu á Ljósavatni. Hafa þeir
Snæbjörn og Arngrímur rekið
Norðurpól síðan.
í tilefni þess, að þeir eru nú
íluttir í nýtt verkstæðishíis. hitti
áréttaritari Timans þá að rnáli og
Jeitaði írétta.
Eins og áður er sagt, stofnuðu
þeir veifkstæðið árið 1946. Fengu
þeir lóð undir bygglngnr í landi
ibóndafls að Laugavöllum í Eeykja-
éial, rétt við hcraðsskólann, svo
að eigi eru nema n. 1. 200 metr. á
milli hiisa hvors um sig.
Fyrra verkstæðið
Þeir félagar byrjuðu á þvi að
seisa verkstæði, er var 60 ferm.
að stærð, byggt úr timbri og as-
jbesti. Trésmtðavélar, sög og hefil,
smíðuðu þeir sjálfir, enda höfðu
þeir af litlum fjármunum að taka
fil stofnkostnaðar. En ekki leið á
föngu þar til þeir gátu aflað sér
fullkomnari tækja, og nú eiga þeir
nýja mjög vandaða og fullkomna
hátt lagt drjúgan skerf til upp-
byggingar bændabýlanna. Yfir-
byggingar á bíla hafa þeir gert,
er til þeirra leitað
oo
og margoft
er sárt ungri slúlku að eiga brotúi
Hkíði og þaim ef lofað úrlausn tun
inánaðamótin. Þegar þær eru farn-
ar, sýnir Snæbjörn skiði. sem
brotnað hafði og hann -limt af
miklum hagleik. Varð tæpast séð,
að það hefði oröið fyrir áfalli.
Mörg skíði haía þair og snxiðað
fyrir .æsktifó'lkið á Laugum. Á
nteðan þesu, íór •iram,. var Arn
grímur að gera við borð úr skól-
Smiðirnir á NorSurpól. Frá vinstri: Arngrímur Konráðsson, Jón
Jónsson, Snæbjörn Kristjánsson.
með bílaðar vélar og landbúnaðar-
verkfæri. Láta þeir sér ekki slíkar
aðgerðir fyrir brjósti brenna, enda
eru þeir hinir mestu hagleiksmenn
og þykir öllum gott til þeirra að
sækja.
Nábýli við skólana
Það gefur auga leið, að nábýli
be;rra við skólana á Laugurn er
anum, sem látið ’hafði á sjá I stór-
viðrum hins daglega lífs. í sama
mund kemur viðskiptavinur að
ræða úm smíði og gerð nýs i>óka-
skáps ,og Lrésmiður, sem vinnur
hjá þeim félögum í allan vefcur,
er að smíða stóla. Þannig stendur
trésmiðaverkstæðið Norðurpóll í ó
rofa sambandi við hið daglega líf
til viðhalds, eflingar og uppbygg-
ingar.
íbúSarhús Snæbjarnar og Arngríms, Laugabrekka.
Steinbergs-trcsmíðavél, auk þess
sem þeir hafa í útvegun ýmis dýr
og vönduð tæki önnur.
Árið 1951 ‘hófu þeir byggingu
íbúðarhúss á lóð sinni, enda gerð-
ust þeir báðir fjölskyldumenn.
Nefna þeir hús sitt Laugabrckku.
Jarðheitt vatn fengu þeir til upp-
liitunar allra bygginga.
Nýtt verkstæðishús
Verkefni reyndust þeim félögum
ærið mörg og margvísleg ,enda
gerðist verkstæði þeirra fljótt allt
of lítið. í júlí síðastliðið stimar
Jióf-u þeir svo byggingu nýs verk-
stæðishúss, sem nú er að mestu
fullgert og tekið í notkun um niiðj-
an febrúar s.I. Er það 120 íer-
métrar, ein hæð með háu risi. Það
er byggt úr timbri og asbesti á
steinsteyptum grttnni. fóðrað inn-
an með valborðum og vel einangr-
að, enda iilýtt, bjart og alit hið
vistlegasta. Er í því stór verkstæð-
issalur, skrifslofa og snyrting á
aðalhæð, og timburgeymsla, itikk-
unarverkstæði og munageymsla í
risinu. Loft og veggir ofantil eru
hvitmálaðir, en dökkir að neðan.
MarghátfaSar smíSar
Á verkstæði sínu hafa þeir fé-
lagar gert glugga og hurðir í marg-
ar byggingar í héraðinu ,þá og
eldhúsinnréttingar og húsgögn
margs konar. Hafa þeir á þann
báðum til mikilla þarfa, þsim og
skólunum. Þurfa þessar stofnanir
oft til þeirra að leita um margs
konar nýsmíði og aðgerðir. Og
meðan spurt er frétta hjá þeim fé-
lögum, koma ungar blómarósir úr
héraðsskólanum til þess að spyrja
um skíðin sin, sem send hafa verið
í viðgerð. Hefir þau skort styrk-
leika í hlutfalli við áræði eigend-
anna og brotnað í brekkú"”'
Mörgum manni hefir verkstæði
þeirra félaga veitt atvihnu um
lengri eða &ke<nmri tímá, því miklu
meira verkel'ni iiefir því að hönd-
um borið en svo, að þeu- Snæ-
björn og Arngrimur gætu einir af-
kastað því. Hafa þeir á þann <hátt
veitt aðstöðu mönnum, sem ann-
ars hefðu orðið að leita sér at-
vinnu utan sveitarinnar. Er sér-
stakrar atliygli vert, að tvö síð-
astiiðin ár hefir bóndi í sveitinni,.
sem jafnframt er trésmiður, unn-
ið hjá þeim, án þess að hafa or'ðið
að, yfirgefa heiinili sitt. Um slátt-
inn er hann heinia, þegar nauð-
syn krefur, við heyþui’rk og hirð-
ingu, ýmist heila eða háifa daga,
en annars á verkstæðinu öllum
. stundum. Við skepnuhirðingu á
vetrum fær hann aðstoð mótbýlis-
manns síns, en vinnur annars að
henni sjálfur á kvöldin, er hann
kemur heim. Þá hefir annar bóndi
í nágrenninu lokið þar iðnnámi í
tréskuröi. Þannig hefir Noz-ður-
póil látið þá iiugsjón rætast, að
iðnaður og atyínnustöðvar í sveit
nm gætu eflt dreifbýlið í baráttu
þess við þá staði, sem soga til
sín vinnukraftinn og tæma sveit-
irnar að fólki. — p.
UnniS aó smtöur á Norðurpól
Ný líígpinaraífer'íí:
BjörgnnarmaSuriim blæs kn í munn
og lungu sjúklingsins.
Þessi a'Sferí þekktist þó til forna og er m. a.
kunm úr Biblíunni
Elzta lífgunartilraun, sem menn þekkja, er sú að blása inn
í munn þoss manns, sem hættur er að anda. Þessi aðferð er
samhljóða því sem segir í Biblíunni um sköpun mannsins:
Drottinti blés líísanda inn í Adam. En andúð manna á því a'ð
snerta dauðvona mann svo náið hefir komið mönnum til að
finna upp á ýmsum öðrum aðferðum, allt frá því að leggja
mann á tunnu og velta henni til og frá til þeirrar aðferðar,
sem kennd er við Nielsen, „þrýst á herðablöðin, höndum lyft“,
sem nú mun vera algengasta aðferðin. ■
Nýjasta aðferðin er í firllu sam-
ræ>mi við þá eiztu. Meðal þeirra
sem halda því fram, að engin að
ferð sé betri en sú að blása loft:
inn i lungun, eru vísindamenn í
bæjarsjúknahúsinu í Baltknore
City og háskólasjúkrabúsunum í
Maryland og Buffalo.
Bezfa aðferðin.
Þeir mældu nákvæmlega það
magn af lofti, sem flyzt inn í lungu
nianna, sem hættir eru að anda og
beitfcu til þess öllum aðferðum,
sem nú eru kunnar. 16 sjálfboða-
liðar tóku jnitt í tilraununum. Nið-
urstöður af þessum rannsóknum
leiddu í Ijós, að æfðir sem óæfðir
björgunarmenn gátu ekki með hin-
lun gömlu aðferðum flutt nægilega
mikið loft inn í lungu þeirra, sem
liættir voru að anda. Ástæðan var
sú, að björgunarmaðurinn hafði
svo bundnar hendur við sfcarf sitt
að hann gat ekki lyft höku sjúkl-
ingsins svo að loftið fengi að fljóta
niður í lungun.
20 sinnuin á mínútu.
Hins vegar reyndist hin nýja að-
lierð prýðilega, að blása inn í munn
sjúklingsins, er hann þá lagður á
bakið og öndunarfærin vandlega
hreinsuð af öllu rusli, björgunar-
rnaðui’inn krýpur við hlið hans.
Bjöhgunaronaður tekur annarri
hendi um höku sjúklíngsins, held-
ur munninum opnum með þumal-
fingri og heldur um nefið á sjúkl-
ingnum með hinni hendinni. Þá
blæs hann. snöggt af öliu afli inri
i munn sjúkljngsins þar til hann
sér að hrjóst hans lyftist, dokar við
ándartak. ineðan lungun tæmast ó
ný.. Þetta er endurtekið hvað eftir
annað, 20 sinnum á minútu, þar til
öndunin keinst í samt lag.
Slauga notuð.
' ■
Til þess að betri árangur náist
hefir yerið gerð slanga úr gúmmíí,
sem lögð er í munn sjúklingsins
og fer þá loftið síður niður í mag-
aun. AJ . 87 óþjálfuðum björg-
unamönnum, sem í fyrsla sinn
reyndu þessa aðferð, mistókst eng-
um þeirra að vekja sjúklinginn tii
lifsins. Nú er í ráði að allir líf-
verðir, lögregiumenn, slökkviliðs-
menn og opinberir björgunarmenn
skuli hafa í fórum sínum s.lika
slörigu, segir í þessari fréttagrcin
í Time.
Lifsanda bláslö í nasir mannsins
— Bibliukerfið.
Aðfci’ðin ókumi hér á landi.
Tíminn hafði tal af Guðnumdi
Póturssyni, fuiltrúa Slysavarnafé-
lagsins og spurðist fyrir um það,
hvort þessi nýja lífgunaraðforð
væri kunn hér á landi. Guðmund;
ur kvaðst ekki hafa heyrt þessarar
aðferðar getið, en Slysavarnafélag-
ið miuidi þó kynna sér þessa nýj-
ung svo sem al'lor, som fram koma
ó þassu sviði. Til þessa hofir Nieh
sen-aðferðin, sem áður er minnzt,
átt mestum vinsældum að fagna
og rutt sér mjög til rúms í Banda-
ríkjiuium og Kánada.
Stjórnarkreppan
fc'ramhald af 12. stðtO.
yfirlýsingu um að stefna þeirra
gagnvart Alsir og Frakklandi
væri óhreytt. Hún vonaði, að mál
ið yrði einkaniál Frakka og þeir
gætu leyst það á eigin spýtur. —
Þ.rátt. fyrir þetta er augljóst, að
Bandaríkjastjórn er orðín þreytt
á þófinu og kann að gefast alveg
upp innan skanims.
Ponaldur ár! Arason,
IdÖGSLANNaSKKIFSTWé
8kólav6rSustJU$ SS
*/• j*»» (ÓK Þortctlsw kj - NlS ••
Oha, lUté iU47 -
a «<«UIIHUi)UlQlUlliliflllllllllillllllllllilllllIlil|||ii||||l||||J|]ll|I]Ill||Ill||il|||||l!|limilBIB»Una»aW»W
I ' I
1 Léreft nýkomiö |
= s
90 sm breiST. Tvaer fegundir.
| Poplinefni, þrír litir.
s s
I Rolf Johansen I
1 I
• 9
uimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiuuiJiiiiiiiuiiiujiHiiiuuuujJiiujuiiiiiuiiuiiiiiiiiin
= «
Linoleum góífdúkur |
B og C þykktir.
Vörugeymsla
fíverfisgötu 52.
diiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuuiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiiiiiiiiiliiiimiUH