Tíminn - 30.09.1958, Page 1

EFNIÐ:
tÍMAR TÍMANS ERU:
-VyralSslan 12323 Auglýsingar 19523
Ritstjórn og skrifstofur
1 83 00
BiaSamenn eftir kl. 19:
1(301 — 18302 — 18303 — 18304
PrentsmiSjan eftlr kl. 17: 13948
42. árgangtu'.
Morðtilraunir, bls. 3.
Samvinnuhreyfing á Bretlandi,
bls. 5.
Skýrslur atvinnutækjanefrwlar,
bls. 7.
Leikdómur: Haust, bls. 8.
217. blað.
Stjóinarskrártillögur de Gaulle samþykktar
með yfirgnæfandi meirihluta — meira að segja
í Aísir með 97% kjósenda. — Franska Guinea
felldi Jió frumvarpið og munu Frakkar rjúfa
terigslin við [)á lendu
DE GAULLE
— valdið eykst og vandinn með
NTB-París, 29. sept — De Gaulle forsætisráðherra Frakka
vann mikinn sigur í þjóðaratkvæðagreiðslunni um stjórnar-
skrártillögur hans. Og í Frakklandi sjálfu greiddu fjórir af
hverjum fimm kjósendum atkvæði með þeim. Kjörsókn hefir
um mörg ár vei'ið lítil í Frakklandi, en nú varð hún meiri en
nokkru sinni fvrr, 85% atkvæðisbærra manna. Þó voru úr-
slit kosninganna de Gaulle jafnvel enn hagstæðari í Alsír en
Frakklandi. Þav greiddu 97 af hundraði með tillögunum:
Aðeins í ehrni lendu Frakka, Guineu í Vestur-Afríku voru til-
lögurnar felidar og var það gert með miklum atkvæðamun.
Hefir franska stjórnin þegar lýst því yfir, að hún telji það
land ekki Jengur tilheyra franska ríkinu.
I Þessi kosningasigur er í heild
1 miklu meiri en nokkur hafði bú-
Brezki Yerkamaíina- ízvt(5iv;ðh vavtalið að um
tveir priðju atkvæðisbærra manna
myndu styðja tillögurnar. Úrslitin
í Alsír eru einkum talin stórsigur
fyrir f.önsku stjórnina en hinn
mesti ósigur þjöðfrelsishreyfingar-
innar þar. Þar höfðu uppreisnar-
menn hótað hverjum þeim manni
hin-u versta, ef hann léti til leiðast
nð greiða alkvæði, en tiltölulegu
Jitið varð úr blóðb.aðinu,..£em hót-
að Jiafði verið., Frakkar veittu
hverjurn þeiin, ér síg taldi þess!
þurfa, vernd og fylgd í sambandi
við kosningarnar.
ffokkurinn skefegg-
ur í Formósumálinu
NTB—Scarborouigh, 29. sept.
Þegar á fyruia degi ársþings
brezka Verkainannaflokksins var
einróma samþykkt ályktunartil
laga Hugh Gaitskells formanns
flokksins, þar sem þess er kraf
izt, að Bretland skuli hvorki taka
þátt í né yiyffjja styrjaldaraðild í
þerm tilgangi að verja Quemoy.
Skorað er á ríkisstjórn íhalds-
flokksins að vinna að friðsam-
leglri Uu:.4n (Fomió f.idciIU.mar,
beíta sér fyrir upptöku Kína í
Sameimifu þjóðirnar og að For
mósa verði sett undir stjórn S.
þ., þar Cil íbúar eyjarinnar á-
kveði sér sjálfir stjórnarhætti
fyrtr framtíðina.
það landsvæði þegar í stað og inn
an tveggja mánaða verði allir
franskir slarfsmenn fluttir þaðan,
og þar með er leiðin greið til fulls
sjálfstæðis fyrir Guineu. Stjórnijn
þar sat í dag á fundi til að ræða
ástandið, en talið er, að hún muni
freista samninga við Frakka um
eins konar millibilsástand, þar til
landsmenn séu þess færir að íaka
algerlega við stjórn landsins.
(Framhald á 2. síðu)
Börn Þorsteins, frú Svanhildur og Erlingur læknir, við minnisvarðann.
í Hlíðarendakoti. (Sjá frétt á 2. síðu).
Uoden ræðst harka-
lega á Bandaríkin
NT'B—Stokkhólmi, 29. sept
Östen Unden utanríkisráðherra
Svía hefur ritag grein í límaril
sænskra jafnaðarmanna, þar sem
hann ræðst harðlega gegn beim
rökum, sem Bandaríkjamenn
færðu fyrir hernaðaríhlutun sinni
í Lfbanon. Er talið, að grein
hans muni vekja feikna athygli
á alj>jóða>vettvangi, vegna þess að
í gagnrýni sinni ræðst Unden ut-
MnrifckisráSawtrra harkalega gégn
málstag vinaþjóðar.
Fylgistap kommúuista.
i Anitað er það, sem menn gefa
rnikinn gaum í þessum kosninga-
úrslitum, en það er ósigur komrn-
únista, sem börðust gegn tillögun-
um, en þó ekki eins hatramlega og
suntir höfðu búizt við, æslu til |
dæmis ekki til verkfalla eða ó- j
eirða. —- Kemur þetta þó
j einluim l'ram í borgum eins og Par-
j'ís og Marse lles, sem löngum hafa
verið höfuðvigi kommúnista í land
inu.
Við sáðustu þingkosningar fengu
kommúnislar 33% atkvæða í París,
en við þessa atkvæðagreiðslu
sögðu þar ekki nei nema 25%. Virð
ast í Frakklandi 30% þeirra sem
ætíð hafa verið vinstrisinnaðir í
kosningadaginn hafa kosið með de
Gaulle í þelta skipti.
Brezki tundurspillirmn Hogue
sigldi á togarann N orthem Foam
Guinea í Vestur-Afríku.
| Fyrstu pólitískar afleiðingar
kosningaúrslitanna eru þegar
komnar franj, þ. e. yfirlýsing
stjórnarinnar um, að ,hún telji
Guineu ekki lengur tilheyra
franska ríkinu. Segir þar, að stöðv
uð verði öli eínahagsaðsloð við
Ætlaði að sigla á milli Maríu Júliu og tog-
arans en tókst svona til. Togarinn
stórskemmdist við áreksturinn
Þau tíðindí gorðust í gærmorgun út af Glettinganesi, að
brezkur tundurspillir sigldi á togarann Northern Foam, er
herskipið ætlaði að sigla á milli varðskips og togarans. Stór-
skemmdist togarinn, brotnaði mjög á bakborðshlið og verður
að hætta veiðum og halda heim. Tilkynning landhelgisgæzl-
unnar um þetta er svohljóðandi:
Misskilningur sem vart verður um för
herskipsins til Patreksf jarðar
Þess misskilnings hefir orðið vart hjá sumiim. að brezka
herskipinu Diana hafi uniyrðafaust verið veitt levfi til þess að
„Skipherrann á varðskipinu
Maríu Júlíu átti í dag símtal við
landhelzisgæzluna, eftir að hafa
leiðbeint þýzkum togara til hafnar
vegna dimmviðris, en togairinn var
með veikan mann, sem þurfti nð
ko-mast í sjúkrahús, — og sagði
skipstjórinn frá eftirgreindu atviki
er átti sér stað út af Glettinganesi
í morgun:
María Júlía kom að tveimur
brezkum togurum, sem voru að
veiðum innan tólf mílna fiskveiði-
takamarkanna, og var annar þeirra
Northern Foam frá Grimsby. —
Dimmviðri var og slæmt skyggni.
Skipverjar á varðskipinu gerðu sig
líklega til að fara um boi'ð í tog-
arann Northern Foam, sem sam-
stundis kallaði á hjálp brezks her-
skips vegna yfirvoíandi hættu. Til
eftirlits með brezku landhelgis-
brjótunum á þessu svæði er tund-
urspillirinn Hogue, en stjórnandi
hans er Commandore Anderson.
Er tundurspillirinn kom að skip-
unum á mikilli ferð virtist hann
ætla að sigla á milli togarans og
.Maríu Júlíu. Vék varðskipið sér þá
undan og fór aftur fyrir togarann,
en svo mikil ferð var á tundursp 11
inum, að hann rakst aftan til á
togarann. Var höggið svo mikið, aS
svo virtist sem togarinn ætlaði að
leggjast á hliðina. Stórskemmdir
urðu á bakborðshlið togarans, þsr
sem m. a. brotnaði bátaþilfaa’ og
björgunarbátur.
Skipverjar á Maríu Júlíu horfðu
á atburð þenna úr lítilli fjarlægð.
Af samtali, er átti sér stað milli
herskipsins og togarans á eftir, yar
svo að skilja, að Commandore And
erson ráðlegði skipstjóra togarans
að hætta veiðum og fara heim til
Englands.“
Söngskemmtun
Stefáns íslandi
Stefán Islandi heldur söng-
skemmtun í Gamla Bió n. k.
fimmtudag kl. 7,15. Þetta muhu
hinum fjölmörgu vinum og a@
dáendum söngvarans þykja ,gó3
ar fréttir þvi söngvarinn hefhr
ekki haldið hér söngskermntun
í mörg ár.
Fjórða franska lýðveidið ór sög-
unni - sterk forsetastjórn tekur við
flytja hinn sjúka togarasjómann til Patreksfjarðar og að eðli- j
legt hetði verið talið, að brezk herskip flvttu sjúka menn af
brezku landhelgisbi'jótunum til lands. Þetta er alrangt. Brezki
togaram.iðurinn var kominn vfir í her.skipið. er leyfis var leitað
og á það var bent af íslenzkri hálfu, að togarinn ætti að fara
inn með ímmninn. Því var svarað, að maðurinn væri of sjúkur
til flutnings milli skipa á nýjan leik, og það var ekki fyrr en
vandlega hafði verið eftir því leitað, livort ekki væri unnt að
flytja manninn aftur í togarann, sem herskipinu var leyft að
sigla úin. Ef ekki hefði verið svona í pottiun búið mundi þetta
leyfi ahlrei liafa verið veitt.
Smyglmálið komið fyr
ir Interpol
Smyglmál skipverjanna á
Tungufossi og sinyiglmál þau sem
upp komust í sambandi við það, j
er nú til meðferðar hjá alþjóða j
lögreglimni Interpol, eig mun 1
vera fyrsta íslenzkt mál þeirrar j
tegundar sem fyrir Iiana kemur.
íslenzk yfirvöld munu liafa snú
ið sér tll þýzkra tollyfirvalda
nieð beiðni um vissar upplýsing
ar í ínáiinu. Þýzku tollyfirvöldin
munu liafa leitag til þýzku rann
sóknarlögregluimar, og hún síð
an sett málið fyrir Interpol,
sem athugar það í sambandi viS
önnur hliðstæð mál, sem hú»
hefir til meðferðar, og þá að ÖIl-
um likindum það, sem risið er
af dauða þrigigja Norffmanúfl,
sem drukkið höfðu eitraðan spiri
tus í An'íwerpen.