Tíminn - 17.10.1958, Side 3

T í M I N N, fostudaginn 17. október 1958.
3
Þar sem áður var skógi vaxin
háslétta, rís nú nýtízku stórborg
— flestar byggingarnar tilbúnar
1960, en þá flytzt stjórnarað-
setrið frá Ríó til „BRASILÍIT
í dag við sögu. Reynt var að
hafa þá sem líkasta því sem
þeir raunverulega eru í út-
liti, og þótti takast vel.
Fyrirfram var búizt við opin-
berum mótmælum gegn þessu frá
rússneska sendiráðinu, enda bár-
ust slík mótmæli fljótlega eftrr að
þátturinn var sýndur — og ekki
nóg með það, heldur var frétta-
ritara útvarpsstöðvarinnar í
Við erum stödd á hásléttu
í méðri Brasillíu, tæpa 1000
km frá Rio de Janeiro.
Þarna er allt í umróti, ara-
grú» verkamanna að vinnu,
vörubílár, steypumót o. fl.
Hvað er að gerast hér?
— Hér er hin r.ýja höfuðborg
Brasilíu að rtsa upp. Þar sem
áður var skógi vaxin óbyggð há-
slétta, er að rísa upn nýtízku stór-
iborg.
Það var árið 1891 í fyrstu lýð-
veldisstjórnarskrá Brasilíu, að
fyrst var minnst á nauðsyn þess
að flytja stjórr.arsetrið nær
miðju landsins. Lokaákvörðunin
var samt ekki tekír. fyrr en í apríl
1956, rétt eftir að Kubitschek varð
forseti Brasilíu. Flutningur höfuð
borgarinnar hefir verið eitt af
aðalmálum stjórnar hans. Borg-
inni var valið nafr.ið ,,Brasilía“.
Hinn þekkti brasiliski arkitekt
Oscar Nemeyer var fenginn til
þess að gei-a uppdrætti að for-
setahöllinni (,,áftureldingarhöll-
inni“) og öðrum b/g;singum utan
aðalborgarinnar. Sítan vdr efnt
til samkeppni um skipulagsupp-
drátt af borginni. í dómnefnd.
voru arkitektar frá Bandaríkjun- j
um og Frakklandi auk Brapilíu. i
Sigurvegarinn af 26 keppinautum'
var Lucio Costa.
Ári síðar var allt komið í full- j
an gang, enda veitti ekki af, vegna '
þess að árið 1960 á að flylja
stjórnarsetrið. Innan þess tíma
verður að reisa flestar byggingarn
ar. I einu er verið að reisa alls
konar byggingar, stjórnarhallir,1
ibúðabyggingar, skólai, banka, j
verzlanir, vegi, vatnsaflsstöð o. m.
fi Allt er iðandi af fjöri, húsin
þjóta upp.
Höfundur flestra opinberu bygg
ir.ganna er áðurnefndur arkitekt
Niemeyer, sem er lærisveinn Le
Corbusiers' og er þekktur fjTÍr
aðild sína að byggingu Samein-
uðu þjóðanna í New York og end-
urbyggingu Berlínar. Ilann og
Lucio Costa hafa yfirumsjón með
verkinu. í
Yfir allri borginni hvílir sami!
glæsilegi, straumlínulagaði, nú-j
tímastíllinn. Brasilíumenn eru nú I
orðnir meðal fremstu þjóða í bygg :
ingarlist. Má segja, að til sé orð-!
inn sérstakur brasiliskur skóli í f
listinni. Margir færir expression-;
isma- og abstraktmálarar og mynd
höggvarar hafa verið fengnir til
þess að skreyta torg borgarinnar
og sali. bygginganna.
Þessar glæsilegu framkvæmdir
og, hve fljótt er að unnið, bera
vitni um mikinn stórhug Bras'ilíu-
manna. J.K. I
mm
„Aftureldingarhöllin"
Flýtti Krustjoff fyrir
dauða félaga Stalíns?
Það mun hafa verið gefið í skyn i amerísk-
um sjónvarpsþætti sem orsakað hefir mót-
mælaorðsendingar
Fyrir nokkru síðan sýndi Moskvu, Paul nokkrum Niven,
veittur átta daga frestur til að
ameríska sjónvarpsstöðin hypja sig úr landi.
Columbía Broadcasting þátt,
sem fjallaði um dauða Stal-
íns, og komu þar margir af
helzfu leiðtogum Rússlands
Flýtt fyrir dauða Stalíns
Fréttaritari þessi hefir ekki
haft neitt með útsendingu þessa
að gera, en ekki vildu Rússarnir
taka tillit til þess. í hinum opin-
beru mótmæíum, sem rússneski
a'mbassajlorinn Menshikov af-
henti í Washington, er leikþáttur
þessi sagður hafa verið „óvenju-
lega illkvittnislegur áróður og
háð á aðra þjóð“ og talið, að
Krustjoff sé í þættinum sakaður
um að hafa flýtt fyrir dauða Stal-
íns með því að neita honum um
læknishjálp. Paul Niven er ann-
ars fimmti ameríski fréttaritar-
ir.n, sem Rússar vísa úr landi
síðan á árinu 1956.
HÖFUÐB0RG BRASILlU
Sviðsmynd úr siónvarpsþættinum: Frá vinstri sjást Krustjoff (leikinn af
Oscar Homulka), Stalín (Melwyn Douglas), Malenkov (Thomas Gomez) og
Beria (E. G. Marshall).
Enn eitt
Sherlock Holmes mál
á döfinni, sem jafnvei sfáifnr Holmes
hefði áti fuilt í fangi með að leysa
Fremst hæstiréttur og skrifstofur forseta, aftar stjórnarskrifstofur (30 hæðir) og þinghús.
MHIi heims og helju
Bandarísk mynd. Aðalhlutverk:
Robert Wagner, IBroderick Craw-
ford. Sýningarstaður: Nýja bíó.
Mynd þessi gerist á eyju einhvers
staðar í Kyrrahafi í heimsstyrjölcl
inni síðari. Hermaður hefur ver-
ið tekinn fastur fyrir að mis-
þyrma yfirmanni sínum, en er
ekki hegnt á annan liátt en þann,
að hann er sendur til útvarðar-
stöðvar inni í landi, þar sem
leyniskyttur Japana hirða dag-
gjöld sín faldir í trjákrónum.
Jafnframt þessu er sýnd upprifj-
un hermannsins á ýmsum atrið-
um úr lífi hans áður en saga
hans gerist þarna á eyjunni.
Myndin er að því l'eyti ólík mörgum
öðrum stríðsmyndum, að einn
maður er ekki látinn drepa þús-
und óvini með því að dilla gikk-
fingrinum öðru hverju. Að vísu
eru óvinirnir látnir vera i meiri-
hluta þegar til átaka kemur, en
það er til þess að geta vel slopp-
ið. Mynd þessi gerist einkum í
manninum sjálfum sem stríðandi
veru, falvaltleik, hetjuleysi og
seiglu, sem yfirleitt þykir litið
púður í, ©n er þó sanmleiikur og
dúð þessa venjulega manns, sem
vinnur eða tapar styrjöldum. Ro-
bert Wagner leikur hermanninn,
sem þarna kemur helzt við sögu.
Hann gerir það vel og hefur jafn-
vel í fullu tré við mótleikara
sinn, Broderick Crawford, sem
er ekki þarna upp á sitt bezta,
sem kannski stafar af því að
hlutverk hans virðist ekki full'-
nýtt, hvorki af leikstjóra né þeim,
sem skrifaði það.
Mynd þessi er í eðli sínu skyn-
söm og virðast þeir i Ilollywood
vera orðnir merkilega raunsæir i
gerð stríðskvLkmynda upp á síð-
kastið. Jafnvel Japaninn fær að
skora nokkur mörk. IGÞ.
Enn er komið upp eitt engar smáupphæðir, því að í Sov-
étríkjunum einum er t.d. ógreidd-
Sherlock Holmes vandamál, ur reikningur upp á sem svarar
20 milijónum íslenzkra króna.
sem jafnvel sjálfur hinn
heimskunni leynilögreglu-
i
maður frá Baker Street með
stóru pípuna og ensku húf-
una hefði átt fullt í fangi
með að leysa.
Málið er fyrir rétti í Genf, en
því er þannig 'háttað, að erfingj-
ar „skapara" Sherlock Hoimes
sagnanna, A. Conan Doyle, fara
fram, á þúsundir sterlingspunda,
sem þeir kveðast hafa verið
rændir af launum fyrir leynilög-
rcglusögurnar.
^ Milljónir
| Tvö núlifandi börn sir Arthur
1 Conan Doyle, Adrian og systir
1 hans, Jean, halda því fram, að
bróðir þeirra, sem lézt árið 1955,
hafi haldið stórum fjárhæðum,
sem komu inn fyrir sögurnar á
'árunum 1942—49, en ekki skipt
þeim með systkinunum, eins og
|bonum bar að gera. Þetta eru;
Krefja ekkjuna
Syslkinin leggja fram bröfu á
hendur ekkju hins látna bróður,
Ninu Mdivani prinsessu, og er
upphæðin nærri 200 þúsund doll-
arar. Það vill til að prinsessan er
af peningafjölskyldu, einn bróðir
'hennar var t. d. kvæntur Börböru
Hutton, sem sögð var ein ríkasta
kona heimsins, og annar er kvænt
ur dóttur amerísks oliukóngs.
SHERLOCK HOLMES