Tíminn - 17.10.1958, Blaðsíða 12

Hvass suffaustan, rigning.
Heykjavík 7 stig, Akureyri 4,
London 10. Khöfn 6,
Föstudagur 17. okt. 1958.
Fangamir bundnir saman á bökunum
og píndir þannig til dauða
Hryllilegar lýsingar á aSförum nazista
Laugarvatnsskóli eins og hann var fyrir brunann.
Héraðsskólinn á Laugarvatni þrí-
tugur - 400 manns á staðnum í vetur
AHir skólarnir teknir til starfa eÖa aÖ byrja —
Nokkrar framkvæmdir í sumar — Agæt hey
eftir einmuna gotf: sumar — BúnaÖarbings-
kosningar fyrir dyrum — A-listi borinn fram
af Sjálfstæftismönnum, B-listi af Framsóknar-
mönnum
Rætt við Bjarna Bjarnason skóiastj.
Blaðið átti í gær tal við Bjarna Bjarnason, skólastjóra á
Laugarvatni um setningu skólanna þar, búskap og fleira.
Skólarnir á Laugarvatni eru nú ýmist teknir til starfa eða í
þann veginn að byrja. Á þessu hausti verður héraðsskólinn
þar settur í þrítugast.a sinn, og verður þess minnzt bæði með
samkomu á staðnum og útgáfu afmælisrits.
minnzt snemma í næsta mánuði,
iþegar allir nemendur eru komnir,
með afmælissamkomu á staðnum,
og einnig er nú í prentun afmælis-
rit um skólann.
Peningshús reist
— En hvað um búskapinn á
Laugarvatni?
(Framhald á 2. síðu)
NTB-Bonn, 16. okt. — Enn
kom margt hryllilegt fram i
dag um pyntingar nazista á
föngum í fangabúðum þeirra,
er réttarhöldum var haldið
áfram yfir tveim höðlum
nazista frá fyrri valdatímum
þeirra. Meðal annars var það
tíðkað, að binda fangana sam-
an tvo og' tvo og pína þá
þannig til dauða.
Réttarhöldin eru yfir þeim Gust-
av Sorge og Wilhelm Schubert.
Skýrði Sorge frá hinum viðbjóðs-
legustu pyntingum og óhæfuverk-
1 um sem framin voru á föngunum.
Af mörgum þjóðernum
Sorge skýrði frá ástandinu í
Saehsenhausen-fangabúðunum, þar
sem hann var fangavörður. Fyrir
stríðið voru þar einkum pólitískir
fangar, þýzkir og Gyðingar. Seinna
kom svo mikill fjöidi, m.a. frá
Noregi, Póllandi, Hollandi, Belgiu
og Frakklandi. Ein þeirra aðíerða
sem nazistar notuðu til að pína
fangana, var í því fólgin, að þeir
voru bundnir saman tveir og íveir.
Sneru þeir bökum saman og yoru
síðan fluttir þannig í hræðilega
kofa, þar sem þeir voru neyddir
til að standa, unz þeir misstu með
vitund eða dóu. Algengt vdr að
troða 500 föngum í slíka kefa,
þótt þar gætu ekki verið Jitraa
um 100 I bezta tilfelli.
Opnuðu gluggana á veturna
Hér við bættisí, að fangaverð-
irnir höfðu það fyrir sið, að opna
alla glugga afj vetrinum, svo að
mstingskuldi var inni. Að sumvinu
var þess hins vegar gætt að loka
•öllum gluggum sem vandíegast,
svo að föngunum lá við ftöfnuil
af svækju. Mjög margir, sem siettu
þessari meðíerð voru sjúhi':. Þeg-
ar fangaverðirnir komu á nvorgn-
ana var fyrsta verk þeirra að íosa
þá dauðu úr böndunum. í sam-
bandi við þelta var jafnan gætt
hinnar mestu nákvæmni vig taln-
ingu á föngunum.
Þeir félagar eru sakaðir Um að
'hafa myrt um 11 þús. fanga.
— Um siðustu helgi komu í
héraðsskólann um 60 nemendur,
sagði Bjarni, allir í gagnfræða og
iandsprófsdeild. Um næstu he’gi
koma 1. og 2. bekkur, og verða i
þeim um 70 nemendur, svo að alis
verða í héraðsskólanum í vetur um
130 nemendur.
— En menntaskólinn er byrjað-
ur?
—Já, hann var set'.ur fyrir
uokkru og eru i honum allt að
hundrað nemendur í vetur. Ólafur
Briem, kennari. gegnir skólarneist
arastörfum þar i forföllum Sveins
Þórðarsonar, sem er í útlöndum 1
vetur.
Húsmæðraskólinn er : þann veg-
inn að hefjasí. Þar veröa um 30
nemendur og er skólinn fullsetinn
og sóttu miklu fleiri en rúm er
fyrir. Forstöðukona hans er Jens-
ina Halldórsdóttir.
Þá hefur íþróttaskólinn einnig
verið settur, og eru nemendur þar
tíu, skólastjóri er Árni Guðmunds
son.
Loks er barnaskólinn, sem hefst
um þetta leyti og eru þar rúmlega
30 börn. Skólastjóri er frú Rósa
B. Blöndal. Búsett heimafólk á
Luugarvatni er nú um 100, en í
vetur verða þar nær 400 manns.
Allir ófullgerðir
— Hvað er að frétta af fra.n-
kvæmdum á Laugarvatni 1 sumar?
— Eins og kunnugt er má heila,
að allir skólarnir séu ófullgerðir
og nokkuð er unnið að fratnkvæmd
um á hverju ári. Nú er verið aö
ljúka endurbyggingu héraðsskói-
ans, og mun ljúka næstu tvö árin,
þar á meðal skipulag og lagfæring
Bkólalóðarinnar.
Menntaskólahúsið er ekki full-
byggt, og í sumar hefir verið unnið
að byggingu anddyris við húsið. —
íþróttakennaraskólinn hefir unniö
að gerð íþróttavallar.
Þrítugsafmæli í haust
— Á héraðsskólinn ekki þrítugs-
afmæli í haust?
— Jú, hann veðrur þá settur í
þrítugasta sinn. Þess mun verða
Bjarni Bjarnason, skólastjóri
Tíðindalaust
á veshir-
vígstöSvumim
í gærkveldi voru 9 brezkir
togarar að veiðum ínnan fisk-
veiðitakmarkanna út af Vest-
fjörðum og gættu þeirra 4
brezk herskip, freigáturnar
Russel, Palliser, Blackwood
og Hardy. Ennfremur var
birgðaskip þeirra, Waverule,
á svipuðum slóðum.
Skip ]>essi voru fremur dreifð
og á allstóru svæði. Þá voru og 12
hrezkir togarar að veiðum utan
fiskveiðitakmarkanna á þessum
slóðum, flestir langt utan mark-
anna. Hefur erlendum togurum
við Vesturland því fækkað heldur
síðustu dagana.
Af öðrum fiskislóðum umhverf
is landið er það að segja, að ekki
er annars staðar kunnugt um tog-
ara as veiðum innan 12 sjómílna
markanna.
(Frá landhelgisgæzhinni).
Rokkbuddan fer vel í hendi og hsegt aS geyma mikla peninga í henni.
Verður rokkbuddan þrautaráð
gegn veskjaþjófum á dansleikjum?
Var áÖur seld sem minjágripur og þykir hand-
hæg, þegar þarf aí senda börn í búÖir
Það er staðreynd. að stúlk-
um er betra að hafa auga með
veskjum sínum á dansleikjum,
vilji þær ekki eiga á hættu að
tapa peningum sínum í hend-
ur þjófa, sem virðast í stöðugt
ríkari mæli ieggja fyrir sig'
hnupl úr veskjum. Fyrir
Fannstfatageymslugjaldið hátt og fékk löðrung í uppbót
Fáheyrt atvik kom fyrir á dans-
leik fyrir nokkrum dögum í sam-
komuhúsi hér í bænum. Tveir
menn komu á dansleikinn með
konur sínar upp á arminn og
keyptu aðgöngumiða fyrir 50 krón-
ur á mann, eða 200 krónur alls.
Síðan gengu þeir til fatageymsl-
unnar og hugðust fá geymdar yfir
hafnirnar fjórar, og ekkert var því
til fyrirstöðu.
Mönnunum brá þó heldur í brún,
þegar stúlkan í fatageymslunni
setti upp fjórar krónur í geymslu-
gjald fyrir hverja flík, og þar sem
fjárútlát voru þegar orðin talsverð
í sambandi við skemmtunina og
allt útlit fyrir að þau yrðu enn
meiri, bað annar mannanna um
kvittun fyrir sextán krónum, sem
hann greiddi fj'rir geymsluna.
Fatageymslustúlkan brást nú
reið við og kvaðst ekki hafa nein
kvittanaeyðublöð og myndi ekki
j gefa neina kvittun, en þeir félágar
; hrugðu þegar við, drógu upp úr
j pússi sínu bréfsnepii og útbjuggu
á hann kvittun, sem þeir báðu
stúlkuna að kvitta undir. Ekki var
hún heldur reiðubúin til þess, og
neitaði harðlega.
Nú gengu þeir félagar til for-
manns skemmtineíndarinnar, sem
stóð hjá afgreiðsluborðinu, og báru
iupp kvörtun við hann vegna fram-
komu fatageymslustúlkunrtar, sem
þeim fannst harla ókurteisleg og
i enda ástæðulaus, þar sem stúlk-
! unni var uppálagt að taka þetta
verð, og því engin ástæða fyrir
hana að neita as gefM kvrttun. En
þar sem þeir ræða við formann
skemmtinefndar, vindur stúlkan
sér að öðrum þeirra félaga og gef-
ur lionum rokna löðrung, og heimt
ar þar næst, að hringl sé á lög-
regluna á þennan óþjóðalýð, sem
biðji um kvittun fyrir peningpm.
Nú skyldu menn ætla, að
skemmtinefndin heíði tekið í tanm
ana, og komið vitinu fyrir stúlk-
una í fatageymslunni, en svo var
ekki, heldur var farið að orðum
hennar, ihi’ingt á lögregluna, sem
kom innan skamms á vettvang og
íjarlægði mennina tvo, og konur
þeirra fylgdu auðvitað eftir. Þegar
niður á stöðina kom, var þeim til-
kynnt, að lögreglan myndi ekkert
gera í málinu, hún hefði verið köll-
uð til að fjarlægja þá af skemmti-
stað og gert það, en my.ndi ekkert
gera til þess að koma þeim inn
aftur, hvort sem þeir væru í rétti
eða ekki. Þeir félagar sátu því
eftir með sárt ennið og tvö hnndr-
uð krónur greiddar í aðgangseyri,
en máttu vísl hara.telja sig heppna
að vera ekki settir í kjallarann
fyrir að hiðja um kvittun fyrir
g'reiddum fjórum krónum á hvarja
yfirhöfn í geymslu.
skömmu birtist frétt hér í
Tímanum þess efnis, aö pen-
ingum hefði verið stolið úr
fimm kvenveskjum á einum
og' sama dansleiknum. Frétt
þessi hefir orðið til þess, að
snjöllum manni datt í hug
gott ráð, en að sama skapi
einfalt, til að koma í veg fyrir
peningaþjófnaði úr kvenveskj
um. Og ráðið er að geyma
ekki peningana í veskjunum.
En vitanlega þurfa stúlkur á
dansleikjum að hafa neninga með-
ferðis. Og þá er spurningin, hvern
i;.; því verði við komið, án þess að
nota veskin, sem að sjálfsögðu
halda áfram að þjóna því hlut-
verki að geyma ýmislegt 6mádót,
þótt önnur ráð verði höíð með
peningana. Þá er handhægt að
hafa í þar til gerðri buddu, sem
hér er framleidd og hefir verið
til sölu í nokkrum verzlunum í
Reykjavík um tíma.
Rokkbuddan
Og fvrst farið er að tala um
þessa buddu 1 sambandi við dans-
leiki, og þar sem nú ríkir mikil
rekköld, væri ekki úr vegi að
kalla hana rokkbuddu. Hún er
þannig gerð, að reim er þrædd í
op hennar, sem rykkir opið saman,
(Framhald á 2. slðu)