Tíminn - 25.10.1958, Blaðsíða 5

TÍIVIIN. N, laugardaginn 25. október 1958.
5
Heimsins mesta leiklistarmót
Það verður brátt ekki t'il sá bær
eða borg í Evrópu, sem ekki held-
ur þjóðlegt eða alþjóðlegt lisla-
bing í eina eða fleiri vikur á ári
hverju. Hér höfum við Sæluviku
Skagfirðinga og Húnavöku Hún-
vetninga, en stærst. slíkra móta er
efaiaust leikhúsmót það, sem hald
ið er í Moskva ár hvert. í síðagta
ínóti tóku fimm hundruð leikflokk
ar þáit og margir þeirra sýndu tvo
leiki. Keppt var um tvenn verð-
laon. — Vesalings dómnefndin!
Horfðu reiðiu- um öxl,
hið umdeilda leikrit, sem nú er
leikið hér í Þjóðleikhúsinu, verður
kvikmyndað innan skamms.
Þegar regnið kom
faeitii; kvikmynd, sem Tjarnarbíó
sýnir þessa dagana. Myndin er gerð
eftir samnefndu leikriti eftir banda
ríska höfundinn N. Richard Nash.
iieikritið vakti mikla athygli og
var sýnt víða í Bandaríkjunum og
Evrópu. Nú hefir Nash skrifað nýtt
leikrit, sem hann kallar „Handful
Of Fire“. Leikritið gerist í mexí-
fcönskum landamærabæ.
Hownrd Teichinann
annar höfundur leikritsins
,.Sá
eru orðnir um 400. Af þessum töl-
um má sjá að Svíum þykir einhvers
virði að góðar leiksýningar séu
ekki einkaeign stórborgarbúans.
Tannhvöss. tengdamamma
hefir að undanförnu verið sýnd i
leikhúsinu í Odense. Á dönsku h«ií
ir leikritið „Sömand, pas paa“!
Um þessar mundir sýnir leikhús
ið „Eva aftjener sin Barnepligt“,
sem er eitt af beztu verkum Kjeld
Abell.
Góðir eigfnmcnn sofa heima
heitir leikrit, sem Inga. Laxness
þýddi: fyrir nokkrum árum og var
það sýnt hér fyrst af Leiktólagi
Reykjavíkur. Leikfélag N.eskaup-
staðar æfir nú þetta leikrit og v.erð
ur það frumsýnt um mánaðamót-
in. Leikstjóri er Inga Laxness.
Leikfélag Akureyrar
æfir um þessar mundir enska leik-
inn „Gasljós“ eftir Patrick Hamil-
ton. Leikstjóri er Guðmundur
Gunnarsson.
UngmennaféJagið Baldur
á Hvolsvelli, hefur í kvöld fyrstu
sýningu á „Þorláki þreytta“. Leik-
stjóri er Ingibjörg Steinsdóttir.
Finnar og Ung-
verjar unnu
íslendinga
í tveimur síðustu umferðunum
á Ólympíuskákmótinu í Munchen
tefldu íslendingar við Finna og
Ungverja og töpuðu báðum leikj-
unum. Gegn Ungverjum tapaði
Ingi fyrir Barzca; Freysteinn gerði
jafntefli við Portish; Ingimar gerði
jafntefli við Ilonfi og Arinbjörn
gerði jafntefli við Forintos. —
Urslit í þessari umferð urðu þessi:
Danmörk vann Kolombíu með 3—1
Ilolland vann ísrael, Belgíumenn
Frakkland, Kanada vann Pólland,
Svíþjóð vann Finnland, allir leik-
irnir 214 gegn 114. í síðustu um-
ferðinni vann Ojanen Freystein,
Arinbjörn gerði jafntefli vis Kosk
inen og Jón gerði jafiitefli við
Hellström. Ingimar á biðskák við
Fred og s.tendur verr.
í A-riðlinum eru Sovétríkin efst
með 34V2 vinning, Júgóslavía í
öðru sæti með 29 vinninga og
Argentína í þriðja sæti með 25'/2
vinning.
Síðari fréttir: Ingimar tapaði
biðskákinni. Úrslit í öðrum leikj-
um. Pólland vann Svíþjóð 3—1,
Danmörk vann Belgíu 3Vz gegn
Vz, Ungverjaland—ísrael 2—2, og
Holland—Frakklánd 2—1 og bið-
skák. Noregur varð efstur í C-riðli
með 30 vinningla, Filippseyjar
hlutu 2914 vinning og Suður-
Afríka 28 vinninga.
Gert við hafskipa-
bryggjuna á
Húsavík
Húsavik í gær. — Vinna er nú
hafin við endurbætur og viðgerð
á. gömlu hafskipabryggjunni hér á
Húsavik. Kom í ljós, að burðar-
staurar hennar voru á köflum
mjög maðkétnir. Hafði slík
skemmd komið fram áður og þá
verið gert við með járnþili. Nú
er það ekki fáanlegt og verður nú
grjót sett við hlið hennar og síðarx
sett niður tréþil utan við. Breikkar
bryggjan eitthvag við þettai ÞF.
Aðaibláberin heil og
Kennsla í starfsíþróttum verði tekin
upp í bændaskólunum
Frá Sambandsráísfundi UMFÍ

Paola Illemann Feder og Birthe Backmausen í Eva aftjener sin Barneplikt.
fögur enn
hlær bezt“ hefir sent frá sér nýtt
leikrit, sem hann nefnir „The
Girls In 509“.
Theatre Arts,
októbei-heft'i hins ameríska leik-
listarblaðs, gremir frá væntanleg-
um frumsýningiun næstu mauaöa
í New York. Eltir þeirri frásogn
að dæma, er að vænta rnargra
nýrra og athyglisverðra leikrita.
Það er einmg atnyglisvert að marg
ír höfuncianna naxa sótt vtðfangs-
efni sin í lengri eoa skeramr. skald
sögur, jafnt nýjar og gamlar.
Théatre National Populaire,
Franska alþýðulcikhúsið, hefir ver-
ið í symngartor um Kanada. Um
miðjan þennan manuð Uoxust syn-
ingar þess á Broadway Theatrc.
Leikhúsið hefir aösetur í Paris, en
ferðast mikið um r'raKklanci og má
einni helzt líkja því vio KiK:íleik-
húsin á Noröurlonaum. Emn.g hef
ir það farxð symngarteröu- til
margra annarra lanua eins og
Grikklands, Marokko, ifalíu, Þyzka-
lands og bovetrikjanna.
Norsk ríkisleikhúsið
sýnir um þessar mundir þrjá leiki
og þeir eru „Candida" eftir Bex-n
ard bUow. „Mys og menn“ eftir
John SteinbecK ög „Ævmtýrið" eft
ir þá Ray og Cav.aiUet dr Flore.
Nokkur íslenzk leikfelóg hafa sýnt
þessi leikrit og eru því mörgum
kunn hérlendis. I
Sænska ríkisleikhúsið
minnist á þessu ári luttugu og
fimm ára aímælis síns. Sýningar
þess eru nú árlega um 20U0 tals-
ins og ná þær til um það bil 600
þús. áhorfenda. Sýningarstaðirnir
Júpíterhlær
eftir A. J. Cronin hefur að undan-
förnu verið sýndur i Húsavík. Ragn
hildur Steingrímsdóttir setti leik-
inn á svið.
Leikfélag Akraness
er byrjað æfingar á „Alt Heidel-
berg“ og mun Ragnhildur Stein-
grímsdóttir fara með stærsta kven-
hlutverkið, jafnframt því sem hún
hefur á hendi leikstjórnina.
Lafði Mæra Lind
heitir kinverksur leikur, sem leik-
félag Kópavogs hcfuu ákveðið að
taka til meðferðar. Gunnar R. Han-
sen verður leikstjóri, en Halldór
Stefánsson þýddi leikinn úr ensku.
Dry Rot
nefnist enskur gamanleikur, leik-
félag Hafnarfjarðar æfir um þessar
mundir. Leiknum hefur enn ekki
verið gefið nafn á islenzku. Leik-
stjóri er Klemenz Jónsson.
Leikritaskrá Bandalags íslenzkra
leikritafélaga 1958—1959 veitir
upplýsingar um 150 leikrit og leik-
þætti, sem bandalagið getur út-
vegað þeim sem hafa hug á að
æfa og sýna leikrit'. Skráin fæst
send ókeypis. Ef þér þurfið á henni
að halda, þá skuluð þér snúa yður
skriflega til skrifstofu bandalags-
ins. Svbj.
Meir en 100 þúsund bílar voru fram-
leiddir í Bretlandi síðast liðinn
mánuð, og var það mun meira en
í ágústmánuði. Gera Bretar ráð
fyrir, að bílaútfl'utningur þeirra
nemi á árinu yfir 500 milljónum
punda.
Húsavík í gær. — Hér er einmuna
haustblíða hvern dag að kalla, suð-
læg átt og hlýindi, tún, enn græn
og lauf á trjám. Er þetta eiíthvert
hið mildasta haust sem menn
muna. Þess má geta, að aðalbláber,
sem viðkvæm eru fyrir haustkuld-
um, eru enn heil og góð til tínslu,
t.d. frammi í Hvömmum í Aðal-
dafa en hefir ekki komið nema
ein frostnótt að því er talið er og
stormar hafa verið litlir. ÞF.
Sambandsráðsfundur Ung-
mennafélags íslands var
haldinn í félagsheimili Ung-
mennafélags Reykjavíkur
dagana 27. og 28. september.
Fundarstjóri var séra Eirík-
ur J. Eiríksson og ritarar
séra Gísli Kolbeins og Gísli
Andrésson.
Helztu samþykktir fundarins:
Ungmennafélagshreyfingin á nú
rúmlega fimm tugi ára að baki.
Hún hefir á þessu tímabili verið
merkur þáttur í mcnningar- og fé-
iagslífi þjóðarinnar.
Sambandsráðsfundurinn beinir
þeirri áskorun til félaganna að
leggja mikla áherzlu á hinn menn
ingarlega og siðbætandi þátt starf-
seminnar. Auka ber ábyrgðartil-
finningu félaganna að þessu leyti
og þá einkum í skemmtanalífinu.
Þar er ekki aðeins um; vanda þétt-
býlisins að ræða heldur einnig
sveitanna.
Þegar tillit er tekið til stórmik-
illa tekna ríkisins og margra ein-
staklinga af skemmtanalífi ungl-
ir.ga og þess er einnig gætt, að
heimili, skóli og kirkja virðast
ekki anna verkefni sínu á þessu
sviði, ber að leggja áherzlu á, að
hið opinbera styðji menningar-
starfsemi æskulýðsfélaga í miklu
ríkara mæli en nú.
Ungmennafélögin hafa leitazt
við að efla drengskap, sjálfstæðis'-
og þjóðerniskennd og þegnskap
æskunnar í landinu. Þau hafa ver-
ið og eru sterkur aðili að því að
koma upp veglegum félagsheimil-
um, íþróttavöllum og sundlaugum
víða um land og hafa á þann hátt
unnið að því að skapa æskufólki
betri aðstæður til félagsstarfs' og
sjélfsþroska.
Enn í dag er rík þörf fyrir starf
og baráttu. í þágu þeirra hugsjóna,
sem ungmennafélögin hafa hyllt
frá. öndverðu.
Fundurinn skorar því á ung-
mennafélaga um land allt að
fylkja nú fast liði og verða v:ð
þörf þjóðarinnar á öflugu og fórn
fúsu starfi í þágu æskunnar og
framtíðarinnac.
Ftmdurinni beinir þeim tUmæl-
um til fræðslumálastjórnarinnar,
að hún hlutist til um. að trjárækt
skóla. verði styrkt af ríkisfé og
lcitað sé stuðnings skógræktar rík-
isins í því efni.
Fundurinn beinir því til ung-
mennafélaga um land allt, að þau
geri sér fuila grein fyrir því að
heill félagsskapai-ins og þjóðarinn
ar varðar miklu, að starf meðal
ungiinga og barna sé eflt eftir því
sem kostur er, bæði á sviði íþrótta
og annarrar frjálsrar félagsstarf-
semi. Minnir fundurinn í því sam-
Tónleikar sinfóníuhljómsveitarinnar
Sinfóníuhljómsveit íslands
efndi til liljómleika í Austurbæj
arbíói 21. okt. síffastliðinn. Stjórn
andi var Ilennann Hildebrandt,
en einleikari ungfrú Ann Schein.
Verkin, sem hljómsvcitin flutti,
voru Dansar frá Galanta eftir
ungverska skáldiff Z. Kodaly. Þar
næst píonókonsert nr. 2 eftir
Chopin og aff síffustu sinfónía
nr. 1 eftir Brahms.
Leikur hljómsveitarinnar var yf
irleitt góður, og stundum var
hann með ágætum t. d. í 2. og 3.
þætti í sinfóníu Brahms, en i á-
tökum sést aflið bezt og þess gæt-
ir, að hljómsveitina skortir ör-
yggi, sem aðeins fæst með þrot-
lausum æfingum samfara góðri
stjórn. Hermann iHildebrandt á
miklar þakkir skildar fyrir það
starf, sem faann faefir leyst af
faendi í þágu hljómsveitarinnar.
Hljómleikarnir sýndu að faann
hafði æft og laðað fram það faezta,
sem í hljómsveitinni býr. Þeim
mun raunalegra var, að hljómleik-
arnir urðu bláþráðalausir til enda.
Einleikarinn gerði þessa faljóm
leika eftirminnilega, þeim sem á
falýcldu. Pianókonsert Chopins er
æskuverk saminn áður en höf. var
tvítugur og. Chopin hefir aldrei
fengið org fyrir að kunna vel til
verks að skrifa fyrir hljómsveit,
og það er í senn veikleiki og styrk
ur þessa verks. Ungfrú Ann Schein
spilaði konsertinn svo undursam-
! lega, að unun var á að hlýða. Þetta
hárómantíska verk var íklætt sínu
fegursta skarti. Hljómsveitin dró
; sig heldur i hlé, svo að píanóleik
urinn fengi notið sín sem bezt. Og
þvílíkur leikur. Túlkunin var slík
afl erfitt er að hugsa sér hana
betri, tónninn silfurskær og fag
ur, tæknin og öryggið samfai'a lát
leysi listakonunnar, allt faélzt
þetta í faendur. Ann Schein vann
hug og hjarta áheyrendanna, og
um leið og við þökkum henni fyr
ir komuna og óskum hcnni farar
heilla, er það ósk okkar og von,
að hún komi sem fyrst aítur til
að miðia okkur af auðæfum listar
sinnar. A.
bandi á, að börnum og unglinguir.
sé gefinn kostur á tilsögn í íþrót
um ekki síður en þeim eldri og aí
mót við þeirra hæfi séu haldir.
innan félaga og héraðssambanda.
Þá bendxr fundurinn á, að þör
er fjölbreyttra tómstundastarf:
fyrir upprennandi æskufólk og
skorar á ungmennafélögin aó
beita sér fyrir farsælum úrlausn-
um í því máli hvert á sínu félags
svæði.
Fundurinn samþykkir að skor;
á íþróttakennaras'kóla íslands aé
gangast árlega fyrir leiðbeinenda
námskeiðum í- helztu íþróttun:
sem ungmennafólögin iðka. Eni
fremur skorar fundurinn á stjórr
sambandsins að aðstoða stjórnir
héraðssambandanna í þvx að haldx
stutt leiðbeinendanámskeið heim:
í héruðunum. Skal hún ráða ve
menntaða kunnáttumenn til þess
að veita slíkum námskeiðum for
stöðu.
Fundurinn lítur svo á, að heini
sóknir félaga og héraðssambandi
og keppni m-illi þeirra só spor
rétta átt, til þess að efla og aukx.
fjölbreytni í íþróttastarfinu. Vænt
ir fundurinn þess, að framhalc.
verði þar á og aukning, þannig
að félög og sambönd, sem enx
hafa ekki komið slíkum heimsókr.
um á geri það.
Fundui’inn samþykkir að skorx.
á fjárveitinganefnd Alþingis aó
veita fjárlögum ársins 1959 fó ti
jxess að byggja heimavistarhú-..
íþróttakennaraskóla íslands.
Fundurinn hvetur öil unginenn:
félög til þess' að vinna ötullega ac
starfsíþróttum og sérstaklega með
al barna og unglinga, og leggjx
megináherzlu á uppeldis- o.
fi'æðslugildi þeirra.
Enn fremur að fá sérstaka urn
sjónarmenn fyrir hvert félag, sen
varið' geta nokkrum tíma til þess.
að skipuleggja verkefnx í samráð
við héraðsráðunauta og leiðbein.
anda UMFÍ og litið eftir þvx,
hvernig verkefnin eru af bencl
leyst hjá unglingunum.
Fundurinn þalckar sérstaklegx
gott samstarf við héraðsráðunautc
búnaðarsambanda og lætur í Ijó;:
ósk um gott samstarf framvegis.
Fundurinn beinir þeim tilmæi
um fcil bændaskólanna og frani
ins, að hún beitx sér fyrir því aC
ráðinn verði hjá Búnaðarfélagi ís
lands ráðunautur í starfsíþróttuir.
svo fljótt sem auðið er og skipu
leggi hann starf ungmennafélagí.
í starfsíþróttum og leiðbeini þeini
Fundurinn beinir þeim tilmæ)
um tl bændaskólanna og franx
haldsdeildarinnar á Hvanneyri, ac
tekin verði upp kennsla í starfs'
íþróttum og nemendum kennt ac
leiðbeina í þeim og stjórna mót
um.
Fundurinn felur sambands'
stjórn að auka framkvæmdir
Þrastaskógi og leita til Alþingix
og annarra aðila um styrk til lian;í
með því að Skógræktarfélag í---
lands' telur sér ekki fært vegnx
lagaákvæða að veita fé til skógar-
ins.
Ennfremur þakkar fundurinr.
skógarverði Þrastarskógar mikifi
og gott starf undanfarin ár.
Fundurinn beinir þeim eíii'
dregnu tilmælum til fólaganna, aö
þau stuðli að útbreiðslu „Skiii'
faxa“ og geri hreint fyrir sínuiv:
dyrum unx skilvísa greiðslu fyrix’
ritið. Ennfremur hvetur fundui*'
inn félaga til þess að senda ritinii
greinar, fréttir og frásagnir frá
félagsstarfinu á hinum ýmsu svið-.
urn,
Ákveðið var að halda næsta
landsmót UMFÍ 1961.
Samþykkt var að flýta útgáfu á
sögu ungmennafélaganna og skor-
að á þau að hefja þegar söfnui:
áskrifenda.
Daníel Ágústinussyni bæjarst.f.
á Akranesi var þakkað mikið og
gott starf í þágu ungmennaiélag"
anna í aldarfjórðung.
Ríkarður Jónsson niyndhöggvar':
var kjörinn heiðursfélagi Ung'
mennafélags íslands í tilefni a':
merkum og fórnfúsum störfum i
þágu samtakanna.
Framhald á 8. síðu. J