Tíminn - 20.11.1958, Blaðsíða 1

fsamfarir í Óiafsfirði,
Dalvík og Hrísey,
bls. 7
Hin nýja fiskveiðilögsaga, bls. 5
Vinnuheimili aldraðra, bls. 4
Kjarnorkuskip, bls. 6
„Mon Coeur', bls. 3
4S. árgangur.
263. blað.
Reykjavík. fimnitudaginn 20. nóvember 1958.
Benelux-ríkin leggja
fram till. um fríverzlun
De Gaulle heimsækir Adenauer í næstu viku
Helgileikir
í kirkjum
IJelglleikur séra Jakobs Jóns-
sonar, Bartimeus blindi, er nú
syndur í Akureyrarkirkju. Á
mánuclagskvöldið var aðsókn
meiri en kirkjan rúmaði. Sýn-
ing sMkra helgilcikja 1 íslenzk-
um kirkjum er nýbreytni.
Þessi sýning vakti óskipta at-
hygli og aðdáun, og leikefnið,
sagan um það, þegar Jesús
læknaði blinda manninn, er
hrífandi. El'ri myndin sýnir
fl.vtjendur leiksins í kór kii'kj-
unnar. Lengst til vinstri er
Ágúst Kvaran, leikstjóri, i'yrir
miðju er séra Kristján Róberts
j. son og ^éra Pétur Sigurgeirs-
son lengst lil hægri. Á neðri
mvndinni sést atriöi úr leikn-
um og flytjendur í því eru:
i • Árni Jónssori, Sverrir Pálsson
og Guðný Ögmundsdóttir. —
'Ljósm.: E. Sigurgeirsson.)
MáiaferSi út af
retar felldu einn helzta hermdar-
verkaforingja Grikkja á Kýpur
Nýjar ahferSir Breta til að draga úr hermdar-
verkum
Blaðinu barst í gærkveldi
fréttatilkynning frá nefndar-
hluta neytenda í verðlagsnefnd
laiHlhúnaðarvara, þar seni saigt
er, að' þessi nefndarhluti hafi
höfðað mál á franileiðsluráð
landbúnaðarins fyrir það að
iiafa bætt 85 aura verðjöfnunar
gjaldi viff kjötverð en óheimilt
sé að leggja slíkt verðjöfininar
gjaid á kjöt, sem selt er innan
lands.
.Blaðið mun á morigun birta
fréttatilkynningu þessa í heild og
jafnframt skýringar þær, sem
franileiðsluráðið hefir fært fram
í máli þessu.
j NTB—fticosía, 19. nóv. —
Hermdarverkaleiðtogi EOKA-
samtakanna meðal Grikkja á
Norður-Kýpur. Kyriakos Mats
is, var í dag felldur af brezkri
herlogreglusveit. Segir í írétt
Lundúna-útvarpsins af þess-
1 um atburði, að Matsis hafi
verið ,,eftirsótíasti“ hermdar-
verkaleiðtoginn á eyjunni fyr-
ir utan sjálfan Grivas.
Brezku yfirvöldin hafa verið á
höltunum eftir Matsis árum sam-
an, og lagt hafði verið síórfé til
höfuðs honum eða til að taka
hann til fanga. Upp á síðkastið
var heitið nær 30 þús. króna fyrir
að talca hann til fanga, en áður
hafði fé það, sem Bretdr hétu
yrir handtöku þessa ötula hermd-
arverkaforingja, numið nokkuð á
þriðja hundrað þúsund.
Rýrnun fiskistofnsins alls staðar
nema á íslandsmiðum sl. tvö árin,
— segja brezkir togaramenn. Aílinn jafnmik-
ill í sept. og okt. og áður
Kaupmannahöfn í gær. —| brezka togaraeigendafélagið
Einkaskeyti. — Fréttaritari upplýsi.
Berlingske Tidende í London j
skrií'ar, að fiskveiðideilan við Vc>ðiskipin færi á
ísland haí'i ekki haft í för með
sér minnkaðan afla í septem-
ber og' október, að því er
land sama
magn matvæla og fyrr. og ekki
hafi verið skortur á fiski. Ennfrem-
ur er það haft el'tir samtökum tog-
(Framhatd a 2. iiðu) í
Nýjar aSferðir Breta
Bretar haía undanfarið haft
uppi stórfellda leit að EOKA-
mönnum á eyjunni, og hefir verið
tilkynnt, að tekin hafi verið upp
ný herbrögð til að koma í veg
fyri.r hermdarverk á leitarflokk-
um, Breta og til að' sýna fram á
áhrif þessara aðferða er bent á,
að miklu minna hafi verið um
það undanfarið en áður að Grikk-
i-' y-rðu hermönnum að bana á
l'örnum vegi og í ökutækjum með
iFramhald a 2 síðu)
Umræður laga-
nefndarinnar
NTB—New York, 19. nóv. Laga-
nefnd allsherjarþings S. þ. ræddi
í dag um möguleikana á nýrri al
þjóðaráðstefnu um sjórétt. —
ítalski fulllrúinn, Monaco, hélt
því fram. að Haag-dömstóllinn
hefði ákveðið, að þessi mál yrði að
ákveða á alþjóðlegum vettvangi.
Vandamálin við íslandsströnd
sýndu Ijóslega, hversu brýn þörfin
væri á riýrri ráðstefnu. ísland
hel'ði um langan tima tekið þátt í
starfi S. til að finna lausn. en
þetla hefði ekki borið árangur.
„Þetta hefir leitt til þess, að ís-
lendingar hafa neyðsl til að gera
róttækar ráðslafanir“, sagði hann.
— Frnski fullrúinn kvað Frakka
lramvegis myndu halda sig við
þriggja mílna mörkin, og ckki væri
hægt að gera neina iitfærslu fram
yf-ir það méð einhliða ákvörðun.
Hann kvaðst hiynntui" nýrri ráð
stefnu. Deilu Breta og íslehdinga
gætu i'ylgl fleiri hliðstæður.
NTB—-Paris, Brussel og
Bonn, 19. nóv.
Belgía, Holland og Lúxem-
borg gera nú tilraun til að
greiða úr því öngþveitis- og
vonleysisástandi, sem skap-
azt hefir um fríverzlunarmál-
ið, og voru kynntar í Bríissel
í dag tillcgur þessara ríkja
sameiginlega. — Tilkynnt
var í París í dag, að 26. þ.m.
færi de Gaulie forsætisráð-
herra til Þýzkalands til við-
ræðna við Adenauer kanzlara.
De Gaulle og Adenauer munu
í'jalla um sameiginleg hagsmuna-
mál, að því er segir i tilkynningu
um heimsóknina, og verði viðræð-
ur þeirra áí'ramhald viðræðna
þeirra í seplember, er Adenauer
heimsótti de Gaulie. Gengið er út
frá því, að þeir muni reyna að
finna einhverja lausn liins flókna
fríverzlunarmáls, eftir að Frakkar
hafa nú fyrir nokkrum dögum
hafnað þeim samningsgrundvelli,
s'em áður hafði náðsí á fundum
Efnahagssamvinnustofnunarinnár í
París, og ennfremur muni de
Gaulle skvra málstað Frakka fyrir
Adenauer.
Tillögurnar
Utanríkisráðherra Belgíu lagði
í dag tillögur Benelúxdandanna
fyrir sendihería hinna aðildarríkj
anna að markaðsbandalaginu í
Brussel í dag, og afhenti þeim orð
sendingu, þar sem gerð er grein
fyrir höfuðatriðum þcirrar mála-
.miðlunar, sem þar er stungið upp
Togari Bolvíkinga
kemur senn
Bolungarvík í gær. — Um eða
eí'tir mánaðamótin er væntanleg
ur hingað fyrsti litli togarinn.
s'cm smíðaður er í Austur-Þýzka-
landi. Er það hlutafélag hér i
Bolungarvík, sem fær skipið, og
hreppurinn verður eigandi þess
að einum þriðja. Skipið hefir
verið skírt Guðmundur Pétur. Bú-
izt er við, að skipið verði eina
tiu daga j Kaupmannahöfn, þar
sem ýmis læki verða setl í það,
en síðan heldur }oað heim. ÞH.
á. Aðalatriði tillögunnar eru
þes'si:
1. Tollalækkun sú um 10 af
hundraði, sem ganga á í gildi í
markaðsbandalagsríkjunum með
áramótum, verði einnig látin ná
ti! allra aðildarrikja að diinni al-
þjóðlegu samþ.vkkt um tolla og
verzlun, GATT.“
2. Kvótalækkun sú um 20%,
scm ganga skal í gildi milli land-
anna í markaðsbandalaginu með
áramótum, verði einnig látin ná
yfir ríkin 11 í Efnahagssamvinnu-
stofnuninni, sem ekki eru í mark-
a'ðs'bandalaginu.
3. Toll- og kvótaskipan sú, sem
nú gildir fyrir landbúnaðarvörur,
verði í gildi óbreytt j eitt ár í við-
bót, meðan áframhaldandi samn-
ingar fara fram.
Ovænt
Tekið er fram af hálfu Bcne-
lúxlandanna, að tillögur þessar
verði ekki lagðar fyrir efnahags-
samvinnustofnunina fyrr en öll
ríkin í markaðsbandálaginu hafi
fiallað um og ef til vill samþykkt
hana.
CFramhald é 2 *lðu i
Situr við sama
í Gent
NTB—Genf, 19. nóv. í dag náðist
enginn verulegur árangur á ráð-
stefnunum tveimur í Genf. Á
kjarnorkuráðstefnunni lögðu Brel
ar og Bandaríkjamenn formelga
fram máiamiðlunartillögu um
dagskrána á þá leið, að ræða skuli
samtimis um bann'við kjarnorku
tiiraunum og tæknilegar eftirlits
aðferðir. Bandaríkjamennirnir
vildu, að alþjóðlegt eftirlit yrði að
innibindast i samþykkl um alþjóíj
legt bann, en Rússar höfnuðu þvi
og kröfðust, að fyrst yrði rætt
bannið og siðan eftirlitið. A ti-
veldaróðstefnunni lögðu vestur-
veldin fram skýrslu um þær að-
j ferðir, sem til greina koma til eft
' irlits til að fyrirbyggja skyndiárás.
Ekki hefur heldur náðst samkomu
I lag um dagskrá á þeirri ráðstefnu.
Sífelld viðleitni,
segir Lloyd
NTB—Lomdon, 19. nóv. Patrick
Wall, einn þingmanna brezka í-
halclsflokksins á þingi, bar i ga»r
fram fyrirspurn um það til stjói'u
arinnar, hvort hún hefði í hyggju
að reyna eitthvert form mála
miðlunar, fyrir tilstilli Atlants-
hafsbandalagsins eða á annan
hátt til að komast nær lausu í
fiskveiðilandhelgisdeilunni við
íslendinga. Sehvyn Lloyd utan-
ríkisráðlierra varð fyrir svörunt
og kvað stjórnina sífellt vera að
reyna að koma i kring viðræffiuni
við íslenzku íkisstjórnina í |ieim
tilgangi að finna skynsainlega
lausn. Annars væri þaffi skoðun
brezku stjórarinnar, aö hið
fyrsta bæri aff halda ráðstefnu
um landheligismál.
Boland meidd-
ist-kemurekki
Kaupmannahöfn í gær. — Fyrir
nokrum dögum vildi svo 1:1, að
óperusöngvarinn og leikstjórinn,
Holger Boland féll og meiddi .sig
illa í hné, er hann var með leik
flokk frá Konunglega leikhúsinu
við gestaleik í Ribe. Varð hann aS
ganga undir uppskurð í sjúkrahú-.i
og liggur þar nú. Boland var ráð
inn til Þjóöieikhússins í Reykja-
vík um jólaleytið til þass að selja
þar á svið Rakarann frá Sev'lla,
I en vegna meiðslanna getur hann
| ckki farið ]já för. — Aðils.
Vegna bessa fréttaskeytis álli
! Tíminn tal við Guðlaug Rósinkranz
þjóðleikhússtjóra, og spurði liann,
ihvort nokluir væri ráðinn í stað
IBolands. Kvað hann svo vera, Bo
land hefði úlvegað annan kunnan
leikstjóra við Konungléga leikhús
j ið til þess að taka þetta að sér.
j Boland hefir sem kunnugt cr starí
• að hér áður, setti þá Tosca á svið
■ við ágætan orðstír.