Tíminn - 20.11.1958, Blaðsíða 8

8
RÚSSNESKA LISTSÝNINGIN
í stormum og stórsjóum vest-
rænnar menningar vora daga, virð
ist listin hafa lent niðri í öldu-
dölunum, meðan kembir af vís-
indunum hæst á hryggjunum.
; Eg hef litið svo á að orsökin til
þessa misræmis væri sú að töfra
heimar vísindanna, (sem alltaf
lúkast upp fleiri og fleiri og hver
öðrum ævintýralegri) heilli til sín
efnis- og afburðamenn nú á dög
um. Með öðrum orðum: nú smíð
ast vísindamenn úr þeim efnivið
sem áður fór til skálda og lista
manna sem nú verða aðeins til úr
fánýtum sprekum.
„Það verður enginn óbarinn
biskup“ •— enginn vísinda- eða
Jistamaður að gagni án gáfna,
elju og átaka. Það er deginum
Ijósara að fyrsta sporið í áttina
til listsköpunar er að kunna sitt
handverk og það rækilega. Þar
dugar ekki „nasasjón". En ein-
xnitt þetta virðast listamennirnir
okkar ekki skilja og standa þess
vegna eins og glópar frammi fyrir
verkum raunverulcgra listamanna,
samanber ritsmíð V. P. í Morgun-
hlaðinu 18. nóv. s. 1.
Um rússnesku grafik-sýninguna
er það að segja að 'hún ber fyrst
og fremst vott um afburða kunn
áttu — þjálfun. Hvert handbragð
húgsað og hnitmiðað. Engar slett
ur sem tilviljgnin ein ræður hvern
ig verða að útliti. Ekkert tilgagns
laust föndur. Þar er ekki að ræða
um eina einustu lélega mynd og
er það óvenjulegt um jafn stóra
og fjölþætta sýningu. En einmitt |
vegna frábærrar leikni losnar j
enilligáfan úr fjötrum os perlurn
ar glóa. Lítum t. d. á mynd nr.
143 Hraðskeyti eftir Trofinov og
margar fleiri mætti nefna. Ætii
V. P. hafi hugmynd um hvað
hann á við með sínum marg
þvældu utanaðlærðu frösum, eins
og „myndrænt“. Tónlistamennirn
ir sem okkur hafa heimsótt að
austan 'hafa verið með ágætum og
ekki eru myndlistamennirnir eftir
bátar.
En auðvitað segh refurinn að
kirsuberin séu súr, af því að hann
er lágvaxinn og nær ekki til þeirra.
Nú hlýt ég að spyrja. Hvers
vegna geta Rúsíar boðið upp á
svo góða list, sem raun ber vitni?
Ekki virðast þeir vera eftirbátar
annarra þjóða í smíði gervitungla
og helsprengja og sama mun gilda
um fleiri vísindargreinar. Niður
staðan hlýtur Iþá að verða sú: að
eymdarástand vestrænna lista-
manna getur ekki átt rót sína að
rekja til vísindaáhugans. Við
verðum að athuga okkar gang
betur. Að minnsta kosti reyna að
temja okkur sjálfsgagnrýni. Losa
okkur við „hatta af syndlausum
hórum“ og annað fánýti.
Um persónulega hagi þessara
rússnesku listamanna veit ég að
sjálfsögðu ekki neitt. Þeir eru
kynntir sem „Sovétlistamenn". Eg
finn Iþó ekki að verkin þeirx-a lykti
mikið af Karli gamla Marx. Meðan
svonefnda kirkjulega list bar hæzt
var rútttrúnaðurinn ekki mjög
fastur í reipunum og páfarnir
hundheiðnir. List og stjórnmál er
tvennt. Bernhard Shaw sagði að
listamaðurinn væri Enok en her-
foringinn Kain. Eg leyfi mér að
bæta því við að herforingi og
stjórnmálamaður séu af sama toga.
Sigurbjörg
r
Amundadóttir
fædd 29. marz 1895,
dáin 31. okt. 1958.
Þú hafðir í bernsku hlýjan reit
heima í þinni gömiu sveit.
Þig heiliuðu heiðu vorin.
Og árin komu, og lífið las
á ljósgullið æskunnar stundarglas.
Létt voru leikandi sporin.
Þann máttarveikari mundir þú
og mazt þína hreinu barnatrú
í kyrrlátrar móður mildi.
Um ævi þína þú vissir vel,
að vinarhlýja og kærleiksþel,
það eitt fellur ai'drei úr gildi.
Við fagnandi líf þú færð þín laun
og finnur ei lengur dauðans raun,
sem lögð var á lúna móður.
Og lífsins drottinn mun leyfa þér
að liðsinna þeim, sem villtur fei',
og vökva hinn veika gróður.
Vinir þínir, við kveðjum k'lök'k
kærleiksmund þina með heitri þökk
og minnumst þín okkar aldur.
Við biðjum í biðsal meistarans,
að blessunarmáttur kærleikans,
þinn verði þúsundfaldur.
Kveðja frá vinum.
Ásgeir Bjarnþórsson.
Athyglisverð nýbreytni Kirkju-
kórasambands Rangárþings
Fyrir tveimur árum hóf kirkju-1
kórasamband Rangárþings ásamt
prestum prófastsdæmisins þá ný-
hreytni, að kórarnir heimsæktu
aðra söfnuði ásamt presti sínum
og önnuðust alla þjónustu við
inessu þann dag, en heimaprestur
og kór kirkjunnar ættu frí.
Þetta varð mjög vinsælt og
komu þegar fram eindregnar ósk-,
. ir safnaðanna um það, að fram-
hald yrði á þessu starfi.
Á aðalfundi Kirkjukórasam-
: bands Rangáxvallaprófastsdæmiis,
sem haldinn var nýlega að Breiða
bólstað var ákveðið, að þessum
; heimsóknum yrði þannig hagað á
þessu hausti:
3. síðan
Enn hafa engar ákvarðanir ver-
ið teknar varðandi það hvort halda
á föku kvikmyndarinnar áfram, en
hér er á ferðinni umfangsmikiS
mál, þar eð gert hafði verið ráð fyr
ir að myndin mundi kosta nokkuð
á annað hundrað milljón íslenzkra
króna, og þegar hafi miklu verið
til kostað er óhappið vildi til.
Einkennileg tilviljun
Það er tekið til þess hversu
einkennileg tilviljun það er að fað
ir Tyrone Power lézt árið 1931 í
kvikmyndaveri þar sem hann varj
í mitSju kafi að leika eitt atriðanna
— einnig úr hjartasiagi.
Með dauða Tyrone Power hefir
Hollywood missf einn sinn bezta
leikara. Sagt hefir verið að hann!
hafi orðið kvikmyndastjarna fyrst
og fremst vegna aðlaðandi fram-
komu sinnar, enda var hann
„gentlemaður“ fram í fingurgóma.
líann fæddist árið 1913 í Cinncinn-
ati í Bandaríkjunum og var þvl að-
eins 45 ára gamall er hann lézt.
Hann hóf leikferil sinn 1936, og
varð þá strax eftirlæti kvenfólks-
ins líkt og hann var allf til dauða-
i dags, og þykir kvikmyndaframleið
! endum sem nú sé skarð fyrir skildi
þar eem hann var.
Sunnud. 9. nóv. messar séra
Sveinbjörn Högnason prófastur
að Skarði með Fljótshlíðarkirkju-
kór og séra Sveinn Ögmundsson
að Stórólfshvoli með Hábæjar-
kirkjukór.
Sunnudag. 16. nóv. messar séra
Hannes Uuðmundss'on að Árbæ
með Marteinstungukirkjukór og
séra Sigurður Einarsson að Breiða
bólstað, með Stóradalskirkjukór.
Sunnud. 23. nóv. messar séra
Sigurður Haukdal að Odda með
Landeyjakirkjukórum.
Kirkjukórasamband Rangárvalla
prófastsdæmis hefir með þessu
framtaki sínu gefið fagurt dæmi
þess, hvernig unnt er að örfa
kirkjusókn og efla kynni og bróð
urhug milli safnaðanna. Formaður
sambandsins er frú Hanna Karls-
dóttir í Holti, sem af miklum á-
huga hefir starfað að söngmálum
bæði í prestakalli manns síns og
héraðinu. Á síðasta aðalfundi þess
var að tilhlutan frú Hönnu sam-
þykkt eftirfarandi tillaga:
„Aðalfundur kirkjukórasam-
bands RangárvallapS’ófastsdæmis,
haldinn að Breiðabólstað 19. okt.,
beinir þeim tilmælum til skóla-
nefnda barna- og héraðsskóla sýsl
unnar, að upp verði tekin söng-
kennsla í skólum, þar sem hún
ekki er fyrir hendi, svo fljótt sem
auðið er, eins og lög mæla fyrir.“
v.v.v.v.v.v.v.v.v.v.v.v,
Heilræði til neytenda
í síðasta bækimgl Neytenda-
samtakanna eru neytendum lögð
ýmji.s heilræði. Þau eru eflaust
hverjum manni holl, og eru þessi:
Vandið vel til allra kaupa.
Frestið kaupum séuð þér í vafa.
Aflið yður vöruþekkingar. Vöru
þekking er peningar.
Hafið bókhald yfir útgjöld yð-
ar. Það auðveldar yður að verja
fé yðar af hyggindum.
Kaupið þér hlut með ábyrgð,
þá kynnið yður nákvæmlega, hvað
í ábyrgðinni felst.
Takið ©reimlega fram, hvort
átt sé við endurgreiðslu eða
skipti, sé keypt með fyrirvara.
Gerið seljanda viðvart án tafar,
komi galli á vöru í ijós.
Biðjið um dagsettan reikning,
þegar þér gerið kaup, sem máli
skipta.
Verzlið sem mest gegn stað-
greiðslu og veljið vörurnar sjálf.
Athugið verðið. Það er ekki
hið sama alls staðar.
Munið, að lágt verð þarf ekki
að tákna lélega vöru, og hátt
verð er engin trygging fyrir gæð-
um.
Kaupið aðeins það, sem, þörf er
á, j dag, svo að þér neyðist ekki
til að vera án þess, sem þér þarfn
ist, á morgun.
iV.V.'.V/.V.V.’.V.V.’.W.V.V
Fylgist með tímanum. Kaupið Tímann
Faðir okkar
Bjarni Kjartansson,
sem léit á Hólmavík 14. þ. m„ verður jarðsettur ,á Siglufirði, laugar-
daginn 22. þ. m.
Fyrir hönd okkar systkinanna.
Einar Bjarnason.
T í M I N N, fimmtudaginn 20. nóvember 1958.
Horiur um áburð næsta ár
Framleiosia Áburðarverk-
sniiðjunnar icr minnkandi vegna
skoi'ts á rafoi-ku. Undanfarið- hef
ur framleiffsla verksmiffjunnar
verið 19—21 þús. lestir af
Kjarna á ári, cn nú hefur við-
horfið breytzt þannig, aff líkur
eru tii aff flytja vcrffi inn 5000—
7000 lestir af köfnunarefnis-
aburffi á komandi ári, sagffi
Björn Guffmundsson, forstjóri
Áburffarsölu ríkisins, í viðtali viff
Tímann nýlega.
— Hvert verður verðið á áburð
inum á komandi vori?
— Enn er ekki hægt að segja
með neinni vissu um það, en við
áætlum það, að óbreyttu gengi og
með sania yfirfærslugjaldi og nú
er og í samskonar umbúðum og
síðast. 100 kg. þrífosfat 45% kr.
215—230. 75 kg. kali 50% kr. 90—
100. og annar erlendur áburður
muni 'hækka hlutfallslega.
Uppskipun er hér ekki íalin
með. Um innlendan áburð liggur
ekki því neixi áætlun um sölu-
verð, en ekki mun verða komizt
hjá verulegri hækkun á honum.
Það verður því ekki komizt hjá
hækkun á N-áburði, hvoi't sem una
er að ræða innlendan eða erlend-
an.
Mjög rík ástæða er til þess fyr
ir bændur að panta aðeins þann
áburð. sem notaður verður, og
draga þó ekki úr pöntunum með'
von um viffbót.
Þegar verðiö er orðið jafn-
liátt og þáð verður á komandi
vori, er þess ekki að vænta, aff
innflutt verði meiri magn, en
sem svarar vel þeim áburðaj'pönt
unum, sem gerðar verða fyrir 1.
desember.
Að gefnu tilefni skai sérstak-
lega minnzt á kalíáburð.
Á undanförnum árum hefur
nokkuð borið á því, að í einstök
um sveitum hafi menn tekið að-
eins- lítinn hluta af sinni pöntun. (
Þetta er ekki gott fyrir neinn og
nú eru það vinsamleg og ákveðin
tilmæli Áburðarsölunnar til allra
að panta aðeins það kalí, sem
menn eru ákveðnir að nota.
Áherzlu verður að leggja á, að
menn panti Kjarna eða köfnunar-
efnisáburð eftir þörfum og kaup
getu. Nú verður að flyíja inn við-
bót af honum, því innlenda fram
leiðslan nægir ekki, og eru þó
minni líkur til að unnt verði að
bæta við þegar fram á vorið eða
sumarið kemur. Bezt er að miða
allar pantanir við kíló eða.tonn. en
sé talað um poka, að taka þá fram
byngd á þeim.
— Viff Ieggjum áherzlu á,
sagði Björn að' lokum, að pantan
ir séu komnar eigi síffar en fyr
ir nóvembermánaffarlok. Þaff
skiptir höfuffmáli um innkaup og
dreifingu til allra hafna á land
inu nógu snemma fyrir vorið aff
vita þegar í desember hvaff þarf
að kaupa mikiff og koma á hvern
staff.
Síðan styrjöldinni lauk hefur
notkun tilbúins áburðar farið hrað
vaxandi hér á landi með aukinni
rækíun. Mjög bar þó á því fram
yfii' 1950, að of lítið var nótað af
kalí og fosforsýru í hlutfalii við
köfnunarefnisáburð, en afleiðing
ar þess verða minna og óhollara
fóður. Á þessu hefur orðið tals
verð breyting til bóta, einkum eft
ir árið 1954, og má þakka það öfl
ugri leiðbeingastarfsemi og áróðri
Búnaðarfélags fslands og héraðs-
ráðunautanna. í sumum héruðum
hefur notkun á kalí- og fosforssýru
áburði tvöfaldast, og til er, aö hún
hafi þrefaldast.
Hér eru að iokum nokkrar tölur
til fróðieiks um áburðarnolkim
landsmanna og er þá átt við hrein
efni.
Árið 1950 seldi Áburðarsaian
af N (köfnunarefni) P
af
N (köfnunare.) P (forsf.) K
2360 1 950 1. 890 1.
1957 640 I. 3135 1. 1790 1.
Nákvæmar tölur um sölu yfir
standandi árs liggja ekki fyrr fýrr
en unx áramót, en liún mun verða
rúmléga 7000 lestir N, 3700 lestix-
P, 2150 lestir K.
Aðeins lítið eitt nægir...
því rakkremið er fré
Það freyðir nægilega
þó lítið sé tekið. Það er
£ gæðaflokki með Bláu
Gillette Blöðunum og Gillette
rakvélunum. Það er framleitt
til að fullkomna raksturinn. Það
/
Reynið eina túpu í dag.
freyðir fljótt og vel... .og inniheldur
hið nýja K34 bakteríueyðandi efni,
sem einnig varðveitir mýkt
húðarinnar.
Gillette „Brushless“ krem, einnig fáanlégt
Heildsölubirgðir: Globus h.f., Hverfisgötu 50, sími 17148»