Tíminn - 21.11.1958, Blaðsíða 7

T í MI N N, föstudaginn 21. nóvember 1958.
7
.NÍ'
Þann 3. nóvember s.l. fór
fram vígsla á húsi því í París,
sem UNESCO — Menningar-
málastofnun Sameinuðu þjóð-
anna — mun framvegis hafa
aðalstöðvar sínar í. Er þetta
mikið hús og merkilegt, ekki
sízt vegna þess, að að því hafa
unnið sérfræðingar og lista-
menn frá fjölmörgum lönd-
um og mörg þátttökuríki sam
fakanna hafa gefið þangað
fiistaverk eða búið nefndaher-
bergi húsgögnum. Mun ekki
ofmælt, að þetta sé alþjóðleg-
asta bygging, sem reist hefir
werið í París.
Byggingin er í þremur megin
deildum. Sú stærsta er bogamyncl-
(uð.þeim megin, sem veit að torg-
inu PaLace de Fontenoy, til þess að
rjúía ekki samræmið við bygging-
arnar hinu megin torgsins, sem
reistar voru á 18. öld. Er torg þetta
að baki franska herskólans, sem
stendur rétt við Eiffelturninn. Til
hinnar áttarinar greinist þessi að-
albygging, sem er sjö hæðir og
stendur á súlum, svo að nánast er
grunnflöturinn eins og Y í lögun.
Sunnan við hana (eða ég held að
minnsta ikosti að það sé til suðurs!)
er lægri bygging, mjög sérkennileg
með brotnum veggflísum og bylgju
laga koparþaki og eru í henni
fundasalir allir. Þriðja húsið er
fjögurra hæða bygging fyrir þing-
íulltrúa.
Með orðum er erfitt að gefa
mokkra hugmynd um álmuna, sem
fundarsalirnir eru í, svo óvenjuleg
er hún. í sjö hæða byggingunni
eru allar skrifstofur stofnunarinn-
ar í um það bil 700 herbergjum,
þar eru 1500 innanhússsímar, 142
bæjarlínur og við afgreiðsluna eru
9 stúlkur, sem allar kunna mörg
tungumál, og þeir segjasf hafa
þurft 35 kílómetra af símavír í
leiðslurnar í húsið.
Lisfaverk
Sé gengið inn um dyrnar, sem
Jiggja að fundarsölunum bera fyr-
ir augun þrjú listaverk — það er
ekki að marka þó að ég kunni ekki

i I
Aöalstöövar UNESCO. Úts/ni frá Eiffel-turninum.
UNESCO — stofnun, sem vinnur af
alhug að skilningi milli allra manna
Frú Sigrfður Thorlacíus skrifar um vígslu á nýju
húsi fyrir aíialstöSvar UNESCO í París
afl lamast' venjulega alveg frammi
fyrir slíkum listaverkum.
Inni í byggingunni á veggnum
andspænis aðalfundarsalnum er
stórt málverk, málað á tré, eftir
þann fræga mann Pablo Picasso.
Við fyrstu sýn virðist mér það, vera
bein úr handlegg og hendi, sem
teygði sig niður myndflötinn, en
þegar ég kom næst og leit á það,
var ég ekki einu sinni viss um að
það væri réttur skilningur, svo það
eina, sem ég þori að segja er það,
að myndin er stór. Víðar í húsinu
eru málverk og myndskreytingar
og í undirbúningi er að gera jap-
anskan blómagarð á milli sjö hæða
og fjögurra hæða húsanna, en hann
er af eðlilegum ástæðum ehki kom
Líkneski eftir frægasta núlifandi myndhóggvara Breta, Henry Moore.
„Aljir sjá aö þetta er heljarmikið bjarg".
að meta listgildi þeirra. Eitt er
stærsta já:n-„móbilel.‘ í Evrópu,
dinglandi járnplötur ' á stöngum,
sem kváðu vera ákáflega fallegar
og eru eftir bandarískan listamann,
Alexander Calder. Sömu megin
eru tveir lágir véggir skreyttir
keramikflisúm eftir tvo spánska
íistamenn, Jóari Miro og Llorens
Artigas. Til hinnar hanciarinnar er
Jíkneski eflir 'einn. frægasta núlif-
iandi myndhöggvara Berta, Henry
JVfoore. Þetta er mikið ferlíki með
feáti í gegn og'gsetf vérið drög að
manneskju. Út af fyrir sig er þetta
fallegur steiun og kvað hvorki vera
meira rié rninna en 39 !onn að
þyngd og staílurinri undir honum
Cnnur 24 tonn, svo aílir sjá að
þetta er heljarrnikið hjá'rgi Vafa-
laust líður ekki á longu þar til list
fróðir menn útskýra fegurð verks-
ins ög listgildi, en mitf •imyndtiriar-
inn í fyrirhugað horf nú undir vet-
ur. Alls hafa iistamenn frá tólf
iöndum lagt hönd að skreytingu
byggingarinnar.
Fundasalurinn.
Aðal fundarsalurinn er heldur
drungalegur, þrátt fyrir hina ný-
stárlegu, brotnu fleti á stafni og
lofti. Þar er ópússuð steypan látin
halda sér ólituð og hliðarveggirn-
ir þar sem eru klefar fyrir þýðend-
ur, eru klæddir svörtum íbenviði.
Fransmaður, sem settist hjá mér
við opnun þingsins hristi höfuðið
og sagði: Þetta þykir mér sútar-
legt! Þeir hefðu átt að hafa eitt-
hvað raut't, eins og kápuna yðar,
það er hýrlegur litur!
Danmörk, Sviss, Bandaríkin,
Frakkland, Ítalía og Þýzkaland
hafa hvert um sig annazt skreyt-
ingu eins nefndarherbergis og að
mér skilst gefið það, sem til þurfti.
Holland hefir séð urii búnað blaða-
mannasala í kjallara, Svíþjóð um
bókasafn og Finnland hefir gefið
húsgögn í anddyri, borð og stóla.
Þegar mig bar að húsinu daginn
sem vígsla þess fór fram, var þar
margt um manninn, einkennisbún-
ar hljómsveitir stóðu tveim megin;
þess, allt úði og grúði af ofurj
skrautlegum hermönnum, heiðurs-!
lífverði, sem kvað fást leigður við
svona tækifæri. Næst þeim að sund
urgerð í klæðaburði voru svo tvær
stúlkur, spænsk sígaunastúlka, sem
stóð undir garðvegg og bauðst til
að lesa í lófa manna, og brasilí-
önsk hofróða í hvítum kjól með
rauðan höfuðbúnað eins og ávaxta-
:örfu, sem skálmaði um inni á
röngum með piisaslætti og mjaðma
■eiflum. Samferða mcr inn um
hliðið urðu tvær sprengmóðar stúlk
r með blóm og greinar í fanginu,
am útskýrðu næstum með grát-
taf í kverkunum fyrir lögreglu-
arðinum, að þetta væru blómin,
;m ætlu að skreyta fundarsalinn.
g þegar ég smevgði mér aftur fyr
• einn þybbinn lifvarðarmann inn
mddyr'nu. sá ée H->ð =íðast ti!
beirra að þær skokkuðu með bagga
;ína inn langan gang milli her-
nanna með brugðna branda.
_. sf! S'.tíi;-ix.jsiLíii.-m'Ml.
/igsla hússins
Meðan beðið var stórmenna j
;kemmti ég mér við báksvipinn á
Lífvarðarmanninum, allt frá rauð-
um fjaðrabrúski á gljáandi hjálmi,
svötru hrosshárstaglinu, sem náði
langt niður á bak, rauðbryddum,
svörtum jakka, mjallhvitum bux-
um að svörtum hnéstígvélum. Við
og við reyttust inn diplomatar og
óútskýrt kvenfólk, fint og fágað,
og svo loks kvað við lúðrablástur,
síðan franski þjóðsöngurinn og svo
kom René Coty, forseti Frakklands
inn, lágur maður og þreytulegur,
dálítið refslegur á svipinn. Með
honum gengu dr. Sarvepalli Rad-
hakrishnan, varaforseti Indlands,
sem er forseti þingsins þar til
forsetakosning fer fram, dr. Luf-
her Evans, framkvæmdastjóri
UNESKO, menntamálaráðherrar
Frakklands og Bretlands og fleira
stórmenni, en á undan og eftir fóru
hópar blaðaljósmyndara eins og
ílugnasveinnir. Fylking þessi gekk
um húsið; leit á listaverkin, lét
| taka af sér myndir og gekk svo í
fundarsai, sem rúmar þúsund
manns. Ekki var þó rúm þar fyrir
blaðamenn við þessa athöfn, held-
ur var þeim vísað í nefndarsal, og
var sjónvarpað þangað því, sem
fram fór í aðalsalnum. Var sá sal-
ur með samskonar brotnum vegg-
flötum og aðalsalurinn og yfir dyr-
um málverk eftir mexikanskan
málara.
Aðalþing UNESCO
Næsta dag, 4. nóvember var svo
10. aðalþing Unesco sett í fullskip-
uðum þessum stóra sal en að þessu
sinni fengu blaðamenn að vera þar
inni. Flutti dr. Radhakrishnan á-
hrifamikla setningarræðu, minntist,
forseta síðasta þings, sem iézt fyrri
hluta þessa árs, en hélt svo áfram
og ræddi um það, að nú væru liðn-
ir þeir tímar, er þrifizt gætu í
heiminum einangruð menningar-
ríki — nú lifa menn í raun og sann
leika i einum heimi. Þó mörgu væri
enn ábótavant, væiú þó framvinda
Systurnar Linde- ij
mann {
Skáldsagan Systurnar I.indc-
niann eftir norsku skáldkonuna
Synnöve Christensen er komin út
hjá Iðunnarútgáfunni. Þetta er
verðlaunasaga og hefir átt góðum
vinsældum að fagna á Norðurlönd-
um og víðar. Bókin fékk góða.
dóma og kemur sífellt út í nýjum
útgáfum. Sagan er einkar skemmli-
leg og fjörlega sögð og hin.n bszti
skemmtilestur. lðunnarútgáfan gef-
ur bókina úl i flokknum DraupnU-
sögur. Þetta er rúmlega 400 blað-
síðna bók í stóru broti og eirikar
falleg að frágangi.
Söfnun Sjálfsbjargar
nam 72 þús. kr.
Sjálfsbjörg, félag fatlaðra, hafði
merkjasöludag 26. október s. 1.
Merkjasalan gekk vel miðað við
það, að annað félag hafði merkja-
söludag daginn áður. Ágóði af
merkjasölunni um allt landið
varð um 72.000,00 kr.
Félagið heldur basar í Grófinni
1 7. desember n. k. Þeir, s'eiri
vildu gefa muni geta hringt og
tilkynnt það í síma 18808 eða
22511 og verða munirnir þá sóttir.
Einnig verður leitað til fyrir-
tækja um framlög.
Sjálfsbjörg félag fatlaðra var
stofnað í Árnessýslu s.l. laugar-
dag. Starfssvæði félagsins verður
Arnessýsla. í stjórn voru kosin:
Sigurgrímur Ólafsson formaður.
Gunnar Malmquist gjaldkeri og
Valgerður Hauksdóttir ritari. öli
úr Hveragerði. Framhaldsstofn-
fundur verður haldinn í byrjun
næsta mánaðar.
Við teljum það skyldu okkar aö
sýna glæpamönnum réttlæt'i. Við
trúum því að í hverjum manni bú!
neisti af guðdóminum, sé hansi
leitað. Á sama hátt eigum við a6
sýna þjóðum, sem kallað er að hagi
sér glæpsamlega, réttlæti. Gleym-
um aldrei þeim möguleikum, serini
í manninum búa.
Á tímum þrenginga, á tímum
dóms, þegar valdhafar heimsins ern
Lisraverk Picasso. ,Það eina, sem ég þori að segja er það, að myndin er stór'
siðmenningar víðfem. Einu sinni
hefðu menn álitið það guði þókn-1
anlegt að fórna börnum sírium á
blóðstalli. Nú væri sá hugsunar-
háttur ekki lengur til. Og eins og
hægt hefði verið að sigrast á þess-
um myrku hugmyndum, mætti
halda áfram til ljóss og friðar.
Hann bar saman aðstöðu Austur- og
Vesturlanda, hve misskipt væri
efnahagslegum gæðum. I Asíu
væri hæztar meðaltekjur manna í
Japan og þar næmu þær 100 doll-
urum á ári. í Bandaríkjunum væru
meðaltekjur manna 1.500 dollarar
á ári. Aldrei hefði verið meiri auð-
ur né meiri fátækt til í heiminum
en nú og enn skorti á skilning
manna á þvi, að jörðin og gæði
hennar væru ekki ætluð einni þjóð
eða einu landi, heldur öllum jarð-
arinnar börnum.
Niðurlagsorð hans voru eitthvað
á þessa leið:
þreyttir og ruglaðir, þegar straunt-
ur sögunnar fellur skynciilega í
nýjan farvig, þá er sem guðlegur
máttur varpi ljósi á dulinn lilgang
sögunnar. Á slíkum tímum iifum
við nú í dag, á líma dómsi -s uegar
valdhafar heimsins eru reyndir, —
styrktir eða slegnir tii jaröar, —
þegar aldagömul menning er steypt:
í nýtt mót. Við, i þessan siofnun,
ættum að vinna af alliug nö skiln-
ingi milli allra manna, » ). • •. ninni
ótryggu sambúð uútimaus virka
samvinnu og þjona Lar meii til-
gangi lífsins, að stilt mamis.vji verði
ein l'jölskylda.
Að lokinni ræöu cu. i...■ •iiakris-
hnans tók til má.s im úiö. " . /ar'ái'i
herra Frakka og ur. Lutht - Kvans,
sem afhenti dr. Raclii'krishrian
fyrsta einl'akið af bók un t-andhi,
sem UNESCO gefur út. ,
Sigríöur Thi'.i'': • lus.