Tíminn - 13.01.1959, Side 6

6
T í M 1 N N, þriðjudaginn 13. janúar 1959.
j---------WUÍIII--------------------------:
Útgefandi : FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Ritstjóri: Þórarinn Þórarinsson.
Skrifstofur i Edduhúsinu við Lindargötu
Simar: 18 300, 18 301, 18 302, 18 303, 18 304.
(skrifstofur, ritstjórnin og blaðamenn;
Auglýsingasími 19 523. - Afgreiðslan 12323
Prentsm. Edda hf. Sími eftir kl. 18: 13948
------ ——-—-------—------------------>
Þjoðstjornartillagan og MbL
STJÓRNARBLÖÐIN eiga
erfitt með að færa rök að því,
að það hafi verið rétt ráðið
af flokkum þeirra að hafna
þjóðstjórnartill. Framsókn-
armanna, án allrar athugun
ar, og myn'da í staðinn
stjórn, sem hefur það megin
hlutverk að afnema sjálf-
stæði héraðanna og efna til
tveggja þingkosninga á ár-
inu. Með því að velja þá leið,
er efnt til deilna og sundr-
ungar og ef nahagsmálin gerð
óviðráðanlegri en áður.
Leið Framsóknarflokksins
var hins vegar sú, að reynt
yrði að gera alvarlega til-
raun til að ná sem víðtæk-
astri samstöðu um raunhæfa
meðferð efnahagsmálanna
og kjördæmamálið tekið til
vandlegrar athugunar og
iausnar á næsta þingi. Þetta
viðhorf sitt hyggði Fram-
sóknarflokkurinn á þvi, að
þjóðin þyrfti nú samstarf í
staö sundrungar.
Það, sem síðan hefur gerzt,
hefur fullkomlega sannað
réttmæti þess sjónarmiðs,
sem Framsóknarmenn héldu
fram. Stjórn Sjálfstæðis-
flokksins og Alþýðuflokksins
er hersýnilega ekki þeim
vanda vaxin að fást viö efna
hagsmálin. Stéttasamtökin
vantreysta henni, eins og
sézt á framkomu sjómanna.
Hingað til hefur aðalstarf
hennar verið að stórauka út
gjöld ríkissjóðs og útflutn-
ingssjóðs, án þess að benda
á nokkrar leiðir til tekjuöfl-
unar.
Þetta finna stjórnarblöðin,
Morgunblaöiö og Alþýðublað
íð. Þess vegna er nú reynt að
gera sem minnst úr þjóð-
stjómartillögu Framsóknar-
ílokksins.
MBL. hefur upp á siðkastið
einkum gert þaö að umtals-
efni í sambandi við þjóð-
stjórnartillöguna, að hún
'beri merki þess, að nú sjái
Framsóknarflokkurinn ekki
annað ráð en að leita til
Sjálfstæðisflokksins eftir að
stoð, þótt hann íyrir þremur
árum hafnaði samstarfi við
Sjálfstæðisflo'kkinn og kosið
heldur samstarf við hina
svnefndu verkalýðsflokka.
Óþarft er að gera hér
langa grein fyrir þeirri á-
’kvörðun Framsóknarflokks-
ins, því að það hefur verið
svo oft gert hér í blaðinu.
Framsóknarflokkurinn hef-
ur alltaf talið bezt, að land-
inu væri stjórnað I samráði
við hin stóru stéttarsamtök
verkalýðs og bænda og hann
er þeirrar skoðunar enn. Sú
tilraun, sem gerð var nú, hef
ur líka sannað þetta, því að
þrátt fyrir ýmsa erfiðleika,
hefur aldrei verið tryggt öllu
'betra atvinnuástand, meiri
framfarir né betri afkoma en
á þessum tíma. Þaö var þvi
mikil ógæfa, að öfgamenn
skyldu getað spillt því, að
þetta samstarf gæti haldið
áfram. En fyrst það brást,
verður að reyna að tryggja
landinu aðra stjórn og þá
gera það á þann hátt, sem
heppilegastur verður talin
fyrir þjóð og land. Eins og nú
stendur, telur Framsóknar-
flokkurinn þjóðstjórn væn-
legasta til að ná því marki.
ÞVÍ er ekki að neita, að
ein af veigameiri ástæðum
þess, að vinstri stjórniri féll,
var hmn furðulegi áróður,
er Sjálfstæðisflokkurinn
beitti, innan hinna marg-
klofnu samtaka verka-
manna. Hann fylgdi þar ná-
kvæmlega í fótspor fyrri
stjórnarandstæðinga. Á öðr
um sviðum gekk hann svo
enn lengra en fyrri stjórn-
arandstæðingar höfðu gert,
eins og t. d. þegar hann
reyndi að spilla fyrir nauð-
synlegum lántökum erlend-
is. Þessi vinnubrögð stjórn-
arandstöðunnar fyrr og síð-
ar, voru ein af meginástæö-
um þess, að Framsóknar-
flokkurinn vildi freista þess
að fá alla flokka í ábyrgt
samstarf meðan verið var að
koma traustari og varanlegri
grundvelli undir efnahags-
kerfi þjóöarinnar.
Það er hins vegar alveg
röng túlkun hjá Mbl., að
Framsóknarflokkurinn hafi
borið þjóðstjórnartillöguna
fram vegna þess, að hann
vænti einhverra sérstakra
úrræða eða forustu frá Sjálf
stæðisflokknum i sambandi
við efnahagsmálin. Því fer
fjarri. Það var hins vegar
von Framsóknarmanna, að
hægt væri að fá Sjálfstæðis-
flokkinn til að taka upp eitt-
hvað jákvæðari og þjóðholl-
ari vinnubrögð en forystu-
menn hans hafa lagt stund
á seinustu þrjú árin. Fram-
sóknarmenn vildu a. m. k.
láta gera tilraun til þess að
fá Sjálfstæðisflokkinn til að
hætta slikum vinnubrögðum,
svo að það þyrfti t. d. ekki
að koma fyrir aftur, að sér-
fræðingar hans í efnahags-
málum teldu nauðsynlegt að
tekin yrði aftur 6% grunn-
kaupshækkun, sem flokkur-
inn er að enda við að koma
fram og hefur stært sig af
ósköpin öll.
ÞVÍ MIÐUR hafa þær von
ir Framsóknarmanna brugö
izt, að hægt væri að fá Sjálf-
stæðisflokkinn til að taka
upp jákvæöari vinnubrögð.
Þess vegna er nú siglt hrað
byri í meiri ógöngur. Gerðar
eru nýjar og nýjar bráða-
birgðaráðstafanir, sem gera
munu málin enn erfiðari við
fangs seinna. Stofnað er til
harðvítugustu deilna og
tvennra þingkosn. á sama
árinu. Sundrung er aukin í
stað samstarfs. Boðað er svo,
að hinar „raunhæfu" ráðstaf
anir verði fyrst gerðar eftir
kosningar, þegar kjósendur
geta ekki látið uppi skoðun
sína fyrr en eftir fjögur ár.
Er þetta það, sem þjóðin tel
ur nú æskilegast? Hefði ekki
veriö hyggilegra og æski-
legra að reyna heldur sam-
starfsleiöina?
Gunnar Leistikow skrifar frá New York:
Vaxandi yfirburðir Rússa í eldflaiiga-
hernaði ógna Bandaríkjamönnum
Almenningur í Bandaríkj-
unum hefir ekki látið stríðs-
hótanir Krustjoffs, Gromyk-
os, Zaharovs hershöfðingja
og Sokolovskijs marskálks í
sambandi við Berlínardeil-
una hræða sig. Slíkur sónn
hefir heyrzt áður, t. d. bæði
í Líbanon og við Quemoy
fyrir fáum mánuðum síðan.
Það er greinilegt að styrjald
arhótanir eru að verða bæði
Kínverjum og Rússurn dag-
legt brauð. Áður fyrr lömdu
garpar sverðum á skildi, nú
ógna menn með eldflaugum.
En nú eins og fyrr er munur
á vopnabraki og ógnunum
og sjálfri framkvæmd hótan-
anna, og það er sitt hvað að
ögra andstæðingunum með
eldflaugum og skjóta þeim
af stað. Kannske enn meiri
munur en var á dögum
sverðs og skjalda, þvi að nú
hljóta afleiðingar styrjaldar
að verða miklu viðurhluta-
meiri og ógnvænlegri.
Hinu ber ekki aö leyna, að þess-
ar eldflaugahótainir eru teknar í
hæsta máta alvarlega af litlum
minnihluta fólks. Þessi minnihluti
eru sérfræðingar, sem ekki kom-
ast hjá að sjá bakgrunn þessara
hótana. Og sá bakgrunnur er held-
ur uggvænlegur.
Sérfæðingarnir vita vel, að það
er ekki tómt orðaskvaldur, sem
Krustjoff sagði 14. nóv. í ræðu yfir
nýbökuðum liðsforingjum úr öll-
ttm deildum hersins. Hann sagði
að nú væri nægilegt að þrýsta á
hnapp „til þess að ekki aðeins
ilugvellir og herstöðvar, heldur
heilar borgir, verði maiaðar mjöl-
1 inu smærra, heil lönd iögð í rúst“.
Það eru ekki beinlíjiis nýjar frétt-
ir að með nýtízku vopnum sé
hægt að útrýma heilum þjóðum.
Hið nýja er, að Krustjoff segir að
það sé nú hægt að gera með því
handarviki einu að þrýsta á hnapp.
Og það segir hann ekki i neinni
venjulegri áróðursræðu, heldur
frammi fymir hóp liðsforingja, sem
ættu að geta séð í gegnunv venju-
legt hernaðarraup.
Jafnvægi úr sögunni
Á síðari árum hefur heimsfriður
verið nokkurn veginn tryggður
vegna ótta stórveldanna hvers við
annað, vegna getu þeirra til að
gereyða hvert öðru. Árás verður
ekki ýkja freistandi ef árásaraðil-
inn getur talið sér viss sömu ör-
lög og fórnarlambsins. En sér-
fræðingar vita að þetta jafnvægi
er nú úr sögunni. Rússar eiga nú
þegar allmiklar birgðir eldflauga,
bæði langdrægra og - skamm
drægra, en eldflaugaframleiðsla
Bandaríkjanna er enn á tilrauna-
stigi. Rússar eiga hnappinn til að
þrýsta á, Bandarí'kjamenn ekki.
Áhyggjur hinna amerísku sér-
fræðinga koma Ijóst fram í blöð-
1 um. í júlí 1958 skýrði Joseph
Alsop frá því, að bandariska leyni-
þjónustan reiknaði með því að
Rússar hefðu 100 langdrægar eld-
flaugar til umráða á árinu 1959.
Bandaríkjamenn mundu aftur á
móti fyrst befja fjöldaframleiðslu
árið 1960, og það ár nvyndu þeir
framleiða 30 slíkar eldílaugar, en
birgðir Rússa myndu þá nema 500
eldflaugum eða næstum 20 sinn-
um fleiri..
Opinberir aðilar töldu þessar töl
ur allt of háar að því er Rússa
snerti. En nú fyrir skemmstu
i hefur Rand Corporation, hin vís-
indalega rannsóknarstofnun flug-
i hersins, birt rannsókn, er gerir
ráð fyrir að Rússar eigí 300 slíkar
Unnt at> iiefia gfe
einii að þrýsta á 1
Vopn framtíðarinnar
— eldílaug skotið á loft
eldflaugar, er skjóta :ná milli
meginlanda, á miðju ári 1960.
Yfirburðir Rússa
Einn af þingmönnum demó-
krata, Hen.y M. Jackson frá Wash
ington-riki, senv hefir aðgang
að leynilegum heivnildum,
dró skoðanir sínar saman í þ'ess-
um orðum fyrir ári siðan: „Annað
hvort í ár (1958) eða nævta ár,
verða ailar herstöðvar okkar er-
lendis í' hættu- af árás skamm-
drægra rússneskra eldflauga.
Næstaár (1359) eða þarnæsta,
verða flugstöðvar okkar heima
fyrir, í skotfæ.i langdrægra eld-
flauga. Áður en svo langt er kom-
ið, verða mikilvægar stöðvar hér
heima varnarlausar fyrir ávás írá
hafinu“ (þ. e. a. s. með eldflaug-
um, sem skot'ð er úr kafbátum).
Að því er varðar hína síðast-
töldu hættu, reiknar bandaríska
flotamálastjórnin með þvL að á að
gizka 50 rússneskir kafbátar af
flota, er í'alur meira en 500 kaf-
báta, hafi verið búnir eldflaug-
um. Á síðustu þ. emur árum hefur
rússneskra kafbáta crðið vart
meira en 1000 sinnum á vestan-
verðu Atlantshafi úti fyrir anve-
rískri landheigi, og erindi þeirra
er greinilega ekke.'t anr.að en
mæla dýpi og ganga frá radar-
kortum, svo að unnt verði að
skjóta eldflaugunum með navgi-
legri nákvænvni. Á vissum stöðum
er jafnvel talið að rúsneskir kaf-
bátar Ivafi fast aðsetur og skiptist
þar á vvm varðhöld. Þegar í októ-
ber 1957 sagði svo í iímaritinu
Missil.es and Rockets: „R.auði flot-
inn notar Pólhafið til tilrauna og
skotæfinga, og mikill lvluti neðan-
sjávarflotans er búinn eldflaugum.
Vegna þessara eldflauga geta þeir
beitt kafbátum í stað eldflauga, er
draga meginlanda í milli.“ Sanv-
kvæmt rúsneska tímaritinu Sov-
jets'kij fict í nóvember 1957, höfðu
eldflaugar kafbátanna þegar
ári fyrr, 1200 kíiómetra skbtfæri.
Samkvæmi því voru allar iðnaðar-
borgir Bandaríkjanna allt tii Chi-
cago, opið íkotmark.
Það 'er greinilegt, aö Sovétríkin
ráða mik-lum birgðum þessara þýð-
ingarmiklu vopna, en Eisenhower-
stjórnin hefur dregið við sig fram-
leiðslu þeirra af sparnaðarástæð-
um.
Og í nýrri grein í tírnaritinu
The Reporter, skrifar Phillips
ySingarstyrjöld meÖ jiví
hershöfðingi: ..Trúverðugar neim-
ldir f.nna-a u:n það, að Sovétríkin
vafi þegar íramleitt meira cn
50.000 eldfiaiígar með 30<J til
10.000 knv skotfæri, og mcrr en
1000 slíkum eldflaugum hat'i ver-
ð skotið í tiiraunaskyni."
Flugher Bandaríkjarina
Iíversu nvikil hætta .stafar af
vessum eldflavvgum í dag?
Þessari spurningu svarar Phill-
ps hershöfðingi í Report'er á þessa
ieið: „Rússar eiga þúsundir eld-
tlauga, senv unnt er að skióta fy.rir-
/aralaust á harstöðvar okkar; er-
lendis. Vitað er, að markvísi
'peh'ra er 0.2 . af skotfærinu, og
það er nóg fyrir kjarnorkuvopn í
þessari fjariægð." Hefur Krjist-
joff þá .rétt fyrir sér i því, að
Jandarikjamenn geti lagt sprengju
flugvélar sinar íyrir róða. sem- af-
ióga og úreit góss á tíma eldflauga
aernaðar? Tvær ástæður 'mæla á
móti því: í fyrsta lagi geta þær
haft úrslitaþyðingu í átökum, sem
ekki eru allsherjar styrjöld, og í
iðru lagi geia Rússar ekki reikn-
að með því, að útrýma öllum flug-
her Bandaríkjamanna nveð einni
einustu árás.
Jafnvel þóír allar herstöðvar
yrðu eyðilagðar — og ekkert tekst
ti'l fullnustu i styrjöld — geta
Rússar ekki reiknað nveð þyí, að
eyðileggja allar langdrægar banda
rískar sprengjuflugvólar á jörðu.
Á hverjum tima eru 6—20%
flughersins á iofti með öllutn víg-
búnaði, og j>essar flugvélar a. m.
k. verður unnt að senda til árása
á stöðvar andslæðingsins ef til
slikrar risáárásar skyldi koma.
Þessum flugsveitum bætist. enn
fremur liðsauki þeirra flugvéla,
sem ævinlega eru búnar tfl flugs
á endum flugbrautanna og áhafn-
irnar reiðubvmar, — jafnvel þótt
flugstöðvarnar séu gereyðilagðar.
Vegna fjarlægðarmunarins er lal-
ið að tími vinnist til að koma á
loft þeim flugsveitum, er aðsetur
hafa á fjarlægustu flugstöðvunum
á þeim mínútum, sem verði nvilli
þess að aðvönmarmevki er gefið
og eldflaugamar hitta skotnvark
sitt.
Vegna þessara aðstæðna hefur
komið upp nýr skilningur á'hlut-
verki flughersins. Eftir að jafn-
vægi milli árásarstyrkleika stór-
veldanna hefur raskazt svo ger-
samlega, er tómt mál að tala um
gagnkvænvan ótta við árás. En þar
fyrir má andstveðingurinn vita að
hann sleppvrr ekki óskaddur úr
slíkri skyndiárás, jafnvel þótt hon-
um takist að eyðileggja því nær
allar herstöðvar móiaðilans Með
því verður að reikna, að svo marg-
ar sprengjuflugvélar konvist á loft
að unnt verði að leggja land sjálfs
hans í rjúkandí rústir.
Margföld eldflaugafram-
leiðsla nauðsynleg
Nema hann geti treyst því, að
sprengjullugvélarnar nái ekki til
skotmarka sinaa. Og Rússar munu
vera komnir vel á veg nveð það
samkvæmt þeim vvpplýsingum, er
Bandaríkjamenn hafa aflað sér
um loftvarnir þeirra.
Phillips hershöfðingi segír svo
frá, að Riissar eigi loftvarnaeld-
flaug af líkri gerð og Nike Her-
cules Bandarikjamanna. Hún er
bviin atómspxengjn og sjálfvirkum
stýrisútbúnaði, svo nákvæmum,
að flugvélin, sem henni er beint
að, á sér ekki vmdankomu auðið,
markvísi eldfiaugarinnar á að yera
98%. Annarri gerð þessara eld-
flauga er hægt að skjóta úr þrýsti-
1 o f ts k n ú n u m orr usi uf 1 ug vél ú m.
Aauk þess er radarkerfi þeirra,
sem líkist hinu ameriska SAGE og
(Framhald á 7. síðu)