Tíminn - 11.08.1959, Blaðsíða 2

eildaraflinn er orðinn
34.669 mál og tunnur
Á miðnætli síðast liðinn
'.augardag var síldaraflinn
-etii hér segir: í salt 193.846
,í 'tyfra 263.255), í bræðslu
625.173 (168.983), í frystingu
15."650 (11.623), eða samtals
33(1.669 mál og tunnur.
Áftahæsta skipið er nú Víðir II.
larði meg 13725 mál og tunnur.
'í öðru sœti Faxaborg Hafnarfirði
,neð 12415, þriðja Snæfell með
11J272. fjórði Jón Kjamfansso'n
Eskifirði með 11133 og fimmti Guð
T.imdu,. iÞórðarson Reykjavík með
10744 mál og tunnur.
(Hér fer á eftir skrá yfir þau
skip. sem fengið hafa 4000 mál
;>g meirá:
Akraborg, Akureyri 6960
Álftanes Hafnarfirði 5982
Arnfirðingur Rvk 9495
Ársæll Sigurðsson Hafnarfirði 6356
Ásgeir ÍReykjavik 6742
Á^Jcell Grenivík 5264
Askur Keflavík 6937
Bjarmi Dalvík 6885
Björg íNeskaupstað 4678
Björgvin Dalvík 9058
Björn Jónsson Rvk. 6726
Blíðfari Grafarnesi 5276
Bragi iSiglufirði 5461
ÍBúðafeli Búðakauptúni 4.926
Einar Hálfdáns Bolungarv. 9258
Fagriklettur Hafnarfirði 4859
Faxaborg Hafnsrfirði 12415
'Faxavik Keflavík 4486
Fjalar Vestm.eyjum 5532
Fjarðarklettur Hafnarfirði 4423
'Garöar' Rauðuvík 4386
Gissur hvíti Ilornafirði 6495
'Gjafar Vestm.eyjum 4561
iGlófuxi, Neskaupstaið 6125
■Grunnf, tj. Grafarnesi 4410
'Guðbjörg Sandgerði 6066
'Guöbjörgnísafirði 5288
iGuðfitmUr..Keflavík 5287
iGuðmundur á Sveinseyri 9097
‘Guðm;d6?ór3arson ,Rvk, 10.744
‘Gullfaxi.jNeskaupstað 7752
'Gpliver ‘Seyðisfirði 6422
‘GunnEir kReyðarfirði 6105
'Gylfi Rauðuvík 4060
‘Gylfi II. Rauðuvík 5166
Hafhyjr&.Hafnarfirði 4667
Hafreiujingyr, Grindavík • 7973
ÍHafþór Reykjavík 6554
'Ha:förnJIafm.irfirði 7599
íluiines Ifaf.slein Dalvík - 4341
[Heiðrún Bolungarvík 6906
Heimaskagi Akranesi 4179
Heimir Stöðvarfirði 6213
Helga Reykjovík 4085
Helga Húsavík 4927
Helguvík Keflavík 5245
Hilmir Keflavík 7680
ÍHólmánes Eskifirði 7855
Krýsuvík
Hrafn Sveinbj.ss. Grindav. 7925
Hringur Siglufirði 5577
Iluginn Reykjavík 6209
Húni Höfðakaupstoð 5499
Höfrungur Akranesi 5432
Jón Finnsson Garði 6099
Jón Jónsson Ólafsvík 4190
Jón Kjartan.sson'Eskifirði 11133
Jón Trausti Raufarhöfn 4097
Jökuil Ólafsvík 6971
Kíimbaröst Stöðvarfirði 4668
Keilir Akranesi 5917
Kópur Keflavík 4252
Kristján Ólafsfirði 4389
Ljósafell Búðakauptúni 4609
Magnús MEirteinss. Nesk. 4384
Marz Vestm.eyjum 6201
Mummi Garði 5021
Muninn Sandgerði 4530
Nonni Keflavík 4294
Ófeigur III. Vestm.eyjum 4218
Ólafur Magnússon Akranesi 4913
Páll Pálsson Hnífsdal 4456
Rafnkell Garði 6661
Reyni,. Vestmannaeyjum 6291
Sigrún Akranesi 6792
Sigurður Siglufirði 5052
Sigurður Bjarnason Akureyri 9158
Sigurfari Grafarnesi 4951
Sigurvon Akranesi 5764
Smári Húsavik 4802
Snæfell Akureyri 11272
Snæfugl Reyðarfirði 5240
Stefán Árnason Búðakrjupt. 5173
Stefnir Hafnarfirði 4668
Steinunn gamla Keflavík 4722
Stella Grindavík 5432
Stígandi Vestm.eyjum 4345
Stjarnan Akureyri 4134
SvEila Eslcifirði 5886
Sæborg Grindavík 4160
Sæborg Patreksfirði 4501
Sæfari Grundafirði 5100
Sæfaxi Neskaupstað 4979
Sæljón Reykjavík 4805
Tálknfirðingur Tálknafirði 6485
Valþór Seyðisfirði 5421
Víðir II. Garði 13725
Víðir Eskifirði 7641
Vonin II Keflavík 4829
'Þórk:itla Grindavík 5632
Þorlákur Bolungarvík 4956
Þorleifur Ólafsfirði 4379
Þráinn Neskaupslað 4731
Rætt um fríverzlun og
frekara samstarf bænda
Frá aðalfundi norrænu bænfiasamtakanna
í Réykjavík
Blaðinu bai’gt í gær eftirfar-
andi tilkynning um norræna
bændáfuiidinrt, er Hér stóð
fyrir helgina:
Miðstjórn norrænu Ibændasam-
t'akaniia (NBGj hélt a>3alf.un,d. sinn
í Reykjavlk dagana. Q—7...ágúst.
Um hundra'ð fulltrúa,,. hændasam
takánjiá á 'Norðnrlöndum tóku þátt
í fiindinumy en fundaritjóri •' ýar
Sveinn Tryggv'ason forstjóri'og fór
seti miðstjórnarinnar.
Með'al þeirra mála sem fundur
inn fjallaði um er fyrst og fremst
urlöndum. Þetta mál hefyr rnjög
borið «■ Jíöwih iap|aij£|aiið; yegna
þeirrar U'i^löýðuþSif þð' stöfná: flú
verzlunársýifeði #jt> ríkfa með þát't
töku Danmerkur, Noregs, Svíþjóð
ar og ef til vill Finnlands. Aðal
stjórn samtakanna var falið að
fylgjast með frekari þróun máls
ins.
(Framha'ld af 12. síðu).
■ ækja þeirra, er þeir höfðu með-
ferðis. Mælarnir eru settir niður í
'beinni ,stefnu frá Krísuvík að
Grímsstöðum á Fjöllum. Eru 12
'mælar settir niður í beinni línu
á um tveggja km. vegalengd og
cmæla þeir hve lengi bylgjurnar
frá sprengingunum eru að berast
eftir jarðskorpunni, en með jarð-
skorpunni er átt við það jarðlag,
sem mótað er sömu bergtegundum
og 'eru í yfirborðsberginu. Mæl-
arnir eru síðan fluttir úr stað um
40 km. vegalengd í hvert sinn og
síöan koll af kolli,
Gizka á 15 km. þykkt.
Rannsóknum er ekki lokið enn
þá og fullnaðarniðurstöður liggja
ekki fyrir, en vísindamennirnir
telja, að liggja muni nærri, að
jarðskorpan .sé um 15 kílómetrar
á þykkt í Krísuvík.
Mælingum wun verða haldið
áfram fram á haust og munu Sví-
arnir'dvelja hér fram í september-
'byrjun.
Dýiici-mitsþrengjurnar eru
ar og eru sprengdar á 30 imetra
dýpi í Grænavatni. Við næsiu tií-
raun verða sprengd 500 kg. af
dýna'miti:’'' ' “ 1 • - <•. : i
Aktu út á
á stöð, góöf
Fyrir nokkru bar svo til á,
Akureyri, að borgari nokkur
taldi sig sjá vín á manni, er ók
um götur bæjarins í bíl sínum.
Gerði hann lögreglunni þegar
aðvart, og fór bún á stúfana á
eftir honum. Fundu lögreglu-
menn hinn ölvaSa að akstri um
götur, gáfu lionuin stöðvunar-
merki og óku upp að liliðinni
á bíl lians. Dró lögregluinaður
niður rúðu í bíl sínum og kall-
aði til hins ölvaða ekils: Heyrðu
góði, viltu ekki keyra út á stöð.
Varð hann fúslega við þeirri
beiðni og ók fyrir, en lögreglan
á eftir, um lielztu uinferðargötu
bæjarins og' á lögreglustöðina.
Var þar fjallað um málið svo
sein venja er til og reyndist
íHaðurinn töluvert undir áhrif-
uni. Er atbugun málsins var
.lokið,-bejddist niaðurinn að fá
að aka lieim til sín, sem er
skammur Vegur með lítilli um-
ferð, því að hann vildi komast
hjá áð köina á Heimili sitt í Iög-
reglufylgd. Var þeirri beiðni
ueitað.
Enn fi'emur v&r rætt um sam
starf norrænna bændasamtaka í
verziunar- og fjárhagsefnum. íÞetta
mál er mjög flókið og hefur verið
á dagskrá árum sam&n. Samþykkt
var m. a. að fela þeím samtökum
er standa að mjólkur- og sláturiön
aði og ÉggjEjverzlun að skipa sér
stakar nefndir, er gera skuli til
lögur ium efnahagssamstarf er
lengra gangi en það ráðgjafarstai'f,
er fekjð hefur verið í þessUm
greinurft.
Þá voru á fundinum fluttar
venjulega,. skýrslur um þróun
landbúnaðarins á Norðurlöndum
undanfarið ár. Það hefur orðið til
bófar að dregið hefur úr hinni
miklu hækkun á reksturkostnaði
landbúnaðar a. m. k. í bili. Á hinn
bóginn hef-ur uppskera víða verið
býsna rýr. Lélegar markaðshorf
ur lE.mdbúnaðarvara á heimsmark
aði er norrænum bændum enn mik
ið áhyggjuefni, einkum dönskum.
Daginn eftir að' umræðum lauk
fóru þátttalcendur ferð um ná-
grenni Reykjavíkur, og sátu kveðju
samkyæmi á Þingvöllum í boði
íslenzka landþúnaðarráðhemins.
Næsti aðalfundur mjðstjórnarinn
ar verður haldinn í Svíþjóð. For
seti miðstjórnarinnar var kjörinn
Svíinn Folke Edblom.
Veitu pen-
ingaskápnum
í fyrrinótt var brotizt inn í
Hampiði una. In nbr otsmenn-
irnir höfðu mölvað upp úti-
dyraburð og skernmt fleiri
hurðir í húsinu. Þá voru
skemmdir tveir skjalaskápar,
peningaskáp velt og leitað
dyrum og dyngjum. Engu
var stolið svo vitað sé.
Mál; þetfa er í rannsókn og .hef
ur .ekki spurzt til þjófanna. Rann
sólfjiariögreglan vinnur enn að
þvf að upplýsa irínbrot hjá fímm
fyrirtækjum hér í Reykjavík, fram
in á fasfcudagsnóttina í sl, viku,
ÞrífSokkarnir ðg
þjóðarviiifnn
(Framhald af 1. síðu)
beggja þingdeilda, skal rjúfa Al-
þingi þá þegar og stofna til al-
mennra kosninga að nýju. Sam-
þykki báðar deildir áiyktunina ó-
breytta, skal hún slaðfest af for-
seta lýðveldisins, og er hún þá
gild stjórnskipunarlög/
Augljóst er, að fyrirmæli þess-
arar greinar ætlast til að alþing-
iskosning, sem fer fram milli
þinga, er fjalla um stjórnarskrár-
breytingu, sé þjóðaratkvæða-
greiðsla, — að með þeim hætti
komi fram samþykki eða synjun
þjóðarinnar á breytingunni. Stjórn
skipunarlögunum á þannig að
gera hærra undir höfði en annarri
löggjöf. Alþingi skal ekki vera
einrátt um setningu stjórnarskrár-
ákvæða. Umboð alþingismanna er
með þessu móti takmarkað, að því
er hana snertir. Þetta er óum-
i deilanlegt.
^ Verður aukaatriSi
En formið, sem gcrt er ráð
! fyrir í greininni að dugi til þess
að leiða í ljós afstöðu almennings
til stjórnarskrárbreytinga, er ekki
lengur nothæft.
Við kosningar til A.lþingis geta
— eins og nú er komið — stjórn-
málaflokkar notað flokksbönd og
afstöðu til óskyldra málefna til
svo mikiliar truflunar að stjórn-
arskrárbreyting við alþingiskosn-
ingar verður hjá mörgum aukaat-
:iði. Síðustu kosningar eru full
sönnun þessa.
Formið er frá þeim tíma, þegar
þjóðin var ekki farin að skiptast
eins og nú í fastmótaða, skipu-
lagða stjórnmálaflokka. Gengið
var út frá því þá, að hver kjós-
andi gengi frjáls og óháður því-
líkum félagsskap til kosninga og
greiddi atkvæði einvcrðungú um
stjórnarskrárbreytingu, þegar
hann kysi til Alþingis, er fjalla
ætti um slíka breytingu.
Úreif ákvæ'ði
En svo einfalt er þetta ekki
lengur, — eða fær ekki að vera
svo einfalt.
Þarna er um að ræða eitt af
mörgum ákvæðum sUórnarskrár-
innar, sem er úrelt og kallar á þá
heildarendurskoðun stjórnskipun-
arlaganna, sem Alþingi ákvað að
lokið skyldi hið fyrsta eftir end-
urreisn lýðveldisins 1944, en
flokkarnir þrír, sem að frumvarpi
þessu standa, viljá ekki með
noklcru móti fallast á að gerð sé
nú, af því að þeim er svo brátt
að koma á kjördæmabyltingunni,
íem þeir hafa samið um sín í
milli.
Nú hefði Vitanlegr. í alia staði
verið heimilt að láta fram fara
sérstaka þjóðaratkvæðagreiðslu
til samþykkis éða synjunar frum-
varpinu, samhliða kosningunum
28. júní s.I. Og ineS þvi hefði
verið fuUuægt tilgangi og anda
79. greinarinnar. En þegar Fram
sóknarmenn lögðu til í sambínidi
við afgreiðslu málsins á síðasta
þingi, að sú aðferð yrði viðhöfð
var því synjað.
Hvernig var svo málið lagt fyrir
í kosningunum í vor f fylgismönn
um þess? Var það á nokkurn Jiáít
gert í anda 79. gr. stjórnarskrár-
innar? Nei, alls ekki
Sögðu að væri kosið
um annað
Blöð þeirra þriggja stjórnmáfa-
flokka, sem bundizt höfðu á Al-
þingi órofa samtökum um að
gera breytingar þessar að lögum
sögðu, að kosið væri miklu frek
ar um allt annað en stjórnarskrár
málið, enda væri það í raun og
veru þegar afgreitt me'ð' samning
um framámanna þessara flokka
Frambjóðendur þeirra flokka og
,annað áróðurslið sagði yfirieitt
það' sama.
Framsóknarflokkur.nn einn
allra stjórnmálaflokkanna lagði
máiið af sinni hálfu fyrir í blöð-
um sínum; og umræðum eins og
stjómarskráin ætlkst 'til, lagði á-
herzlu á, að Alþingi lie/ði verið
(rpfiá jil þess, a4 .þjóðíh. tæki af-
'stöðu til þessá nfáísi ’En þÓ að
liaiin ger-ði; þetta,i hrökk það ‘vilan-
lega ekki til að bæta. eins og
TÍMINN, þrigjudaginn 11 ágúst 1959.
þurfi, úr mistúlkun hinna flokk-
anna, sem allir lögðu saman.
Þjóðarviijinn kom ekki fram
Niðurstaðan varð sú. að þjóðar-
viljinn gagnvart stjórnarskrár-
breytingunni kom ekki fram, eins
og þó er ótvírætt að 79. gr. grund
vallarlaganna ætlast til að liann
geri hverju sinni. Kosningarnar
! snerust að alltof miklu leyú nm
almenn þjóðmál, sitt á hvað. og
ítuðning við flokka og fu’ltrúa
þeirra, svo sem um veniulegar
kosningar til Alþingis væ:i að
j ræða.
Kosningarnijr leiddu þó mjeg
greinilega í ljós, þrátt fyrir allt,
e ð kjördæmabreyting sú, sem for-
ystumenn flokkanna þriggja berj-
ast fvrir að koma á. er óvinsæl,
enda bylting og stórkostleg skerð-
ing á rétti og sjálfstæði héraða
cg byggða landsins utan Reykjavík
ur, og fyrir Reykjavík er líka síð-
ur en svo keppikefli að lands-
byggðinni sé misboðið. Breyting-
I in er fram borin af fljótfæini og
! með tilliti til annarlegra sjónar-
miða.
Víðtæk óánægja
í kosningunum kom fram svo
mikil hrein og ákveðm andstaða
gegn kjördæmabylting’unni og
einnig' svo víðtæk óánægja meðal
fólks, sem þó léði fylgjendum
hennar atkvæði af óskyldum á-
stæðum, að flokkar þeir, sem stað-
ið hafa að frumvarpinu á Alþingi,
æltu að telja sér skylt að fallast á
eð stofna til sérstakrar þjóðarat-
kvæðagreiðslu um efni frumvarps
ins, svo að vilji kjóscnda, óbund-
inn af öðrum málefnum, geti í
ijós komið, áður en Alþingi rekur
á það smiðshögg. Ilér er um svo
stórt mál og ábyrgðarmikið að
ræða, að annað á ekk: við, úr því
rð þeir, sem bera ár.yrgð á því
innan Alþingis, vilja ekki að þeg-
ar gefnu tiiefni taka það strax
til endurskoðunar pg breytinga.
j Enn er tími til, að þjóðarai-
kvæðagreiðsla um mátið geti kom
izl á í sumar. Tillögu um hana
flutt-u Framsóknarmenn í neðiri
deild. Hún var felld þar. ViS flutt
um slíka tillögu á fundi stjó>mar-
skrárnefndar efri de'ldar í gær.
en meirihluti nefndarinnar taldi
sig ekki geta faliizt á hana.
En þrátt fyrir þetta teljum við
ómaksins vert og skyldugt að. gcí':
efri deild tækifæri til þess að
rétta tnálið við og-beina þyí inn
á þá braut, að fullnægt yerði
efnislega — én ékki aðeins í nus-
notuðu, úreltu formi — fyrirmæ:-
um 79. gr. gildandi stjórnarskrá’.
Samkvæmt framansögðu — og
enn fremur með skírskotun tii
r.efndarálits minnihl. stjórnar-
skrárnefndar neðri deildar á
þskj. 10 — leggjum við til, að
málið verði afgreitt með rök-
studdri dagskrá.
Mý síldarpnp
^ramhald af 1? afðu)
mikla síld út af Skallarifi í Húna-
flóa í gærmorgun, en þar voru eng •
in skip. Er ekki ólíklegt, að ný
síldarganga sé að lcoma á rniðin.
Síld út af Raufarhafnar-
tanqa
Er Garðar frá Rauðuvík var á
ieið frá Raufarhöfn um hádegis-
bilið í gær, varð liann var síldar
um átta mílur norðaustur af Hraun
hafnartanga. Sá hann torfu undir
fugli og náði henni í Asdic. Garðar
: var með bátinn í slefi og me’ðan
j verið var að taka hátinn á síðuna
j og gera klárt undir kastið, hvessti
j nokkuð og töpuðu þeir torfunni.
] Þetta varð til að allmörg skip
hættu við austurferð sína frá Rauf
arhöfn og biðu á þessum slóðum.
Kveðjöhóf
Vinir o.g venzlamenn frú Kristíi
ar ICristjánsson ícoma saman-
Sjálfstæðishúsinii íil að kyeðj
hana annað lcvöld . (miðvikudagi
kvöld) kl. 8,30. Olliwn heimil þát
taka. Nauösynlegt er að tilkynn
þálttöku í Bókavéi’zrun Lárusa
Blöndals við Skól-avörðustíg • eð
í Vesturveri. j. < :.i' H