Tíminn - 11.08.1959, Blaðsíða 6

Tíminn - 11.08.1959, Blaðsíða 6
Ö TÍMINN, þriðjudsginn 11. ágúst 1959. Útgefandl: FRAMSÖKNARFLOKKURIHSÍ Ritstjóri: Þórarinn Þórarlnsson. Skrifstofur f Edduhúsinu viB LindtrcStV Símar: 18 300, 18 301, 18 302, 18 303, 18 30* og 18 306 (skrifst., ritstjómin og blaðamen*). Auglýsingasími 19 523. - AfgreiBslan 12*23 Prentsm. Edda hí. Simi eftir kl. 18: 13 M8 Hallað á bændur I ERLENT YFIRLIT: .hyggjur de Gaulle vegna Hann rnun kref jast fulls stuíJnings Bandaríkjanna á næsta þigi S. Þ. í SAMBANDI við fjárlaga afgreiðsluna á síðasta þingi var þaö eitt af úrræðum stjórnarflokkanna að auka niðurgreiðslur í stórum stíl. Þótti þó mörgum sem þær væru nógar orðnar og þyrfti fremur við ráðstafana til þess að draga úr þeim. En látum það nú vera. Núver- andi stjórii var að sjálfsögðu ekki mynduð til þess að gera neinar raunhæfar ráð- stafanir í efnahagsmálunum, er að gagni gætu komið’ fyr ir framtíðina. Hún var mynd uð í því skyni einu, að knýja fram kjördæmabyitinguna. Aiþýðuflokkurinn skildi rétti Jega, að fylgisleysi hans með þjóðinni var orðið þvílíkt, að ekki dugði neitt minna en að kollvarpa 120 ára gömlu skipulagi til þess að von ætti að vera fyrir hann um þing- sæti. Sjálfstæðisfl. gekk til öfund og hatur á Framsókn arfl. og hefnigirni í garð dreifbýlisfólksins fyrir fylgi þess við Framsóknarfiokk- inn. Ó1 íhaldið með sér þá heimskulegu von ,að þing- mannajtaíla Framsóknarfl. myndi hrapa niður um allt að helmingi, en uppskera þess sjálfs aukast að sama skapi. FJÁRLÖGIN varð hins veg ar ekki komizt hjá að af- greiöa í einhverri mynd og_ var þá m. a. gripið til þess ráðs að hagræða ýmsum töl- um eftir hentugleikum. Og til þess að menn sættu sig frekar við kaupskerðinguna og unnt yrði að koma vísitöl unni niður svo sem áætlað vax hurfu stjórnarflokkarnir að því ráði, að stórauka nið- urgreiðslur. Nú er þvi engan veginn aö neita, að niðnrgreiðsiúr geta átt rétt á sér að vissu marki og undir vissum kringumstæð um. En þess ber þá jafnan að gæta, að þær komi réttlát- lega niður á þjóðfélagsþegn- ana. Því fer þó víðs fjarri að þessa sjálfsagða sjónar- miðs hafi verið gætt í sam bandi við hinar auknu niður- greiðslur stjórnarfiokkanna s. 1. vetur. Þær komu að mjög verulegu leyti á landbúnaðar vörur. Afleiðingin er vita- skuld sú, að framieiðendur landbúnaðarvara eru settir skör lægra en aðrar stéttir. Þeir verða að greiða sínar eig in framleiðsluvörur hærra vérði en aörir, þar sem út- söluverð er komið niður fyr ir framleiðsluverð. Á mjólk nemur þessi mismunur 84 aurum á lítra og á dilkakjöt rúmurn 4 kr. á kg., miðað við heildsöluverð. Svo er nú kom ið að það borgar sig fyrir framleiðendur, að ieggja inn hvern mjólkurlítra og hvert kjötkíló og kaupa síðan út úr húð það, sem þeir þurfa tii heimilisnota. Sjá væntan- lega allir, að með slíku er ekki aðeins stefnt í hreina ó- íæru, héldur hefur þegar ver íú íuuö úti íenið. -u TEKJUR bænda verða af þessum sökum lægri en gert var ráð fyrir í verðlagning- unni sl. haust. Þar við bæt ist, að þessi þróun hefur vald ið því, að stórfellt misræmi hefur myndazt á útsöluverði hinna ýmsu tegunda land- búnaðarvara. Loks má vera ljóst, að þegar aö því kem ur að niðurgreiðslunum verð ur hætt, eða úr þeim dregið verulega, því væntanlega er ekki gert ráð fyrir því að þjóðin búi við þaö kerfi um aldur og sevi, þá má búast við að það torveldi sölu iand búnaðarvara á innlendum markaði því meir, sem þær vera orðnar hærri. Menn rekur minni til þess, að ein helzta afsökun sem færð var fyrir hækkuöum nið urgreiðslum s. 1. vetur var sú, að þær myndu mjög stuðla að aukinni sölu landbúnaðar vara. Þetta var að vísu að sumu leyti ekki ólíklega til getið, en virðist þó ekki hafa staðizt í reynd. AF FRAMANtöldum ástæö um er það, sem fjórir þing- menn Framsóknarflokksins, þeir Ásgeir Bjarnason, Ágúst Þorvalcísson, 'Vilhjálmur Hjálmarsson og Páll Zóphon íasson hafa nú borið fram þingsál.till. svohljóðandi: „Alþingi ályktar að skora á ríkisstjórnina að auka ekki niðurgreiðslur á aðalfram- leiðsluvörum landbúnaðar- ins nema hafa áður haft um það samráð við framleiöslu- ráð landbúnaðárins óg taka fullt tillit til tillagna þess.“ Segir í greinarg. að tillagan sé „fram borin vegna þeirr ar hættu, sem flutningsmönn um sýnist vera íyrir hendi, ef niðurgreiðslur væru aukn ar frá því, sem nú er á land- búnaöarvörum.“ Og enn frem ur: „Stjórn Stéttarsambands bænda og framleiðsluráð landbúnaðarins eru fulltrúar bænda í þessum málum, og fer þingsályktunartili. þessi fram á, að ríkisstjórnin geri ekkert i verðlagsmálum land búnaðarins öðruvísi en að taka fullt tillit tii vilja þess ara aðila.“ Tillaga þessi er þcrf á- miinníing og tímabær til stjórnarflokkanna. Með „efnahagsráðstöfunúm“ sín um s. 1. vetur hölluðu þeir mjög á bændur, ekki einasta hvað áhrærir niðurgreiðslur nar, heldur líka á þann hátt að meina þeim jafnréttisað- stöðu við aörar stéttir, er vísitalan var færð niður. Þá bar að hækka verðlagsgrund völl landbúnaðarvara um 3,3%, áður en niðurfærslan var framkvæmd. Það var lekki gert. Bændur hafa aldrei krafizt hærri hlutar en þeim ber af þjóðartekjunum, en þeir munu heldur ekki una því, að á þeim veröi níðzt, i ÞAÐ ER almennt álitið, að 1 Alsírmálið verði einna efst á i dagskrá, þegar þeir de Gaulle i og Eisenhower hittast í París | í byrjun næsta mánaðar. Til- | gangur Eisenhowers með við- | ræðunum við de Gaulle er að | ræða við hann fyrirhugaða i fundi þeirra Krustjoffs, en i de Gaulle er lalinn hafa fyrst | og fremst áhuga á því að ræða i við Eisenhower um Alsírmál- i ið, sem er nú langstærsta | vandamál Frakklands. Það sem | de Gaulle mun fara fram á, er | að Bandaríkjastjórn veiti hon | um fullan stuðning í Alsírmál- | inu. Fyrir Bandaríkjastjórn er i slíkt hins vegar miklum erfið- i leikum bundið, því að það i myndi afla henni mikilla óvin- i sælda meðal Araba og hinna | svörtu þjóða Afríku. = ÞEGAR de Gaulle kom til i valda fyrir meira en ári síðan, | biðu hans tvö mikil vandamál. | efnahagsmálin og ALsírmáliö. | Fyrra málið þurfti þó ekki að | vera erfitt viðfangs, því að | Frakkland er ríkt land. De | Gaulle hefur líka orðið talsvert | ágengt á því sviði. Það kemur 1 hins vegar orðið glöggt í ljós, 1 að efnahagsvandræði Frakka | verða ekki að fullu leyst með- | an styrjöldin heldur áfram I | Alsír vegna þess, hve hún er I kostnaðnrsöm. Það ásamt öðru | hvetur til þess að Alsírmálið | verði leyst sem fyrst. Það hefur líka verið takmark I de Gaulles að leysa Alsírmálið | sem fyrst. Á ýmsan hátt hefur | hann líka reynt að fara hyggi- | lega að og þræða meðalveg, i en ekki hefur alltaf verið ljóst 1 hvernig de Gaulle hefur hugsað 1 sér hann. Áhrif öfgamanna í | Alsír og Frakklandi hafa og | hingað til mátt sín svo mikils É í stjórn hans, að de Gaulle i hefur enn ekki treyst sér til i viðræðna við fulltrúa uppreisn | armanna. De Gaulle hefur lýst 1 yfir því að hann væri tilbúinn | til að ræða við þá, ef þeir | kæmu til 'Parísar, en foringj- | ar uppreisnarmanna eða útlaga i stjórn þeirra í Kaíró, hefur sett 5 það skilyrði, íi'S viðræðurnar | færu íram í hlutlausu landi. | SEINASTA aðgerð de Gaulles | í Alsírmálinu er sú, að hann i lét franska herinn hefja í lok i júlí mikla sókn gegn skærulið i um í Kabylafjöllum. Þessi sókn í var vel undirbúin og er sögð | mjög dýr í framkvæmd. Hún 1 hefur hins vegar ekk: borið til- í ætlaðan árangur, því að skæru | liðar hafa jafnan getað hörfað I undan og falið sig, svo ekki i hefur komið til neinna méir: i háttar átaka. Vafalaust láta þeir DE GAULLE svo til sín taka aftur, þegar þessum sóknaraðgerðum Frakka er lokið. Talið er, að það hafi verið fyrirætlun de Gaulles þegar þessari sókn var lokið með góð- um árangri, að bjóða uppreisn armönnum samning um vopna- hlé. Þær áætlanir de Gaulles eru nú farnar út um þúfur vegna þess, að sóknin hefur ekki náð tilgangi sínum. Allt bendú’ til þess, að uppreisnar- menn geti haldið áfrani skæru hernaðinum í Alsír um ófyrir- sjáanlegan tíma óg jafnvel aukið hann fremur en hið gagn stæða. SEINUSTU dagana hefur staðið yfir í Líberíu fundur full trúa frá níu sjálfstæðum Afríku ríkjum, þar sem fyrst og fremst hefur verið rætt um Alsírmálið og fyrirhugaðar kj.rnorkusprengjutilraunir í Saharajeyðimörkinni. Á þess- um fundi hefur verið lýst yfir fyllsta stuðningi við útlaga- stjórn uppreisnarmanna í Alsír og henni heitið aukinni hjálp. Það er því bersýnilegt, að hún mun fá næga aðstoð til að halda skæruhernaðinum áfram. Þá hafa sum ríki beitt sér fyrir því, að Alsírmálið verði ■tekið á dagskrá allsherjarþings Sameinuðu þjóðanna, er hefst í næsta mánuði. Á seinasta þingi munaði aðeins einu at- kvæði, að þar fengi tillaga, sem hefði óbeint viðurkennt útlaga stjórnina, tilskilda tvo þriðju meirihlula atkvæða. Síðan er kunnugt um breytta afstöðu Kúbu. Margt bendir til, að svip uð tillaga verði samþykkt á næsta þingi, nema Frakkar fái breytt afstöðu einhverra þjjða = sér í hag. Þar er fyrst og frerast = um þær þjóðir að ræða, er sátu = hjá við atkvæðagreiðsluna á § seinasta þingi, en meðal þeirra = voru m. a. Bandaríkjamenn, er 1 hvorki vildu styggja Frakka i eða Afríkuþjóðirnar. Fyrir út- | lagastjórnina væri það mikill i sigur, ef hún fengi óbeina við- i urkenningu allsherjarþingsins i og þá að sjálfsögðu jaínmikiH i ósigur Frakka. ÞAÐ ER m. a. af þessura á- 1 stæðuni, sem de Gaulle mun | fara fram á það við Eisenhow | er, að Bandaríkjastjó’rn veiti i Frökkum stuðning í Alsírniál- i inu og a. m. k. á allsherjar- | þin.ginu. Fyr.ir Eisenhower verð i ur hins vegar ekki auðvelt að i veita slíka aðstoð. Slík afstaða = Bandaríkjanan myndi mælast i mjög illa fyrir í Afríku og Asíu., i Hún myndi ^innig mælast mji illa fyrir í Bandaríkjunum. Ný- | lega hafa t. d. fimmtán þing- i menn demókrata skorað á i stjórnina að vinna að þvi, að i sjálfstæð: Alsir yrði viðurkennt. i Meðal þeirra bandarísku stjórn | málamnnna, er hafa lýst stuðn = ingi við sjálfstæði Alsírs, er | Kennedy öldungardeildarmaður = sem nú er vinsælasta forseta- i efni demókrata. Hann veit vel | hvað hann syngur, því að jafn- | an hefur verið gott til fylgis i í Bandaríkjunum að tala máli | undirokaðra þjóða. i FYRIR Eisenhower veröur i því örðugt að fallast á beiðni = de Gaulle um stuðning í Atsír = málinu. Hitt er hins vegar vist, f að Alsirmálið er -ekki lengur. 1 vandamál Frakka, heldur alls | hins vestræna heims. Það -get- | ur engum þjónað nema komm- | únistum, að það sé látið haldast i óleyst, eins og verið hefur að i undanförnu. Vestrænar þjóðir = eiga því að taka eðlilegt tillit 1 til þess vanda, sem Frakkar eru = hér staddir í. En því aðeins getá | þær þó veitt Frökkum ein- | hverja aðstoð, að Frakkar | vilji sjálfir vinna að heilbrigðrí ^ lausn málsins, sem aldrei getur | orðið önnur en sú, að Álsírbú- i ar fái fullt frelsi. Fyrir allá | aðila er heppilegast, að þetla f gerist með eðlilegri þróun, eins | og fulltrúi íslands, Thor Thors, | hefur bent á, þegar málið hef- I ur verið rætt á þingi S. Þ'. | Fyrsta sporið í þá átt er að | Frakkar brjóti odd af oflæti | sínu og hefji viðræður við upp | reisnarmenn um vopnahlé, þótt | þær umræður færu fram á | hlutlausri grund. Vel má vera 1 að slíkar viðræður gætu farið | fram innan vébanda S. Þ. i Þ. Þ. I Verðrýriiim peninga ýtir undir eyðslu og spákaupmennsku Frumvarp Ólafs Jóhanpessonar minni. Maður, sem selt hefði hÚ3 lánastarfsenun færðist í æ rík um verðtryggingu sparifjár var til t. d. fyrir 15 árum, og lagt and- ara mæli yfir á hendur okrara. 1. umr. í sameinuðu þingi g. 1. virðið í banka gæti ekki keypt Leiðrétting á þessu væri því bæði laugardí'g. Að umr. lokinni var sambærilegt hús fyrir þá peninga sanngirnismál. og stuðlaði að till. vísað til 2. umr. og fjárveiting nú, að viðbættum vöxtum. Sér- auknu jafnvægi á peningamarkað arnefndar með 22 shlj. atk. stök ástæða væri til að benda á, inum. Flutningsmaður kvað verðfall að verðrýrnunin mæddi mjög á Ef j:fnvægi næðist í efnahags peninganna vera eitt þeirrá megin opinberum sjóðum. Starfsemi málunum þá væri verðtrygging ó- atriða, sem sett hefðu svipmót sitt' tryggingarsjóða væri þannig í þörf. En ekki væri þaa jafnvægi á fjármálalífið í landinu undan hættu. Lánt kendur græddu í sjáanlegt á næsta leiti. Til þess fjirna 2 áratugi. Hefði hann ekki mörgum tilfellum á kostnað lán- að koma þvi á þyrfti víðtæka sam í höndum nákvæmor tölur um verð veit'enda. Ástandið ýtti undir vinau stjóíamáiaflokka. Kvsðst rýrnunina en efalaust væri hún eyðslu og spákaupmenn.sku. Skap flm. engu vilja spá um hvort það meiri en næmi hæstu lcyfilegum aði stóraukna lánsfjáreftirspurn, væri framundan en ekki myndu vöxtum. Þetta bitnaði mjög bæði á en minnkaði framboð á lánsfé. deilurnar nm kjördæmamálið flýta einstaklingum og sjóðum. Menn Þessi þróun væri mjög varhuga fyrir þeirri þróun. ícileju fleiri jcrónur en verð- verð. Gæti m. a. leitt til þess, að (Framhald á 8. síðu).

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.