Tíminn - 23.09.1959, Blaðsíða 1
J. E s' [ ö U M ]
fiskveiSiiögsögu
íslands,
bls. 6
13. árgangur.
Reykjavík, miðvikudaginn 23. september 1959.
Rigndi olíu af himnum, bls. 3
íþróttir, bls 10
204. blað.
YFIRLÝSING FORSÆTISRÁÐHERRA:
Sjálfstæðisfl. endurnýjaði stuðning sinn
við ríkisstjórn na til þess að gera henni
færa útgáfu bráðabirgðalaganna
SJálbfæðijflokk-
yflen sfrðnr
eir sem áðvr
rfkissfjérnfna
Exnii Jónsson skýrði frá
því í ræðu sinni á Iðnó-
fundinum í gær, a0 ríkis-
sfjómin hefði kannað af-
stöðu Sjálfstæðisflokksins
tíi útgáfu bráðabirgðaiag-
anna um landbúnaðarverð
ið, þar sem Sjólfstæðis-
fickkurinn veitir henni
stuCning til að verjast van
trausti alþingis. Var Sjálf-
stæóismönnum gert Ijóst,
að yrðu ©kkí möguleikar á
að koma þessu máli fram,
mundi stjórnin segja af
sér þegar í stað, enda «kki
eðlilegt að hún sæti, ef
hún nyti ekki þingmeiri-
hluta. Sjálfstæðisfiokkur-
inn svaraði þvr, að þrátt
fyrir öndverða skoðun á
bráðab i rgðalögunum,
mundi flokkurinn veita
stjóminni sama stuðníng
og hingað til.
Niðurstaða: Stjómín
gaf út bráðabirgðálogin og
sitar áfram.
Réttað í gær
í gær var réttað í Hafravatns-
rétt, og var þar margt fjár, fjöldi
manns og ógrynni bila.Taldi rétta
stjórinn, Kristinn Guðmundsson á
Mo'ftlli, að um 10 þúsund fjár
hefði komið í réttina. Smala-
mermskur fóru fram deginum áð-
ur og var safnið geymt í gerði í
hlíðinni norðan réttarinnar í fyrri-
nótt. Réttagestir skiptu hundruð-
um, og voru úr Mosfellssveit og
öllum nágrannabyggðum. Dráttur-
inn gekk vel, og var féð mjög vel
á stg komið eftir sumardvöl á
heiðinni.
Ólafur Thórs
— með og móti
Emil Jónsson
hef fullan stuðning
Fyrir liggur nú ótvíræð yfirlýsing Emils Jónssonar for-
sætisráðherra um það,; að Sjálfstæðisflokkurinn veitti ríkis-
stjórninni skýlausa traustsjúirlýsingu og fulltingi til útgáfu
bráðabirgðalaganna um réttarskerðingu bænda. Þessi yfir-
lýsing birtist í Alþýðublaðinu í gær, og birtist hér á síðunni
mynd af henni.
til bænda fyrir réttarmissinn. í
þessu fólst mesta svívirðing, sem
stétt hefur verið gerð.
I fyrstu yfirlýsingu Sjálfstæðis-
flokksins um málið kom heldur
hvergi fram, að hann væri á móti
bráðabirgðalögunum, heldur gerði
hann bændum það svívirðingalr-
boð fyrir réttarskerðinguna, að
„Sjólfstæðisflokkurinn muni á Al-
þingi leggja til, að bændum verði
bætt það tjón, sem þeir af þess-
um sökum verða fyrir“, eins og
segir í fyrstu yfirlýsingunni.
Þetta varð ekki skilið á annan
veg en þann, að Sjálfstæðisfl.
myndi styðja bráðabirgðalögin, en
byði hins vegar að styðja fébætur
Framsóknarfl. krefst aukaþings
Nauðsynlegt, að þannig verði leitt í ljós,
hvort bráðabirgðalögin styðjast við þing-
meirihluta eða ekki
Af fyrstu yfirlýsingunni, sem
Sjálfstæðisflokkurinn birti varð-
andi bráðabirgðalögiu um afurða
vcrðið, varð ekki airnað séð en
að liann myndi veita þeim stuðn
ing á Alþiugi, þótt liann lofaði
bænduin jafnframt uppbótum
vegna þess tjóns, sem af þeim
leiddi. Þetta þýddi, að flokkur-
inn var lögbindingunni fylgj-
andi, þótt hann létist vilja bæta
bændum það upp síðar.
í yfirlýsingu, seni Sjálfstæðis-
flokkurinn lét birta í útvarpinu
í fyrrakvöld í tilefni af ályktun
miðstjórnar Framsóknarflokks-
ins, lýsti liann því liins vegar
yfir, að „hann myndi ekki styðja
lögin á Alþingi“, og virðist
þannig liggja fyrir, að lögin
liafi nú ekki þann stuðning þing
meirihlutans, sem stjórnin telur
sig hafa liaft í upphafi.
Þegar svo var komið, taldi
Framsóknarflokkurinn rétt að
igcra tilraun til að ganga til
fulls úr skugga um það, livort
lögin liafa lengux nauðsynlegan
þingstyrk, en það er fjarri öll-
um þingræðisvenjum að bráða-
birgðalög gildi, sem yfirgnæf-
andi þingmeirihluti er andvígur.
f tilefni af því skrifaði Fram-
sóknarfiokkurinn forsætisráð-
herra eftirfarandi bréf í gær:
,,Reykjavík, 22. sept. 1959.
Hér með levfum við okkur að óska þess, að þér,
herra forsætisráðherra, leggið til við forseta íslands,
að Alþingi verði kvatt saman til aukafunda nú þegar,
til þess að taka afstöðu til bráðabirgðalaga um verð-
lagningu landbúnaðarafurða, þar sem nýjustu yfirlýs-
ingar Sjálfstæðisflokksins gefa ástæðu til að efast um,
að lögin hafi nú lengur meirihlutafylgi á Alþingi.
F h. Framsóknarflokksins
Eysteinn Jónsson, Hermann Jónasson
Telja vevður sjálfsagt, að for-
sætisráðherra fallist á að kalla
saman þingið, ef liann álílur lög-
in ekki siyðjast við þingmeiri-
lilula lcngui. Þingið lilýtur því
að verða kvatt saman, svo fram-
arlega sem Sjálfstæðisflokkurinn
stendur við þá yfirlýsingu, að
hann sé aiulvígur lögunum.
Klórað í bakkann
En brátt munu forkólfar íhalds-
ins hafa séð, að slík mútuboð
fyrir réttarmissi mundu ekki falla
íslenzkum bændum vel í geð, og
þá var reynt að klóra í bakkann
með því að gefa út nýja yfirlýs-
ingu, þar sem sagt var, að með
orðalaginu um að „bæta tjónið“
fælist einnig það, að flokkurinn
væri á móti lögunum og myndi
berjast gegn þeim. Þessi yfirlýs-
ing birtist í Morgunblaðinu í gær.
Grikkur forsætisráðherra
En einmitt sama daginn ger-
ir forsætisráðherra Sjálfstæðis-
flokknum þann grikk, að birta í
Alþýðublaðiiiu skýlausa yfirlýs-
ingu um, að málið hafi verið bor-
ið undir Sjálfstæðisflokkinn og
að stjórnin mundi ekki gefa út
bráðabirgðalögin, heldur segja af
sér, ef flokkurinn neitaði stjórn-
inni uni áframhaldandi stuðning
eftir útgáfu bráðabirgðalaganna.
Þá lýsti Sjálfstæðisflokkurinn því
yfir, að hann mundi áfram styðja
stjórnina þrátt fyrir bráðabirgða-
lögin, og gerði henni þannig fært
að gefa þau út. Þetta er. skýlaus
yfirlýsing forsætisráðherra.
Sjálfstæðisflokkurinn réð því úr-
slitum um útgáfu laganna og ber
höfuðábyrgð á þesu gerræði gegn
bændum og almennu stéttarlegu
réttaröryggi í landinu. Og þótt for-
sætisráðherra eigni sér frumkvæð-
ið til þessa verks, er ekkert sem
bendir til þess, að húsbóndavaldið
í stjórnarsamvinnunni hafi flutzt
til. Að minnsta kosti er sannað,
að Sjálfstæðisflokkurinn gat stöðv
að gerræðið en vildi það ekki, held-
ur gaf stjórninni nýja traustyfir-
lýsingu við þetta gefna tækifæri.
Sé það hins vegar svo, að Sjálf-
-stæðisflokkurinn hafi síðan snúizt.
í málinu, eins og hann gefur nú í
skyn, hefur stjórnin ekki þing-
(Framhald á 2. sfðu)