Tíminn - 30.09.1959, Blaðsíða 7

sem efla vilja Framsóknar-
um alhliða umbótastefnu
g Framsóknarflokksins í vor opnar
aukinnar festu í þjóðmálum
Úr ræðu Eysteins Jónssonar, fyrrv. ráð-
herra, á fundi Framsóknarmanna í Kefla-
yik í fyrrakvöld
EYSTEINN JÓNSSON
stuðning sinn við það tækifæri
Og þar meft gert stjórninni fært
að gefa lögin út. Það er þyí sann ,
að, að það var á valdi Sjálfstæðis
flokksins hvort lögin voru gefin
út eða ekki. SjálfstæðisflQkkurinn
hefur notag Alþýðuflokkinn til ,
þess að nema úr gildi framleiðsl.u
ráðslögin. , y-i?'
Hvað segðu verka-
menn?
Ráðstafanir þær, sem felast ’ í '
hráðabirgðalögunum -eru hliðstæð
ar því, ag kaup einstakra "Stétfá, •
t. d. hafnarverkamanna væri bund
ið með lögum. Setjum t. d. Svo, til
að skýra málið, að í gildi væru þaú
lög að kaup hafnarverkamanna
skyldi hreyfast sjálfkrafa í sam
ræmi við laun annarra stétta í
landinu, og tiltekinn aðili,, seni .
þeir hefðu sjálfi,. gengizt. undir,.
ætti að skera úr ágreiningsatrið .
um um það. Svo kæmi þar, að
kaup hafnarverkamanna ætti til
smræmis að hækka nokkuð. .4
stað þess að láta löglegan aðila •
skera úr, gæfi ríkisstjórnin ú.t
bráðabirgðalög um að kaup hafn
arverkamanna skyldi standa ó-
breytt. Dettur nokkrum í hug,,. að .
hafnarverkamenn mundu una
slíku, og mundi nokku,. mæla slík
um aðgerðum bót? Slíkt væri auð
vitað frekleg árás á eina ■s’tétf, jg,u.
það er svona árás, sem nú hefur
verið gerð á bændastétt landsins.
Og það er lika alveg víst, að
almenningur í landfnu, jafnt við
Sí'ávarsJSnna og í svejtinni fyrir
Iítur þessi bolabrögð og þeir sem
að síanda hafa álitshnekkznn eig
fylgistapið eitt að launum. Allir
óspiiltir menn vilja jafni'æíái stétt
anna í kjaraniálum.
v Stjórnin segist hafa orðig að
gera þetta til þess að stöðva verð
þ'ólguna- En það verður engin
: veröbólga stöðvuð með rangindum
í garð einnar stéttar, heldur býð
'Ur slíkt nýjum röskunum heim.
Hér er heldur ekki um lið í
neinni raunverulegri stöðvun að
r’æða, heldur kák, sem viðurkennt
er að ekki fær staðizt til frambúð
ár — allt miðað við að fleyta sér
ffram yfir haustkosningarnar.
Tímamót
•Því hefur verig yfir lýst, að
kjördæmabreylingin eigi að verða
upphaf nýrrar stjórnarstefnu í
landinu — stefnu, sem marka ætti
-tímamót. Þegar mznnzt er lí-Jins
tíma, segja kjördæmaflokkarnir
að tímabilið frá 1927 — t?l þessa
tíma, cinkennist af vöidum Fram
sók?zarfiokksins. Þefta er lang-
mesta framfaratíinabil í sö(/u þjóa
. arin7iar, svo að Framsóknarmenn
geta vel við þann dóm unað.
En hver er bá nýja stefnan. Það
er greinilega farið að sjást votta
;íyrir henni og því unnt að nefna
nokkur dæmi úm þau sólarmerki.
Það á ag taka upp nýja stefnu í
fjárfestingarmálum, gagnstæða
byggðastefnu Framsóknarflokks-
ins, sem felur í sér alhliða upp
byggingu og framfarasókn um
landið allt. Kjörorð hinnar nýju
stefnu er að draga úr fjárfesting
unni, einkum þeirri, sem Einar
Olgeirsson kallaði „óarðbærar
framkvæmdir víðs vegar um land
ið.“ Sjálfstæðismenn hafa einnig
sagt það blygðunarlaust, eins og
t. d. Jón Pálmason, að menn yrðu
ag gera sér ljóst, að niðurskurður
framkvæmda hlyti a ð koma.
Þessi öfl stóðu að síðustu fjár
lagaafgreiðslu, þar sem ráðist var
til niðurskurðar á hvern fram-
kvæmdaliðinn af öðrum, en
hvergi'hróflað við öðru.
Undanfarin ár hefur greiðsluaf
gangur ríkissjóðs jafnan verið not
aður til þess að styðja uppbygg
ingu atvinnuvega, til íbúðabygg
inga og annarra þýðingamestu
framfaramála. í velur var ráðizt á
þessa stefnu, afgangurinn tekinn
til eyðslu og sagt að réttmætt væri
að verja honum þannig. Þar með
e,. tekin upp sú stefna, að slíkur
greiðsluafgangur geti aldrei orðið
nokkru nýtilegu máli til stuðnings.
Gagnstætt þessu er svo talað um
„efnahagslega“ fjárfestingu —
þ.e. framkvaémdir sem ekki þurfa
opinberan stucj,ring.
Þag er kölluð efnahagsleg fjár
festing t.d. að auðkýfingar
byggi að vild sinni íbúðarhallir,
af því þar þarf ekki opinberan
stuðning. En pólitísk fjárfest-
ing, ef ríkið reynir að ná saman
2 millj. í íbúðalánasjóð, til þess
að lána 20 ungum hjónum fé til
þess að koma sé,. upp íbúðum.
Það var í samræmi við þetta,
sem tillaga Eramsóknarmanna
í vor, um að verja nokkrum hluta
greiðsluafgangs ríkissjóðs til
íbúðalána, var kolfelld og ekki
heldur anzað tillögu í sömu átt í
sumar. Það varð að eyða öllum
afganginum til þess að fleyta
stjórninni fram yfir kosningar.
Og þetta er köllug stöðvunar-
stefna.
Það er glög'gt a>5 hverju síefnt
er, sagði Eysteinn Jónsson. Þau
öfl, sem stóöu að kjördæmabylt
ingunni vilja draga úr fjárfest-
ingu hins opinbera og þar með
stuðnjngi vig liina efnammni,
en hinir ríku fái að liafa nóg
olnbogarúm. Nú er liins vegar
eftir að vita, iivort þjóðfn vili
styðja þessa nýju stefnu. Það
er augljósí, að fái kjördæma-
flokkar?ur nú sæmilega útkomu
í kosiiingunu???, vei'ður ótrautt
IialdJS áfram. Ef Framsóknar-
flokku?inn eflist liins vegar,
mun það afstýra mzklu, því þess
ir flokkar munu þá hugsa ráð
siít betur og hika, og beiulín?s
ekki koma á þeim samtökum,
sem þeir hafa í lunga. Og þá
munu opnasí leiðir tzl þess að
Framsóknarfiokkurinn haf? mik
il áhrif.
Aukið fyígi
Við Franiisóknarmenn verðum
mjög varir við það um þessar
munclir. að fólk, sem ekki hefur
fylgt okkur að málum áður, gerir
það núna. Það er einfaldlega af
þeirri ástæðu að fólk gerir sér
ljóst í æ ríkari mæli, að Fram-
sóknarflokkurinn er eini flokk-
urinn, sem treystandi er til að
halda uppi harðri og alhliða
sókn í framfaramálum lands-
manna allra.
Það verður ljósara frá degi til
dag=. sð þaS er hin aýja
stét-t, verðbolguauómenn lands-
ins, sem ráða lögum og lofum í
Sjálfstæðisflokknum. Koma þeiv
nú æ oftar grímulausir fram í
dagsljósið.
Eitt einkenni þessarar auð- og
gróðadrottnunar í Sjálfstæðis-
flokknum er sívaxandi ofsókn á
hendur samvinnufélögunum. —
Græðgi þessara nýju auðkýfinga
er svo mikil, að þeir vilja ekki una
eðlilegri samkeppni félaga fólks-
ins við gróðastarf sitt og heimta
aðgerðir til þess að hefta eðlilega
þróun þessara félaga.
En ööru vísi myndi umhorfs nú
í framfaramálum þjóðarinnar, ef
samvinnufélögin hefðu aldrei kom
ið til. Þau hafa verið einn mesti
aflgjafi framfara og uppbygging-
ar víðsvegar um landið síðan þau
fyrst komu til. Það er hverjum
manni ljóst, að árásirnar nú á
Samvinnufélögin, eru ekki í þágu
almennings í landinu, heldur auð
kýfinganna, sem ekki þola sam-
keppnina af hendi þessara sam-
taka.
Ef við lítum til annarra flokka
sjáum við fljótt, að ekki er unnt
að treysta öðrum en Framsóknar-
flokknum fyrir framfarabaráttu
og andstöðunni við gróðaöflin.
Það er orðin kjósendum get-
raun, hvor sé meiri íhaldsflokkur,
Sjálfstæðisflokkurinn eða Alþýðu
flokkui'inn, eða hver stefna Al-
þýðuflokksins er. Hann hefur
varpað þjóðnýtingarkenningum
fyrir borð og ekki styður hann
samvinnurekstur. Hann vill ekki
vinstri stjórn — og enginn veit
hvað hann vill. En eitt er ljóst,
að Alþýðuflokkurinn getur ekki
verið forystuflokkur umbótafólks
í landinu.
Alþýðubandalagig er raunar
ekki til lengur. Þar ráða komm-
únistar stefnunni með Einar 01-
geirsson í broddi. Hjá því liði
ríkir sú skoðun, að það eigi helzt
að koma á samstarfi vig íhaldið.
Einar Olgeirsson hélt því fram á
aukaþinginu að það væri alveg
eins hægt að mynda vinstri stjórn
með íhaldinu. Samt telur þetta lið
sig foi-ystulið vinstra samstarfs!!
Einar Olgeirsson fór í sumar að
hafa áhyggjur af þessari opinberu
yfirlýsingu- sinni unr ágæti íhalds
ins til vinstra samstarfs, taldi sig
hafa verið of hreinskilinn og skrif
aði Framsóknarflokknum bréf
síðasta dag sumarþingsins. Bauð
að hefja strax samninga um vinstri
stjórn. Þetta var auðvitað ólík-
legasti tíminn til slíkra samninga,
þegar kosningabaráttan var að
hefjast, og slíkir samningar hlutu
þá að mistakast, enda leikurinn
af óheilindum gerður.
Framsóknarflokkurinn einn
i-eyndist vinstra samstarfinu heill.
Þei?- eru sífellt fleiri, sem gera
sér ljóst, að ekkert Alþýðubanda
lag er til lengur og Alþýðu-
flokknum veröur ekki treysí. —
Sífellt fjölgar þe?m, sem sjá
hvert forystulM Sjálfstæðisflokks
zns er að fara, og' sem finna að
þeir eiga enga samleig me'S því
liðz.
En ci?is og kom iglöggt fraxn í
kosni?igrunum í vor, fjö’gar þeim
síöðugt, sem koma auga á aö'
þeir eiga samleið með Framsókn
arflokknain og treysta honum
eÍTlum flokkanna, til þess að
standa fyrir alhliða uppbygg1-
ingu í landinu, oig gera sér það
cinnig Ijiást, að Framsóknarflokk
urjnn er eini flokkurinn, scm er
þess megnugu?- að standa gegn
yfi?'gangi þeirrar au|ðmanna-
kiíku, sem nú vili söisa undir
s?g öli völd í landi?ní og ræður
SjálfsíæJisflokknum.
Nú í haustkosniingunum gefst
tækifær? fyrir allt þetta fólk, að
efla Frainsóknarflokkj?in og noí
færa sér þannig grundvöllinn,
seni lagður var með kos?iinga-
sigr? fiokksins í vor.
|Á víðavangi
Útsvar Jóhanns Hafsteins.
í blaðinu „Útsýn“, sem kom i.t
á mánudaginn, er nokkuð rætt mn
útsvarshneykslið svonefnda eða
þau útsvarsfríðindi, sem forkólfir
Sjá,ifstæðisflokksins njóta ií
Iteykjavík. Blaðið segir m. a.:
„Nokkrum dögum eftir að út-
svarshneykslið varð uppvíst, lagði
Sjálfstæðisflokkurinn fram lista
sinn í Reykjavík. Þar cr Bjarni
Benediktsson í fyrsta sæti og
Gunnar Thoroddsen í fjórðá sæti.
Þeir koma nú fram fyrir kjösend-
ur með 35 þúsundin sín í yasan-
um og skora á þá að senda sig á
þing, svo að réttlæti megi ríkja
og heiðarleiki sitja í öndvegL
Ræninginn biður hinn rænda árf
veita sér umboð til að annast op=
inber máiefni hans. En þeii'
Bjarni og Gunnar eru pkki ein-
ir á ferð. Á milli þeirra, í þriðja
sæti íhaldslistans, er Jóhann Háf-
stein, bankastjóri; og nú skulum
við tala um hann.
Jóhann Hafstein bankastjóri
hefur 48.146 krónur í tekjúskatf.-
Sá skattur er reiknaður af 218.858
krónum, að frádregnum persónu-
frádrætti (giftur maður nieð tvö
börn á framfærslualdri). * Sam-
kvæmt þessu á Jóhann Hafsteia
að hafa 49.100 krónur í tekjuút-
svar. Hann hefur 37.400. Mismuxi-
urinn er 11.700 krónur, sem
bankastjóranum er . ætlað að
stinga í sinn vasa. Sjálfstæðis.
flokkurinn skorar á Reykvíkinga
að fylkja sér um þennan mann i
næstu kosningum“. ■ •
Útsvar fiskimálastjórans
Þá segir „Útsýn“ ennfreinúr:
„f níunda sæti á lista iSjálf-
stæðisflokksins í Reykjavik er
I)avíð Ólafsson fiskimálastjórí,
einn þeirra mauna, sem telja sig
sérstaklega til þess fallna íVC' • it ja
á þingi. Hann hefur 28.221 kr. í
; tekjuskatt og er sú upphæð oíka-
í uð af 162.650 krónum, með sáiúa
| fororði um persónufrádrátí og áð-
! ur (giftur maður með e'itfc óarn
j á framfærslualdri). Saii,t ;emt
þessu á Davíð Ólafsson að grsiða
j sléttar 33.000 krónur i asvar.
Hann greiðir 18.700. Misnuiiiur-
j inn er 14.300. Hann slagar rals-
i vert hátt upp í Gunnar Thovodd-
j sen og slær sjá.Ifan Bjarna íjene-
diktsson út. Það má mikíS vsra,
j cf Sjálfstæðisflokkurinn f. ssiipu-
j leggur ekki útstrikanir a .. sal-
■ ingum“ eins og Ólafi Björassjrnl
j og Pétri Sigurðssyni, til u5
j koma afbui'ðamanni eins og i favíð
i Ólafssyni á þing“.
Framsóknarmenn og
samvinnufélögin
j Mbl. tönnlast nú mjög ví,
1 að samvinnufélögin séu pý.u.isk.
Höfuðröksemdin er sú, ati ) >m-
sóknarmenn séu víðast Inysta-
mcnn samvinnufélaganna. ian-
lega stafar þetta ekki at' .vi, að
félögin séu pólitísk, helour in-
göngu af því, að Fran w-mar*
menn hafa verið mestir -ga-
menn um eflingu þeirra ofe því
valizt til forystu í þeim. or-
kólfar Sjálfstæðisflokksin's rða
sig um, stæði þeirn opið aó ! ;axga
í félögin og hefjast til u íiiadar-
starfa í þeim, ef þeir syaau í
verki áhuga fyrir framgaagi
þeirra. Hins vegar geta 1 • » t Kki
vænzt ti'únaðar af há.lfu saiixvitinu
hrcyfingarinnar meðan ,eir
verja mesíu af orku siniú xi að
ófrægja hana og ofsækja.
Hvað segði Magnús?
i Það rnætti hugsa sér, ad .r-n*«
arar ættu í verkfalli við aivinnu-
rekendur. Atvinnurekendur ieit-
uðu að sernja og ríkisstjóraiu not*
aði sér þá synjuu til þess o ög-
bjóða óbreytt kaup preniara.
Myndu prentarar telja þad rétt-
læti og una því vel? Fi ðiegt
væri að lieyra um þetta áli - xrv.
formanns Prentarafi ía. suis,
Magnúsar Ástmarssonar, s.m ér
fulltrúi Alþýðuflokksins iiajVár*
stjórn Reykjavíkur. Alþyð- laðið
skorast vonandi ekki uui'eu. @ví
að koma þessu áliti Mag . ;.v, á
framfæri.