Tíminn - 26.11.1959, Blaðsíða 6

U&Zí..
TÍMIN/N, finuntudagiun 26. nóvembér 1959.

Útgefandl: FRAMSÓKNARFLOKKURIHH
Ritstjári og ábm.: Þórarinn Þórarinssoa.
Skrifstofur i Edduhúsinu við Lindargöta
Símar: 18 300, 18 301, 18 302, 18 303, 18305 og
18 306 (skrifst., ritstjórnin og blaðamenn).
Auglýsingasíml 19 523. - Afgreiðslan 12 S2S
Prentsm. Edda hf. Síml eftir kl. 18: 13 Mf
Bandaríkin og landfielgisdeilan
EINS OG skýrt hefur
verið frá hér í blaðinu,
mættu þrír íslenzkir þing-
menn nýlega á fundi þing-
manna frá Atlandshafs-
bandalagsrlk j unum, sem
haldinn var í Washington. Á
þessum fundi flutti Jóhann
Hafstein stutta, en ákveðna
ræðu um landhelgismálið,
en hann var formaður ísl.
nefndarinnar Vegna þess,
hvernig fundarstörfum var
háttað, var ekki hægt að fá
þessa ræðu flutta fyrr en á
lokafundinum seinasta dag-
inn og gátu því ekki orðið
neinar umræður um hana.
Vafalaust er þó, að hún
hafi oröið til þess að vekja
athygli á málinu.
Það mun annars stað-
reynd, sem er meira en
raunaieg, að íslendingar
geta vart vænst meira en
stuðnings þriggja banda-
lagsríkja sinna í Atlantshafs
bandalaginu við málstað
sinn á hafréttarráðstefn-
unni, sem kemur saman í
marzmánuði næstk. Þessar
þjóðir eru Kanadamenn,
Norðmenn oa Danir, og eru
þeir síðastnefndu þó hvergi
nærri skeieggir i málinu.
RAUNAR má segja, að
þetta þurfi ekki að koma
alveg á óvart um stefnu þess
ara þjóða. Þær hafa verið
allra þjóða afturhaídssam-
astar í þessum málum og
aldrei lýst fylgi sínu við und
anþágulausa 12 mílna land-
helgi. Þó hefði mátt vænta
þess, að þær litu með skiln-
ingi á hina algjöru sérstöðu
íslands í þessum efnum. Um
tóifta ríkið, Bandaríkin, gild
ir hinsvegar allt öðru máli.
Á hafréttarráðstefnunni, er
haldin var i Genf í fyrravor,
fluttu Bandar. tvívegis till.,
þar sem gert var ráð fyrir
algerlega undanþágulausri
tólf milna fiskveiðilandhelgi.
Það var fyrst á lokastigi ráð
stefnunnar, að Bandaríkin
sneru frá þessari upphaflegu
stefnu sinni, vegna þjónk-
unar við Breta, og fluttu
við hana þá breytingatil-
lögu, að erlend fiskiskip
skyidu halda áfram rétti
til að stunda fiskveiðar inn-
an tólf mílna fiskveiðiland-
helgi annars ríkis, ef þau
hefðu veitt áður á þeim slóð
um visst árabil. Þessi breyt-
ingatillaga Bandaríkjanna
átti meginþátt í því að koma
í veg fyrir það, að tólf
mílna fiskveiðilandhelgi var
samþykkt á hafréttarráð-
stefnunni i fyrravor.
ÞESS hefði átt að mega
vænta, að Bandaríkin hefðu
iært nokkuð af því, sem síð-
an hefur gerzt, m.a vegna
deilu íslendinga og Breta.
Sú deila hefði átt að sann-
færa forráðamenn þeirra um
að hin upphaflega stefna
þeirra, þ.e. undanþágulaus
tólf mílna fiskveiðiland-
helgi er rétt.
Siiku virðist hins vegar
ekki enn að heilsa. Annað
verður ekki séð en Bandar.
æt'li að skipa sér fast viö
hlið Breta og berjast ásamt
þeim fyrir tólf mílna fisk-
veiöilandhelgi með undan-
þágum, en í framkvæmd
mundi það þýða, að tólf
mílna fiskveiðilandhelgin
yrði ekki nema nafnið eitt.
Þeíta virðist m.a. mega ráða
af því, að i seinustu viku
tóku Bandaríkjamenn þátt
í ráðstefnu, sem haldin var
í London til undirbúnings
hafréttarráðstefnunni næsta
vor, ásamt fulltrúum þeirra
ríkja, sem eru afturhalds-
sömust í þessum efnum.
Öll sólarmerki benda þann
ig til þess, að Bretar ætli að
beita Bandaríkjunum fyrir
sig til þess að koma í veg
fyrir, að undanþágulaus tólf
mílna fiskveiðilandhelgi
verði samþykkt á hafréttar-
ráðstefnunni í vor.
EF ÞESSI verður niður-
staðan, getur það orðið tví-
sýnt, hver niðurstaða haf-
réttarráðstefnunnar verður.
Bandaríkin hafa mikil áhrif
á alþjóðlegum vettvangi, ef
þau beita sér af kappi. Þrátt
fyrjr það, er það engan veg-
inn vonlaust, að tólf mílna
fiskveiðilandhelgi fáist sam-
þykkt þar. Síðan í fyrra hef-
ur fjölgað þeim ríkjum, sem
styðja hana. Ef Bandaríkin
styddu þá stefnu eða væru
hlutlaus, myndi hún óefað
ná fram að ganga.
Ef til viil telja Banda-
ríkjamenn sig vinfengi ís-
lendinga litlu skipta. En það
mega þeir vel gera sér ljóst,
að vinum þeirra mun fækka
hér á landi, ef þeir standa
við hlið Breta á hafréttarráð
stefnunni á komandi ári.
EINSTAKA erlendir aðil
ar hafa látið á sér skilja, að
stjórnarskiptin sem hér hafa
nýlega orðið, muni verða til
í>ess, að Bretar og Banda
ríkjamenn muiii færa sig
upp á skaftið í landhelgis-
málinu meira en áður. Þeir
telji stjórnina vinveitta sér
og því geti þeir ætlast til
meira af henni en ella. í
tilefni af þessu, þykir rétt
að benda hér á það, að ríkis
stjórnin hefur lýst yfir al-
geru fylgi sínu við ályktun
Alþingis frá síðastl. vori,
þar sem undanþágulaus tólf
mílna fiskveiðilandhelgi er
sett fram sem lágmarks-
krafa. Það er á þessu stigi
ekki ástæða til að halda ann
að en stjórnin muni standa
við þessa yfirlýsingu. Þar
hefur stjórnin lika alla þjóö
ina að baki sér; hvað, sem
kann að liða ágreiningi um
önnur mál.
Ef íslendingar standa vel
og fast saman i landhelgis-
málinu, þá er ótvírætt, að
sigur mun vinnast fyrr eða
seinna, því að ofbeldi Breta
mætir sífellt meiri gagnrýni
almennings um allan heim.
íslendingar þurfa ekki ann-
að en seiglu og úthald til að
sigra.
1
í
I
ie,
I
I
Fer Jafnt yflr vatn mm vegiaast land
I
1
I
1
I
S
I
i
a

GÆTUÐ ÞÉR hugsað yður
að svífa áfram á fullri ferð í
hnéhæð frá jörðu? Ekki í
Þyrlu, nei, í bífreið?
Ég hef nýlega reynt þetta1.
Það var stórkostlsgt ævin-
týri. Það var líkast þvi að
sigla, að líða áfram á lygnum
vatnsfie-ti, sigla fyrir blíðum
byr, 'en sem sagt í bifreið!
Bíllinn hafði hina blíðu og
jöfnu ferð seglbátsins og það
var alveg sama hvort ,,siglt“
var á malbikúðum vegi, gras-
engi, eða vatni'. þar sem vatns-
strókarnir stóðu brúsandi til
síjórna loftvagni, en bifreið.
í nýjuotu geiðum loftvagnsins,
sem Curtis Wright framle.ðir
nú í fjöldaframleiðslu, þarf
ökumaðurinn aðeins að gæta.
einnar stangar eða handfangs.
Það eru engir gírar, engir
pedalar eða fóthemlar. Sé
stönginni ýtt fram á við, fer
vagninn áfram, dragi maður
hana að sér, íer hann aftur á
.bak. Þegar maður vill hemla,
dregur maður stöngina að sér.
Loffslraumurinn fram með
vagninum stöðvar hann mun
skjótar, en nokkur fótur gæti
Loftvagninn gæti orðið mjög þægilegur til farþegafiutninga.
i
1
u
i
i
beggja hliða eins og frá gos-
brunnum. Við svifum áfram
líkt og í draumi, án hristings
án dyns með jaínri ferð, um 50
km. á klst.
MANNI FANNST maður
vera kominn í hei'm ímynd-
unaraflsins, því ao hér sátum
við í farartæki, >sem hvorki
hafði h.iól, e ns og aðrir bílar,
eða vængi, eins og flugvélar.
í staðinn hafði þessi „loft-
reið“ fvær sverar láréttar vift-
ur. Eina að aftan og aðra að
framan. Þegar vagninn var
ræ(stur, drógu þessar viftur
til öín loftið af íeiknaafli,. en
vifturnar eru knúnar tveimur
fiugvélahreyfium. Við það
lyftist „flugvagninn“ upp um
30 em. frá jörðu mjög blíðiega
og sveif síðan áfram á þessari
loftsessu, sem vindurnar höfðu
myndað.
gert með fóthemli'. Hugsið
yður bíl án hemils, þar sem
þér stöðvið ferðina einungis
með því að setja í afur á bak
gír. En þér verðið líka að gæta
þess að setja í frígír, strax og
vagninn hefur stöðvast, því
annars fer hann aftur á bak.
Ef þér haldtð viftunum enn í
gangi, situr vagninn kyrr á
laftsessunni. Ef þér drepig á
hreyflunum. sígur vagriinn
mjúklega til jarðar.
ÞEGAR MAÐUR ekur eða
róitara sagt svífur yfir veg-
lanst en ekki um of mi'shæðótt
land. heí'ur maður þaö óneit-
anlega á tilfinnirigunni að mað
ur sé að upplifa og taka þátt í
byltirigu á sviði samgöngutækn
innar. Þannig hefur fyrstu bif-
reiðastjórunum áreiðanlega
verið mnanbrjóst.3 þegar þeir
óku í fyrsta sinn í vagn, sem
brunaði áfram án þess að hest-
ar hlypu fyrir.
Það er heldur enginn vafi á
því að hér er að gerast bylting
á sviði samgangna.
Þessi bíll leysir hjólið, mestu
uppfinningu mannsin'S af hólmi
að vissu marki. Bílhjól mega
líka missa sig- Þau hafa oft
valdið erfiðleikum og það er
ekki unnt að treysta á þau.
Ilugsið yður að þurfa aidrei að
sk.'fta um hjólbarða, það spring
ur aldrei, barðaslit ekki til. í
sfað þess að aka á hjólbörðum
ökum við bara á loftinu og í
lof-tinu. Það vegur heldur ekki
svo lítið á Gkálum nytsemdar-
innar, að hinn óhemju kostn-
aður við vegarlagníngu, sem
þjóðfélagið verður að leggja í
yrði hverfandi litill, ef sam-
göngutæki þetta yrði almennt
í notkun.- Síðasta dæmið um
óhemju kostnað við vegalagn-
ingu er New York Thruway,
sem kostar um það bil eina
millj. dollara á mílu (1,6 km).
Loftvögnum nægja vegir, þar
sem ýtur hafa rutt istærstu
hindrunum úr vegi. Þetta
myndi iækka kosnað við vega-
lagni'ngu niður í ca. 500 doliara
á mílu og viðhald yrði hverf-
andi lítið.
(Framhald á 0. síðrv
a
%
I
1
♦
i
I
1
I
i
i
v //
§
f
I
i
„Hiauptu nú Þórdís,
nu rið eg hart
I
n
1
B
i
i
i
i
LOFTVAG'NINN er búinn
hreyfanlegum málmspjöldum á
hliðum og að afían. Hliðar-
spjöldin er unnt að slilla þann
ig, að loftstraumurinn frá vift-
unum fer beint út til hliðar
(90° horn), fram með vagnin-
um eða aítur með vagninum.
Annan útbúnað þarf ekki' til að
stjórna loftvagni, knýja hann
áfram, aftur q bak eða til hliða
— eða hemla. Sé loftstraumn- S
um beint aftur með vagninum "
og aftur af honum svífur hann
áfram. Sé spjöldunum á ann-
arri hliðinni lokað, svei'gir
hann til hinnar hliðarinnar.
Sé afturspjöldunum lokað og
loftstraumnum beint fram með
vagni'num gegnum hliðarspjöld
in, þá fer vagninn'aftur á bak.
1
y
I
I
fi
I
i
|
1
i
í
Bekislaus
*
•k.
SVONA einfalt er það nú.
Það er mun auðveldara að •!
I
W/,
I
Þegar stjórnin var ,.sett á
koppinn11 þurfti ekkert belti.
Ráðherrum fjötgaði úr 4 i 7,
e'ða um 75%. Ráðlierrastól
v.irð að snúða á tveim sóla-
hringum með vaktaskiftuni,
voru aðeins til sex. Auka
þurfti v !5 þrem. ráðherrabílum
og að sjálfsögðu þrem ráí5-
herra bílstjórum. Öllu er byllt
um í Arnarhvoli til að geta
búið út InefMegt „rc>:idéns“
fyrir þann sjöunda. Toilstjóra
skrifstofuna er talað um að
reka út úr húsinu og kaupa
gamalt hússkrífli fyrir 5 millj.,
og kostar aðrar 5 millj. að gera
það nothæft;. Þar að auki
verður aukakostnaður við eitt
nýtt i-áðhermembætti með öU«
tilheyrandi ekki undir kr 500
þús. á á,-!
Yfirstjórn bæjarins aukiu
samtímis, um 100%
Spennum beitið
Fyrsti boðskanur Ólafs Th.
var þessi: „Við lifum um efni
fram“ Leggja þarf á kr. 250,
000,000,00 tvöhundruð og fimm
tíu miljónir í nýjum sköttum
til að skútxn fljóti. Og svo
heldur fagnaðarerindið áfram,
— Afnám skatta. — Gengisfall.
Laglega riðið úr hlaði. Hæst-
virtur ráðherra liuigsar víst að
hann geti meðliöndlað þjóð
sína líkt og karlinn sem var
áð fara tii kk'kju. Hann sett-
ist sjálfur á einu merir. i sem
til var í kotinu, og sagJi viö'
kellu sína: „Illanptu nú Þór-
ilís, nú rið ég hart“.
A.B.C.