Tíminn - 05.01.1960, Síða 9

TÍMINN, þriSjudaginn 5. janúar 196».
|
Jto
Charles Garvice:
ÖLL ÉL BIRTIR
UPP UM SÍÐIR
1
FYRRI ÞÁTTUR
I.
(
f
Marteinn Dungal stóð við
gluggann á bókastofunni og
liorfði' á stóra græna gras-
blettinn, sm afi hans hafði
xæktað og náði alla leið ofan
að furutrjánum. Dungal
gamli, faðir hans, sat við
skrifborð sitt, er var forn-
tízkulegt og mesti dýrgripur.
Hann var sannarlega ímynd
ensks óðalshöfðingj a, göfug-
fnannlegur á svip og fríður í
andliti þó að ákaflyndi' ogó-
hifanleg staðfesta hefðu sett
anark sitt á andlitsdrættina.
Sat hann við skriftir og skrif
aði hægt og sett, en sneri sér
mú við og horfði á breiðar og
karlmanniegar herðarnar á
syni sínum. Sagði hann siðan
ineð alvöru mikilli:
„Jæja hvaö ætlaröu að ráða
iaf?“
Marteinn fór að ganga um
gólf, en gekk því næst að
Bkrifborðinu og sagði ein-
heittlega:
„Eg verð að halda fast við
fyrirætlun mína“.
Gamli maðurinn beit á vör
ina. „Hvenær ætlarðu að
leggja upp?“ spurði hann
stuttlega.
„Sem allra fyrst, eða innan
fárra daga“.
Öldungurinn ypti öxlum og
hélt áfram með bréf sitt.
„Þú veizt, að ég er fyrirætl
un þinni algeriega mótfall-
inn“, sagði’ hann um leið og
hann skrifaði'. „Allt frá því
þú fæddist hef ég gert mér
vonir um, að þú myndir halda
hér kyrru fyrir og gæta jarð-
eigna. þinna eins og ég hef
gert og ert þú hinn fyrsti í
ættinni, sem ég veit til að
hliðri sér hjá þeirri skyldu.
Ti’eður þú þannig ættarvenj
una undir fótum og það er eng
in hégómavenja, því að ekki
þekki ég aðra stöðu göfugri
og gagnlegri, en að vera ensk
ur óðalshöfðingi og stoð og
stytta lands síns“.
„Eg er á sama máli um
þaö“, svaraði Marteinn, „og
þú mátt ekki ætla, að ég sé
að gera lítið úr ættarvenj-
unni eða stöðu þeirri', sem þú
ætlaðir mér, en ég veit, að ég
er enginn maður til þess, að
standa sómasamlega í þeirri
stöðu. Það eru ekki allir ei'ns
gerðir, og sonurihn getur ekki
fetað í fótspor föður síns, þó
að hann feginn vildi, ef hug-
ur. hans hneigist í allt aöra
átt. Eg hef enga löngún ti‘l
þess, áð verja æfi minni til
sömu starfa og þú og forfeður
mínir.hversu mjög sem cg
virði þau. Listin — “.
Gamli maöurinn ypti öxl-
Hm, en Marteinn roðnaði vi'ð,
beit á vörina og hélt svo
áfram rólega og stillilega.
„Listin er mér það sem ætt
arvenjan, ættjarðarástin og
ræktun jarðarinnar er þér.
Hún er mín köllun og mér er
Jjóst, að ég fæ eigi staðið á
inóti henni, þó að mér aúðn-
ist ef til vill ekki að geta mér
auð og orðstír með því að
gegna henni. Það er skylda
manns að gegna köllun sinni
og því verki sem hann finn-
ur sig færastan til, en ég er t
hræddur um að þú misskiljir
mig —“. j
Faðir hans hristi höfuðið
óþolinmóður.
„— eða ef þú skilur mig,
að þú viljir þá eigi kannast
við afl það, sem knýr mig inn
á þessa braut. Líttu á ,faðir
minn! Eg er viss um, að ekk-
ert yrði úr mér, ef ég léti að
óskum þínum, og yrði hér kyr
til þess að gegna skyidum
þeim sem þú segir, að á mér
hvíli, — ég mundi sí og æ þrá
listamannslífið. Þú brosir nú
að þessu, en ég segi' þér nú
satt, að ég fæ enga eirð fyrr
en ég get gefið mig að því,
sem sannfæring mín segir
mér, að sé mitt rétta hlut-
skifti“. |
„Þú ruglar saman löngun
þinni og skyldum þinum“,1
svaraði faðir hans þurrlega.
— „Það er sitt hvað, að
hlynna sem bezt að tilhneig-
ingum sínum eða láta þær
rýma skyldum þeim, sem
menn hafa gagnvart ðrum, j
úr sessi. Móðir þin var góð
kona, en hún innrætti þér
allsendis rangan skilning á
lífinu".
„Þú misskilur þetta“, sagði!
Marteinn og átti nóg með að
stilla sig. „Þú veizt ekki hvað
það er, að finna til óseðjandi
löngunar eftir dásemdum list
arinnar og vera sér þess með
vitandi, að með því að leggja
alla. stund á —“.
„Hér eru nægar dásemdir
allt í kringum þig“, sagði fað
ir hans. „Hvers vegna þarftu
að fara ti'i Ítalíu til að leita að
því, sem þú hefur hér í ríku-
legum mæli? Guðs græn jörð
in er ahsstaðar jafn unaös-
leg hvar sem farið er, nema
þar sem syndir og saurgun
mannanna hafa óprýtt
hana“.
„Já, en gættu nú að, faðir
minn“, sagði sonur hans hæg
látlega, „sá sem ætlar sér að
verða listamaður, hann verð
ur að kynnast því landi, þar !
sem listin er mest í heiðri
höfð. Ætli sér einhver að
nema bakara-iön, þá snýr
hann sér ekki til skraddara
til þess að lei'ta tilsagnar“. j
„Hér er hvorki' staður né
stund til að gera að gamni
sínu, Marteinn", sagði fað'ir
hans alvarlega, „og þú ert
kominn langt frá aðalumtals
efninu".
Marteinn gat ekki að sór
gert að brosa, þó að hér væri
um næsta mikilsvert mál að
ræða fyrir hann. Það var
! alveg eftir föður hans að mis
skilja hann, og mundi hann
í raun réttri ekki til annars,
en að svo hefði alltaf farið
milii þeirra. Hann vissi, að
föður hans var einstaklega
ósýnt um að taka spaugi eða
aö láta leiðast af röksemdum
annarra, og hann var sann-
færður um, að engin^tskýrj ‘
ing, hvernig sem henni væri
hagað, mundi geta komið
gamla mannihum til þess að
líta á þetta málefni frá al-
mennu sjónarmiði. j
„Faðir minn góður“, sagði'
hann eftir nokkra þögn. j
„Viltu nú ekki reyna að leggja
réttan skilning í þetta? Get- i
urðu ómögulega trúað því, að
löngun min til þess að fara
til Ítalíu og ‘nema þar, eru
engir augnabliks duttlungai-,
heldur margra ára innileg
þrá, sem sprottin er af þeirri
sannfæringu, að ég sé efni 1
iistamann? Hver veit nema ég
geti, þegar fram líða stundir,
jafnast á við Michael Angelo
eða Rossetti“, bætti hann við.
„Það er erfiðara en þú hygg
ur, sonur minn, að ganga
þessa braut og láta sér verða '
eitthvað ágengt“, sagði' öld-
ungurinn og fann að nú var
tækifæri til að komast að með
nokkur alvöruorð, sem hann
langaði til að segja. „Eg hygg
að ég verði búinn að hvila
nokkur ár í gröfinni áöur en
þú verður orði'nn frægur
maður. Þú getur ekki gert þér
Ijóst, hve afar erfitt það hlut
verk er, sem þú hefur færst
í fang, og að blóm þau, sem
gróa á leið þinni, munu virð-
ast þér fögur og girnileg í
fyrstu, en fölna og skrælna
og verða einskis nýt í höndum
þér, jafnskjótt sem þú hefur
lesið þau. Þessu líkt er með
sum áhugamál okkar. Vi'ð fá-
um þeim framgengt á einn
eða annan hátt og finnst þau
þá vera hégóminn einber, þeg
ar öllu er á botninn hvolft,
en angur og iðran hreyfir
sér í brjóstum okkar fyrir að
hafa unnið fyrir gýg“.
Gamli' maðurinn tók sér
málhvíld og bjóst því næst
til að halda áfram ræðu sinni,
en þá greip sonur hans fram
í og sagði:
„Eg hygg að þessi skoðun
þín sé ekki rétt, faðir minn.
Angur og iðran koma ekki til
greina, þ egax maðurinn er
þess fullviss, að hann hefur
lagt sig allan fram til þess
að vanda verk sitt“.
„Fyrst þú ert þeirrar skoð-
unar, Marteinn", svaraði fað
ir hans, „þá er það ekki til
annars, en að eyða tímanum,
að vera að ræða þetta óheilla
mál frekar. Eg sé það á þér, i
að þér er óljúft að hlusta á
hollar og skynsamlegar bend
ingar mínar, og sízt af öllu
vil ég halda þér hcr þvert á
móti vilja þínum. Þú átt móð
n i ’'vrtan, enda
þarftu ekki að vonast eftir
cðr ■ • r''~?ramlögum af
minni hendi“.
Marteinn hneigði sig til
samþykkis og reis því næst
upp úr sæti sínu og gekk til
föður síns.
„Faðir minn“, sagði hann
innilega. „Ætlarðu ekki að
óska mér til hamingju á þess
ari nýju braut minni? Ætl-
arðu ekki að taka í hönd mér
oð biðja guð að blessa mig,
eins og þú gerðir, þegar ég
fór til háskólans?“
„Þá var góð og gild ástæða
til þess“, svaraði faðir hans
þurrlega, „en nú er það því
miður ekki, og ég get ekki í
.... ípaxiö yöur hlaup
a rallh margra. verzlana!
íbúðir
í bæjarbyggingum
Bæjarráð hefur ákveðið að auglýsa eftir umsókn-
um beirra, er óska eftir að koma til greina, þegar
seldar eru íbúðir í bæiarbyggingum, er bæjarsjóð-
ur kaupir, skv. forkaupsrétti sinum. Hér er fyrst
og fremst um að ræða íbúðir í Bústaðahverfi.
Umsóknareyðublöð eru afhent í skrifstofu hús-
næðisfulltrúa, Hafnarstræti 20, sem gefur nánari
upplýsingar, og skal umsóknum skilað fyrir 10.
janúar n. k.
Umsókn þessi gildir til 31. des. 1960. Eldri um-
sóknir eru úr gildi fallnar.
Revkjavík, 29. des. 1959.
Borgarsíjóraskrifsfofan.
UÖMöl
í ÖttUM
tífWH!
-Ausburstræti

Auglýsing
um kærufrest fil Ríkisskaftanefndar.
Frestur til að kæra til Ríkisskattanefndar skatt á
stóreignir af hlutafjáreign, sbr. lög nr. 44/1957,
hefur verið framlengdur til.og með 1. marz næst-
komandi.
Fjármálaráð.uneytið, 30. desember 1959.
F. h. r.
Sigtryggur Kiemenzson.
Jón Skaffason
- ' . . *•« fr<
Þakkarávarp
Öllum þeim félögum og einstakiíngum, sem á liðnu
ári hafa sýnt okkur vinsemd, sótt okkur heim og
veitt ánægju og tilbreytingu með mvndasýningum,
tali og tónum, eða boðið til skemmtunar utan hæl-
is — svo og forráðamönnum kvikmyndahúsanna á
Akureyri, sem hafa lánað okkur myndir til sýn-
ingar — flytjum við alúðarþakkir og árnum þeim
heilla á komandi dögum.
Sjúklingar á Kristneshæli.