Tíminn - 13.01.1960, Page 9
TÍMINN, miðvikadaginn 13. janúar 1969.
8
grannar og kannaðist Rósa-
munda við suma þeirra. Eins
og nærri má geta, var fólkið
steinhissa á komu Sir Ralphs
þangað með dóttur sína, því
að Gregson hafði nú átt
heima þarna í allt að því ár,
en þrátt fyrir það haföi' Sir
Raiph aldrei virt hann eða
fólk hans viðlits. Vissu þau
Gregson feðgin ekki hvað
valdið gæti' svona breytingu
allt í einu, enda fór svo að
lokum, að ástæðuna fyrir því
bar aldrei á góma.
— Við vorum að ræða um
einkar skemmtilegt umtals-
efni, sagði herra Gregson,
þegar búið var að færa nýju
gestunum te. — Við vorum
aö telja upp ýmsa markverða
staði hér í nágrenninu, t.d.
kirkjuna herragarðinn og
ýmsar fornmenjar, sem gizk-
að er á að séu frá dögum
Dana. Við vomm líka að rifja
upp fyrir okkur hina nýrri
sögu, þessa héraðs og þykist
ég vita, að þér munið geta
bætt þar mörgu við, sem við
vitum engin deili' á, sem
ókunnugir erum.
— Já, sagði Sir Ralph góð-
látiega, því að Greymere-
sagan var honum sérlega vel
kunn. — Þetta er fornfrægt
hérað og ef til vill er yður
ekki kunnugt um, að höll
þessi' var í eigu Dungalanna.
Þeir voru ákafir Púrítanar
og styrktu auðvitað Cromwell
i borgarastyrjöldinni.
— En hversu vék því við,
að höllin gekk úr eigu þeirra?
— Nú, það er svo að sjá
sem þeir hafi orðið hart úti
þegax Karl 2. settist að ríkj-
um, og gekk höllin þá úr greip
um þeirra. Leituðu þeir þá
athvarfs á herragarðinum,
því að þeir áttu hann líka, og
hafa þeir hafst hér við síðan,
þó að þeir sættu þungum bú-
sifjum af hendi konungs-
sinna, en Dungal sá, sem barð
ist með Cromwell, var veginn
við Marston Moor.
Gestunum þótti þetta afar
íróðlegt.
— En Dungalarnir hafast
nú ekki' lengur við hér í Grey
mere, eða hvað? spuröi ein-
hver nýkominn. — Herragarð
urinn gamli sýnist vera í ó-
rækt og niðurníðzlu.
— Þar hefur enginn búið
í rúm fjögur ár, svaraði' Greg
son, því að hann sá, að Sir
Ralph kærði sig ekki um að
svara þessari spurningu, —
en ég hef heyrt að brátt
hafi orðið um Dungal þann,
sem seinast var þar. Hann
fannst örendur, er hann
hafði fengiö bréf frá syni
sínum, að menn hugðu, eða
að minnsta kosti var það fram
burður ráðskonunnar fyrir
rannsóknarréttinum, én ekki.
hefur neihum tekist að kom-
ast á snoöi'r um það, hvort
bréfið hafi riðið honum að
fuilu, eða að það var aðeins
tilviljun ein, að dauðann bar
þá ð.
— Já, ég man nú eftir þessu,
sagði einn gestanna. — Fór
sonur hans ekki til útlanda
til þess að halda áfram námi
sínu?
— Eg veit það ekki með
vissu, svaraði herra Gregson,
— en máske þér getið frætt
okkur um það, Sir Ralph!
Hann vék sér að föður Rósa-
mundu, er hafði verið eftir-
takanlega þegjandalegur með
an á þessum umræðum stóð.
— Jú, Marteinn Dungal fór
til Ítalíu til þess að gerast list
málari, sagði hann hæglát-
lega, — en ég vildi' helzt sem
minnst á það minnasí, ef ykk
ur er sama. Dungal eldri var
aldavinur minn, og mér er
ennþá óljúft að minnast hins
sorglega og sviplega fráfalls
hans.
— Eg bið mikillega afsök-
unnar, sagði herra Gregson.
— Eg vissi ekki að þið liöfðuð
svo náin kynni hvor af öðrum
og hefði þá auðvi'tað ekki far-
ið að ympra á dauða hans.
Það varð nú fremur óvið-
feldin þögn um stund, en þvi
næst tók Sir Ralph til orða
og mælti góðlátlega:
— Það er eksert að afsaka,
herra Gregson, heldur verð
ég miklu fremur að biðja af-
sökunar á því að viðræðurnar
urðu svona endasleppar.
Rósamunda leit undrandi á
föður sinn. Hvað kom til að
hann var orðinn svona mjúk
lyndur allt í emu? Hann hafði
ávalt haft óbeit á Gregson
likum, og nú var hann að
reyna að koma sér þarna í
mjúkinn!
Henni líkaði nú samt mjög
vel að þetta skipaðist þannig
þvi að Tom Gregson hafði
gert henni mikinn greiða dag
inn áður, og hefði henni því
þótt afar leitt, ef faðir henn
ar hefði gert alvöru úr hótun
sinni' um að þvertaka fyrir
alla viðkynningu framvegis.
— Ekki vænti ég að yður
langaði til að svipast svolítið
um í höLlinni? spurði Tom
Rósamundu. — Við höfum
Látið gera við sum herbergin
í austur-endanum og yður
þætti' ef til vill gaman að sjá
þau.
Rósamunda leit til föður
síns til þess að biðja hann
leyfis, en hann var svo niður
sokkinn í samtai við herra
Gregson, að hann tók ekki
efti'r henni.
— Eg er hrædd um að faðir
minn vilji fara að komast
heim brá'ðum, sagði hún.
— En við erum enga stund
að þessu, sagði Tom.
Hún brosti og sagði':
— Jæja við skulum þá fara
snöggvast.
Þau gengu nú um höllina
og þótti Rósamundu mikið- til
koma, því að hún hafði ekki
áður séð hana nema rétt tii-
sýndar.
— Úr þessum glugga sá Jam
es nokkur Dungal til konungs
manna og fékk forðað sér út
um bakdyr undan þeim, sagði
Tom og þóttist af fróðleik
sínum, en hún tók þá að
spyrja hánn í þauia um sögu
hallarinnar, svo að honum
varð ioksins svarafátt og vék
samtaiinu að öðru.
Sjávarútveg-
urinn 1959
'Framhald af 8. síðu).
efni í langa grein að rita um
slofnun og starfsemi sjóðsins, en
það verður að bíða seinni tíma.
En minna má á, að á s. 1. ári lán-
aði Fiskveiðasjóður um 45 millj.
króna til skipakaupa og fasteigna-
lána til útvegsins, en á árimi 1958
30 miilj. kr. Samanlögð útlán Fisk
veiðasjóðs námu i nóvemberlok
s. 1. kr. 213 millj. kr. Þar af er
lánað tii skipa kr. 176 miOlj. —
Skuldir Fiskveiðasjóðs í nóvem-
berlok námu í erlendu fé 43.3
miHj. kr- (að meðtöldu 55% álagi)
en 15.7 milij. í innlendu fé, eða
samtals 59 millj. kr.
Aðalt-ekjur Fiskveiðasjóðs eru
af útfluttum sjávarafurðum, en
nokkurt fé hefur h-ann fengið af
tekjuafgangi riki-ssjóðs s. I. ára.
6000 sjóine’m þarf á
skipaflota Islendinga
Um 6000 sjómenn starfa nú á
7—800 skipum og draga afla í
þj-óðarbúið. Verstöðvar munu vera
— Hér er svo mýmargt enn,
sem þér hafi'ð ekki séð, sagði
hann og fylgdi henni aftur
til gestanna. — Þér ættuð ein
hvern tíma að vera hér heil-
an dag — þá gætum við
systkinin sýnt yður ýmislegt
fróðlegt og skemmti'legt.
— Já, gerið það, sagði Mar-
ía Gregson, sem hafði heyrt
til bróður síns. — Mér væri
það sönn ánægja.
— Mig langar líka til að
kynnast ýður betur, svaraði
Rósamunda brosandi, — og
það er svo dæmalaust gaman
að skoða hölliha.
— Hvenær ætlið þér að
koma? spurði María.
— Mætti ég koma á morg-
un?
— Með sérlegri ánægju,
svaraði María. — Við von-
umst þá eftir yður kl. ellefu.
—Það er ljómandi, svaraði
Rósamunda því að hún hlakk
aði mjög til að fá að skoða
höllina hátt og lágt.
—Jæja, hvernig leizt þér
nú á aldinsafa-milljónerann?
spurði hún föður sinn á heim
leiði'nni.
— Mjög vel — sérlega vel,
svaraði hann hiklaust. — Það
var sannarlega betra en ég
bjóst vi'ð.
— Og sagðirðu honum að
-f,cT ■ kk1 ’v’fa nein af-
skiíti af honum eða hans
rc" -vrði hún gilettnis-
lega.
— Nei, mér var það nú
varia hægt, göða mín, svar-
aði faðir hennar dræmt.
— En þú sagðist ætla að
segja honum það, sagði Rósa
munda, os: hafði gaman af
snúningi föður síns, — og þú
fórst beinlínis i þeim tilgangi.
— Eg fór til að þakka herra
Gregson fyrir að koma þér
heim. sagði. faðir hennar og
tók að ökyrrast. Háiin sá vel
að úóttir hans ætlaði að láta
hánn vorkennast, vegna þess,
hve niðrandi orðum hann
hafði íarið úm Gregson fólk-
ið.
.... j»panö yöur hiaup
a mliii inaxgra veralana!
óÖkuyOL
á öuun
HÍWH!
- AustuxsúræÆá
iun 60 i -landinu og skiptast þan.n-
ig við lauslega athugun:
Vesturland 18
Norðurland 16
Austurland 12
Suðuriand 14
880 erlendir sjómenn voru á
íslenzkum skipum s. I. ár, þegar
iþeir voru flsstir.
Um 17 millj. ísl. kr. voru yfir-
færðar í erlendan gjaldeyri þeirra
vegna. i
Heildart'ekjur þeirra voru þó
nokkuð meiri, þar sem þeir
greiddu opinber gjöld hér samkv.
tsérstökum samningi, og að sjálf-'
sögðu eyddu þeir einhverju af
tekjum sínum hér.
Eins og þegar er vitað var árið
1959 mikið aflaár og að mörgu
leyti fengsælt ár, en sorgarspor
þurftu þó marigir að stíga engu að
síður á s. 1. ári. Ægir krafðist
fórna og heimtaði sín gjöld. Þjóð-
in varð -að sjá á bak á s. I. ári ísl.
sjómönnuim í djúp hafsins. Á ég
hér við er togarinn Júlí frá Hafn
tarfirði og vitaskipið Hermóður,
Heykjavík, fórust í ársbyrjun 1959
og ms. Svanur frá Hofsós fórst 8.
nóv. s- 1. Aðstandendum allra
þeirra, e.r fóruist á skipum þessu-m
og aðstandendum annarra- þeirra
sjómanna, er drukknuðu við
skyldustörf á hafinu, vottar öll
þjóðin sína dýpstu samúð.
samþykkti Alþingi ályktun í i
máli og er hún svohljóðandi:
„AlþLngi ályktar að mótmæfe
harðlega brotum þeim á íslenzkrii
fiskveiðilöggjöf, sem brezk stjóro
arvöld hafa efnt til með stöðuguia
ofbeldisaðgerðum þrezkra herskip®
innan íslenzkrar fiskveiðiland-
helgi, nú nýlega 'hvað eftir annaf
jafnvel innan fjögurra mílna Ian4
heiginnar írá 1952. Þar sem þ\í-
líkar aðgerðir 'eru augljóslega æbl-
aðar til að tonýja íslendinga tl
undanhalds 'lýsir Alþingi yfir, að
það telur ísland eiga ótvíræðaa
rétt til 12 mílna fiskveiðilandhelgj,
að afla beri viðurkenningar -á
rétti þess til landgrunnsins alís
svo sem stefnt var að með lögutt-
um um vísinda'lega verndun fiski-
miða landgrunnsins frá 1948, o§
að ekki toomi til máia minmi fisk-
v'eiðilandhelgi en 12 mílur frá
grunnlínum umhverfis landið“.
NiíurlagsorcS
Landhelgin
Enn er landhelgismálið dagsins
hrennandi mál. — Á s. 1. ári voru
brezkir togarar teknir í landihelgi
og ríkisstjórn íslands lét birta
■greinargerð um ofbeldisaðgerðir
Breta á íslandsmiðum. í maí s. 1.
I þessu yfirliti um sjávarútveg-
inn 1959 hef ég — vegna þrengsla
í blaðinu — ekki séð mér fært
að rita um ýmis mál, sem varða
sjávarútveginin á síðasta ári, svo
sem síldar'leit og fkkiteit, síid-
vciðitilraunir. öryggi á sjó,markaðs
möguleika og markaðsleitir,
skreiðarframleiðslu, útflutnings-
sjóð, lýsis- og mjölframleiðslu,
sunnan og vestan lands bátaútgerð
norðan, austan og vestan landa
í okt.—des. og innlendar skipa-
smíðar, hafnargerðir og Síldar-
verksm. ríkisins 30 ára.
Síðar gefst ef til vill tækifæri
til að rita um þessi mál í „Sjávar-
síðu“ Tímans. — 9. janúar 196ð.
Jón Kjartansso-a
Ábyrgðalíftrygging
er nauðsynleg hverjum manni sem stendur í fram-
kvæmdum, t. d. mönnum í búðar- eða húsakaupum
eru slíkar tryggingar mjög hentugar.
Iðgjöld eru frekar lág og tryggmgartímabil stutt,
VÁTRYGGINGARSKRIFSTOFA i
SIGFÚSAR SIGHVATSSONAR H/F
>:>:>:>:>:>;>:>:>:>:>:>:>:>:>:»:>:>:»»:»»»»»->->->-»->-»->»»-»t
V erkamannaf élagið
DÁGSBRÚN
Tillogur
uppstillingarnefndar og trúnaðarráðs um stjórn og
aðra trúnaðarmenn félagsins fyrir árið 1960 liggja
frammi í skrifstofu félagsins frá og með 14 þ. m.
Öðrum tillögum ber að skila í skrifstofu Dags-
brúnar fyrir kl. 6 e. h. föstudaginn 15. þ. m., þar
sem stjórnarkjör á að fara fram 23. og 24. þ. m.
Athygli skal vakin á, að atkvæðisrétt og kjör-
gengi hafa aðeins aðalfélagar, sem eru skuldlausir
fvrir árið 1959. Þeir, sem enn skulda, eru hvattir
til að greiða gjöld sín strax í skrifstofu félagsins.
Kjörstjórn Dagsbrúnar.
Ö 'M >- >' >1 >- >' >- >- >- >' >1 >- >' >- >- >' >' >' >- >1 >' »J
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 92., 93 og 94. tbl. Lögbirtinga-
blaðsins 1959 Vá húseigninni nv. 87 A, (neðri hæð-
inni), við Suðurlandsbraut, hér í bænum, þingl.
eign Steinólfs Jóhannessonar, fer fram eftir kröfu
Landsbanka íslands á eigninni sjálfri mánudaginnt
18. janúar 1960, kl. 3Ú2 síðdegis.
Borgarfógetinn í Reykjavík,