Tíminn - 21.07.1960, Page 5

ytonwn,
• jmi roeu.
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN.
Framkvæmdastióri: Tómas Arnason Rit-
stjórar: Þórarinn Þórarinsson (áb.), Andrés
Kristjánsson. Fréttastjóri: Tómas Karlsson.
Auglýsingastj.: Egili Bjamason. Skrifstofur
f Edduhúsinu. — Símar: 18300—18305.
Auglýsingasími: 19523 Afgreiðslusími:
12323. — Prentsmiðjan Edda h.f.
Loforðin sex
Hér í blaðinu var í gær sagt frá þeirri kröfu flug-
vélavirkja í tilefni af bráðabirgðalögunum um flugmanna
deiluna, að ríkisstjórnin stæði við gefin fyrirheit um að
láta kaupdeilur afskiptalausar.
í tilefni af þessu, var bent á, að það væri ekki aðeins
fiugvirkjar, heldur þjóðin öll, sem ætti að krefjast þess,
að stjórnin og flokkar hennar stæðu við gefin fyrirheit.
Hverju lofuðu stjórnarflokkarnir fyrir kosningarnar?
Sjálfstæðisflokkurinn dró loforð sín saman í 6 megin-
atriði. Það er ekki ófróðlegt að rifja þau upp.
Fyrsta loforðið var: „Stöðun verðbólgunnar“. Aldrei
hefur verðbólgan verið aukin meira og hraðar en síðan
núv. ríkisstjórn kom til valda.
Annað loforðið var: „Jafnvægi þjóðarbúskaparins."
Með mörgum ráðstöfunum stjórnarinnar hefur þetta
jafnvægi verið stórlega fært úr skorðum, eins
og jafnvægi milli landshluta, jafnvægi milli stétta o.s.frv.
Þriðja loforðið var: „Stéttafriður“. Ráðstafanir ríkis-
stjórnarinnar eru þó flestar eins og miðaðar við það að
auka eld stéttabaráttunnar.
Fjórða loforðið var . Uppbygging atvinnuveganna“.
Þetta hefur verið efnt með ráðstöfunum, er gera þessa
uppbyggingu dýrari og örðugri á allan hátt.
Fimmta loforðið var- „Hlutdeild 1 frjálsum viðskipta-
heimi“. Þetta hefur verið efnt með þvi að stofna til hinn-
ar hættulegustu eyðslulántöku, er síðar meir getur
orðið þungur baggi á þjóðinni.
Sjötta og síðasta loforðið var: „Aukin framleiðsla og
bætt lífskjör.“ Þetta hefur verið efnt með því að gera
ráðstafanir, sem eins og áður segir, torvelda. alla upp-
byggingu og skerða þannig möguleikana til að auka
framleiðsluna. Lífskjörin hafa verið stórkostlega skert
með hinni auknu verðbólgu, svo að þau eru nú orðin
miklu lakari en í nágrannalöndum okkar, en voru jafn-
góð eða betri áður en stjórnin kom til valda.
Það er vissulega erfitt að hugsa sér að hægt sé að
svíkja öllu meira loforð sín en Sjálfstæðisflokkurinn
hefur svikið þau loforð, sem hann gaf kjósendum síðast
liðið haust.
Ekkert er jafn hættulegt heilbrigðum stjórnarhátt-
um og að stjórnmálaforingjarnir komist upp með það
að vanefna orð sín og breyti jafnvel þveröfugt við þau.
í kjölfar slíks munu fara versnandi stjórnarhættir eins
og raun varð á í Suður-Kóreu undir forystu Syngmans
Rhees.
Helkihneykslið
Mbl. birti fyrir nokkrum dögum mynd af brú þeirri,
sem nú er verið að byggja austur á Rangárvöllum og
varð tilefni þess, að Ingólfur Jónsson fékk Gunnar Thor-
oddsen til að fallast á að greiða verzlunarfélagi Ingólfs
750 þús. kr. skaðabætur. án þess að farin væri hin venju-
lega dómstólaleið.
Mynd Mbl. ber þess merki, að brúin er enn í smíð-
um og benda ummæli Mbl. til þess að hún verði ekki
tekin til notkunar næstu mánuðina.
En Gunnar er samt búinn að greiða Ingólfi skaðabæt-
urnar, enda þótt þjóðvegurinn liggj enn við dyr verzl-
nnarfélagsins og muni gera það næstu mánuðina!
Það má því með sanni segja, að allt sé á sömu bók-
ina lært í þessu máli..

ERLENT YFIRLIT_____
Merkilegt starf S. P. í Kongó
Belgísku au’Öhringarnir leika hættulega'n leik í Katanga
ÞAÐ HEFUR enn einu sinni
komið í ljós, hve mikilvægu
starfi Sameinuðu þjóðirnar
gegna í þágu heimsfriðarins.
Erfitt hefði verið að koma í
veg fyrir að styrjöldin í Kóreu
eða Súezstyrjöldin hefðu orðið
að alþjóðabáli, ef Sameinuðu
þjóðirnar hefðu ekkj verið til
og getað gripið í taumana.
Sennilega hefðu átökin í Kongó
líka hæglega getað leitt til
hættulegustu alþjóðlegra átaka,
ef Sameinuðu þjóðirnar hefðu
ebki getað skorizt -r í leikinn.
Eftir a® hin nýja stjórn
Kongós fékk ekki nægilega
haldið uppi lögum og reglum
í landinu og Belgíumenn tóku
að senda aftur aukið herlið til
landsins, sneri hún sér fyrst til
Bandaríkjanna og óskaði eftir
hernaðarlegri -ðjtoð þeirra.
Bandaríkjastjórn sá það rétt,
að slíkt myndi ekki heppilegt,
og vísaði því beiðninni frá sér,
en mun jafnfrar hafa átt þátt
í því, að Dag Hamarskjöld,
framkvæmdastjc '' S. Þ., tók
málið strax fyrir í Öryggisráð-
inu, og var þar samþykkt sú
tillaga Túnis, að S. Þ. sendu
gæzlulið til Kongós í samráði
við stjórnina þar, en jafnframt
var skorað á Belgíumenn að
draga her sinn þaðan. Síðan
hefur Hammarskjöld unnið
kappsamlega að því að fá hinar
minni þjóðir t". að senda nokk-
urt herlið til Kongós og hefur
þeim tilmælu: hans verið vel
tekið. Stefnt er að því, að S. Þ.
hafi þar um 10 þús. manna her-
lið frá mörgum ''ióðum undir
stjórn sænska her.shöfðingjans
Carl Horns.
öeinustu fregnir frá Kongó
benda til þess, að herliði S. Þ.
gangi vel að kom- á ró o, reglu
í Kongó, og íhlutun S. Þ. ætti
að bera tilætlaðan árangur.
ÞAÐ bregður enn nokkrum
skugga á atburðina í Kongó, að
stærsti flokkurinn í hinu svo-
nefnda Katangahéraði reynir
að gera tilraun til að gcra það
að sjálfstæðu ríki, sem yrði al-
veg aðskilið frá Kongó. Foringi
þessa flobks, Mr' Tsbombe,
sem er héra^"1’4""' þa” " “fur
þegar lýst yfi" stofnun slíks
ríkis, og virðist njóta í þeim
efnum óbeins stuðnings Belgíu-
manna, þðtt þe;r hafi ekki viður
kennt stjórn hans formlega.
Flest bcndir til þess, að það
sé 'kki t' 1 belgísku a “hring-
CARL HORN
arnir, sem seu driffjöðrin í
þessu tiltæki Tsbombe, en auð-
ugust- námurnar í Kor _,ó eru
í Katanga og þar hefur fjár-
festing Belgíumanna því verið
mest seinustu árin. Auðhring-
arnir þar hafa líka lýst fullum
•stuðningi við Tchon.be, og
styðja hann vafalaust á allan
hátt.
Um það er mjög deilt, hvort
Tihombe hafi Katanyabúa yfir-
leitt á bak við sig í þessu sjálf-
stæðisbrölti sínu, en íbúar

TSBOMBE
Katanga eru um 10% af íbúum
Kongós eða 1,5 millj. Hitt er
víst, að aðrir Kongóbúar eru
þessum aðskilnaði mjög mót-
fallnir, enda yrði það mjög til-
finnanlegt fyrir efnahagslega
afkomu Kongóríkis að missa
Katamga. Stjórnin í Kongó mun
líka berjast gegn þessum að-
skilnaði með hnúum og hnefum
og aidrei fallast á aðskilnað-
inn.
Það væri mjög óhyiggilegt af
Belgíumönnum, ef þeir snerust
alveg á sveif með Tsbombe og
reyndu að aðskilja Katanga frá
Kongó. Öll Afríkuríkin styðja
Kongóstjómina í þessu máli,
enda yfirleitt utan Katanga litið
á Tsbombe sem verkfæri belg-
ísku auðhrimgauna.
Eins og er, veldur Katanga-
málið mjög alvarlegum viðsjám.
Tsbombe banmar her S. Þ. að
koma þangað, og belgíski her-
inn' sýnir þar ekki neitt farar-
snið, eins og annars staðar í
Kongó.
EINS OG ÁÐUR segir myndi
nú vera mjög hörmulegt ástand
í Kongó, ef S. Þ. hefði ebki
skorizt í leikinn. Ekki er ósenni
legt, að Kongóstjórn hefði þá
leitað ásjár Rússa, eftir að
Bandaríkin höfðu hafnað beiðn
inni um aðstoð. Ekki er ósenni-
legt, að Rússar hefðu orðið við
beiðninni, og hefði verið erfitt
fyrir vesturveldin að horfa á
Rússa senda herlið til Kongó
og hrekja Belgíumenn þaðan.
Hér hefði því getað dregið til
alvarlegustu tiðinda, ef S. Þ.
hefði ekki getað komið til sög-
unnar og .smáþjóðirnar verið
færar um að senda herlið á vett
vang. Sést vel á því, að smá-
þjóðirnar geta á margan hátt
gegnt mikilvægu hlutverki í
þágu friðarins.
Því er ekki að neita, að Rúss-
ar hafa látið meira á sér bera
í þessu máli en heppilegt verð-
ur talið. Enginn hefur á móti
því, að þeir veiti hinu unga og
vanmáttuga Kongóríki efnahags
lega aðstoð. En framkoma Rússa
hefur bent til, að þeir vildu
nota þetta til sérstaks áróðurs
fyrir sig og til áróðurs gegn
vesturveldunum. Erfiðleikar
hins nýja ríkis eru vissulega
nógu miklir, þótt ekki sé gerð-
ur leifcur að því að draga það
að óþörfu inm í kalda stríðið eg
gera það að vettvangi stórvelda-
átakanna. Þ. Þ.
/
/
/
'/
'/
/
'/
/
'/
/
'/
'/
'/
/
/
'/
/
'/
'/
/
'/
'/
'/
/
/
/
/
*»
f
/
/
/
/
/
/
'/
/
/
r
/
/
/
'/
/
/
'/
/
/
/
/
'/
/
'/
'/
/
/
'/
/
/
/
/
/
/
/
/
'/
/
/
'/
'/
'/
/
/
/
/
/
/
Kaupmannahöfn, 14.—7. 1960.
Danski verzlunaiflotinn eykst
s-töðugt og telur nú 677 skip, alls
2,1 millj. bruttó lestir. Skipatalan
hefur aukizt um 40 síðan í fyrra.
Dönsku skipin öfluðu landinu
1550 milljóna króna í erlendum
gjaldeyri og að frádregnum kostn-
aði var veizlunarjöfnuðurinn 925
milljónum hgastæðari fyrir til-
styrk flotans Skipafélögin leggja
því mikla áberzlu á að hafa valda
menn í hverju rúmi, en á þessu
sviði eins og víða annars staðar
er nú skortur á verkafólki. Eink-
um hefur verið skortur á yfir-
mönnum á skipastólinn. Af þess-
um ástæðum hefur Danmarks Red-
eiiforening unnið mikið að því að
leiðbeina ungu fólki til starfa á
skipunum, sent út pésa með grein-
argóðum upplýsingum um mennt-
un og vinnuskilyrði og reynt að
gera sjómannslífið eins freistandi
í augum unglinganna eins og
mögulegt er. — Nýlega hefur Red-
eriforeningen vakið athygli á því
aó 158 stýrin.enn og 304 vélstjóra
vantar á verzlunaiflotann. Af
þessum tölum má marka hve al-
v..rlegt ás'tandið er
Hækkand' vöruverð hefur haft
nýjar kaupkröfur í för með sér
og nú í síðasta mánuði vinnustöðv
anir og verkföll um land allt.
Þessi verkföll hafa verið ólögleg,
en vegna skorts á verkafólki og
vaxandi iramleiðsluþarfa hafa
vmnuveitendur í flestum tilfellum
beygt sig fyrir kröfum verkafólks
og jafnframt brotið gegn sdnum
eigin samþykktum vaiðandi kaup-
samninga. Báðir aðilar hafa því
orðið að greiða bætur fyrir samn-
ingsbrot. Flestir eru nú á því að
þetta ástand verði ekki þolað og
að þeir samningar sem vom gerðir
í marz 1958 og áttu að gilda þrjú
ár fram í tímann, verði nú að end-
urskoðast. Aðalsamtök verkafólks
og vinnuveitenda lýstu því yfir að
þau vildu bíða með að taka á-
kvörðun.
Þann 11. júlí tók danska alþýðu
sambandið loks ákvörðun um ai'
boða til fundar með vinnuveitentí
sambandinu um ástandið í laur
málum. Formaðurinn Hans R
mussen, sagði í ræðu sem hann
(Framhaid á 13. síðu