Tíminn - 16.04.1961, Blaðsíða 8
T í MIN N, sunnudaginn 16. aprfl 1961,
4
M6nn þekKtu liann 1 allri
Valenclu frá Culleru til Sa-
guntu. Þar var ekkert þorp
og enginn staður að menn
þekktu hann þar ekki. Og
flautuna hans þekktu menn
eins og manninn sjálfan.
Strákarnir komu hlaupandi
og konumar hrópuðu hver á
aðra og mennimir tíndust út
af kránum þegar þeir heyrðu
dapurlega tóna flautunnar.
— Dimoni er hér.. hrópuðu
þeir. — Plýtið ykkur, Dimoni
er hér
Plautuleikarinn stóð og blés
viðstöðulaust með útþandar
kinnar og horfð'i út í loftið.
Hann tók fagnaðarlátum
fólksins einsog þau kæmu hon
um ekkert við.
Plautuna skildi hann aldrei
við sig hvar sem hann fór, og
hann sleppti henni jafnvel
ekki úr hendi sér nema hann
gerðist fullur og legðist til
svefns i heystakk. Kvenfólk
inu leizt vel á Dimoni og því
varð ekki neitað að hann
var heldur knálegur maður,
hár og þrekinn, ennisbreiður,
hárið stuttklippt, nefið fín-
lega bogið.
Hann minnti mann á Róm-
verja, en vel að merkja Róm-
verja frá hnignunartímabil-
inu, því roða sló á nefið og
hakan var tvöföld.
Dimoni drakk einsog svamp
ur. Hann gat sér meiri orðstír
fyrir stórkostlegt fyllirl á
kirkjuhátíðum en þau meist-
arastykki sem hann lék á
flautuna.
Á kránni var hann í essinu
sínu. Þar kunni hann vel við
sig innanum rauðmálaðar
tunnur og borðkrílin sem allt-
af flutu í vínbleytunni. Hann
kunni lfka vel við fisklyktina
og ilminn af hvltlauk og steikt
um sardinum sem lá tilreitt á
skenkiborðinu. - Hann naut
þess að sitja hér undir spik-
feitum bjúgum, sem héngu í
rjáfrinu, svartflekkóttum af
flugnaskít. Hér horfðu allir á
Dimoni og flautuna hans.
„Láttu okkur hafa þessa
með ömmu gömlu.. Láttu
mann hafa ömmuna."
Án nokkurra svipbrigða og
einsog hann hefði ekki heyrt
tilmælin, fór Dimoni að leika
samtal gamalla kvenna á
hljóðfærið. Hann hermdi eft-
ir plskri þeirra og höktandi
hlátri með skyndilegum hvi-
um og áhrifamiklum þögnum
svo húsið lék á reiðiskjálfi af
hlátri áheyrenda.
Þvínæst fékk hann sér
brennivínsslurk til að leysa
hugmyndaflugið úr læðingi og
þá stökk engum manni bros.
Þeir hlustuðu með aðdáun á
frumstæða snilli flakkarans.
Dimoni líkti eftir kvaki spörv-
anna, söng vindsins í grasinu
og ómi fjarlægra kirkju-
klukkna — öllum þeim hljóð-
um sem náðu eyrum hans þeg
ar hann síðdegis vaknaði ein-
hvers staðar útá akri án þess
að gruna hvernig hann var
þangað kominn.
r-
■
' s " ' '' ;
■ - /
siÍiWIS
ms::;
smn
: . i
■' <!
’V \1
' ♦ Jíi I
É iií
■■•..,■■ ■ •'
Flautuleikarinn frá Benicofar
inn í framan og laut höfði
eins og sorgmæddur uxi.
Syrgjendurnir voru fimm
auk grafarans. Þeir voru fé-
lagar Dimonis, flakkarar og
fátækir eins og hann.
| Þeir vöktu. einnig yfir lík-
; inu, og aðra hverja stund fóru
; þeir til skiptis að kránni og
; lömdu þar dyrnar til að fá á
i kútinn. Þeir lágu allir og
í! sváfu á gólfinu þegar morgun
|: sólin gægðist innum rifumar
; | á húsþakinu, alveg einsog þeir
|! hringuðu sig saman í friðsælli
:: einingu einhverstaðar í hey-
stakk á sunnudagskvöldum.
En þvílík býsn sem þeir
' höfðu grátið.
Og þarna lá aumingjans
: ræfillinn í kistunni einsog
hún svæfi þar.
Dimoni gekk bakvið kistuna
með flautuna í hendinni og
var alveg einsog tuddi, sem
.hefur verið greitt banahögg-
! Íð.
Táraflóð Dimonis varð til
athlægis. Þetta var auðvitað
| fylliríisgrátur, því hann hafði
misst drykkjufélaga sinn.
Menn sáu hann koma frá
kirkjugarðinum þar sem leyft
var sakir meðaumkunar, að
grafa þessa syndugu drykkju
manneskju, og menn sáu
hann einnig ganga með lags
mönnum sínum inná krána.
En eftir þann dag varð kyn-
leg breyting á Dimoni. Hann
hætti að ferðast um með hljóð
færið og heilla menn á krán-
um og halda hljómleika á torg
unum.
Dimoni hélt sig heima í
Benicofar. Hann fór ekki meir
að spila i veizlum. Nú var
hann einn, gjörsamlega einn.
Hin stórfenglega hamingja
hans gerði tómleikann enn
þungbærari.
Smásaga eftir Vicente Blasco Ibanez
Svona var hann alltaf.,
Hann sat alvarlegur og fjar
hugall og sleppti ekki flaut-
unni nema til að fá sér vín-
slurk. Það var næstum ógjörn
ingur að fá hann til að segja
nokkuð. Menn vissu af umtali
að hann var ættaður frá Beni
cofar. Þar bjó hann í gömlu
húsi sem hann átti, því eng-
inn vildi kaupa það fyrir
nokkurn pening.
Að bjóða honum vinnu var
ekki tl lað tala um. Hann var
fæddur ti lað spila og drekka
og meðan hann hafði flaut-
una, þurfti hann ekki að líða
skort. Hann svaf einsog prins
þegar hann var búinn að spila
í samkvæmi heila nótt og lagð
ist þá fyrir í einhverju horn-
inu eða í heystakk útá akri.
Enginn vissi hvernig þau
hittust, en svo hlaut að verða
og varð einnig. Dimoni og hin
drykkfellda sölukona, Borr-
acha, sem hún var kölluð,
fundu hvort annað. Dimoni
og þessi horaði kvenmanns-
garmur fylgdust að uppfrá
því. Þau héldu til í húsi Dim-
onis sem komið var að falli, og
þau leituðu skjóls í tómu fjós-
inu innan um skítinn og köng
ulóarvefina þar, þegar rign-
ingin hripaði gegnum húsþak
ið. Þar blómgaðist ást þeirra
á vori hennar.
Þau giftu sig ekki. Þau
kærðu sig lítt hvað aðrir
sögðu. Og siðareglur voru
ekki búnar til handa þeim.
Þau voru áhyggjulaus ef þau
áttu skorpu af rúgbrauði.
Vínið og tónlistin hafði tek-
íð alla ástríðu Dimoni frá því
hann var barn. Hann var orð-
inn sljór af drykkju, og nú
fyrst þegar hann var þrjátíu
og fimm ára vaknaði með
honum ný tilfinning. Hann
bráðnaði og lak niður í fangið
á sölukellingunni einsog mjóu
kertin sem þeir bera í skrúð-
göngu á páskunum.
Hamingja þeirra var svo
mikil að þau gátu ekki falið
hana innanhúss. Þau föðmuð-
ust á miðjum veginum á leið-
inni þangað sem Dimoni átti
að spila og þau kysstust á tíu
mínútna fresti.
Dimoni varð kökkfeitur og
kringlóttur af víni og ást.
Hann var að fá ístru, en fötin
hans voru í betri hirðu en áð-
ur var. En hún horaðist æ því
meir og hugsaði ekki um ann-
að en hann og gleymdi að
njarfa garmana af sjálfri sér.
Hán elti hann hvar sem
hann fór. Laglegur náungi
eins og hann var alltaf freist
ingunni undirorpinn. Alltaf ;
var hún við hlið hans og alltaf
að gjóta augunum fjandsam-
lega til allra kvenna sem urðu
á vegi hennar.
Margir voru nær dauðir úr
hlátri þegar þeir fréttu að
Borracha væri ólétt.
Hún varð ekki móðir.
Þegar þar að kom, fæddi
hún lítinn vanskapning, sem
dó rétt strax. Og skömmu síð-
ar dó líka hin ástmikla Borr-
acha. Hún valt um koll rétt
við nefið á flautuleikaranum.
Hann var sér ekki meðvitandi
hvað hafði komið fyrir. Hann
hélt hún hefði sofnað eins
og hún var vön þegar flaskan
var tæmd og oltin í gólfið.
Þessi atburður vakti mikla
athygli, ekki hvað sízt meðal
kvenna í Benicofar, og þær
söfnuðust saman fyrir utan
hús flautuleikarans.
Þar inni lá Borracha i fá-
tæklegri líkkistu og við hlið
hennar sat Dimoni grátbólg-
Hann fór að drekka brenni-
vín svo kappsamlega einsog
hann væri að fórnfæra þeirri
dauðu með brennivínsdrykkj -
unni. Hann var nú alltaf skít-
ugur og allstaðar í húsinu
tærðist hann af söknuði eftir
þessar mögru hendur, sem
líktust fuglsklóm, en höfðu
verið svo móðurlegar við
hann.
Meðan sól var á lofti sat
hann í hnipri eins og náttugla
í einhverju skoti hússins. í
ljósaskiptunum smaug hann
útúr þorpinu einsog þjófur að
fela sig. Hann skreiö inní
kirkj ugarðinn gegnum holu í
múrveggnum. Stórir fuglar
sem eru á ferli um nætur flögr
uðu í kjarrnu þar.
Þegar bændurnir voru lengi
að og komu heim af ökrunum
eftir sólarlag, heyrðu þeir lág-
væra tónlist innanúr kirkju-
garðinum, tónlist sem virtist
stíga upp úr leiðunum.
— Ert’a þú, Dimoni? köll-
uðu þeir.
Þá hljóðnaði tónlistin þeg-
ar. Þeir höfðu bara spurt til
að reka sinn eigin ótta burt.
En þegar skóhljóð þeirra fjar-
lægðist og hvíslandi kyrrð
næturinnar ríkti á ökrunum,
mátti aftur greina þessa lág-
væru tónlist sem var dapurleg
einsog kvein — sem var einsog
hljóður grátur barns sem kall
ar árangurslaust á mömmu
sína, sem kemur aldrei aftur.