Tíminn - 28.05.1961, Side 13

m
Með strðndum Austurlands
(Framhald af 9. síðu)
— Er dýrt að gista þar? spurði
ég.
— Það kostar stórfé, svaraði Árni,
Þetta voru skeramtitegar upplýs-
ingar eða hitt þó heldur. Auðvitað
kom eKki til mála að lita við slíkum
gtað.
— Við gettsm gist á einhverjum
basnum við veiginn, ef við komumst
ekki alla leið, sagði Árni.
Okkur Ármanni leizt vel á það.
Skömmu siðar var komið svart-
nættis myrkur. Við þrömmuðum leið
ar okkar álútir móti veðrinu, þrömm
uðum hvíldarlaust og óðum forar-
leðjuna á veginum. Áin var enn þá
tfl staðar og sums staðar lá vegur-
inn nálægt henni — á kafla raunar
yfir hana hvað eftir annað. Nokkru
síðar kom okkur í hug að athuga
hana lítið eitt nánar og fundum þá,
að hún rann öfugt við það, sem
áður hafði verið. Svo að vötn voru
þá farin að falla til Héraðs. Það
var ofurlítil hressing að fá þá vit-
neskju.
Svona höfðum við þrammað lengi,
þega-r hópur ríðandi fólks kom á
eftir okkur á veginum. Meðan það
fór fram hjá, hægði það ferðina,
einhver bauð gott kvöld og spurði,
hvort við værum skól'apiltar á Ieið
að Eiðum. — Skólapiltar.... Andi
sögunnar, sem tengd er orði þessu,
fór um vitund mína með töfrum.
Mér hlýnaði fyrir brjósti af stæltri
gleði og fannst ég eiga samleið með
þeim glæsta hóp ungra manna, sem
lagði leiðir sínar á sínum tíma um
heiðar og eyðisanda, einatt í myrkri
og hrakviðrum, til skólasetranna:
Skálholts, Hóla, Bessastaða, Reykja-
víkur, með þrá í huga til mennta
og þroska þjóðinni og sarntið til
nytsemdar. Stundarkom gleymdi ég
myrkri og vætu, gagndrepa fötum
og götóttum skóm við þessar ánægju
Iegu bugsanir og gerði ekkert upp
á mflli hinna frægu, gömlu skól'a og
Alþýðuskólans á Eiðum, enda fer
það aflt eftir því, hvemig á mála-
vexti er litið, hvort það hefði verið
réttmætt. Eiðaskóli var ágætur skóli
á þessum árum og gegndi með prýði
því hlutverki, sem honum bar. Hin-
ir skólamir hafa ekki að jafnaði
getað uppfyflt sínar skyldur betur,
en sennilega má benda á það, að
hlutverk þeirra hafl verið mikflvæg
ana. En hvað um það. Mín þrá tfl
mennta var tengd þessum stað —
skólanum á Eiðum.
— Hvað er langt til byggða?
spurðu þeir annar hvor Ámi eða
Ármann.
— Þið verðið svona hér um bil
klukkutima að Egflsstöðum, svaraði
einhver í hópnum.
Og ferðafólkið lét hestana hvetja
sporið. Timakom heyrðum við hófa-
tök þeirra framundan, og við urðum
aftur einir 1 hralkvdðrinu á hinum
langa vegi.
Elukkustundargangur enn! Nú
var svo komið, að okkur ógnaði sú
vegalengd. — Og allir vildu láta
okkur gista á EgHsstöðum. Það var
eins og mönnum þætti sjálfsagt að
við stofnuðum okfcur í voða með
fjárútlátnm.
EkM löngu síðar vorum við allt í
einu komnir á síkógivaxnar hæðir
og milli þeirra vora lautir og lægð-
ir. Vegurinn lá þar sums staðar í
kröppum bugðum, hér og þar bar
hæðarbrúnimar við loft og mótaði
fyrir þeim i m3rrkrinu ýmist til
hægri eða vinstri eða framundan.
Mér varð oft litið upp til þeirra.
Þar sá ég stórgripi og margs konar
skrýtnar skepnur á ferli. Sumar
þeirra stóðu Ifka kyrrar og rugguðu
ferlegum hausnum með stóru, gap-
andi gini fram og aftur og til beggja
hliða. Ég hafði ekki orð á þessu,
því að ég vissi, að þetta voru allt
saman ofsjónir, en gat þó ekki að
því gert að glápa á þetta, að minnsta
kosti oftast nær. Ég reyndi að stilla
mig um það, en áður en varði var
ég farinn til þess aftur, gramur við
sjálfan mig og bölvandi í hljóði.
Einu sinni, þegar ég var lítill, var
ég á ferð með bróður mínum nótt
■ eina skuggsýna snemma vors. Við
:höfðum gengið langan veg — sums
staðar í ófærð. Síðast var ég orð-
inn svo lúinn, að ég var farinn að
sjá sams konar ofsjónir og nú. Þá
voru það steinar og börð, sem birt-
ust í allra kvikinda líki. Nú vora
það vist aðaflega hríslumar í Egils-
staðaskóginum.
— Hvar eru nú þessir bæir?,
spurði ég Áma. Honum vafðist
tunga um tönn. |
— Ja, þeir em nú einhvers stað-
ar hérna, sagði hann, en vissi samt
ekki nákvæmlega hvar þá væri að
fínna, enda vonlaust að reyna að (
hafa upp á þeim í þessu kolniða l
myrkri.
Jæja! En vegurinn lá beint heim
að Egflsstöðum og þangað urðum
við þá að fara, hvað sem biði okkar
þar. Okkur kom saman um að
þiggja þar engan greiða, nema rúm
til að sofa í blánóttina og vonuðum
að sleppa þannig með einhvem af-
gang af auranum okkar. Litlu síðar
vorum við komnir heim að bænum,
stóm og reisulegu tiiwburhúsi, og
ég var satt að segja ákaflega feginn,
þrátt fyrir kvíðvænleg reiknmgsskil
að morgni.
Klukkan var orðin tíu. Við höfð-
um verið nákvæmlega sjö klukku-
stundir á leiðinni frá Reyðarfirði,
35 km. veg, farið til jafnaðar fimm
km. á klukkustund. 12>/2 km. á
klukkustund! Að við skyldum geta
ímyndað ofekur svo blygðunarlausa
fjarstæðu!
XIV.
Ofckur var tekið vingjarnlega á
Egilsstöðum, ekki skorti neitt á það.
Þetta fólk hafði víst hugsað sér að
féfletta ofekur með alúðarbros á
vöram. En við vomm á verði. Við
neituðum eindregið aðspurðir, hvort
við vfldum fá að borða. En vildum
við ekki fá þurrkuð föt eða sofcka?
— Nei, ónei, ekki aldeilis. Hins veg-
ar vildum við gjaraa komast sem
fyrst í rúmið. Þá var okkur vísað
til sængur í tveimur litlum herbergj
um á efri hæð með tveimur rúmum
i hvoru. Ég varð einn í öðru þeirra,
en frændumir saman í hinu.
Herbergið var vistlegt og að öllu
leyti hið bezta. Ég háttaði, reyndi
að þurrka mestu forina af fótunum
og breiða úr rennvotum leppunum
á stólbök og rúmgafla, lagðist síðan
fyrir milli drifhvitra rek-kjuvoða og
það var áfcaflega notalegt að halla
sér út af. Viðburðum siðustu dægra
hrá andartak fyrir í huganum, en
ég sofnaði fljótt og svaf bæði vel
og lengi.
Þegar ég vafcnaði morguninn eftir,
var dauf sólskinsglæta í herberginu.
Ég var dálítið stirður og sárfættur,
en leið dásamlega eigi að slður,
glaður í sinni og ör af eftkvænt-
ingu. Ég steig fram úr og leit út
um gluggann, og landslagið, sem
mætti augum mínum var nýstárlegt
yfir að líta svo langt sem augað
eygði. Stórt vatn, skolgrænt að lit,
blasti við mér, og hæg gola gáraði
yfirborðið. Handan vatnsins risu ás-
a.r og klettóttar hæðir og ávöl heið-
arbrún langar leiðir að baki þeirra.
Úr glugganum sá líka út á stórt tún,
gulgrænt og regnvott. Við húsið var
trjágarður með sölnuðu laufi á grein
um trjánna og komnu að falli.
Skömmu síðar kom stúlka í dyrn
ar og spurði, hvort ég vildi fá kaffi.
Þeim leiddist ekki að bjóða okfcur
alla skapaða hluti! Ég hló með sjálf-
um mér og léttúðln greip mig. —
Látum slag standa, hugsaði ég og
þáði kaffið, drakk það með áhægju
í rúminu og svæfði rödd varúðarinn
ar á meðan. Síðan klæddi ég mig í
það nauðsynlegasta til að geta
skroppið í næsta herbergi til félaga
minna og grennslast eftir, hvernig
þeim liði.
Þeir voru ijarnir að klæða sig.
Þeim hafði lika verið boðið kaffi,
sem þeir afþökkuðu eindregið. Eng-
in léttúð hafði náð tökum á þeim.
Þegar ég sá staðfestu þeirra, fór és
að iðrast minna tiltekta og kvíða
afleiðingunum.
Við vorwm ásáttir nrn að komast'
sem fyrst af stað. Ég tíndi á mig
alla blautu leppana í snatri, seíti
margfaldan pappír fyrir götin á,
skónum og va-r síðan tflbúinn að
kalla.
Við dokuðum við í fordyrinu og -
sendum húsráðendum þau boð, að
við værum á förum og biðum þess;
eins að greiða reikning okkar fyrir:
gistinguna. Við bjuggumst ekki við
góðu og vorum alvarlegir mjög og
þögulir. Að vörmu spori kom stúlk- i
an, sem hafði annazt okkar fábreyttu i
þarfir, til að taka við greiðslunni.
Mitt gjald var eitthvað um fimm.
krónur og eitthvað minna hjá þeim
Ármanni og Árna hvorum um sig.
Það var allt og sumt.
Ég leit ásökunaraugum til Árna,
og hann vissi upp á sig skömmina,
það leyndi sér ekki. Hér hafði okk-
ur verið tekið með alúð, þegar við
komum svangir og hraktir, og við
hofðum svarað með fjandsamlegri
tortryggni. — Svona var að trúa
fleipri og rógburði að ra-unalausu.
Ég hét því með sjálfum mér að láta
það ekki henda mig oftar á lífsleið-
inni, og hvort sem ævinlega hefur
verið staðið við það heit sem Skyldi
eða efcki, þá er þó víst, að endur-
minningin um þetta atvik hefur oft
minnt mig á að fara varlega í þess-
um efnum.
Árni var sáraumur eftir á, enda
var hann ágætur drengur og síður
en svo hætt við að fara með vísvit-
andi ósannindi og gerði það ekki
heldur í þetta sinn. Honum hafði
verið sagt þetta um verðlag á Egils-
staða-gistihúsi og ekki komið til hug
ar, að það væri orðum aukið eða
öllú heldur hrein ósannindi. Hér eft
ir sagðist hann sannarlega ætla að
gæta s£n betur og trúa ekki illu uir>
tali að órannsökuðu máli.
„Perfa austursins" nefnist þessi kjólgerð, sem verið er að Ijúka viS
í Maskit-tízkuhúsinu í Tel Aviv. Shoshana Faraks, sem kom frá
Rúmeníu 1950, er að leggja síðustu hönd á Yemenite-skreytingu á
þennan dökka ullarkjól, ofinn í Migdal Ha Emek-verksmiðjunni.
A'Salfundur
Framhald aí 5. síðu
irfarandi tillögur bornar upp og
samþykktar:
1. Sóknargjöld.
Aðalfundur Langholtssafnaðar, i
haldinn 14. maí 1961 fer þess
á leit, að sóknargjöld í Reykja
víkurprófastsdæmi verði ákveð
in og innheimt samkvæmt því
hámarki, sem ákveðið er í lög
um.
2. Bindindissamtök kristinna
safnaða
Aðalfundur Langholtssafnaðar,
haldinn 14. maí 1961, sam-
þykkir að eiga þátt í stofnun
bindindissamtaka kristinna
safnaða hér á landi. Felur
fundurinn safnaðarnefnd að til
nefna 3 menn í nefnd, sem
vinni að undirbúningi og stofn
un slíkra samtaka í samvinnu
við aðra söfnuði og undir for-
ustu Landssambandsins gegn
áfengisbölinu.
Safnaðarnefnd Langholtssafnað
ar er þannig skipuð:
Form. Helgi Þorláksson; gjald
keri Örnólfur Valdimarsson; rit-
ari Helgi Elíasson; Vilhjálmur
Bjarnason og Bárður Sveinsson.
Varamenn eru Bergþór Magnús-
son, Hafsteinn Guðmundsson og
Kjartan Gíslason. Safnaðarfull-
trúi er Magnús Jónsson banka
stjóri.
Til sölu
Sláttuvél, hliðartengd,
kílplógur' og sekkjalyfta á
FORDSON MAJOR traktor,
á gamla verðinu.
Fordumboðið
SVEINN EGILSSON H.F.
Laugavegi 105
Sími 22467
BifreíðasaEa
Björgúifs Sigurðssonai —
Hann -ieJur bíiana. Sítr.ar
18085 — 19615
PRL NTMYNDAGERÐIN
MYNDAMOT H.F.
MORGUNBLAÐSHÖSINU - SÍMl 17152
Málflutningsskrifstofa
Málflutnmgsstörf (nnheimta,
fasteignasala skipasaia
!od Skaptason hrl
lón Grétar Sigurðsson. lögfi.
i.augavevi 105 (2 hæði
Sími 11386
Bifreiðasalan
Fraklcastíg 6
Símar 19092 — 18966 og
19168. Höfum ávallt á boð-
stólum mikið úrval hvers
konar bifreiða.
Rynnið yður verðlistana hjá
okkur áður en þér kaupið
bifreið.