Tíminn - 05.12.1961, Blaðsíða 8

m
TÍMINN, þriftjndaginn 5. desember 1961
VeitingahúsiS í Narssak er vel sett. Það kostaði sextíu þúsund krónur danskar.
slenzk kristniboðsstöð
í Narssaq, Grænlandi
Ævisaga veitingakonu-
Gömul unnusta Magnúsar
Hj. Magnússonar, sem endur-
fæddist í Ljósvíkingi Halldórs
Kiljans Laxness, hefur látið
Hafliða Jónsson frá Eyrum
skrá eftir sér endurminningar
sínar. Nú er bókin komin út
á vegum bókaútgáfunnar
Munins.
Reykvíkingar munu kannast við
þessa konu, ekki síður en Vestfirð
ingar. Hún heitir Kristín Dalstedt
og stundaði hér veitingar í hálfa
öld. Hún er nú hátfníræð.
Það hefur' á ýmsu oltið um da>:
ana fyrir Kristínu Dalstedt 'og
stundum verið stormasamt í kring
um hana.
IBmRM

Bærinn Narssaq (slétta) í
Grænlandi, er skammt frá
Dýrnesi við Eiríksfjörð, sem
eitt sinn var íslendingabyggð.
Þetta er ört vaxandi iðnaðar-
bær, sem á mikla framtíðar-
möguleika. Þar er nú feikna-
stór rækjuverksmiðja, sem
hundruð manna vinna í á
sumrin, meðan rækjuveiðin
stendur yfir. Þar er einnig
stundaður landbúnaður. Þar
er öllu fé slátrað, sem bændur
á Suður-Grænlandi láta í
kaupstaðinn, en það er nálægt
20 þús. f jár.
Bærinn hefur vaxið ört nú á
seinni árum, enda er nóg þar utn
atvinnu svo að segja allt árið. Þar
hefur verið byggt eitt það fínasta
verzlunarhús, með sjálfsafgreiðslu,
sem hin konunglega, grænlenzka
verziun á. Þar eru engir ,,kofar“,
eins og sjá má sums staðar í Græn-
landi, heldur er húsakdsturinn yfir
leitt smáeinbýlishús úr timbri.
Flestir íbúar staðarins eru Græn-
lendingar. Þar að auki eru margir
Danir og nokkrir Færeyingar. íbú-
arnir eru rúmlega 1000, en á sumr-
in getur verið þar allt að 1.500
manns, er fólk hefur komið þang-
að x atvinnu, frá nærri öllum þorp-
um Suður-Grænlands.
Hér eru ágætar samgöngur á
sjó, enda eru mörg skip, sem
leggja leið sína til Narssaq, því að
þaðan er töluverður útflutningur.
Margir þorpsbúar stunda róðra á
litlum árabátum, enda er þar, eins
og víða í Grænlandi, stutt á miðin.
Þessir fiskimenn hafa sæmilega
atvinnu við sína róðra, þótt hin
konunglega, grænlenzka verzáun
greiði ekki hátt verð fyrir fisk-
inn. en bað er helmingi lægra
verð en t.d hjá Færeyingum. Eg
iheld þó. að ".rænlendingar kvarti
ekki yfir þessu
Allt frá þeim Jcgi, er ég fyrst sá
hinar fornu fslendingabyggðir í
Grænlandi sl. sumar, er ég kom
hingað með fyrsta ferðamanna-
hópnum á vegum Flugfélags ís-
lands, hefur hugur minn hvarflað
oft til þessara staða, þar sem land-
ar vorir eitt sinn lifðu og dóu. Eg
var mikið snortinn af stórhug
þeirra og dugnaði, þegar vor ágæti
fararstjóri, próf. Þórhallur Vil-
mundarson, var að segja okkur frá
lífi þeirra og starfi hér í Græn-
landi.
Mér fannst allir þessir staðir,
sem við skoðuðum, vera fallegir.
Sjálfsagt hefði allt verið öðruvísi
umhorfs þar, hefðu landar vorir
og afkomendur þeirra lifað fram
á vora daga. A.m.k. hefði landbún-
aðurinn verið rekinn með íslenzku
sniði og reynt að hafa hagnað af
jörðinni svo mikinn sem mögulegt
er. En því miður dóu allir vorir
landar út í Grænlandi og finnst
mér sárt til þess að vita, þar sem
landið eitt sinn var okkar.
Nú hef ég fengið brennandi
áhuga fyrir því, að við íslendingar
endurnýjum tengsl vor við Græn-
land, þó ekki sem landnemar í
þeirri mer'kingu, heldur sem boð-
berar fagnaðarerindisins.
Það er eins og Guð hafi blásið
mér þessu í brjóst og gefig mér
trú á slíkt. Hér á ég við, að við
íslendingar eignumst kristniboðs-
stöð á fornum slóðum landa vorr'a.
Við höfum þó ekki algerlega látið
hjá líða að styrkja kristniboðsstarf
á Grænlandi, þar sem við höfum
veitt lið sænskum kristniboðum,
sem þar starfa, en við eigurn þó
enga kristniboðsstöð sjálfir þar i
landi. Væri elcki einmitt dásam-
legt fyrir okkur að koma slíku í
framkvæmd? Það ætti ekki að
reynast svo erfitt, ef margir legðu
hönd á þann „plóg“. íslendingar
hafa séð sinn heiður í að hjálpa
öðrum, og ég trúi því, að þeir
myndu ekki liggja á liði sínu hér
frekar en í öðru, ef til þeirra yrði
leitað.
Ég hef því hafizt handa í þess-
um efnum. Hinn 12. október s.l.
fór ég til Narssaq til að athuga
möguleika á að fá byggingarlóð.
Norski kristniborinn, sem starfar
í Julianeháb, var í för með mér.
Er við eitt sinn snæddum hádegis-
verð á þeim stað, sem íslenzku
ferðamannahóparnir drukku kaffi
á, er þeir heimsóttu Narssaq gafí
húseigandinn sig á tal við okkur ,
Er hann fékk að vita um erindi |
okkar til bæjarins, býður hann
húsið til kaups við því verði, sem
þag kostaði, en það er 60.000.00
danskar krónur. Þetta er tveggja
hæða hús, að flatarmáli 74m2 hver
hæð. Lóð fylgir húsinu um 1000
m2 með byggingarréttindum fyrir
jafn stóru húsi.
Ef þú lætur allt fylgja, sem til
heyrir veitingahúsinu, þá er vert
að athuga þetta, sögðum við hon-
um. Samkomulag var um, að við,
skyldum hittast eftir einn mánuð
(19. nóv.) og taka afstöðu í mál-
inu. Nú er þessu lokið á þann hátt,
að gerður var kaupsamningur 13.
nóv. s.l. og undirritaður á skrif-
stofu bæjarins. Kaupverð er 60
þús. danskar kr., sem skiptist
þannig:
30.000.00 skal greiðast 1. júní 1962
15.000.00 „ „ 1. des. 1962
15.000.00 „ „ 1. júní 1963
Þetta allt gert í trú á Guð, sem
ég trúi, að hafi leitt í þessu máli.
Eg hef ekki loforð fyrir einni ein-
ustu krónu neins staðar frá, en þó
trúi ég, að þetta komi allt á sínum
tíma.
Þegar þessari upphæð er breytt
í ísl. kr„ þá verður þetta svipað
verð og á þokkalegri íbúð í Reykja
vík. Hér fylgir þó að auki allt inn-
bú, sem tilheyrir veitingahúsinu
og er það mikils virði. Sá stóri
kostur ,er við þetta, að hér fær
maður tilbúið hús. í öðru lagi er
það á góðum stað. Ef byggja ætti
nýtt hús, má reikna með minnst
2 árum og þó ganga vel.
Vona ég svo, að margir íslend-
ingar gleðjist yfir, að íslenzk
kristniboðsstöð verði að veruleika
1. júní 1962. Megi svo verða í
Jesú nafni.
Með kærum kveðjum til allra
heima á íslandi.
Þórarinn Magnússon,
Nanortalik, Grænlandi.
A slóðum Islend-,
inga í Kaupm.höfn
Sú var tíðin, að veigamikill
P? - , þáttur íslandssögunnar gerð-
° ist í Kaupmannahöfn, ekki
aðeins fyrir þær sakir, að þar
var hin æðsta stjórn lands-
ins, heldur einnig vegna
þess, að þangað sóttu íslend-
ingar menntun og þaðan lágu
straumar nýrra menningar-
áhrifa og nýrra hugsjóna.
Það er því ekki vonum fyrr, að
út kemur bók, sem lýsir hinni
gömlu Kaupmannahöfn — borg
hinna íslenzku stúdenta fyrri tíma.
Hún nefnist Á íslendingaslóðum
í Kaupmannahöfn, skráð af Bimi
gef
Bjöm
hefur
sökkt sér niður að kynnast Kaup-
; mannahöfn fyrri daga og lífinu
„ . \'V| Bókin er prýdd mörgum Kaup-
* '' ; - mannahafnarmyndum og á allan
'J , ';É hátt myndar'lega úr garði gerð.
'.’.V.V.VAV.'.W.W.V.VV.W.V.V.VWÁVJW.VWAV.V
!j |
jj Bjartsýni \
Morgunblaðið s.l. sunnudag Við nánari athuglm hljóta þó
er undrandi yfir því, að nokk- góðviljaðir menn að sjá, að
urrar bjartsýni skyldi gæta bjartsýni og umbótahugur
í ræðu forstjóra S.Í.S. á fundi krefst aukins fjármagns, en
kaupfélagsstjóranna nú fyrir ekki minnkandi. Ný fyrirtæki
skemmstu. þurfa fjármagn. Aukin starf-
Þessi undrunartónn stafar af semi og bætt aðstaða þarf fjár-
því, að leiðarahöfundurinn magn. Bætt og aukin þjónusta
þekkir ekki alveg nógu vel sögu samvinnufélaganna kallar á auk
samvinnufélaganna. ið fjármagn, en ekki minnk-
Allt starf samvinnuleiðtog- andi.
anna frá upphafi einkennist af
bjartsýni. Það þurfti mikla Ef svartsýni og samdráttar-
sýni til að hefja samvinnustarf- hugur einkenndi viðhorf sam-
ið á síðasta fimmtungi 19. ald- vinnumanna, horfði öðruvísi
ar. Margs konar erfiðleikum við. Með því eina móti gæti
hafa samvinnumenn fyrr og þeim hentað að hafa sem
seinna mætt með bjartsýni og minnst fé undir höndum. En
unnið stóra sigra, þótt á móti það sjónarmið er ekki fyrir
blési og svo er það enn. hendi. Þess vegna gætti nokk-
Þá þykir blaðinu furða, að urrar bjartsýni í ræðu forstjór-
um leið og af stórhug og bjart- ans.
sýni er lagt í ný fyrirtæki, sem
menn vænta góðs af og nýjar Yfirstandandi erfiðleikum
framkvæmdir hafnar á vegum verður mætt með bjartsýni eins
hinna eldri starfsgreina, skuli og jafnan fyrr. En það breytir
samvinnumenn lýsa óánægju engu um það, að samvinnumenn
yfir því, að fjármagn, sem þeir óski réttlætis, frelsis og yfir-
hafa sjálfir sparað saman sem ráða síns eigin fjármagns, sem
rekstrarfé sinna eigin félaga, þeir hafa sjálfir sparað saman
skuli með löggjöf vera af þeim sem rekstrarfé sinna eigin fé-
tekið, að verulegu leyti. laga. PHJ.
.’.V.V.V.V.V.’.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.VAV
>