Tíminn - 26.01.1962, Page 4

Hinum megin vi8 borðið
situr maður í lægra meðal-
lagi á hæð, grannleitur og
fekinn að hærast, en augun
eru snör og skörp eins og
í manni á bezta aldri. Þetta
er Egill Vilhjálmsson, einn
elzti og mesti bílamaður
landsins, maðurinn, sem
hefur bíla og allt fyrir bíla
^ — allt á sama stað.
Við skiílum hlýða á, hvað
hann er að segja:
— Árið 1956 fluttum við inn
dálítið magn af Willy’s Jeep,
hjóla, er bara allt í einu ekki
landbúnaðarbíll.
Geta boðið 101" samt
Hins vegar höfum við árum
saman lengt bíla og breytt þeim
á ýmsan hátt á verkstæðum okk
ar. Við getum því boðið kaup-
endum okkar upp á Willy’s
jeep, sem er 101 tomma á milli
hjóla, á sama verði — ef ekki
lægra — og hann myndi kosta
beint frá verksmiðjunni á land-
búnaðarbílaleyfi. Þá er bíllinn
fluttur inn, 81 tomma á-Tnilli
hjóla, landbúnaðarbíll og allt
í lagi. Síðan tökum við hann
beint inn á verkstæði hjá okk-
ur, skerum hann í sundur í
miðjunni, lengjum grindina og
skúffuna og drifskaftið, og síð-
an er hann tilbúinn til þess að
byggja yfir hann. Eg fullyrði
það, að þetta er að minnsta
kosti eins sterkt og ef bíllinn
væri fenginn að utan svona
langur. Það er komin reynsla á
það, því við höfum lengt jeppa
höfum selt þau í stykkjum út
um allt land, og hinir og þessir
hafa sett þau á, án þess að
frétzt hafi, að þeim hafi geng-
ið það neiti illa. Þau eru snið-
in við byggingarlagið og eiga
að vera alveg mátuleg. Við
smíðum hús á flesta jeppana,
mikið á Rússa og nokkur höf-
um við smíðað á Land-Rover.
Dísil borgar sig ekki
— Getið þið ekki útvegað
Willy’s með dísilvél?
— Jú, við getum það, en
leggjum ekki kapp á það. Eftir
því, sem við höfum komizt
næst, borgar sig ekki fyrir al-
menning að eiga bíla með dísil-
vélum. Til þess að það borgi
sig, verður aksturinn að vera
minnsta kosti 70—80 þúsund
kílómetrar á ári, og ég held að
fæstir jeppaeigendur aki svo
mikið. Þungaskatturinn af dísil
bílunum er svo hár, og hann er
jafn hvort sem bíllinn er mikið
notaður eða ekki. Þar við bæt-
eyðslan þá aðeins 11—12 lítrar
á 100 km.
Elztu 20 ára !<■
— Hvað eru margir Willy’s
jeppar til á landinu?
— Þeir eru rúmlega 2300.
Þeir elztu eru frá 1942, sem
sagt 20 ára, og enn í fullu fjöri.
Mér er ekki kunnugt um, að
neinn jeppi, sem hér hefur kom
izt í umferð, hafi gefizt upp.
Fyrstu jepparnir voru gerðir
fyrir herinn, en Willy’s gat ekki
annað eftirspurn og Ford ver’k-
smiðjurnar hlupu undir bagga
og framleiddu nákvæmlega eins
og Willy’s og undir þeirra um-
sjón. 1946 tóku verksmiðjurn-
ar að framleiða þessa bíla fyrir
almenning og þá tóku þeir að
flytjast hingað nýir. Áður’ höfðu
íslendingar keypt þá af hern-
um notaða, eins og þeir hafa
gert við og við fram undir
þetta.
ÞEIR TEYGJA UR
JEPPUNUM HJÁ AGLI
Þessa mynd tók Guðjón Elnarsson, Ijósmyndari Timans, a
yflrbyggíngaverkstæðl Eglls
Vilh jálmssonar.
„G. P." varð að „Jeep"
Sé i almennt rætt um hinar
mörgu gerðir Willy’s fjórhjóla-
drifsbifreiðir, ber „Jeep“, eða
jeppann fyrst á góma.
Willy’s jeppinn er brautryðj-
andi fjórhjóladrifsbifreiðanna.
Hann var teiknaður og fund-
inn upp af tæknisérfræðingum
Willy’s Overland verksmiðjunn-
ar, að beiðni ameríska hersins
í 2. heimsstyrjöldinni.
Kröfur þær, er ameríski her-
inn gerði voru þær, að fund-
inn yrði upp bíll, sem kæmist
þær vegleysur er epgin önnur
þá þekkt bifreið komst. Bifreið
in þurfti einnig að geta borið
farangur og farþega og vera
mjög sterkbyggð. í stuttu máli
átti bifreiðin að vera „general
— Hvenær voru Willy’s verk
smiðjurnar stofnaðar?
— Willy’s Overland verk-
smiðjurnar hófu framleiðslu bif
reiða árið 1903. Allt frá því
ári hafa afrek verksmiðjanna
verið brautryðjendastarf, þar
sem verksmiðjurnar hafa kom-
ið fram með nýjar gerðir bif-
reiða og hlotið nafnið „Auto-
motive first“.
Willy’s Overland vex'ksmiðjan
er fyrsta verksmiðjan, sem
framleiðir og flytur út bifreið-
ir með drifi á öllum hjólum til
almenningsþarfa, þ. e. bifreið-
ir, sem geta farið yfir vegleys-
ur, sem öðrum bifreiðum er ó-
kleift.
29 verksmiðjur
Fyrir utan Willy’s Overland
verksmiðjuna í Toledo, U. S. A.,
eru 11 aðrar Willy’s verksmiðj
ur í U. S. A., auk 18 Willy’s
verksm. víðs vegar á hnettinum.
Þetta er þýðingarmikiff fyrir
Willy’s Overland verksm., um-
boðsmenn þeirra og eigendur
Willy’s jeppa um allan heim,
hvað viðvíkur afgreiðslu bif-
reiða og varahluta, en kjörorð
verksmiðjunnar er, framleiðslu
vöndun og 1. flokks varahluta-
þjónusta.
eða jeppa, eins og slíkir bílar
og aðrir hliðstæðir eru kallað-
ir hér á landi. Nokkrir þessara
bíla voru hundr’að og ein
tomma á lengd milli fram- og
aftunhjóla, og þeir voru flutt-
ir inn sem landbúnaðarbílar,
enda skráðir landbúnaðarbílar
frá verksmiðjunni. Þegar inn-
flutningur bíla var svo gefinn
frjáls í haust, vaknaði sú spurn
ing, hvað séu landbúnaðarbílar
og hvað ekki, og stjórnin ákvað,
að ekki skyldu aðrir bilar land-
búnaðarbílar en þeir, sem ekki
eru lengri milli fram- og aftur-
hjóla en 94 tommur. Lengdin á
Rússajeppunum er 92 tommur.
Þar með var úrskurðað, að land
búnaðarbílar eins og Willy’s, sú
gerðin, sem er 101 tomma milli
hjóla, og nokkrir aðrir, t. d.
International Scout, séu ekki
landbúnaðarbílar. Eftir eru þá
af landbúnaðarbílum minni
gerðin af Land-Rover, Austin
Gipsy og Gas 69, eða Rússinn,
eins og hann er oftast kallaður.
Engin skynsamleg forsenda
Við höfum spurzt fyrir um á-
stæðuna fyrir þessu, en ekki
fengið neina skynsamlega for-
sendu. Willy’s landbúnaðarbíll
inn, sem er 101 tomma á milli
þannig fyrir fjöldamarga í mörg
ár, bæði í miðjunni og aftast,
og alltaf gefizt vel.
Húsin brotna ekki
— Hvað kostar lengri gerðin
hjá ykkur?
— Hann kostar 128 þúsund
húslaus — eða kostaði áður en
þessi 94 tommu reglugerð var
sett. En við flytjum alla jepp-
ana inn húslausa og smíðum
yfir þá hér. Stálhúsin frá okk-
ur hafa reynzt mjög vel, end-
ingargóð og þrælsterk. Það hef-
ur komið í Ijós, að þótt bílarn-
ir velti, leggjast húsin okkar
ekki saman.
— Hvað kosta þau?
— Á minni gerðina — 81
tomma milli hjóla — kosta þau
15 þúsund. Við höfum náð svo
góðri vinnunýtingu á yfirbygg-
ingaverkstæðinu, að við höfum
ekki þurft að hækka verðið á
húsunum í þrjú ár, þrátt fyrir
margvíslegar hækkanir á þeim
tíma.
— Hvað kostar styttri gerð-
in?
— Hún kostar 113 þúsund
húslaus.
— Er mikjl vinna að setja
húsin á?
— Ekki meiri en það, að við
ist, að dísilvélin er mun dýrari
í innkaupi, svo að ekki sé
minnzt á, hve dýr hún er í við-
haldi, þegar það kemur til sög-
unnar.
Framdrifsloka
Hins vegar getum við boðið
upp á áhald, sem kallað er fram
drifsloka. Það er útbúnaður,
sem settur er á framhjólaöxl-
ana, og ökumaðurinn getur
stjórnað úr sæti sínu. Þegar
liann þarf að nota framdrifið,
setur hann það í samband með
einu handtaki, en þegar hann
þarf ekki að nota það, tekur
hann það úr sambandi aftur á
sama hátt. Sparnaður að þessu
tæki er mjög mikill, bíllinn eyð
ir að minnsta kosti þrem lítr-
um minna á hverja 100 ekna
kílómetra, auk þess sem þetta
sparar ólýsantega mikil slit á
millikassanum og öllu því dóti,
sem alltaf snýst með á fullum
hraða, hvort sem framdrifið er
á eða ekki, þegar framdrifs-
loka er ekki á. Þennan útbúnað
er mjög fljótlegt að setja á, og
hann kostar ekki nema rúm-
lega fimm þúsund krónur. Við
höfum sett þetta á nokkra bíla,
og eigendurnir eru allir mjög
ánægðir, enda verður benzín-
EGILL VILHJÁLMSSON
purpose“bifreið, eða G.P., eins
og jeppinn var almennt kallað-
ur á þeim árum. Síðar var hann
kallaður í daglegu tali „Jeep“
(framburður G P á ensku), en
það nafn varð síðar heims-
frægt.
Á jeppa á Vatnajökul
Árið 1945 kemur fyrsti Will-
y’s jeppinn í eigu íslendings og
má segja, að með því verði
þáttaskil í sögu samgöngumála
okkar. Þar sem áður þurfti
hesta til að flytja fólk og far-
angur geysist nú Willy’s jepp-
inn.
Þetta litla en kraftmikla far-
artæki gjörbreytti öllum ferða-
lögum bænda sem náttúruunn-
enda. Jeppanum virtist ekkert
ófært, fór yfir snarbratta veg-
lausa fjallvegi, ár og alpahraun.
Áhugaferðamenn og náttúru-
unnendur fengu kærkomið tæki
færi til að ferðast á ódýran og
þægilegan hátt um öræfi lands-
ins. Á næstu árum opnaði mað-
ur vart svo útvarp eða leit í dag
blöð, ^að ekki væri minnzt á að
einn eða annar fjallvegurinn
hefði verið farinn á jeppa. Til
dæmis ferð jarðfræðinga við
þriðja mann á jeppa í rann-
sóknarför á Vatnajökul árið
1946, en engum hafði áður kom
ið til hugar, að aka í bifreið
um skriðjökla hér á landi.
/ Heklugosið 1947 er merkasti
náttúruviðburður á okkar öld.
Ekkert eldgos hefur verið betur
rannsakað á voru landi og aldr
ei verið fylgzt með eldgosi frá
degi til dags áður, en þetta var
því aðeins framkvæmanlegt, að
jarðfræðingar og aðrir höfðu
Willy’s jeppa til umráða.
Flýttu fyrir vegagerð
ötaldir eru þeir kaupstaðir
og sveitir, sem komizt hafa í
samband við þjóðvegakerfið síð-
an 1945 og margir af þeim veg-
um eru þannig til komnir, að
upphaflega var leiðin ekin á
jeppa, og þegar mönnum varð
ljóst að þetta var hægt, var
(Framh. á 13. síðu.)

I

4
r
ÍÍMINN, föstudaginn 26. janúar.1962