Tíminn - 30.03.1962, Blaðsíða 8

'■'*» u
Sjávarsíðan kynnir að
þessi sinm fyrir lesend
um stnum mesta fisk-
veiðiland heimsins, —
JAPAN, — sem framleið
ir 20% állrar heims-
framleiðslunnar. Sjávar
síðan mun leitast vig að
segja nokkuð frá sjávar
útvegi annarra þjóða,
eftir því sem föng eru, á.
Það er margt að gerast
i sjávarútvegi annarra
þjóða, sem áhugamenn
á íslandi mœttu gjarna
fylgjast nokkuð með. —
íslendingar eru ekki ein
ir um fiskveiðar, en
eiga þó meira undir
sjávœrafla en flestar
aðrar þjóðir.
LESIÐ UM JAPAN.
Endurnýjun fiskiskipanna
Að lokinni styrjöidinni 1945,
beitti ríkisstjórnin sér fyrir nauð
synlegri endurnýjun fiskiflotans.
Eftir tvö ár var tala fiskiskipa orð
in sú sama og í stríðsbyrjun. 1948
var Japan orðið mesta fiskveiði-
land heimsins. 1959 var fiskiskipa
tala landsins 400 þús. og þar af
voru 170 þús. skip vélknúin. Að
tölunni til eiga Japanir nú 30%
af fiskiskipastól heimsins, og eru
þá allar fiskifleytur þeirra taldar
með, jafnt ára- og seglbátar sem
aðrar.
Margar stoðir renna undir það,
að Japanir hafa orðið jafnstór-
tæk fiskveiðiþjóð sem raun ber
vitni. Minna en 30% af landi
þeirra er ræktanlegt, en þjóðin
hefur neyðzt til þess að snúa sér
að sjávarútvegi, enda ágæt fiski-
mið við eyjarnar. Liggja að land-
inu bæði heitir og kaldir straum-
ar, sem búa hinum margbreytileg-
ustu fiskitegundum lífsskilyrði. —
Við norðanvert landið, Hokkaido
og víffar, er gnægff af laxi, síld,
flatfiski og þorski og við syðri eyj-
arnar lifa ýmsir hlýsjávarfiskar.
Veðurfar er allajafna gott á Jap-
anseyjum að því undanskildu' að
hætt er við hvirfilvindum á haust
in. Hafnarskilyrði eru víða góð
frá náttúrunnar hendi og eykur
það að sjálfsögðu möguleikana
fyrir fiskveiðum, og þar við bæt-
ist, að Japanir eru hneigðir til
sjómennsku og elska hafið, enda
er þeirra haf hvorki jafnægilegt
né frekt á mannslífin eins og við
eigum að venjast hér á norðurslóð
um.
Mikil fiskneyzla
Landþrengsli eru mikil í Japan.
Þar búa 100 millj. manna á 360
þús. ferkílómetrum lands, og sé
tekið tillit til ræktarlandsins, sem
áður var getið, er ekki að furða,
þótt Japanir séu miklar fiskætur.
Eiga þeir sammerkt með íslending
um að því leyti til og munu fáar
þjóðir neyta meiri fisks en þessar
ívær annars ólíku þjóðir., Heildar
ársneyzla af fiski á mann er 60
kg. í Japan, í Hollandi 9,5 kg. svo
dæmi sé tekið af Evrópulandi.
Þegar Japanir hófust handa um
að færa fiskveiðar sínar í nýtízku
horf, gerði það þeim leikinn þeim
mun auðveldari, að þeir áttu yfir
að ráða háþróuðum vélaiðnaði. —
Gátu þeir framleitt flestar vélar
og tæki, sem þeir þörfnuðust, í
landinu sjálfu og voru þannig ó-
háðir erlendri tækniaðstoð eða
innflutningi véla og tækja.
Á fjarlægum miðum
Japanskir fiskimenn setja það
ekki fyrir sig að sækja á fjarlæg
mið. Fyrir þeim virðist aðalatrið-
ið að fiska á góðum miðum, og
skiptir þá ekki máli, hvar þau
er að finna. Er svo að sjá sem
veiðigleði Japana sé einstök, og
þeir víla ekki fyrir sér að vera
að heiman við veiðiskap í fjarlæg
um löndum og álfum jafnvel svo
árum skiptir. Sem dæmi má geta
þess, að um 150 japönsk fiskiskip
eru að staðaldri að veiðum erlend-
is og hafa bækistöðvar í vissum
höfnum í Suður-Ameríku, Austur-
löndum nær og fjær, Mexíkó,
Ástralíu og við Miðjarðarhaf. í
Mið- og Suður-Ameríku er útgerð
þessi rekin í sameiningu af heima
mönnum þar og Japönum, í Suð-
austur-Asíu eru japönsku bátarnir
reknir sem leiguskip og í Evrópu
selja þeir aflann samkvæmt sér-
stökum samningum. Þrátt fyrir
þessa ströngu sókn og löngu úti-
vist í fjarlægum löndum og heims
álfum er sjaldgæft að Japanir setj
(Framhald á 15. síðu).
Sjávarafurðir 1961 fSutiar íit
fyrir 2.6 milljarða
GULLFAXI — eigandl Gullfaxi h.f.1 NeskaupstaS (Ármann Eiríksson o.fl.), um 100 leSta eikarskip, er í
smíSum í Djupvik i SvíþióS, og mun vaenfanlegur heim fljótlega úr þessu. —- Á myndinni sést væntanleg-
ur skipstjóri, Þorletfur Jónsson frá NeskaupstaS.
Útfluttar sjávarafurð'ir til árs-
loka 1961. (Samanburður við 1960
í svigum). Talið í smálestum:
Saltfiskur, verkaður 4.645 ( 4.437)
Saltf. óverkaður 27.857 (22.044)
Söltuð fiskflök 1.253 ( 785)
Söltuð þunnildi 1.325 ( 631)
Skreið 10.675 ( 7.435)
ísfiskur 33.518 (28.079)
Freðfiskur 44.851 (64.458)
Frystur fiskúrg. 12.283 (10.408)
Niðursoðið fiskmeti 261 ( 270)
Fiskimjöl 28.692 (19.223)
Karfamjöl 3.735 (11.777)
Síldarmjöl 36.873 (23.259)
Hvalmjöl 1.493 ( 1)
Humarmjöl 366 ( 0)
Lifrarmjöl 345 ( 425)
Rækjumjöl 30 ( 0)
Þorskalýsi 5.950 (10.171)
Karfalýsi 980 ( 2.414)
Síldarlýsi 25.001 (36.225)
Hvallýsi • 1.540 ( 4.425)
Sild, ísuð 6.035 ( 1.286)
Síld, fryst 14.458 ( 7.250)
Síld, söltuð 33.738 (19.025)
Hrogn, fryst 608 ( 720)
Hrogn, söltuð 4.430 ( 4.999)
Hvalkjöt, fryst 1.620 ( 1.520)
Hvalskíði 51 ( 0)
Rækjur og
humar, fryst 506 ( 485)
Fiskroð, söltuð 23 ( 75)
Sundmagi minna en 1 ( 1)
Soðkjarni 1.500 ( 0)
Heildarverðmæti útfluttra sjáv-
arafurða .1961 var kr. 2.642.893,
000, en var 1960 kr. 2.107.103,000.
Eftirtaldir útflutningsliðir gefa
mest verðmæti:
millj.
Freðfiskur kr. 696
Saltfiskur, verkaður og óv. — 385
Saltsíld — 329
Skreið — 258
Síldarmjöl — 203
ísfiskur — 176
Síldarlýsi — 132
T í M I N N, föstudagur 30. marz 1962.j
S JÁVAR S f
Rifrstjóri: Ingvar Gíslason.
Japanir eru mesta fiskveiði-
þjóS heimsins.Árið 1960veiddu
þeir yfir 6 millj. lest af fiski,
og er það urn það bil fimmt-
ungur allrar heimsveiðinnar.
Japönsk skip leita ekki aðeins
fanga á heima miðum, heldur
sækja þau á hinar f jarlægustu
veiðislóðir, allt frá Indlands-
hafi til Suðurskautslanda, frá
Beringssundi um þvera Ame-
ríku austur í Atlantshaf. Fisk-
veiðiskýrsiur Japana bera með
sér, að þeir veiða um 30 mis-
munandi tegundir af fiski og
sjófangi, þ. á m.: sardínur,
makríl, lax, lúðu, þorsk, sverð
fisk, hákarl og túnfisk. Ein og
hálf milljón manna hefur
framfæri sitt af fiskveiðum
(þ. e. sjómenn og fjölskyldur
þeirra).
Sjávarútvegur Japana á sér
langa sögu. Fornleifafræðingar
þykjast geta lesið það út úr forn
minjum, að Japanir hafi lagt
stund á fiskveiðar fyrir 4000 árum.
Árið 1905 áttu þeir 420 þús. fiski
báta, en aðeins 50 þeirra voru vél-
knúnir. Þá var heildarafli lands-
manna 400 þús. lestir á 6.2 millj.
samkv. síðustu skýrslum. Smám
saman jókst vélbátafloti þeirra og
aflamagn að sama skapi, svo að
árið 1940 var heildaraflinn orðinn
4 millj. lesta og tala vélbáta 75
þús. Á styrjaldarárunum varð mik-
ill samdráttur í sjávarútvegi Jap
ana. Flestir stærri bátanna voru
teknir í þjónustu styrjaldarinnar
og fórust unnvörpum. Þeir, sem
eftir voru, urðu að litlum notum
vegna skorts á olíu og veiðarfær-
um og stórskemmda og eyðilegg-
ingar á höfnum. Þar að auki varð
mikill aflabrestur á sardínuveið-
um, sem áffur hafði gefið mestar
tekjur, einkum á árunum 1933—
1936.
framleiðir yfir 6
millj. lesta af fiski