Tíminn - 16.05.1962, Blaðsíða 15

h Qixiinn
íslands
Vetkominn til íslands heitir
nýútkominn ferSamannabækl-
ingur um ísland. Hann er lit-
prentaður í 100 stórum síðum
og gefinn út af ungu, dönsku
auglýsingafyrirtæki, Anders
Nyborg A/S, í samráði við
Flugfélag íslands og fleiri
aðila.
Bæklingurinn er á dÖnsku, ensku
og þýzku. í honum eru ýmsar nauð
synlegar upplýsingar um landið
fyrir erlenda ferðamenn. Þar er
hótelalisti, Reykjavíkurlýsing, lýs-
U THANT KEMUR
Fnamkvæmdarstjóri Samein-
uðu þjóðanna U Tant hefur þegið
boð íslenzku ríkisstjórnarinnar
um að koma í heimsókn til Is-
lands. Síðar verður ákveðið á
hvaða tima hann komi í þessa
heimsókn.
Utanríkisráðuneytið,
Reykjavík, 15. maí 1962.
Atómher aðaltakmark
Framhald al 3 siðu
um, og meðan ekki næst samkomu-
lag um afvopnun og eyðileggingu
kjarnorkuvopna, verða Frakkar að
tryggja öryggi sitt. Um Alsírmálið
sagði hann, að nú væri óhætt að
fullyrð'a, að eftir fáeinar vikur yrði
Alsír óháð ríki, sem mundi hafa
margvíslega samvinnu við Frakk-
land, þrátt fyrir þau glæpaverk,
sem þar væru nú sífellt unnin. De
Gaulle var spurður, hvernig færi,
þegar hann sleppir stjórnartaum-
unum, en hann svaraði, að hættan
væri ekki fólgin í pólitísku tóm-
læti, heldur of harkalegri valdabar-
áttu. — Hann sagði einnig, að það
kæmi ekki Frökkum beinlínis við,
hvort Vestur-Þjóðveijar fengju sín
atómvopn. „Við getum engin atóm-
vopn látið af hendi, — og ef til vill
stendur það „Hvíta húsinu" nær að
svara þessari spurningu."
1800 ganga á land
Framhaid at 3. síðu.
morgun, en opinber staðfesting á
því er ekki fyrir hendi. í Wasbing-
ton er lögð áherzla á, að land-
ganga Bandaríkjamanna á Thai-
landi sé liður í aðgerðum, sem eiga
að tryggja, að Thailand, sem er
aðili að SEATO, verði ekki fyrir
órásum af hálfu kommúnista. —
Kennedy lét þess getið, að fram-
kvæmdastjóra S.þ. hefði verið
skýrt frá ákvörðun Bandaríkja-
manna að senda liðstyrk til Thai-
lands, en Bandaríkin standa í stöð
ugu sambandi við ríkin í SEATO
og ráðgast við þau um þróunina
í Suðaustur-Asíu. Herafli USA í
Thailandi verður undir stjórn Paul
Harkins, hershöfðingja. Yfirlýsing
in frá Kennedy var gefin út eftir
fund, sem hann átti með þingfull
trúum Demókrata og Republikana
en meðal þeirra, sem fundinn sátu,
var Rusk utanríkisháðherra, sem
í kvöld ræðir um Laosmálið við
Dobrynin, ambassador Rússa í
Washington. Souvanna Phouma
hyggst leggja af stað heim á laug-
ardag, en hann sagði í París í dag
að of mikil afskipti Bandaríkja-
manna mundu aðeins gera Laos að
annarri Kóreu. Talsmaður komm-
únista í Genf segir, að Pathet-
Lao-herinn vilji hlutleysisstjórn í
landinu. — Frá Laos berast þær
fréttir, að stjórnarherinn hafi nú
aftur náð á sitt vald bæjunum
Houey Say og Nam Tha og ekki
'mætt neinni mótspyrnu.
ing á náttúru landsins, stult sögu-
legt ágrip um land og þjóð, grein
um íslenzkan iðnað, auk ýmissa
smágreina og upplýsinga.
Tæplega helmingur bæklingsins
eru auglýsingar frá 90 íslenzkum
fyrirtækjum og borga þær útgáfu
kostnaðinn að miklu leyti. Bækl-
ingnum verður dreift ókeypis í
flugvélum Flugfélags íslands og
hjá umboðsmönnum þess úti um
heim. Hann er gefinn út í 10.000
eintökum.
Ætlunin er, að ný útgáfa komi
út af bæklingi þessum á hverju
ári. Auglýsingafyrirtækið danska
gaf samhliða út svipaðan bækling
um Finnland, og í ráði er að
prenta aðra á næstunni um Japan
og Tékkóslóvakíu.
Frágangur að ritinu ur mun
vandaðri en almennt gerist, lita-
möguleikar eru mikið notaðir og
fjöldi landslags- oog þjóðlífs-
mynda prýðir það.
Doktor í lífeðlis-
fræði
Jóhann Axelsson, fil. lic. varði
doktorsritgerð í lífeðlisfræði við
háskólann í Lundi þann 7. maí s.l.
Ritgerðin nefnist „Rannsóknir á
rafmagnsfyrirbærum í samdrætti
eggjahvítuefna í sléttum innvortis
vöðvum“. Byggist hún á rannsókn
um, sem Jóhann hefur framkvæmt
á rannsóknarstofu Oxford-háskóla
í lífefnafræði. Andmælendur voru
tveir sænskir vísindamenn frá
Lundi, og luku þeir báðir lofsorði
á ritgerð Jóhanns. Jóhann er sori-
ur hjónanna Ingu og Axels Jó-
hannssonar, fiskimatsmanns, en
þau eru búsett hér í Reykjavík. —
Kvæntur er hann Inger Jessen.
Reiðtygjaþjófar
Svo sem mörgum mun kunnugt,
hefur hestamannafélagið Fákur
reist hesthús fyrir nærri 200 hesta
félagsmanna við Elliðaárnar í
Reykjavík. Eru þarna m. a. sér-
stök geymsluhólf fyrir reiðtygin í
læstu húsi, en nú hefur það tvisvar
komið fyrir með stuttu millibili, að
brotizt hefur verið inn í reiðtygja
geymslurnar og stuldur framinn.
í fyrra sinnið var brotizt inn á
föstudaginn langa, 20 f.m., og stol-
ið hnakk með hvalskíðisvirki, sem
smíðaður var fyrir nokkrum árum
af söðlasmið á Óðinsgötu í Reykja-
vík, og einnig var þá stolið reið-
beizli og handbeizli frá sama
manni.
Síðast liðið sunnudagskvöld eða
aðfaranótt mánudags, var á, ný
stolið nýjum hnakk, sem keyptur
var af söðlasmiðnum í Borgarnesi
í janúar eða febrúar s.l.
Hefur lögreglan nú fengið mál
þetta til meðferðar, og er fólk, sem
kynni að geta gefið einhverjar upp
lýsingar um grunsamleg reiðtygi
eða flutning þeirra, vinsamlega
beðið að hafa samband við lögregl-
una.
Fölur, m fjeit á jaxlinn
(Framhald ai 3 síðui
hlotið fyrir þjónustu sína í franska
hernum, en hann er kunnur sem
margheiðraður herforingi, og rétt-
arhöldin yfir honum eru hin
dramatískustu, sem farið hafa
fram í Frakklandi síðan Pétain
marskálkur kom fyrir rétt eftir
stríðið fyrir að hafa verið forsætis
ráðherra Vichy-stjórnarinnar. í
allt hafa verið kölluð fyrir 133
vitni, þeirra á meðal margir kunn
ir stjórnmálamenn og fyrrverandi
ráðherrar, svo sem Debré, Rene
Coty o.fl. auk De Gaulle sjálfs, og
allra hershöfðingjanna, sem starf
að hafa í Alsír síðan stríðið hófst
þar 1954. í hópi hinna síðast-
nefndu eru þeir hershöfðingjarnir
Jouhoud, Zeller og Ohalle, sem nú
eru að afplána langa fangelsisvist,
sem þeir hlutu fyrir þátttöku í
Alsíruppreisninni í fyrravor. En
fæst þessara frægu vitna munu þó
mæta. Réttarhöldin í dag stóðu 3
tíma. Verjendur eru Ignancourt
og Le Coroller.
Salan er m.a. talinn sekur uih
að h^fa stuðlað að 2.062 hryðju-
og skemmdarverkum í Alsír og
415 í Frakklandi. Að minnsta kosti
415 manns létu lífið vegna þess-
ara glæpaverka og 1145 særðust.
Vatnajökul!
(Framhald aí 16 síðu)
ur aukizt mikið síðari ár, síðan
undirbúningur að virkjun ýmissá
jökulfljóta hófst. Nú er.mikið rætt
um virkjanir á Þjórsársvæðinu. —
Vatnið í þessum jökulám er að
nokkru leyti bráðinn jökull. T.d.
er 20% vatnasvæðis Tungnaár og
26% vatnasvæðis Köldukvíslar und
ir Vatnajökli. Undanfarna áratugi
hafa jöklar hér minnkað ört og
stafar því mikið vatnsmagn í án-
um af bráðnun jöklanna. Ef bráðn
un jöklanna minnkar eða eykst
skyndilega, hefur það geysileg á-
hrif á þau orkuver, sem kunna að
vera reist við þessar ár.
ísland er sennilega eina landið
‘í| þ.ejþ?ii?Wj1/þar sem rætt. er um
að virkja jökulár og verður því að
leysa þessi vandamál hér í fyrsta
sinni. Ýmsar jöklamælingar geta
leitt til meira öryggis í útreikn-
ingum á vatnsmagni slíkra fljóta
og mun Raforkumálastjórnin hafa
í hyggju að taka þær að einlvwerju
leyti í sínar hendur. Hingað til
hafa aðallega sjálfboðaliðar ann-
azt þessar rannsóknir.
6000 Vatnajökulsumslög
Sigurður Þórarinsson og Magnús
Jóhannsson verða leiðangursstjór-
ar í þessum 10 daga leiðangri, en
alls verða um 15 manns í ferðinni
á tveimur snjóbílum. Meðal þeirra
verður póstmaður til að stimpla
Vatnajökulsbréfin. 6000 umslög
hafa verið prentuð, og fást þau hjá
Magnúsi Jóhannssyni í Radiobúð-
inni á óðinsgötu 2. Á póststofunni
verður sérstakur póstkassi, þar
sem menn geta látið í bréfin, sem
þeir vilja fá Vatnajökulsstimpil á.
Fram til 23. maí hafa eigendur
fyrri umslaganúmera forgangsrétt
að númerum sínum.
Umslögin verða í þetta sinn með
mynd af Sveini Pálssyni, lækni og
náttúrufræðingi, sem á 200 ára
afmæli á þessu ári. Það var ein-
mitt í ferð á Öræfajökul, sem
Sveinn uppgötvaði fyrstur manna
í heiminum, hvernig skriðjöklar
hreyfast áfram eins og seigur
völcvi.
Notar Valbjörn trefja-
stöngina?
Framhald af 12. síðu.
m. hlaup, 400 m. hlaup og 3000
m. hlaup; langstökk, stangarstökk,
kúluvarp, kringlukast og 4x100 m.
boðhlaup. Þá verður keppt í 100
m. hlaupi drengj- og 60 m. hlaupi
stúlkna.
Þátttökutilkynningar þurfa að
berast Jóni Þ. Ólafssyni c/o Slipp
félagið i Reykjavík í síðasta lagi
á fimmtudagskvöld. Frjálsíþrótta-
deild ÍR sér um mótið.
MINNING:
Kristjana Jóhannesdóttir
Álftageröi í Mývatnssveit
F. 7.11. 1888. D. 24.4. 1962
Lát frú Kristínar Kristjánsson
barst óvænt hingað til lands hinn
25. apríl. Hún hafði látizt daginn
áður í sjúkrahúsi í Winnipeg, eftir
viku legu. Þegar hún veiktist, hafði
hún aðeins dvalið nokkra daga
vestan hafs hjá vinum sínum og
börnum. Hún var jörðuð á Gimli,
en þar hafði hún lengst búið
vestra.
Frú Kristín var fædd að Skarðs-
hömrum í Norðurárdal í Mýrasýslu
7. nóvember árið 1888, og hefði
hún því orðið 74 ára á hausti kom-
anda.Hún var af kjarngóðum bænda
ættum úr Borgarfirði og Dalasýslu
og ólst upp á góðu heimili afa síns
og ömmu.
Kristín fór hálfþrítug vestur um
haf, og á Gimli í Manitobafylki
giftist hún árið eftir. Þau hjónin
eignuðust sex börn en slitu sam-
vistum, og fór Kristín, þegar krepp
an var skollin á vestra, heim til
íslands með þrjár dætur sínar inn-
an við fermingu og vann hér hörð-
um höndum. Hún dvaldist samfellt
hér á landi til ársins 1947, en flutt-
ist þá aftur vestur og var þar til
1956. Þá kom hún hingað heim, og
síðan hefur hún ýmist dvalið vest-
an hafs eða aust.an. Nú flaug hún
vestur og hugðist kveðja börn sín
fimm, sem þar búa nú, tengdabörn,
kjörson og barnabörn og kom
fljótlega hingað heim aftur, því að
í íslenzkri mold vildi hún bera
beinin, þótt annan veg réðist.
KH átfl í erfiöleikum
me@ Þrótt
(Framhald at 12 síðu 1
er að kenna og ekki svipur hjá
sjón miðað vjð fyrri leiki.
Lið Þróttar virðist vaxa með
hverjum leik — þótt enn eigi það
langt í land með að jaínast á við
okkar beztu lið. En nokkrir leik-
menn liðsins eru efnilegir í betra
lagi, en einhvern heildarsvip vant
ar þó á leik liðsins ennþá. Og
Þróttarar voru vissulega óheppnir
as skora ekki í þessum leik, því
tækifæri buðust og eitt sinn bjarg
aði Bjarni Felixson snilldarlega
á marklínu KR. Dómari var Jör-
undur Þorsteinsson, Fram, og féll
í þá gryfju ag láta leikmenn hafa
of mikil áhrif á dóma sína.
x B
TogaraverkfaliiS
(Framhald af 6. síðu),
það er gengisfellingin og vaxta-
hækkunin, en fiskverð hefur lítið
hækkað þar á móti. Vaxtaokrið er
að kollsigla öll hin nýrri frystihús-
in og nýrri skipin.
Varla er hugsanlegt, að sá fá-
menni hópur, sem fæst við fiskveið
ar, geti staðið undir þeirri gjald-
eyrisöflun, sem krafizt er af þegn-
unum. Um 7% af vinnandi mönn-
um stunda fiskveiðar. Sennilegt
þykir mér, að ekki veitti af, að
um 30% af vinnandi mönnum
stundaði fiskveiðar og yrði þá
margur smáiðnaður að leggjast
niður eða sameina hann til þess
að fá þann fólksfjölda, sem til fisk
veiðanna þarf.
Ingólfur Stefánsson.
Kristín var . gædd dulargáfum,
sem hafa verið arfgengar í báðum
ættum hennar. Hjá henni voru þær
margþættar og svo tíð fyrirbiigðin,
að segja má, að þau og það, sem
þar kom fram, væri engu síðri þátt-
ur lífs hennar en hitt, sem fram
við hana kom í heinum öllum sýni-
lega heimi. En dulargáfurnar
drógu ekki úr lundstyrk hennar
eða gerðu hana á neinn hátt að
vanmetamanneskju, eins og stund-
um vill við brenna, heldur þvert
á móti. Kynni hennar af duldum
heimi og skyggni hennar á marg-
víslegar furður gerðu hana víðsýnni
og meiri presónuleika en hún hefði
ella orðið, og hefði hún þó einnig
án þeirra verið merk kona og sköru
leg í hvívetna. Hún vanrækti ekki
hversdagsskyldurnar, háði hetju-
lega baráttu við hvers konar erfið-
leika dagslegs lífs, veikindi, ein-
stæðingsskap og lítilla kosta völ,
og hún var allra kvenna hjálpleg-
ust hverjum, sem hún gat lið veitt
sást ekki fyrir um að gefa af naum-
um kosti sjálfrar sín. En auk þess
lögðu vitranir hennar og sýnir
í margvíslegar byrðar á herðar
henni, því að fjöldi manns leitaði
til hennar í andlegri nauð. Og
henni tókst að veita ótrúlega mörg-
um hjálp og huggun án þess að
ætlast til nokkurs endurgjalds. Svo
mátti heita ,að hún lifði síðustu ár
sín eingöngu til að verða öðrum
að liði, og aldrei var reisn hennar
og manndómur meiri en þegar hún
lagði á sig mesta erfiðleika í þágu
annarra og gleymdi ekki aðeins
sjálfii sér, heldur öllu sínu. Hún
var trölltrygg vinum sínum, og
hún átti ótrúlegan fjölda vina á
öllum aldri og úr ýmsum stéttum,
og hverjum og einum, sem kynnt-
ist henni náið, verður hún ógleym-
anleg.
Börn Kristínar eru öll búsett
vestan hafs nema ein dóttir, Ösk,
sem er gift Kristjáni Ólafssyni,
verkamanni hér í bænum. Þau
hjón eiga átta myndarleg og efni-
leg börn.
Um Kristínu Kristjánsson hafa
verið skrifaðar tvær bækur. Frú
Elinborg Lárusdóttir skrifaði bók
um dulargáfur hennar, og hefur sú
bók að geyma fjölmarga vitnis-
burði merkra karla og kvenna. Og
Guðmundur Hagalín hefur skrifað
ævisögu hennar, og kom út fyrra
bindi þeirrar sögu haustið 1961.
í dag klukkan 2 eftir hádegi
veiður frú Kristínar Kristjánsson
minnzt með athöfn í Neskirkju.
G. G. H.
ÞAKKARÁVÖRP
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og útför
Bjarna Guðmundssonar,
fyrrverandi kaupfélagsstjóra á Hornafirði
■ Aðstandendur.
TÍMINN, miðvikudaginn 16. maí 1962
15