Tíminn - 23.05.1962, Blaðsíða 8

ea
★
H Góðir Reykvíkingar.
i Á sunnudaginn kemur eigmn
1 við að kjósa borgarstjóm til
|j næstu fjögurra ára. Jafnframt
er þá reikningsskiladagur þeirr
ar valdasamsteypu, sem hér
hefur ráðið málum undanfarið
kjörtímabil. Enda þótt augljóst
sé, að stjórn borgarinnar hefur
verið með þeim hætti, að
fylista ástæða væri til að veita
þeim, sem þar hafa verið í fyrir
svari, frí frá störfum og fela
Istjóm borgarinnar þeim mönn-
um, sem líklegri væru til að
valda verkefninu, mun það þó
almenn skoðun, að stjórnartíma
bil Sjáífstæðisflokksins verði
framlengt um eitt kjörtímabil
enn. Meirihluti þeirra er nú
svo mikill, að engar líkur eru
til þess að honum verði hrund-
ið í einni lotu, þar sem þeir
Ihafa nú 10 fuUtrúa af 15 í borg-
arstjórn. Auk þess hefur full-
trúi Alþýðuflokksins svo sem
kunnugt er, talið sig bezt rækja
trúnaðarstarf sitt í boTgar-
stjóm á þann hátt, að gerast
meðábyrgur með Sjálfstæðis-
flokknum að stjóm borgarinn-
ar. Vafalaust mun sá flokkur
sjá hagsmunum sínum og sinna
bezt borgið með áframhaldandi
þjónustustarfi eftir þessar kosn
ingar eins og hinar fyrri, enda
þótt smávegis heimiliserjur
hafi gert vart við sig þessa
síðustu daga.
Vinsæl fræðigrein
hjá Mbl.
Það hefur sannazt hér í
Reykjavík eins og löngum, að
hægara er að kalla ógæfuna
yfir sig en rata út úr henni.
Hingað til hefur Sjálfstæðis-
flokknum alltaf tekizt með
sinni sterku flokksvél og í
krafti síns útbreidda Morgun-
blaðs að skapa hér algjörlega
ásftæðulausan ótta hjá mörgu
saklausu fólki við þær ógurlegu
afleið'ingar, sem hljótast mundu
af því að þeir misstu meirihluta
sinn. Þessi fræðigrein nefnist
glundroðakenningin og á mikl-
um vinsældum að fagna hjá
þeim Morgunblaðsmönnum. Er
þó mála sannast, að samstarf
stjórnmálaflokka tveggja eða
fleiri, í ýmsum kaupstöðum
landsins, hefur í mörgum til-
fellum tekizt svo vel, að engin
ástæða er til þess að örvænta
um framtíð Reykjavíkur, þótt
íhaldsins missti við, og fullkom-
ið ofmat á eigin verðleikum hjá
Sjálfstæðismönnum að halda
að þeir séu ómissandi.
En vegna þess, hve Sjálfstæð-
isflokkurinn má nú teljast hafa
sterkar likur til endurkjörs,
svo sterkar að jafnvel við and-
stæðingar hans treystum okkur
ekki til að gera ráff fyrir öðru,
mætti kannski í fljótu bragði
virðast að úrslit þessara kosn-
inga væru ekki svo ýkja þýð-
ingarmikil, og svo sem nokkuð
sama hve mörgum atkvæðum
andstaðan í borgarstjórn hefði >
yfir að ráða og hvernig þau
skiptust.
Þessu er þó allt annan veg
Ifarið, og nauffsynlegt aff gera
sér vel gre|n fyrír þvú Hiff
rétta er, aff Reykvíkingum er
hin tnesta þörf á því, aff í næstu
borgarstjóm verffi sem allra
öflugust andstaffa gegn meiri-
hluta Sjálfstæffisflokksins.
Mundi hún tvímælalaust gera
mikiff gagn á þann hátt að þoka
góffum málefnum áleiffis og
veita nauffsynlegt aðhald. Menn
skulu varast aff gleyma því, aff
snar þáttur þess hve Sjálfstæff-
ismeirihlutinn er væmkær og
svifaseinn, er einmitt sigurvissa
hans og sjálfstraust. Þaff er
enn fremur óumdeilanleg staff-
reynd, að enda þótt affeins sára
fáar úrbótatillögur minnihlut-
ans hafi á undanförnum árum
náff eyrum meirihlutans, þá
hafa þó sum atriði gagnrýninn-
ar veriff SVO sterk og á SVO
traustum rökum reist, aff jafn-
vel íhaldiff) hefivr ekki alveg
treyst sér til aff hunza þau.
Þegar þannig hefur til tek-
izt, hefur einhver fulltrúi meiri
hlutans, vanalega löngu síðar,
fengið leyfi yfirmanna sinna til
að taka tillögurnar upp og bera
þær fram sem sínar eigin, með
tilheyrandi uppslætti ás-amt
mynd í Morgunblaðinu. Það er
því tvímælalaust stór ávinning-
ur fyrir alla borgarbúa að and-
staðan verði á næsta kjörtíma-
bili sem allra sterkust, þannig
að Sjálfstæðisflokkurinn ÞORI
hreinlega ekki annað en taka
tillit til hennar. Þess vegna ríð-
ur á því að borgarbúar sýni það
í þessum kosningum, að þeir
láti ekki bjóða sér það sinnu-
leysi og sleifarlag, sem ríkt hef-
ur hér að undanförnu, og neyði
þannig meirihlutann til bættra
stjórnarhátta, því sýnilegt er
að lagfæringar FÁST ekki á
annan hátt.
Framsóknarflokkur-
inneinn hæfurtil
andstöðu
Sú sterka andstaða, sem hér
þarf til að koma, verður bezt
tryggð með því að veita Fram-
sóknarflokknum sem allra mest
brautargengi. Staðreynd er, að
Framsóknarflokkurinn er næst
stærsti stjórnmálaflokkur lands
ins, og hefur sannað svo ekki
verður um villzt, að hann dugar
bezt í því að stcndast íhaldinu
snúning. Þgr sem forusta íhalds
andstöðunnar hefur verið hjá
Framsókn, þar hefur gengið
vel, þar sem aðrlr hafa haft
forustuna, þar hefur gengið
illa. Nægir í því sambandi að
vitna til reynslunnar hér í
Reykjavík. Aðalandstaðan var
hér framan af í höndum Al-
þýðuflokksmanna. Þeir voru
eitt sinn sterkir og áttu marga
bæjarfulltrúa. En þeir dugðu
ekki, þeir glötuðu trausti fólks-
ins og eiga nú aðeins einn full-
trúa í borgarstjórn. Þá urðu
kommúnistar stærsti andstöðu-
flokkurinn, sú forusta tókst
þannig að þá komst Sjálfstæð-
isflokkurinn í fyrsta sinn upp í
10 fulltrúa í borgarstjórn, en
borgaifulltrúum kommúnista
fækkaði að sama skapi. Þessir
flokkar eru því búnir að sýna
hvað þeir geta, og er næsta
ótrúlegt að nokkrum geti fund-
izt forustan hafa farið þeim
þannig úr hendi, að ástæða sé
til að búast við miklu þaðan.
Framsóknarflokkurinn er því
eini flokkurinn, sem nokkur
skilyrffi hefur til þess aff láta
aff sér kveffa í andstöffu viff
hægri stefnuna, sem nú ræður
hér lögum og lofum bæffi í rík-
isstjórn og borgarstjóm Reykja
víkur.
Heilbrigðari flokka-
skipting
Frjálslynt og umbótasinnaff
fólk verffur að átta sig á því, og
þaff sem fyrst, aff þróun stjórn-
mála hér á landi HLÝTUR að
stefna aff sömu flokkaskiptingu
og gilt hefur um alllangt árabil
í ýmsum nágrannalöndum okk-
ar. Þar eru annars vegar hægri
flokkur effa ílialdsflokkur, en
hins vegar sterkur vinstri flokk
ur, og svo víffast hvar lítiff
flokksbrot kommúnísta. En
hvemig er ástandiff að þessu
Ieyti hér? ÍHALDSFLOKKUR
er til, ÞAÐ hafa Reykvíkingar
fengiff aff reyna undanfarna
áratugi og landsmenn allir síff-
ustu misserin. Alþýffuflokkur-
inn er genginn íhaldinu á hönd
og hefur varpaff fyrir borff öll-
um gömlum stefnumálum og
hugsjónum, er greiddu honum
götu aff hugum fólksins hér áff-
ur. Alþýffubandalagiff lýtur í
einu og öllu yfirráffum komm-
únista og þeir framámenn þar,
sem af einlægni reyndu aff
sveigja stefnu flokksins inn á
þjóðhollari brautir, ýmist farn-
ir þaSan effa áhrifalausir meff
öllu.
Þeim fer líka sífellt fjölg-
andi, sem komið hafa auga á
þessa staðreynd, og á nú Fram-
sóknarflokkurinn hvarvetna
vaxandi fylgi að fagna. Einkum
hefur fylgisaukning hans orðið
mikil í kaupstöðum og öðru
þéttbýli að undanförnu, og mun
það enn sannast, þegar úrslit
kosninganna á sunnudaginn
verða kunn. Það er því kominn
tími til þess fyrir Reykvíkinga
að reyna forustu Framsóknar-
manna í baráttunni gegn sam-
dráttar- og sérhagsmunastefnu
núverandi valdhafa hér í borg,
þeir flokkar aðrir, sem þar
hafa verið til forustu kvaddir
hafa löngu sýnt, að þeim er i
engu treystandi.
Framsæknir
borgarar
Undanfarin ár og áratugir
hafa verið tímabil mikillar upp
byggingar og framfara í ís-
lenzku þjóðlífi. Um gervallt
landiff hafa risið upp ný og
glæsileg mannvirki, og stór-
virk framleiðslutæki flytja
björg í bú i áður óþekktum
MMsmawnoH
mæli. Þessar framfarir blasa
hvarvetna við á öllum sviðum
þjóðlífsins, segja má að landið
hafi risið úr öskustónni. Ekki
hvas sízt hefur orðið gerbylt-
. ing í Reykjavík, sem hefur á
þessu tímabili breytzt úr litlum
fiskimannabæ í glæsilega höf-
uðborg. Reykjavík hefur að
sjálfsögðu notið þess að vera
höfuðborg í fullvalda landi,
sem hefur verið í' stöðugri
framsókn til efnalegrar upp-
byggingar, höfuðborg frjálsrar
þjóðar á leið sinni úr örbirgð
og allsleysi í átt til velmegunar
og mannsæmandi lífskjara.
Slíkt hlýtur vissulega að hafa
sín miklu áhrif. Ekki er það
þó eina skýring þess, hve
framfarir hafa orðið hér mikl-
ar og uppbygging hröð. Mestu
þar um veldur hitt, að íbúar
Reykjavíkur eru framsækið og
duglegt fólk, sem með elju,
vinnusemi og atorku hefur
lyft hverju Grettistakinu af
öðru í framfarasókn sinni. Og
Reykvíkingar eru framar öðru
gott fólk, sem vill búa í hag-
inn fyrir framtíðina og skila
borginni sinni fegurri og betri
en það tók vð henni
Þess vegna finnst mér í san,n
leika sagt, aff viff Reykvíking-
ar e'igum betra hlutskipti skil-
iff en aff búa við hlutdræga og
athafnalitla borgarstjórn eins
og þá, sem veriff hefur vid völd
aff undanförnu. Borg-
arstjór.n, sem er á eftir með
nálega allt, sem hún á aff gera,
þannig, aff framkvæmdir fólks
'ins stranda á því aff látin sé J
té napðsynleg aðst.aða af opin-
berri hálfu. f sameiginlegum
framkvæmdum, sem stjórnend-
ur borgarinnar eiga að sjá um,
hefur ríkt deyfð og drungi,
sem mjög stingur í stúf viff
framtaksscm'i borgaranna.
Þetta þarf aff breytast, vi'ff
þurfum aff fá borgarstjórn,
sem starfar í anda þess dugn-
affar, sem einkennir atliafnir
einstaklinga og félaga hér í
borg.
Öruggur meirihluti
Atkvæðatölur síðustú kosn-
inga gefa ekki fyrirheit um
það að Sjálfstæðisflokkurinn
missi meirihlutann að þessu
sinni. Því verður höfuðatriði
þessara kosninga að skapa sem
sterkasta og jákvæðasta and-
stöðu í borgarstjóm og neyða
hina gömlu valdaklíku þannig
til bættra stjórnarhátta.
Því fer vissulega fjarri, að
framfarirnar hér í Reykjavík
séu Sjálfstæðismönnum að
þakka og í hæsta máta broslegt
að heyra forsprakka þeirra
eigna sér allt, sem hér hefur
verið gert, rétt eins og þeir
hefðu gert allt af engu og því
beri borgarbúum að falla fram
og tilbiðja þá Sjálfsagt er að
viðurkenna það, sem gert hef-
ur verið og þarf engum að
koma á óvart, þótt hægt sé að
benda á margt, sem gert hef-
ur verið af opinberri hálfu
hér í borg undanfarinn manns
aldur. Tekjur borgarsjóðs eru
miklar, útsvör eru hér rausn-
arleg og skattar og gjöld til
borgarsjóðs ríkulega álögð.
Borgaryfirvöldin hafa því haft
miklum fjármunum úr að spila
og mætti fyrr tólfunum kasta
en þess sæust hvergi merki.
En mönnum finnst að þetta
mikla fé hafi orðið undarlega
ódrjúgt í höndum borgarstjórn
armeirihlutans, og það er ský-
laus krafa borgaranna, að þeir
fái meira fyrir það fé, sem
þeim er gert að greiða.
Búum betur að
atvinnuvegunum
Ég vil þessu næst, eftir því
sem tími vinnst til, ræða um
þau málefni, sem við Framsókn
armenn munum leggja höfuð-
áherzlu á í borgarstjórn næsta
kjörtímabil, eftir því sem að-
staðan þar gerir okkur kleift.
1. Viff teljum þaS grundvall
arverkeíni borgarstjómar, aff
trygigia. aff jafnan séu næg at-
vinnutæki í borginrii, þau séu
starfrækt og allir borgarbúar
hafi verkefni viff hagnýt störf.
Ber í því sambandi aff leggja
áherzlu á aff skapa iffnaffinum
sem bezta aðstöffu, meff því a®
tryggja honum nægar bygging-
arlóðlr og athafnasvæffi á hag-
kvæmum stöffum. Iðnaffur er
sú .atvinnugrein hér i borg,
sem veitir flestu fólki atvinnu
og má öl'lum ljóst vera, hvaffa
þýffingu vel rekinn og hag-
kvæmur iffnaður hefUr fyrir
borgina og landiff allt, eink-
um á þessum tímum hinnar
miklu sérhæfni á öllum sviff-
um. Mikill misbrestur hefur
veríff á því, aff iffnaffinum hafi
verijv sköpufí hér sú affstaffa,
sem hann á tilkall til og hon-
um er nauð’synleg til aff geta
gegnt h'lutverki sínu.
Þá leggjum við áherzlu á
stórbætta aðstöðu útgerðarinn-
ar til byggingar fiskverkunar-
stöðva og hraðfrystihúsa eftir
fyllstu þörfum. Útgerff frá
Reykjavík hefur dregizt
ískyggilega mikið saman nú í
seinni tíð, og er orðin miklu
minni en eðlilegt er, miðað við
fjölda borgarbúa og aðstæður
allar. Borgaryfirvöldin hafa
algerlega vanrækt að sjá þess
ari höfuðatvmnugrein lands-
manna fyrir nauðsynlegri að-
stöðu og horft aðgerðalaus á
aa sjávarútvegur hefur dregizt
saman. Stilla verður í hóf skatt
lagningu á atvinnurekstur í
borginni og gæta þess sérstak-
legá að greiða fyrir nýjum at-
vinnugreinum. Undirstaða und
ir velmegun hvers byggðarlags
er fjölbreytt og blómlegt at-
vinnulíf. og borgaryfirvöldun-
um er skylt að tryggja það á
allan tiltækan hátt.
2. Stjórn borgarinnar að
undanförnu hefur veriff allt ol
Framsóknarflokkurinn er
meirihlutanum skelegga
RÆÐA EINARS ÁGÚSTSSONAR í ÚTVARPS
UMRÆWJNUM UM BORGARMÁL REYKJA
VÍKUR í GÆRKVELDI
8
TÍMINN, miffvikudaginn 23. maí 1962