Tíminn - 20.06.1962, Blaðsíða 14

leikum það er háð, að halda fast
og óhagganlega vig fyriiætlun eða
áform og neita að láta aðra- hrekja
sig frá því. Gott áform, sem knúið
hefur verig fram, er betra en
margar hugsjónir, sem sí'fellt eru
að breytast. Það er auðvelt að
gefa ráð án ábyrgðar. Fát.t er ja-fn
þreytandi og það að reyna að
halda styrja-ldaiskútunni í réttu
horfi, þrátt fyrir alla stoimana,
sem á móti blása . . .
Þetta erfiða og þreytandi kvöld
stendur mér enn í ljósu minni.
Nú þegar átti ég la-ngan og erf-
iðan vinnudag að baki. Áður en
viö fórum frá Englandi, höfðum
við átt í hörðum deilum um gagn-
kvæma yfirburði Sardiníu og Sik-
ileyjar, og það var loks eftir mikið
erfiði og þreytandi kappræður,
sem mér tókst að fá Sikiley sa-m-
þykkta sem ákjósanlegri. Allar
yfirlýsingar mínar við Marshall
voru miðaðar við innrásina á
Sikiley, og ég hafði hlotið sam-
þykki hans. Og nú birtist hið sam-
eiginlega- undirbúningsráð skyndi
lega á sviðinu og mælti eindreg-
ið meg Sardiníu. Þeir höfðu unn-
ið Mountbatten til fylgi-s við sig
. . Peter Portal og „Pug“ Is-
may voru teknir að hugsa sig
betur um, og gamli, góði Dudley
Pound var, eins og venjulega,
sofandi, og hafði ekki myndag sér
neina skoðun á málinu.
Þag tók mig þriggja klukku-
stunda harða baráttu að halda
hópnum saman og verja hann hiki
og efasemdum. Eg kvaðst alger-
lega neita að fara aftur á fund
bandarísku fulltrúanna og segja
þeim að við hefðum nú algerlega
snúið við bla-ðinu og vildum gera
innrás á Sardiníu, en ekki Sikil-
ey. Eg sagði þeim að slík ráð-
stöfun hlyti óhjákvæmilega að
veikja traust þeirra á dómgreind
okkar. Jafnframt kvaðst ég alger-
lega vera þeim ósammála og
^styðja enn sem fyrr þá upphaf-
legu ákvörðun okkar ag gera inn-
r<js á Sikiley . . .
22. janúar: Eg fór á samein-
aða herforingjaráðsfundinn kl.
10 f.h. með nokkrum kvíða. Eg
vissi ag Bandaríkjamennirnir
myndu ekki taka Sardiníu í mál
1 og bjóst við ag þeir myndu áSaka
okkur fyrir það, að vita ekki okk-
ar eigin vilja. Allt fór þó betur,
en ég hafði búizt við, og sú á-
kvörðun, að halda áfram fyrirætl-
unum okkar, viðvikjandi Sikiley,
var staðfest. Þetta var vissulega
sá bezti árangur af öllum mínum
tilraunum, sem ég hefði getað
látið mig dreyma um.
Efti.r hádegisverð, sem ég
snæddi með forsætisráðherranum,
Randolph og Ismay, komum við
aftur saman klukkan 2,30 á sam-
einuðum fundi, sem stóð yfir til
kl. 4,30 e.h. Eftir te fór ég svo í
gönguferð með John Kennedy.
Við fundum fimm litlar uglur og
hérahund. Það er ólýsanlegur
léttir, að þessum viðræðum okkar
skuli nú vera senn lokið. Þær
hafa orðið til mikils gagns, og ég
er sannfærður um að þær hafa
stuðlað að gagnkvæmum skilningi!
á erfiðleikum hvors annars.
Er nýkominn frá forsætisráð-1
herranum, sem vildi ag Alexander I
kæmi aflur frá M.3£rgk,esh ,á|
sunnudaginn til viðials við sig.
Þar sem hann hefur nú þegar ver
ið í burt frá herstjórnarsvæði
sínu í heila- viku, þá taldi ég það
ekki æskilegt á þessum alvarlegu
tímum og sagði forsætisráðherr-
anum það, afdráttarlaust. Hann
hafði hitt de Gaulle, eftir hinn
sögulega fund sinni meg Giraud.
Bersýnilega höfðu viðræðurnar
ekki gengið hnökra-laust, og ég
efast um að svo andstæðir ein-
staklingar geti nokkurn tíma náð
fullu samkomulagi.
23. janúar: Héldum aftUT fund
klukkan 10 f.h. til þess að
ganga frá enda-nlegum atriðum
og ræða skýrslu okkar til forset-
ans og forsætisráðheri’ans um
fundarstörf okkar. Eftir hádegis-
verð ókum við til Fedala, sem er
einn landgöngustaður ameríska
hersins. Með okkur kom Ratlye,
bandarískur ofursti, sem tekið
hafði þátt í landgöngunni þar.
Þetta var mjög fróðlegl og
skemmtilegt og við sannfærðumst
um það, að landgangan hefði aldr-
ei orðið framkt æmanleg, ef
Frakkar hefði veitt nokkra veru-
lega mótspyrnu.
Klukkan 5,30 sátum við fund
meg forsetanum og forsætisráð-
herranum, sem stóð yfir til klukk-
an 7,30 e.h. Báðir óskuðu þeir
okkur til hamingju með árangur-
inn af starfi okkar og fullyrtu að
við hefðum gert ágæta hernaðar-
áætlun . . .
Loks héldum vig lokafund okk-
ar klukkan 9,30 e.h., til þess að
bæta inn í áætlun okkar nokkrum
athugasemdum frá forsetanum og
forsætisráðherranum . . . “
í hernaðaráætluninni, sem þeir
forsetinn og forsætisráðherrann
voru svo ánægðir með, var því
slegið föstu, ag fyrsta takmark
Vesturveldanna hlyti að verða
það, að sigra Þýzkaland á sem
skemmstum tíma og með mestum
mögulegum herstyrk. Jafnframt
yrði ag gereyða kafbátum óvin-
anna á úthöfunum, þar sem allar1
árásaraðgerðir Vesturveldanna
væru undir siglingaleiðum komn-
ar. Fyrsta takmarkið á árinu 1943,

þegar búið ■ væri að hrekja her-
sveitir Möndulveldanna burt úr
j Afríku, hlyti ag verða Sikiley.
1 Samtímis skyldi haldig áfram
^ hvíldarlausum loftárásum á
Þýzkaland, sem brezki flugherinn
átti að framkvæma á nóttunum,
en bandarísk flugvirki á daginn. Á
Bretlandi skyldi dreginn saman
öflugur bandarískur her, svo fljótt
! sem mögulegt væri, til þess að
j vera þess albúinn að ganga á land
I í Frakklandi um haustið. Jafn-
framt því sem hér hefur verið
sagt, skyidi haldið uppi stöðugri
sókn gegn Japönum, til þess að
endurhernema Burma og, ef mögu
| legt reyndist, Marshall- og Carol-
! ine-eyjarnar, en einungis ef slíkt
! yrði unnt ag gera án þess að
stofna í hættu möguleikanum á
því að sigra Þýzkaland á árinu
1943. Við þetta bættu þeir forset-
i.nn og forsætisrágherrann, því að
framkvæma skyldi hernám Sikil-
eyjar i júnímánuði, ef þess yrði
nokkur kostur, að liðsstyrkur
skyldi sendur til Kína, og ag flýtt
yrði svo fyrir bandarískri liðsöfn-
un í Bretlandi, að hægt yrði að
hefja árásir yfir sundið í ágúst.
„24. janúar: Marrakesh (150
mílur). Öllum undirbúningi undir
brottförina lokig og menn dreif-
ast sitt í hverja áttina. Marshall
til Alsír og þaðan heim til Banda-
ríkjanna, Dill til Alsír og áfram
til Delhi, Portal til Alsír, Möltu
og heim. Duddley Pound til Alsír
og heim. Eg kom hingað meg Jac-
ob, Stirling og Boyle, í Liberatar-
flugvél, og fengum vjð dásamlega
flugferð með ágætu útsýni yfir
landið. Það er áhrifamikil sjón,
þegar maður nálgast Atlas-fjöllin,
að sjá mílu eftir mílu af snævi-
þöktum tindum og hnjúkum fyrir
framan sig.
Við komum rétt fyrir hádegis-
verð. Bandaríski vara-konsúllinn
í Marocco tók á móti okkur og
fór með okkur heim til einhverrar
frú Taylor, þar sem hádegisverður
beið okkar. Það er húsið, sem for-
75
— Komdu og sjáðu fylgjuna,
sagði bóndi..
Hjónin lögðu leið sína upp á
háa hólinn efst í túninu. Bóndi
benti til hestanna.
— Bleikur kominn, mælti hús-
freyja. Hver heldur þú, að sæki
faann?
— Eigandinn, trúi ég, sagði
bóndi.
En eigandinn kom ekki. Allan
daginn vonuðust hjónin eftir
honum. En hann kom ekki.
Bóndi gekk seint í háttinn
þetta kvöld. Hann hafði gætt þess,
að hestarnir rásuðu ekki frá Og
seinast gaf hann þeim auga, er
hann lokaði bænum. En morgun-
inn eftir var Bleikur horfinn úr
hestunum. Hann hafði verið sóit-
ur um nóttina. Guðmundi kom
þetta illa, en lét sem ekkert væri.
Húsfreyja andvarpaði. Það var
hennar tjáning. Hjónin ræddu
ekki um svo aðrir heyrðu. En
hjúin skröfuðu margt í sinn hóp.
Börnin heyrðu sumt, sem þau
sögðu og þótti miður. Björn kom
þá með skýringu. Hann taldj lík-
legt, að Hvammverjar hefðu orð-
ið þess fyrst/Varir, að hestinn
vantaði, þegar komið var- kvöld,
og sótt hann um nóttina. Enginn
lét sér koma til hugar, ag hest-
urinn hefði farið sjálfur frá Tetgi,
eftir að hafa strokið þangað.
Dæmi þess þekkti enginn.
Leið svo vorið fram að slætti.
Þá var þag einn morgun, ag Bleik-
ur var kominn öðru sinni. En nú
gerði enginn ráð fyrir eigandan-
um. Allir bjuggust við því, að
sama ævintýrið endurtæki sig nú.
En altl í einu, úm hádegisbilið,
ruku hundarnir upp með miklu
gelti. Þag, var gestahljóg í sepp-
um. Krakkarnir hlupu út.
•
Margrét litla kom inn að vörmu
pori og sagði, að Björn hlypi á
íóti gestinum. Svo var hún
arin.
— Þá veit maður, hver kemur,
agði bóndi. — Geturðu tekið áj
lóti gestinum? sagði hann við j
onu sína og var ekki laust við,
örku í rómnum.
Sigþrúður svaraði engu. Hún;
ar náföl og studdi sig við búr-:
orðið.
Guðmundur hljóp til, dró hana!
ð sér og sló örmunr um hana.
— Sigþrúður mín, sagði hann.
»g nú var röddin hlý, mild og
iðkvæm í senn. Sigþrúður hall-
ði sér að barmi hans með lok-
ðum augum.
—Er þetta ekki að batna, Sig-
rúður mín?, sagði hann.
— Jú, svaraði hún dræmt. —
Ivernig er ég, vinur minn?
— Þú ert engill, hvíslaði hann.
'n ég er skammsýnt hörkutól.
— Guðmundur. Þetta máttu
kki segja. Þú ert góður maður,
agði hún lágt með klökkva í
ómnum.
— Fyrirgefðu mér, hvíslaði
ann og kyssti hana.
Margrét kom inn öðru sinni.
—Þeir eru að koma í hlaðig og
iiðast, sagði hún og var mikið
iðri fyrir. Og enn þaut hún fram
uðmundur horfði á konu sína.
— Eg er að ná mer, sagði hún
brosti. — Þér er óhætt að
-a-
Guðmundur gekk nú fram til
idar við stjúpsoninn. Drengur-
í heilsaði honum með kossi og
iðlegri cinlægni eins og jafnan
nr.
Guðmundur vafði hann að sér
eins og ástríkur faðir. Svo gengu
þeir í bæinn.
— Er mamma hér? sagði pilt-
urinn, um leið og þeir gengu fram
hjá búrdyrunum.
— Jú, hér mun hún vera, sagði
bóndi og furðaði sig á ratvísi
drengsins, sem aldrei hafði komið
þar áður. Þeir gengu í búrið.
Drengurinn hijóp til móður sinn-
ar meg bros á vörum og kyssti
hana.
— Elsku stóri drengurinn minn,
hvíslaði Sigþrúður í eyra honum.
Pilturinn settist óboðinn á búr-
kistuna.
— Þið farið inn í baðstofu,
sagði húsfreyja.
— Lofaðu mér að vera hér,
sagði drengurinn. Hann rétti
arma eftir bróður sínum.
— Komdu, Björn, sagði hann.
Bræðurnir tókust í hendur.
— Þú mátt standa lengi við,
sagði móðir sveinsins.
— Ekki ákaflega lengi, en nokk
uð þó.
— Þú þarft að sjá þig um, þeg-
ar þú einu sinni kemur, sagði
stjúpfaðirinn.
—Eg sá mig um, þegar ég kom
síðast. Og bæinn þekki ég eins og
útihús. Björn hefur lýst þeim öll-
um. Þess vegna vissi ég, að þetta
var búrið.
— Sóttir þú Bleik í vor? spurði
Guðmundur.
— Já, sagði sveinninn. — Þeg-
ar ég kom á bunguna hérna á
móti, sá ég, hvar hestarnir voru.
Eg reið að ánni á eyrunum hér
fyrir innan og komst þannig að
hestunum. Surtur gamli. sem lá
í gluggatóftinni, varg einskis var.
Eg fór sömu leið til baka. Pabbi
gerði gaman að ferð minni, en
fóstra min lagði blátt bann við
svona ferðalagi. Mér fannst þetta
BJARNI UR FIRÐI:
Stúdentinn
I
í Hvammi
dálítið gaman. En hún leit það
öðrum augum og kom mér kskiln-
■ ing um mistök mín. Nú bið ég
ykkur að fyrirgefa mér, sagði
pilturinn.
Þag stóð ekki á fyrirgefning-
unni. En drenginn grunaði ekki,
hvað fjölskyldan í Teigi hafði lið-
ið við þetta tiltæki hans.
— Og nú ætlar þú að koma allt-
af, þegar/Bleikur strýkur, sagði
Björn.
— Já, og oftar, ef ykkur er
sama.
— Vil viljum, að þú komir oft,
sagði Björn, og hjónin tóku í
■sama strenginn.
Pilturinn stóð lengi við. Fór
hann með systkinum sínum út á
tún og skoðaði hvað eina.
XL
Nokkur ár liðu. Björn á Teigi
var kominn á fermingaraldur,
Guðný fermd, en Margrét. sem
var nokkrum árum yngri, var enn
þá litla barnig á Teigi, sem níest
var látig eftir og minnst iát.in
gera. Hún var í eðli sínu gott
barn, en dálítið rellin, sögðu hjú-
in. Guðmundur í Teigi var orð-
inn með fjárríkustu bamdum
sveitarinnar. Hafði hann stórt
hundrað sauði og álíka marg-
ar ær.
Björn hafði setið hjá nokkur
undanfarin sumur og farnazt það
vel.
Sumarið áður en hann fermdist,
tók hann upp á því að~ heyja í
hjásetunni. Var landið næstum
■slétt þar fremra, þar sem setið
var hjá ánum og grösugt vel.
Þarna gekk Björn í beztu blett-
ina og sló. Færði hann heyið
í útjaðra flánna og þurrkaði þar.
Bar það svo saman í stórar fúlg-
ur og þakti með mosa fyrst, og
seinna torfi. Torfristuna sá faðir
hans um. Þegar leið á sumarið,
hafði Björn heyjað ekki svo
fáa galta og gengið frá þeim.
Föður hans líkaði betia vel og
hvatli hann að láta um rig muna.
Þegar leið á sumarið, hæt.i Björn
heyskapnum. Enda tóku þá veður
að spillast En í þess cR>ð fór
hann að ditta ag smdakofanum
og beitarhúsumnn, cmu voru þar
skammt frá.
Hafði Guðmundur í Tcigi haft
þann sið .að heyja a.j Laustinu
nála>gt beitarhúuuir?.~r. cg bera
heyið sam.’n gnaþuirt cg gefa
það saur-upcm, vetrar,
meðap þcl:;,i hv.Idió á jörð
T í M I N N .-(vBMkefW' ?/?- Júní 19c2.
14