Tíminn - 20.04.1963, Blaðsíða 6

Verðtollar hafa hækkað
um 203% síðan 1958
Við 2. umr. um tollskrána í um. Afskorin blóm og blómknapp
neðri deild skilaði Skúli Guð-
mundsson ýtarlegu séráliti
sem 1. minnihluti fjárhags-
nefndar. Fer meginhluti nefnd
arálits Skóla hér á eftir:
í nýju tollskránni eru felldir
saman í eitt vörumagnstollur,
verðtollur, innflutningssöluskattur
og innflutnimgsgjald. Til þess er
ætlazt, að þessi gjöld verði sam-
einiuð í einum verðtolli. Um mörg
ár 'hafa verið álagðir bæði vöru-
magnstollur og verðtollur. Þeir
eru ólíkir að því leyti, að annar,
vörumagnstollurinn, stendur í
stað, þó að vöruverðið breytist,
ea hinn, verðtollurinn, breytist
•fálfkrafa með vöruverðinu. Til
þess að skýra þetta nánar má
benda á, að samkvæmt ríkisreikn-
ingnum fyrir árin 1958—1962 hef-
ur vörumagnstollurinn verið svo
að segja hinn sami öll árin, 32—
36 millj. á ári, en á því tímabili
Ihafa vxerðtollarnir (verðtollur,
söluskattar og innflutningsgjald)
hækkað um 203%. Hér er ekki
með talinn hluti jöfnunarsjóðs
sveitarfélaga af söluskatti.
Eftir að búið er að sameina öll
aðflutningsgjöldin i einn verðtoll,
hækka þau í krónutölu, um leið
og vöruverðið hækkar, t. d. vegna
lækkunar á íslenzku krónunni, og
í sömu hlutföilum. Þetta má telj-
ast hagkvæmt fyrir ríkissjóðinn.
í athugasemdum með frumvarp-
inu segir, að þeirri reglu hafi ver-
ið fylgt við endurskoðun tollskrár-
innar, samkvæmt ákvörðun ráð-
herra, að ekki skyldi ákveða hærri
verðtoll en 125% á neinni vöru.
Tollur lækkar því á allmörgum
vörutegundum, sem áður báru
hærri toll en 125%. Skulu hér
nefndar slíkar vörur:
Hamir og aðrir hlutar af fugl-
Gylfioghús- I
mæður
Vi3 útvarpsumræSurnar i
fyrirkvöld flutti Gylfi Þ.
Gíslason ræðu. Harín ávarpaði
húsmæðurnar sérstaklega, og
taldl slg vin þelrra og velunn
ara.
í gær var síðasta umræða í
neðri deild um tollskrárfrum
varpið. Þá flutti Skúll Guð-
mundsson breytingatillögu um
að lækka nokkuð toll á ýms-
um heimilistækjum, svo sem
kæliskápum, ryksugum, hræri
vélum o.fl. — Sagði Skúii að
ráðherranum, sem talaði
svo hlýlega til húsmæðranna
kvöldið áður, gæfizt hér gott
tækifæri til að styðja hags-
munamál þeirra.
En Gylfl ráðherra féll á
próflnu. Hann greiddi atkvæði
á máti lækkun tolla á heim-
Mistækjunum, og svo gerðu
einnig allir viðstaddir flokks
bræður hans.
ar. Pipar o. fl. kryddvörur. Súkku
laði. Lakkrís. Brjóstsykur. Tyggi-
gúmmí. Kaxamellur. Búðingsduft.
Bökunarduft og bökunardropar.
Ilmvötn. Hárliðunarvökvar og hár-
liðunarduft. Flugeldar (aðrir en
til sLysavarna). Skrauteldar.
Myndarammar. Vindlingapappír.
Pappírsserviettur. Lampaskermar.
Silkiflauel. Regnhlífar. Sólhlífar.
Blævængir. Göngustafir og keyri.
Rakhnífar og rakvélar. Rakkrem.
Rafknúin hársnyrtitæki. Reiðhjól.
Barnavagnar. Úr (önnur en vasa-
úr). Klukkur. Fjaðrasópar. Spil.
Skíði og sikautar. Pennar. Blýant-
ar. Blek. Stimplar. Ritvéla- og
reiknivélabönd. Greiður og hár-
kambar. Hringliða alkóhól. Spritt-
blöndur. Rokgjarnar olíur og ter-
pentínuríkar aukaafurðir af þeim.
Konsentröt af rokgjörnum olíum
í feiti. Brauð og skonrok. Kökur
og kex. Eldspýtur. Gólfmottur.
Hemlavökvi. Frostlögur. Plastpok-
ar. Leðurtöskur. Leðurbelti. Ann-
ar leðurfatnaður. Póstkort. Jóla-
kort. Málmgarn og vefnaðip- úr
málmgarni. Lífstykki, axlabönd o-
þ. h. Peni,ngaskápar. Skilti. Sápur,
ýmsar tegpndir. Kerti. Kemisk
efni til ljósmyndagerðar. Hrein-
lætistæki úr plasti. Búsáhöld úr
plasti. Hringekjur og rólur. Ferða-
sirkus og ferðadýrasöfn. Munn-
hörpur. Grammófónar og plötu-
spilarar. SlaghLjóðfæri. Lírukass-
ar. Spiladósir. Tálflautur. Mekan-
iskir söngfuglar.
Naumast verður sagt, að nokk-
ur tollalækkun á framantöldum
vamingi geri almenningi lífsbar-
áttuna auðveldari en hún áður
var. Þá er gert ráð fyrir, að
tollur lækki á allmörgum öðrum
vörum, sem áður voru í lægri toll-
flokkum. Af þeim vörum skulu
þessar nefndar:
Lifandi dýr, svo sem hestar, asn
ar o. fl. Fuglaegg og eggjarauð-!
ur. Fiskur, tilreiddur eða niður-
soðinn, þar með talin styrjuhrogn.
Hurðir og gluggar. Tilhöggin hús.
Korkparkett. Bókbandspappi. Um
búðapappír. Pappírspokar. Vegg-
pappi og gólfpappi. Handgerður
pappír og pappi. Áprentaður papp
ír og pappi. Pappakassar og öskjur.
Ferðaábreiður. Tjöld. Sængurlin.
Borðlín. Handklæði o. fl. Vír til
naglaframleiðslu. Niðursuðudósir.
Snjókeðjur. Boltar og rær. Ýmsar
vörur úr kopar. Lásar og skrár.
Bókhaldsvélar. Kvikmynda- og
skuggamyndavélar. Loftþyngdar-
mælar. Píanó og orgel. Sverð,
skammbyssur og stórskotaliðs-
vopn. Smjörlíki. Málmgrýti, gjall
og aska. Gas til eldsneytis og lýs-
ingar. Bæs. Smjör- og ostalitir.
Ö1 og gosdrykkjalitir. Gólfplötur.
Umbúðakassar úr plasti. Garn úr
silki. Handofin og handútsaumuð
veggteppi. Stólar og önnur hús-
gögn. Skjaldbökuskel. Perlur og
eðalsteinar. PerLumóðir og fíla-
bein.
í nýju tollskránni eru líka til-
lögur um hækkun á tolli á all-
mörgum vörum. Af þeim skulu
þessar nefndar:
Efni til bólstrunar og bursta-
gerðar. Tómatar. Límonaði og gos-
drykkir. Maltöl og drúfusafi. Sem-
ent. Sútunarefni. Garðyrkjuverk-
færi. Vatnsslöngur og aðrar slöng-
ur. Flöskur, krukkur, dósir o. fl.
Gúmmí til skósóLagerðar. Urn-
búðakassar úr trjáviði. Mottur til
umbúða. Skrifpappír og fjölrit-
unarpappír. Handklæðafrottéefni.
Bókbandsléreft. Nærfatnaður úr
ull. Bönd úr járni eða stáli. Geym-
ar úr járni eða stáli. Vírkaðlar.
Steypustyrktar- og . múrhúðunar-
net. Galvanhúðaður saumur. Hníf-
ar í landbúnaðarvélar. Kaffikvarn
ir, hakkavélar o. fl. Benzínhreyfl-
ar og dísilhreyflar, minni en 200
hestöfl, og hlutar til þeirra. Loft-
farartæki og fallhlífar.
UpptaLningin hér að framan er
langt frá því að vera tæmandi.
Einkum er sleppt að nefna marg-
ar vörur, sem 'tollur ýmist lækkar
eða hækkar á, þegar breytingarn-
ar eru mjög litlar.
Þá skulu nefndar hér tollalækk-
anir á nokkrum vélum og tækjum
til landbúnaðar og sjávarútvegs:
Dráttarvélar hafa tvöfaldazt í
verði síðan 1958. Því valda gengis
lækkanirnar 1960 og 1961, þar
með fylgjandi tollhækkun og
hækkun á söluskatti. Á síðustu
þingum hafa Fram'sóknarmenn,
flutt frumvöíþ' tim afnám tqTla á
dráttarvélunum Og fleiri I nauSsyn-
legum tækjum til búskapar. Þau
frunivörp hafa ek'ki fengizt sam-
þykkt á Alþingi. En árangurinn
af flutningi þeirra er nú að koma
í ljós. Ríkisstjórnin telur sér ekki
lengur fært að standa að öllu leyti
gegn sanngjörnum óskum um lag-
j færingu í þessu efni. í frv. er lagt
I til, að aðflutningsgjöld á dráttar-
I vélum lækki úr 34 í 10%. Enn
jfremur að tollar af heyvinnuvél-
um, plógum, herfum, áburðar-
dreifurum, upptökuvélum og
mjaltavélum lækki úr 19—21%
í 10%. Þá er og lagt til, að tollur
verði lækkaður á ýmsum tækjum
til sjávarútvegsins, svo sem rat-
sjám, bergmálsdýptarmælum, lóð-
ar belgjum, fiskkörfum og fisk-
kössum, skipsskrúfupi, akkerum
og drekum, úr 15—21% í 4%, og
af botnvörpuhlerum og bobbmg-
um úr 28 í 2%.
Hér er um töluverðar tilslakan-
ir að ræða, en þó er of skammt
gengið í þá áttina. Dráttarvélar
til notkunar við landbúnaðarstörf
eiga ag vera tollfrjálsar eins og
skipin. Dráttarvél er bóndanum
jafnnauðsynleg og skipið útgerðar
manninum. Eg mun því flytja til-
lögu um, að dráttarvélar og nokk-
ur fleiri nauðsynleg tæki til land-
búnaðar verði tollfrjáls. Þó að
sú tillaga verði samþykkt, þarf
bóndinn nú að láta fleiri kg af
dilkakjöti og fleiri lítra af mjólk
til kaupa á dráttarvél heldur en
•jænji, þurfti árið 1958.
Ég' mun einnig flytja tillögur
líúi að fella niður tolla af ratsjám,
bergmálsdýptarmælum, asdictækj-
um o.fl. til skipa, svo og af fiski-
önglum, færum, öngultaumum,
köðlum og fiskinetum til útgerðar.
Það er efirtektarvert, að sam-
kvæmt frv. eru yfirleitt hærri toll
ar af rekstrarvörum og tækjum
til landbúnaðar, heldur en til sjáv
arútvegs. Nokkrar rekistrarvörur
til þessara atvinnuvega eru að vísu
tollfrjálsar, svo sem efni í garn og
garn tíl veiðarfæragerðar, efni í
umbúðir og tilbúnar umbúðir utan
um útfluttar sjávarafurðir, fóður
vörur, tilbúinn áburður og gras-
fræ. En annars er algengast að
lagður sé 10, 15 eða 20% tollur
á sérstakar rekstrarvörur landbún
aðarins, en 4% á ýmsar rekstrar-
vörur og tæki til sjávarútvegs. —
Verður að teljast óeðlilegt að gera
þannig upp á milli þessara atvinnu
greina, og verður reynt að fá leið
réttingar á því, aðallega með því
að fá fleiri brýnustu nauðsynjar
til þeirra beggja gerðar tollfrjáls
ar, en að öðrum kosti með lækk
un á vörum til landbúnaðar til
samræmingar. '
Tollar af byggingarefni mega
teljast óbreyttir samkvæmt frum-
varpinu.
Ein af mörgum óheillavænleg-
um afleiðingum af efnahagsráðstöf
unum þeirra manna, er nú stjórna
landinu, er gífurleg hækkun á
kostnaði við byggingar. Hámark
lána frá Húsnæðismálstjórn er nú
150 þús. kr. á hverja íbúð. Láta
mun nærri að öll sú lánsupphæð
fari til að borga þá verðhækkun,
sem orðið hefur á ibúð af meðal
stærð á valdaskeiði núverandi rík
isstjórnar. í því skyni að létta þær
þungu byrðar, sem með þessu hafa
verið lagðar á ungt fólk og aðra,
sem þurfa að byggja íbúðarhús,
Framhald á 13. sfðu.
t
Tækniskóli rísi í
Rvík og á Akureyri
Neðri deild alþingis samþykkti
í fyrradag samhljóða, að auk þess
sem heimilt væri að stofna í
Reykjavík skóla, sem nefndist
Tækniskóli íslands, skyldi einnig
heimilt að starfrækja einstakar
tækniskóladeildir á Akureyri,
enda væri að því stefnt, að þar
risi sjálfstæður tækniskóli.
Með þessu má segja, að sé til
lykta leidd sú deila, sem risið
hafði um staðsetningu tækniskól-
ans.
Ingvar Gíslason vakti máis á
því við 1. umræðu um málið, að
æskilegt væri að ætla skólanum
stað á Akureyri, enda væri þegar
uppi hreyfing á Akureyri, sem
miðlaði að því að koma þar upp
tækniskóla. Lagði Ingvar Gíslason
áherzlu á það í umræðunum, að
Akureyri hefði ekki upp á að
bjóða verri skilyrði en Reykjavík
sem aðsetursstaður íslenzks tækni
skóla, enda væri Akureyri viður-
kenndur iðnaðar- og skólabær.
Síðan flutti' Ingvar ásamt Gísla
Guðmundssyni breytingartillögu
um, að skólinn skyldi staðsettur
á Akureyri.
Eftir að frumvarpið kom fram,
barst mentamálanefnd neðri deild-
ar, sem hafði frumvarpið til at-
hugunar að lokinni 1. umræðu,
samþykkt frá bæjarráði Akureyr-
ar, þar sem Skorað var á Alþingi
að breyta frumvarpinu á þá lund
að tækniskólinn yrði staðsettur á
Akureyri.
Menntamálanefnd gerði miklar
breytingar á frumvarpinu, en
féllst ekki á að skólinn yrði stað-
settur a Akureyri. Lagði nefndin
hins vegar til, að heimilt væri
að starfrækja undirbúningsdeild
tækniskóla á Akureyri, og lýsti
yfir því í nefndaráliti, að með því
mætti telja, að þar með kæmi
vísir að fullkomnum tækniskóla
einnig á Akureyri.'*
Ingvar Gíslason mælti í ýtar-
legri ræðu fyrir breytingatiliögu
þeirra Gísla Guðmundssonar um
að skólinn yrði staðsettur á Akur-
eyri. Kvaðst hann harma það, að
menntamálanefnd skyLdi ekki hafa
gert þá breytingu á frumvarpinu,
sem a.m.k. nálgaðist óskir Akur-
eyringa um að starfrækja tækni-
skóla. Taldi Ingvar, að undirbún-
ingsdeildin ein væri ekki mikils
virði sem vísir að fullkomnum
tæknskóla, hvað þá frómar yfirlýs-
ingar einar saman.
Benti Ingvar á, að ef ekki yrði
fallizt á að staðsetja Tækniskóla
íslands á Akureyri, þá væri sú
lausn viðunandi að heimilt yrði
í lögum að starfrækja einstakar
deildir tækniskólans á Akureyri,
enda væri þá að því stefnt, að þar
risi sjálfstæður tækniskóli, sam-
hliða tækniskóla í Reykjavík.
Kvaðst Ingvar fyrir sitt leyti
mundu sætta sig við slíka lausn
og skaut þvi til menntamálanefnd-
ar að taka máli? til athugunar að
nýju.
Niðurstaðan varð sú, að neðri
deild samþykkti efnislega þessa
málamiðlunartillögu Ingvars Gísla
sonar, og fái málið fullnaðaraf-
greiðslu í þinginu, er stigið stórt
spor í þá átt að tækniskóli taki
til starfa á Akureyri samhliða
Tækniskóla íslands í Reykjavík.
Auk Ingvars tóku þátt í þessum
umræðum í neðri deild: Gísli Guð-
mundsson, Gylfi Þ. Gíslason,
menntamálaráðherra, Benedikt
Gröndal og Jónas G. Rafnar.
Frumvarpið var afgreitt í efri
deild í gær sem lög frá Albing:.
fi
TÍMINN, laugardagiinn 20. apríl 1963 •—