Tíminn - 23.08.1963, Qupperneq 6
Fiskútflutningur Dana hefur
aukizt stoikostlega frá því í stríð's-
lok, og er aukning þessi meiri en
verið hefui áður. Fiskútflutningur-
inn ári;s i940 var t.d. aðeins 92
millj. kg. og verðmætið var ca.
60 millj. d. kr., en árið 1962 var
útflutningurinn orðinn 320 millj.
i kg. og verðmætið ca. 595 mUlj. kr.
I í grein í Udenrigsministeriets
| Tidsskrift um fiskútflutning Dana
i segir, að ein aðalástæðan til þess-
arar aukmngar sé, hversu vel Dan-
mörk liggur við öllum helztu út-
l flutningsmörkuðunum og einnig
i veiðisvæðunum, að sjómenn hafi
| gert sér grein fyrir mikilvægi þess
> að fylgjast með í þróuninni og taka
I í notkun öll tæknileg hjálpartæki
og útbúnað, sem komið hefur fram
síðustu árin. í þessu sambandi má
nefna að flotvarpan er dönsk upp-
finning og sömuleiðis, að Danmörk
er eitt af fáum löndum í Vestur-
Evrópu, sem stundar eingöngu
veiðar á kútterum. I>á má nefna
gæði fisksins, en þau standa í
nokkru sambandi við það, hversu
stutt er á miðin og hversu umfangs
mikið gæðaeftirlitið er í Dan-
mörku
Flskikútterar I höfntnnl t Esbjerg. Danmörk er ettt af fáum löndum
í Vestur-Evrópu, sem oingöngu stunda fiskvelöar á kútterum.
Danir flytja út fisk tU fjöl-
margra landa. Mest fer til Vestur-
Þýzkalano's, en þangað var seldur
fiskur íyrii 156 millj. d. kr. árið
1962, meðan Bretland er í öðru
sæti og íiytur inn fisk frá Dan-
mörku fyrir c. 106 millj. d. kr. Það
er sérstaklega athyglisvert, að
Bandaríkin eru komin í þriðja sæti
sem kaupendur á dönskum fiskiðn-
aðarvörum og keyptu fyrir 52
millj. d. kr. árið 1962. Svíþjóð,
Ítalía, Benelux og Frakkland
kaupa einnig mikið af fiski frá
Danmörku. Hvað viðkemur tveim-
ur síðas:nefndu löndunum tak-
markast innflutningurinn til
þeirra mikið af alls konar innflutn-
ingshöftum.
í grein i Udenrigsministeriets
Tidsskrift, sem sérsiaklega fjallar
um verzlunarviðskipti Danmerkur
og íslands segir, að útflutningur
Danmerkur til íslands hafi aukizt
úr 37 mnlj. d.kr. árið 1961 í u.þ.b.
47 millj. d. kr. árið 1962, en inn-
flutningur Dana á ísl. vörum
hafi numið 19 millj. d. kr. Mikil-
vægasti liðurinn í þessum útflutn-
ingi Dana eru vélar og flutninga-
tæki, nam 8% af öllum innflutn-
ingi íslands 1962 í þessum vöru-
flokki. Aftur á móti gegnir mat-
vælaútflutningur Dana til íslands
ekki jafn stóru hlutverki. Útlit er
fyrir aukmngu á útflutningi til ís-
lands árið 1963 á skipum og öðrum
fjárfestmgarvörum, og er fullyrt
i greininm, að danskir útflytjendur
hafi unnið sér fótfestu á íslenzka
markaðiiium. Gæði útflutningsvara
Dana eru meðal orsakanna til
þessa og einnig fljótar og góðar
skipasamgöngur milli Danmerkur
og íslands. AÐILS
FÁU hefur verið meir hampað. af
núverandi stjórnarherrum en við-
skiptafreisinu, sem við nú eigum
við að búa. Það er nú eitthvað ann-
að en áður var, að okkur er sagt.
Ekki skal það vanmetið, sem vel
er gert, en hinu mega menn held-
ur ekki gleyma, að svo miklu við-
fJciptafrelsi hefur á undanförnum
árum verið troðið upp á okkur ís-
lendinga f orðl, að ekki væri úr
vegi að gera sér stöku sinnum grein
Sérleyfisferðir
Hagstæðar hringferðir.
Beykjavik, Selfoss, Skálholt,
Guitfoss, Geysir.
Reykjavík, Grímsnes, Gullfoss,
Geysír.
Reykjavík Laugarvatn, Gull-
foss, Geysir.
Laugarvatn, Gullfoss, Geysir.
B.S.i., sími 18911.
i Ólafur Ketilsson.
j.
QskiSa hestur
er í Hallanda í Hraungerð-
ishrepp Alrauður fullorð-
inn, gamaljárnaður. Mark
ógreimlegt á hægra eyra
líkisr tveimur stigum.
Hreppstjórinn
Java-mótorhjól
lítið notað og vel með farið
mótorhjól af vespugerð
(Java; með 12 volta rafkerti
og sjálfstartara, til sölu að
Bogahdð 17. Uppl. á staðn-
um eftir kl. 17 í dag.
fyrfe þvi (,'hverju það er fóígið. Og
piá þá vera að í Ijós komi nokkur
ÖfrigrhæTL í‘ 'stjÖrharblÖðunum.
Okkur er sagt að yfir 80% af öll-
um innflutningi oikkar sé frjáls, en
því gleymt að stór hluti þessarar
prósentutölu heyrir undir einkasöl-
úr ríkisins og olíufélaganna. Aftur
á móti eru hátt á þriðja hundrað
tollvörutegundir á bundnum lista
og er að því mikill hagur fyrir þá
fáu innflytjendur, sem hafa umboð
fyrir austan ’tjald. Enda er sagt
að þeir hafi heldur betur makað
krókinn á undanförnum árum með
einokunaraðstöðu sinni. Það er lát-
ið í veðri vaka að hér sé um hags
munamál að ræða vegna sölu á fiski
til járntjaldslandanna. En það
skyldi þó ekki vera að þetta sé
hagsmunamál fyrir nokkra stóra
heil'dsala, sem greiða ríflegar fúlgur
í ákveðna flokkssjóði. Að minnsta
kosti er það vafasamt hagsmunamál
fyrir þjóðarheildina að selja mat-
vöru, sem víða er sikortur á i heim-
inum, fyrir miklu lélegri iðnaðar-
vörur en fáanlegar eru á hagstæðara
verði á vesturlöndum.
Og hvað svo um verðlagseftirlitið?
Það á víst að vera til að halda niðri
vöruverði, og er sagt að þetta sé
það eina, sem eftir er af stefnu-
rnálum Alþýðuflokksins, og því sé
eins og að koma við hjartað í Gylfa
ráðherra, ef minnzt er á afnám verð
lagseftir'its, eða rýmkun á því sviði.
En hversu fáránleg eru ekki þessi
ákvæði, þegar þess er gætt að mjög
hörð samkeppni er á vörumarkaðn.
um og í öðru lagi er enginn hagur
fyrir innfiytjendur að gera hagkvæm
vörukaup með hinni mjög svo lágu
álagningu. Hverjum t. d. dettur í
hug að hægt sé að reka fyrirtæki
með þvi að kaupa vörur og liggja
með lager, en hafa ekki leyfi til að
leggja á vörurnar nema 6—9%? —
All'ir áttu að geta séð að ekki er
hægt að greiða reksturskostnað fyr-
irtækis, að mnður ekki tali um á-
liættuþóknun með svo lítilli álagn-
ingu. En hvernig fara þá innflytjgpd
ur að? Svarið er augljóst. Þeir }£ta
séljendur varanná érlendis bætá á
vöruverðið þeirri fjárhæð, sem þeir
álíta sig þurfa til að reka fyrir
tæiki sitt. Og hver verður svo út-
koman? Jú, útkoman er auðvitað sú,
að vöruverðið er mun hærra en
nauðsynlegt er vegna tolla á þeim
mismun, sem innflytiandi þarf að fá
greiddan sér erlendis. Það er svo
sem ekki að undra þó að kratagarm-
arnir séu hreyknir af sl'íku verð-
iagseftirliti. En sagan er ekki öll
sögð. Nokkrar vörutegundir hafa ver
ið gefnar frjálsar til álagningar og
má þar nefna ýmsar matvörur.
hreinlætis og snyrtivörur, búsáhöid
byggingarvörur, rafmagnsvörur or
ritföng. Og er hér farið eftir á-
kveðnum toll'skrárnúmerum, þannig
að mönnum er stórlega mismunað,
eftir því hvaða vöruflokk þeir flytja
inn. En r.lls ekki tekið 'tillit til þess
hvort um nauðsynjavörur eða ekki
er að ræða. En það gæti verið pist-
ill út af fyrir sig að athuga hvaða
vörutegundir eru með einna frjáls-
astri álagningu. Og gæti það gefið
tilefni til að álykta, að nokkurt gæð-
ingamat sé á þeim mönnum, sem við
verzlun fást.
Elkki væri úr vegi að minnast of-
urlítið á fjármálaörðugleika hinnar
„frjálsu verzlunar”, og er þó ekki
hægt að segja að bamkana vanti, sem
rísa upp eins og gorkúlur á hverju
götuhorni. Á hinu er hips vegar
mikill skortur, að bankarnir veiti
viðskiptavinum sínum þá þjónustu
er af þeim mætti vænta. Og er því
ekkert að undra þó að peningarnir
leiti sér farvegs utan bankanna.
En það er efni i greinarstúf út af
fyrir sig og skal þvi' staðar numið
að sinni.
En að lokum þetta: Finnst mönn-
um nú ekki, að athuguðu máli, að
nokkurra bleklýinga gæti í auglýs-
ingaskrumi stjórnarvaldanna um jiið
mlkla viðskiptafrelsi. er hér riki’r?
KaupmaSur.
iimiiiiiiiiimiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiuui
BENZÍN eða DIESEL
FJÖLHÆFASTA
farartækið á landi
Verð á LAND-ROVER
með eftirtöldum búnaði
Aluminium hús, með hliðar-
gluggum — Miðstöð og rúðu-
blásari — Afturhurð með vara
hjólfestingu — Aftursæti —
Tvær ruðuþurrkur — Stefnu
ljós — Læsing á hurðum —
Innispegill — Útispegill —
Sólskermar. — Gúmmi á
petulum — Dráttarkrókur —
Kílómetra hraðamælir með
vegamæli — Smurþrýstimælir
Vatnshitamælir — 650x16
hjólbarðar — H. D. aftur-
fjaðnr og sverari höggdeyf-
arar ag aftan og framan. —
Eftiriit einu sinni við 2500 km.
»Ojl
VerS með benzínvél og ofangreindum
búnaði ca. kr. 128.200 þúsund
Verð með dieselvél og ofangreindum
búnaði ca. kr. 145 búsund
bltn
Nægar varahlutabirgðir fyrirSíggjandi
Hvers vegna er
LAND - ROVER
mest seida landbúnaðar-
Ifreiðin síðan innflufn-
iSsgur var gefinn frjáls?
ÞVÍ SVARA HINIR 800, SEM ORÐIÐ HAFA
LAND-ROVER EIGENDUR SIÐAN í SEPT. 1961
Ef þér ætlið að kaupa landbúnaðar-
bifreið þá astfuð þér að spyrja
Land-Rover sigendur um endingu og
varahlutaþörf.
Spyrjið einnig eigendur hliðstæðra
bifreiða, og gerið samanburð.
Síðan í september 1961 höfum við
selt og afgrestt yfir 800 Land-Rover
bíla og eigum nú enga óráðstafaða.
GETUM TEKÍÐ Á MÓT! PÓNTUNUM TIL
AFGREIÐSL U í NÆSTA MÁNUÐI
Heildverziunin Hekla h.f.
Laugavegi 170—172 — Sími 11275
T f M I N N, föstudaglnn 23. ágúst 1963 —
6