Alþýðublaðið - 06.03.1942, Síða 2
ALOYÐUBLAÐID
Föfvtndaguxr niaxnfc.
ð SiglnM.
Lðgreglan lallar nohkrar
stúlknr fyrir sig.
Stórtjón i Keflavik i gær:
Hafskipabryggjan brotnaði af
voldum óreðurs og er énothæf
¥erða appelsínnr-
nar seldar með
styrk úr ríkissjóðl?
Eldur koln upp í línuveiðaranum „Eldoy“
við bryggjuna og brann allan dagim.
Frá fréttaritara Alþýðubiaðsins. KEFLAVÍK í gær.
A MIÐVIKUD AGSKV ÖLDIÐ gerði skyndilega vont
veður á Suðumesjum, og skemmdist hafskipabryggj-
an hér í Keflavík stórkostlega. Línuveiðarinn „Eldoy“, sem
var í flutningum fyrir ameríkska setuliðið, var hér við haf-
skipabryggjuna, er veðrið skall á. Lá hún við bryggjuna
næstum því yzt. Eftir að veðrið skall á, lamdist skipið við
bryggjuna og brotnaði hún mikið. Stærsti hlutinn af fremri
kantinum er orðinn ónýtur, en rétt framan við miðju er
komið allmikið skarð í bryggjuna. Þar eru niðurstöðubjálk-
ar brotnir, og brúnin beygð inn. Þá hefir bryggjan brotnað
töluvert á tveimur öðrum stöðum.
Um klukkan lxk í morgun kom upp eldur í „Eldoy“ og
logar hann enn, þegar þetta skeyti er sent klukkan IVz.
Afturhluti skipsins sokk mjög fljótt, en eldurinn hefír log-
að frammi í því síðan í morgun. Nú er eldurinn þó farinn
að minnka. Talið er líklgt, að sprenging hafi orðið í vélinni.
STANDSVANDAMÁLIN
virðast nú vera komin til
Siglufjarðar. Lögreglan hér á
staðnum hefir kallað nokkrar
stúlkur til viðtals, sem talið
hefir verið að væru óeðlilega
mikið með erlendum setuliðs-
mönnum, en allar þær stúlkur,
sém lögreglan kallaði þannig
fyrir sig, eru undir 21 árs að
aldri. Voru teknar skýrslur af
stúlkunum og hefir sannast að
nokkrar þeirra hafa haft og ná-
in samskipti við setuliðsmenn-
ina.
Þetta er í fyrsta skifti, sem
siglfirskar stúlkur lenda í „á-
standinu“. Hefir lögreglan full-
an hug á að stemma stigu við
jþejjm hættum, sem af þessu
stafar. Hins vegar hefir lög-
reglan neitað að gefa nokkrar
nánari uplýsingar í málinu.
' ■ Viss.
Alþýðuflokkurinn,
er flokkur launastéttanna. Þeir
launamenn, er vilja vera sjálfum
sér og stétt sinni trúir, kjósa A-
listann.
Enda þótt Morgunblaðið tali
enn með hinni venjulegu tvö-
feldni Sjálfstæðisflokksins um
þetta mikla velferðarmál allra
landsmanna, ekki sízt allra
launþega og sparifjáreigenda,
þá hefir því ekki tekizt að dylja
hinn sanna hug sinn til málsins.
Fyrsta varnarlína Morgun-
blaðsins var sú, að það laug því
upp að okkur væri ekki frjálst
að hækka gengið, ef alþingi
vildi, og væri nú verið að at-
huga hvort það væri hægt. Þessi
ósannindi rak Alþýðublaðið
þegar ofan í það, m. a. með
vitnisburði eins af flokksmönn-
um Mgbl. og hefir það ekki
minnzt á þau síðan.
Llk litla drengsins
er (nndlð.
LITLI drengurinn, sem
drukknaði í Elliðaánum
síðastliðinn fimmtudag, er nú
fundinn. Fannst liíkið á þriðju-
dag f voginum, rétt við Elliða-
árós, og var það óskaddað.
Faðir drengsíhs og nokkrir
aðrir með honum fóru að leita
strax og ísa léýsti, og fundu
þeir líkið.
Óveðrið skall á laust eftir
miðnætti í fyrrakvöld/ Þegar
skipstjórinn á Eldoy sá að
hverju fór, lét hann undirbúa
vélarnar og ætlaði að fara frá
Nú er Morgunblaðið komið í
aðra varnarlínu og hún er sú,
að það myndi kosta tugi millj-
óna að hækka gengið og óvíst
' sé að atvinnuvegirnir geti risið
undir gengisbreytingunni.
Morgunblaðið segir:
,,Ef atvinnuvegirnir, sem tjón
bíða vegna gengisbreytingar,
géta ekki af eigin rammleik
risið undir henni, þá er það
hrein vitleysa að ráðast 1 hana,
því að einhvern tíma þrýtur
geta ríkissjóðsins og þá er ekki
annað fyrir hendi en að lækka
gengið á ný.“
Skilja menn ekki hvað Mórg-
unblaðið er að fara? Það er ó-
tvírætt gefið í skýn, að hvorki
ríkissjóður né atvinnuvegimir
þoli þau útgjöld, sem gengis-
brevlingin hlýtur að hafa í för
með-sér. En ef svo er, þýðir það
auðvitað hið sama og að ekki
sé hægt að hækka gengið.
Alþýðuflokkurinn hefir í til-
lögum sínum lagt til að kostn-
aðurinn af gengishækkuninni
verði greiddúr af stríðsgróðan-
um. í fyrsta lagi með því að
leggja á nýjan stríðsgróðaskatt
á eignaaukningu stríðsgróða-
mannanna, sém hagnazt hafa á
hinu lága gengi krónunnar. , í
bryggjunni. En þegar vélarnar
voru tilbúnar hafði veðrið
versnað svo, að skipstjórinn
treysti sér ekki til þess að sigla
skipinu frá bryggjunni án þess
öðru lagi með því að hækka
hinn beina stríðsgróðaskatt á
tekjum, í þriðja lagi með út-
flutningsgjaldi á hinar gífurlega
háu togarasölur.
TJndanfarna mánuði mun
mjög algengt að hver togari
selji afla sinn í Englandi fyrir
260 þús. kr. í ^inni ferð. Samt
þrjózkast Ólafur Thors við að
nota heimiidina til þess að
leggja á útflutningsgjald.
Fullyrðingar Morgunblaðs-
ins um áð ríkissjóður og at-
vinnuvegirnir fái ekki staðizt
útgjöldin af gengishækkuninni
sýna því greinilega að Sjálf-
stæðisflokkurinn vill ekki láta
skattleggja stríðsgróðann til
þess að hægt sé að hækka geng-
ið, en það þýðir aftur á móti að
hann er á móti því að gengið sé
hækkað.
Því ef almenningur ætti að
bera 'kostnaðinn af gengishækk-
un með nýjum skattaálögum
eða tollum, þá væri hann litlu
bættari af henni.
Hitt er tóm vitleysa, að hægt
sé að halda niðri dýrtíðinni án
þess að það kosti neitt. Alveg
nýlega samþykktu Sjálfstæðis-
og Framsóknarflokkurinn að
greiða bændúm hálfa milljón til
þess að áb.urðurinn þyrfti ekki
að hækka. Hvað halda menn
eftir þessu að það kostaði að
halda verðinu á öllurri erlend-
um nauðsynjavörum niðri, ef
gengið væri ekki hækkað?
að lenda á grynningum. Tók
hann þá það ráð að reyna að
binda skipið sem bezt við
bryggjuna í þeim tilgangi að
halda skipinu þar unz veðrið
batnaði.
Klukkan að ganga 4 í fyrri-
nótt tóku landfestarnar að
slitna og kl. um 5Yz í morgun
voru þær allar slitnar og höfðu
skipverjar þá ekki önnur ráð en
knýja skipið fram og aftur með
bryggjunni andstætt því, sem
sjórinn kastaði skipinu.
Allan þennan tíma barðist
skipið við bryggjuna og þegar
það loks sökk í morgun kl. úm
8, hafði það brotið og beygt
járnstoðir bryggjunnar inn í
hana miðja og auk þess lyft upp
bryggjupallinum á stóru svæði.
Skipið liggur nú við bryggj-
una með skutirm í kafi, en
stefnið er upp úr og hafði eld-
urinn kviknað í því um leið og
skipið sökk að aftan.
Eins og stendur er bryggjan
gersamlega ónothæf og mun
viðgerð á henni taka langan
tíma.
Tjón Keflvíkinga og Suður-
nesjamanna yfirleitt er gífur-
legt vegna þeirra flutninga,
sem farið hafa fram úm bryggj-
una og ekki sízt vegna þess, að
útvegsmenn á Suðurnesjum
hafa notað bryggjuna við að
ferma flutningaskipin, sem flutt
hafa fisk til Englands undan-
fari'ð.
Verður nú að flytja fiskinn á
bílum til Hafnarfjarðar eða
Reykjavíkur.
Annað skip, „Rundehorn“, lá
einnig við bryggju þarna
skammt frá, en „Rundehom“
slapp úr höfninni klukkan um
3 í nótt. Sjómenn hér í Kefla-
vík furða sig nokkuð á því, að
„Eldoy“ sky/ldi ekki einnig
sleppa. Sjóréttur stendur nú
yfir í þessu- máíi.
JÁRLAGAFRUMVARP-
INU var útbýtt á alþingi í
gær, og er hér um að ræða
langhæstu fjárlög, sem borin
hafa verið fram á íslandi.
Tekjurnar eru áætlaðar kr.
33 736 100. Skattar og tollar eru
28,75 millj. króna og tekjur af
rekstri ríkisstofnana 4,6 millj-
ónir.
Rekstrarútgjöld eru: 28,75
millj v og rekstrarafgangur ei’ á-
ætlaður 5,4 millj. Af honum er
ætlazt til að varið verði 2.4
A LLT BENDIR TIL ÞESS..
að engar appelsinur fáist
hér í bænum x dag. Ríkisstjóm-
in setti hámarksverð á appel-
sínurnar í gær, en matvöru-
kaupmenn telja sig ekki geta
selt vöruna við því verði, sem
ákveðið hefir verið.
Rýrnun er afskaplega mikil á.
appelsínunum. Kaupmaður,
sem Alþýðubláðið hafðí sarntal
við í gærkveldi, sagðist hafa
fengið upp úr eipum kassa, sem
í voru 390 appelsínur, að eins
150 óskemdar og 40, sem ef til
vill væri hægt að selja ef skorið
væri úr þeim. 200 stykkjum
varð hann að henda. Formaður
Félags matvörukaupmanna, serp
spurði líka um þetta sagði, að
matvörukaupmenn myndu ekM
selja appelsínurnar við þessu
verði, nema ríkisstjórnin greiddi
þeim mismuninn, því að þeir
fengju ekki upþ í heildsöluvérð-
ið með þessu verðí.
Það virðist vera komið stríð
milli matvörukaupmanna og
ríkisstjórnarinnar í þessu máli.
Að líkindum fer það svo að
matvörukaupmehh selja appel-
sínurnar áfram — með styrk úr
ríkissjóði!
900 lirónKm stollð
nr ijélterMi.
Í, GÆRMORGUN, var stoÞ
ið 900 krónum í mjólkur-
búðinni á Ránargötu 15.
Stúlkan, sem sér tun búðina,
hefir jafnan þann sið, að fara
með peninga þár sem koma inn
yfir daginn, heim með sér á
kvöldin, en kemur með þá á
morgnanna og eru þeir þá sótt-
ir oftast fyrrihluta dags.
í fyrrakvöld höfðu komið
inn um 900 krónur og hafði
hún látið peningana í bréfpoka
og farið heim með þá sam-
kvæmt venju.
f gærmorgun kóm hún með
þá og lét þá ofan í skúffu.
\ (Frh. á 6. síðu. >
millj. og er þá greiðslujöfnuð-
urinn í þessum háu fjárlögum
tæpl. 3,1 millj.
Gaman er líka að veita því
athygli, að tekju- og eignaskatt-
ur er áætlaður 7 milljónir, en
vörumagnstollur 5 milljónir og
verðtollur 10 millj:
Hæstu gjaldaliðir eru: Sam-
göngumál samtals 5,9, millj. kr.
Kennsilumál 3,1 millj. Til vei-k-
legra fyrirtækja 4,J8 tniílj. Til
alm. styrktarstarfsemi 3,5 millj.
SJálfstæðisflokkurlnii varpar
grimunni í geuglsmállnii.
i®
Morgunblaðið neitar að láta skattleggja stríðs-
MORGUNBLAÐIÐ hefir nú tekið upp beinan fjandskap
við gengishækkunina. Segir það' meðál annars um
gengishækkunarfrumvarp Alþýðuflokksins:
„Tillögur Alþýðuflokksins^eru .... vitleysa og sýni-
lega fram bomar aðeins til að sýnast.“
Langbæstn fjárlðg, sew Iðgð
hafa verið fyrir alpingL
• —-«---—-
Tekjui'nar áætlaðar hér um bi! 34
milljónir kr. útgjöldin 29 milljónir kr„