Alþýðublaðið - 14.04.1942, Blaðsíða 6
/
/
6 ALÞÝÐUBLAfHÐ
Allir þeir, sem starfa í þágu loftvarna hér í umdæminu,
eru beðnir að mæta á Vegabréfaskrifstofunni með þar að
lútandi skilríki dagana 13.—18. þessa mánaðar til þess að fá
vegabréf sín stimpluð.
Skrifstofan er opin frá kl. 9—12 og 1—4%.
LOFTVARNANEFND
Smásöluverð á
vindlingum
Útsöluverð á amerískum vindlingum má eigi
vera hærra en hér segir:
Lucky Strike 20 stk. pk. kr. 1.90 pakkinn
Raleigh 20 — — — 1.90 —
Old Gold 20 — — — 1.90 —
Kooi 20 — — — 1.90 —
Viceroy 20 — — — 1.90 —
Camel 20 — — — 2.00 —
Pall Mall 20 — — — 2.20 —
Utan Reykjavíkur og Hafnarf jarðar má útsöluverð-
ið vera 3% hærra en að ofan greinir, vegna flutnings-
kostnaðar.
Tóbakseinkasala ríkisins.
HANNES Á HORNINU
Frh. af 5. síðu.
ÞAÐ VERÐUK að ámirrna
stálpuð böm, sem fá að fara í
kirkju, þegar fermt er, um það,
að haga sér vel og gætilega. Ann-
ars eru sérstakar bamaguðsþjón-
ustur hafðar, og þar er rúm fyr-
ir - börnin. Guðsþjónustumar eru
þá miðaðar við bömin og þá eru
þau ekki til neins trafala. Ég
minnist á þetta af því, að mér er
kunnugt um, að s.l. sunnudag var
þetta erfiðara en nokkru sinni
áður og næstu sunnudaga eiga að
fara fram fermingar og mættí
vera, að þessi pistill minn gæti
haft einhver áhrif til úrbóta. —
Annars finnst mér, -að sóknar
nefndimar eða prestamir verði
að setja einhverjar reglur um
þetta, svo að fólk viti með vissu
hvort það getur sent bömin í
kirkju, þegar fermt er, eða ekki,
en þá langar þau mest til að fara.
JÓNAR FRÁ GRJÓTHEIMI
virðist stundum eiga í stímabraki
við lögregluna. Það er þó ekki
vegna þess, að hann hlýði sjálfur
ekki lögum og reglum, en hann
vill ekki þola það, að hann sé
beittur órétti. Hér er síðasta á-
standsvísan hans:
„Líkt og að afla sér ullar af geit
er óstandið hvar sem ég fer,
og hægara að leita sér læknis í
sveit,
en lögregluaðstoðar hér.“
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN?
Frh. af 4. síðu.
menn þeirra óska þeim alls ó-
famaðar.
3. Ríkisstjóri gefst upp við að
mynda ábyrga stjórn. Landið verð
ur raunverulega stjórnlaust.
4. Ríkisstjóri reynir að fá ó-
viðkomandi menn til að sitja í
ráðherrastólunum á hans ábyrgð.
5. Kosningar fara fram seinast
í júní um síj ómarskrána. Allir
flokkar í hörkurifrildi. Ábyrgðar-
leysið hefir yfirhöndina hvar-
vetna í landinu.
6. Engin skipan kemst á vinnu-
markaðiim, því að þjóðfélagið er
í bili uppleyst. Atvinnuvegimir
til lands og sjávar vinnuaflslaus-
ir. Hitaveitan kemst ekki upp af
sömu éstæðu. Matvælaframleiðsl-
an heldur áfram að minnka jafn-
framt því að dregur úr innflutn-
ingi sökum vaxandi hernaðarað-
gerða.
7. Nýkosið þing kemur saman
á slætti. Hver höndin er upp á
móti annarri um aUt annað en
að samþykkja stjórnarskrá, sem
allir vitibomir memi vita, að
að verður líkkista íslenzks sjálf-
stseðis.“
Ekki á nú lítið að ske við
það, að lög og lýðræði séu aft-
ur látin hafa sinn gang í land-
inu! Það eru yfirleitt laglegar
lýðræðishetjur, eða hitt þó
heldur, sem kalla það ,,upp-
lausn þjóðfélagsins,“ að lög-
legar kosningar séu látnar fara
fram og kjósendum gert mögu-
legt að skera úr því með at-
kvæði sínu, hvort ákvæðum
stjórnarskrárinnar um kjör-
dæmaskipun og kosningafyrir-
komulag skuli breytt á lögleg-
an hátt!
UNGLŒNGASTÚKAN Unnur
nr. 38 heldur afmælisfagnað
sinn í dag, þriðjudaginn, kl.
5,30 til kl. 9 eftir hádegi í
G. T.-húsinu.
Aðgöngumiðar afhentir
frá kl. 11 til 12 fyrir hádegi
og 1.30 til 3 eftir hádegi sama
dag.
Að afloknum aímælisfagn-
aðinum verður dansleikur er
hefst kl. 10 fyrir eldri félaga
og gesti þeirra. Aðgöngu-
miðar að dansleiknum verða
afhentir frá kl. 3 sama dag. i
Framkvæmdanefndin.
Skattlagning stríðsgróðans
Frh. af 4. síðu.
í þriðja lagi getur E. J. þess
auðvitað ekki að í samnings-
nefndinni var af hálfu Alþýðu-
flokksins stungið upp á því að
stríðsgróðaskatturinn væri ekki
frádráttarhæfur, þótt tekju-
skatturinn væri það, auk þess
sem Alþýðuflokkurinn vildi
fara með stríðsgróðaskattinn
upp í 90%.
Ásökun E. J. í garð Alþýðu-
flokksins fyrir að hafa ekki lagt
fram tillögur um tekjuskattinn
á undan stjómarflokkunum á
þessu þingi er næsta hjákátleg-
ur. ÍÉg hef áður minnst á aðrar
skattatillögur Alþfl.). Ólafur
Thors og aðrir fulltrúar stjórn-
arflokkanna voru búnir að til-
kynna það með miklum bægsla-
gangi, að samkomulag væri
fengið um mjög háan stríðs-
gróðaskatt. Það mátti því vænta
þess að um það þyrfti ekki að
bæta, en Alþfl. hafði í sjálfu
sér ekki ástæðu til þess að vera
óánægður með hinn almenna
tekjuskatt á almenningi, sem
var samþyktur í fyrra, mjög
nærri tillögum Alþýðuflokks-
ins. Það var því full ástæða til
þess að bíða átekta eftir frum-
varpi ríkisstjómarinnar, sem
að vísu kom hneykslanlega
seint fram.
Hvemig eru svo efndir stjórn
arflokkanna um skattlagningu
stríðsgróðans? Því hefir verið
lýst allítarlega hér í blaðinu.
Ég skal aðeins rifja upp nokkur
atriði í örfáum orðum.
1) Enda þótt 90% stríðsgróða-
Skattur sé á pappírnum, er nið-
urstaðan ekki eins glæsileg þeg-
ar enginn útsvör má leggja á
stríðsgróða yfir 200 þús. kr. og
V, hluta tekna útgerðarfélag-
anna (sem hafa mestan stríðs-
gróðann) er undanþeginn skatti.
■Hámark skatts og útsvara er því
raunverulega um 60% fyrir að-
alstríðsgróðann. Það virðist
mjög rausnarlegt að láta stór-
útgerðarfyrirtækin halda 40%
af stríðsgróðanum, eftir að þau
eru búin að safna milljónasjóð-
um. Binding útsvaranna á því
að falla niður, enda er með
henni gengið stórkostlega á rétt
sveitarfélaganna.
r 2) Stríðsgróðanum er gefinn
lausarí taumur en áður, þar
sem burt eru numin þau ákvæði,
sem sett voru í lögin í fyrra og
banna félögunum áð setja vara-
sjóðina í brask óviðkomandi
rekstrinum, auk þess sem rýmk-
að er mjög um aðgang félag-
anna til arðsúthlutunar. Þetta
er hvorttveggja algerlega and-
stætt því markmiði að hinda
stríðsgróðann sem mest til þess
hann verði ekki valdandi verð-
bólgu.
3) Áður er drepið á þá gjöf,
sem eigendum hlutabréfa er
gefin með frumvarpinu.
4) Loks skal þess getið að
skatturinn á háum tekjum ein-
staklinga (30000—50000 kr.)
hefir verið iækkaður verulega
og virðist það mjög hæpin ráð-
stöfun.
*
Það virðist óþarfa bráðlæti af
ráðherranum, að heimta fyrir-
varalaust af Alþýðuflokknum
svör um það, hvort hann vilji
vera með þeirri breytingu að
hætta að draga frá skatta og
útsvör. Úr því að stjómarflokk-
arnir voru 7 vikur að ganga
frá frumvörpunum eftir að þeir
höfðu náð samkomulagi um
málið að eigin sögn, virðist ekki
nema sanngjarnt að Alþýðu-
flokkurinn hefði nokkurra daga
frest til þess að athuga málið.
Það var því ekki eðlilegt að
Haraldur Guðmundsson gæfi
önnur1 svör um þetta atriði en
hann gerði við fyrstu umræðu,
þar sem hann hefir ekki tekið
sér einræðisvald um skattamál-
in innan floks síns, eins og E.
J. og Ólafur Thors hafa gert í
sínum flokkum.
Hinsvegar mim E. J. geta
sparað sér allar áhyggjur út
af afstöðu Alþýðuflokksins til
þessa atriðis. Alþýðuflokkúrinn
taldi ekki hepipilegt áð gera
þessa breytingu í fyrra, þar sem
það hefði orðið til að hlífa
stríðsgróðanum þá, en út frá
sama sjónarmiði getur hann
verið með því að hún sé fram-
kvæmd nú.
Ég vænti að það sem að fram-
an er sagt sýni nægilega hver
afstaða Alþýðuflokksins til
skattamálanna hefir verið og er,
og að ásakanir E. J. í hans garð
fyrir að vilja hlífa stríðsgróðan-
um eru á engtun rökum reistar,
enda vita allir hver haldið hefir
yfir honum verndarhendi.
IV.
Að endingu nokkur orð um
hina barnslegu ánægju E. J.
yfir því að nú eigi að taka 90%
af stríðsgróða yfir 200 þús. kr.
(raunverulega aðeins 60% eins
og fyrr segir.) Hún sýnir að E. J.
skilur að hinn óeðlilegi stríðs-
gróði er meinsemd í þjóðarbú-
skapnum, sem þarf að nema á
burt, ef þróun- atvinnulífs og
verðlags á að vera heilbrigð.
En eins og ég drap á áður er
meira um vert að stöðva stríðs-
gróðann við uppsprettuna, en
að taka eitthvað af honum með
sköttum eftir að hann hefir
fengið að leika lausum hala
langan tíma. Stríðsgróðinn er
að verulegu leyti ávöxtur af
skakkri fjármálastefnu hins
opinbera, og það á því að vera
innan handar að koma í veg
fyrir að hann verði til. Ef það er
ekki hægt er mikils um vert,
að taka hann úr umferð sem
næst uppsprettunni t. d. með
útflutningsgjaldi.
Háir beinir stríðsgróðaskatt-
ar, sem lagðir eru á löngu eftir
á, geta aldrei náð marki sínu til
fulls. í fyrsta lagi má forðast
þá á ýmsan hátt. T. d. er hugs-
anlegt að stríðsgróðafyrirtækin
skipti sér að nafninu til í mörg
smærri félög til iþess að lenda
ekki í hæsta skattstiganum.
Það er vitað mál að nöfn sömu
stríðsgróðamannaima koma fyr-
ir aftur og aftur í stjórnum
hlutafélaganna, og mörg eru
þessi hlutafélög aðeins nafnið
tómt, eingöngu stofnuð til þess
Þriðjudagúr T4. aptá Í942.'
Nýjasta tízka
Leikkonan Betty Dawson
sést hér í morgunslopp af
nýjustu tízku. Hann er al-
settur rauðum og grænum
blómamunstrum.
að sæta betri kjörum um skatta,
enda getur hver 5 manna fjöl-
skylda fengið sig skráða sem
hlutafélag.
En auk þess liggur það í hlut-
arins eðli að það eru engin ráð
til þess að tryggja það að all-
ar tekjur stríðsgróðamannanna
séu taldar fram. Þetta liggur
svo í augum uppi að það þarf
ekki annað en að minna á það.
Þess vegna er það gefið mál að
ef ekki tekst að setja veruleg-
ar hömlur fyrir stríðsgróða-
braskið á annan hátt, þá verða
afleiðingar þess ekki umflúnar
með neinum skattstigum hvað
háir sem þeir yrðu að nafninu
til.
Islenzkir mennts-
menn styrktir til
nðms í Bretlandi.
BREZKA menningarstofn-
unin The British Council
hefir ákveðið að veita þremur
íslenzkum kandídötum styrk til
framhaldsnáms við enska há-
skóla á komandi ári.
Styrkur hvers þeirra nemur
350 sterlingspundum.
í fyrra veitti The British
Council tveim íslenzkum kandí-
dötum og tveim verzlunar-
mönnum styrk tM framhalds-
náms.