Alþýðublaðið - 19.04.1942, Blaðsíða 2

Baldurshagi brann til
kaldra kola I fyrrinótt
■»-—
Eldur kom frá olíulampa, sem log-
aði á í herbergi tajá sofandi barni.
Liðsforinginn og umskiptingarn-
ir í revyunni Halló Ameríka.
REVYAN „Halló, Ameríka!" hefi nú verið sýnd 12 sinnum í
hinni endurbættu og fullkomnari útgáfu. Aðsókn hefir verið
mjög mikil, jafnvel svo mikil á stundum, að aðgöngumiðarnir
hafa selzt upp löngu áður en leiksýning átti að vera. Hafa margir
talið alveg þýðingarlaust að reyna að ná í aðgöngumiða og talið
réttara að bíða svolítið, þar til a um hægðist. Haraldur Á. Sigurðs-
son sagði Alþýðublaðinu í gær, að nú væri svolítið farið að um-
hægjast, og myndu nú vera meiri möguleikar fyrir þá að ná í
miða, en áður var, meðan fólk beið svo klukkustundum skipti.
— Ekki verður hægt að sýna revyuna langt fram á vor, því að
tveir leikaranna, þar á meðal Haraldur, ætla að fara í sveit í
sumar, eins og bömin, og það nokkuð snemma. — Margir hafa
skemmt sér við þessa revyu, og þó munu fleiri eiga það eftir. —
Myndin hér að.ofah sýnir bjargvætti þjóðarinnar — umskiptings-
offíserana og lífyerðina: Brynjólf, Alfred og Harald.
VEITIN GAHÚSIÐ „BALDURSHAGI1 brann til kaldra
kola í fyrrinótt. Eldurinn kom upp mn klukkan 21/*,
og var húsið brunnið um klukkan 4V2. Það tókst að bjarga
allmiklu af munum starfsfólks veitingahússins og enn frem-
ur húsmunum og búsáhöldum úr veitingasalnum. Hlaða
og útihús brunnu ekki.
Samkvæmt upplýsingum,
sem Alþýðublaðið fékk í gær
hjá lögreglunni, voru atvik
þessi:
Húsið var ein hæð og ris. Á
loftinu voru í vestiurenda 3 her-
bergi. Eigendur Baldurshaga
voru nú Jón Einarsson fulltrúi
og Runólfur Pétursson sápu-
gerðarmaður. í veitingahúsinu
störfuðu 3 stúlkur, ein þeirra
með 4 ára gamalt barn og einn
vinnumaður.
í gærkveldi þegar lokað var,
fór stúlkan, sem á barnið, að
ræsta húsið niðri, þvo veitinga-
salinn og fleira. Dvaldist henni
við það til klukkan rúmlega 2.
Þá fór hún upp til sín, en hún
bjó með barni sínu í syðsta her-
berginu. Hafði hún haft að
venju að láta Ijós loga hjá
barninu, þegar hún var ekki
hjá því á kvöldin, og var notað-
ur oliulampi. Þegar hún kom
upp til sín í gærkveldi og opn-
aði herbergið sitt, sá hún, að
fyrir ofan lampahn var brunnið
lófastórt gat á loftið, sá hún
jafnframt vera komna rifu á
„panelinn“ og eld í sag-stopp
milli þilja. Hún vakti sam-
Frh. á 7. síðu.
dðalfandar Bygginga
félags verkaioaDHa
verðnr haldinn í dag
AÐALFUNDUR Byggingafé-
lags verkamanna verður
haldinn í dag og hefst hann kl.
IV2 í Alþýðuhúsinu við Hverf-
isgötu. Á fundinum verða tekin
fyrir venjuleg aðalfundarstörf.
Það skal tekið fram, að þeir,
sem gerzt hafa nýlega félagar
og ekki hafa innleyst félgsskír-
teini sín„ verða strikaðir út af
félagaskrá, ef þeir hafa ekki
greitt áður en fundur hefst. Eins
mun líka vera með félagsmenn,
sem skulda félaginu.
Byggingafélag verkamanna
stendur nú fyrir mestu bygg-
ingaframkvæmdum, sem hér
eru í bænum og miðar því mjög
vel áfram.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Sunnudagur 19. apríl 1942-
Þýðingarmiklll dðmur
fyrir togarasjómennina
Krðfur Sjómannafélagsins á hendur
togaraeigendum teknar til greina.
Útgerðarmönnum ber að greiða sjó-
mönnum prósentur af allri brúttósölu.
SJÓMANNAFÉLAG REYKJAVÍKUR vann þýðingar-
mikið mál fyrir sjómenn fyrir Félagsdómi í gær, en
dómur í því var kveðinn upp í gær klukkan 10 fyrir hádegi.
Kröfur Sjómannafélagsins um að útgerðarmenn
greiddu sjómönnum prósentur af hreinni brúttósölu togar-
anna í Englandi voru teknar til greina.
Aðdragandi málsms var þessi:
í samningum þeim, sem gerð-
ir voru milli Sjómannafélags
Reykjavíkur og Félags íslenzkra
botnvörpuskipaeigenda 14. júlí
í fyrra, var svo ákveðið í 4. gr.:
að til viðbótar áhættuþóknim
sem ákveðin var í samningi
1940 milli þessara aðila, og
samningsbundnum launmn,
skyldi greiða skipverjum við-
bótar áhættuþóknun fyrir
siglingar milli fslands og ann-
arra landa, ákveðnar prósent-
ur af bruttó söluverði aflans.
En þegar Bretar settu innflutn-
ingstoll (dreifingartoll) á fisk-
inn síðast liðið haust, töldu út-
gerðarmenn sig hafa heimild til
að draga tollinn frá sÖluupp-
hæðinni, áður en sjómönnum
væru reiknaðar þessar prósent-
ur. Enn fremur drógu þeir frá
söluupphæðinni andvirði alls
þess fiskjar, sem þeir keyptu af
bátum hér heima (veiddu ekki
sjálfir) og töldu þá upphæð, sem
eftir var, þegar þeir höfðu dreg-
ið tollinn og andvirði keypta
fiskjarins frá söluupphæðinm,
brúttósölu, og reiknuðu prósent-
urnar til sjómannanna sam-
kvæmt því.
' Þetta mál snerti mjög alla
sjómenn,: stýrimenn, vélstjóra,
loftskeytamenn, háseta og kynd-
ara.
Þegar Sjómannafélag Reykja-
víkur fékk vitneskju um þetta,
og taldi það ekki í samræmi við
samninginn, höfðaði það mál
gegn útgerðinni fyrir félags-
dómi.
Málareksturinn hefir staðið
alllengi yfir. Var sækjandi
málsins fyrir hönd Sjómanna-
félagsins Guðmxmdur í. Guð-
mundsson, en verjendur fyrir
hönd Félags íslenskra botn-
vörpuskipaeigenda Einar Ás-
mundsson og Eggert Claessen.
Dómur sá, er Félagsdómur
kvað úpp í gærmorgun, var svo
hljóðandi:
„Því dæmist rétt vera:
Meðlimum Félags íslenzkra
botnvörpuskipaeigenda bar að
reikna viðbótaráhættuþóknun,
samkvæmt 4. gr. framannefnds
samnings frá 16. júlí 1941, af
brúttó söluverði farmsins, án
frádráttar vegna framangreinds
5 sh. gjalds pr. kítt, og þeim er
óheimilt að draga verð keypts
fisks frá brúttó söluverði farms-
ins áður en greind viðbótarr
áhættuþóknun er réiknuð út.
Stefndur, Félag íslenzkra
botnvörpuskipaeigenda, greiði
stefnda, Alþýðusambandi ís-
lands f. h. Sjómannafélags
Reykjavíkur, kr. 150,00 í máls-
kostnað innan 16 daga frá birt-
ingu dóms þessa, að viðlagðri
aðför að lögum.“
Útgerðarmenn höfðu um skeið
greitt prósenturnar samkvæmt
sínum skilningi á samningnum.
Eiga nú sjómenn kröfur á hend-
ur útgerðinni um að fá mismun-
inn greiddan.
TVÖ síðastliðin ár hejir einn
mótorbátur stundað herpi-
nótaveiði með öðrum hætti en
tíðkazt hejir áður hér við land.
Bátur þessi er vb. Dagsbrún jrá
Reykjavík, eigandi og skipstjóri
bátsins er Bjarni Andrésson.
Stærð þessa báts er undir 30
smálestum brúttó.
Þetta sagði Óskar Jónsson í
Hafnarfirði, sem mikið hefir
starfað að síldarmálum undan-
farin ár, við Alþýðublaðið í
gær, og hann hélt áfram:
Bátar af slíkri stærð hafa
hingað til þótt of litlir til að
vera einir með nót. Hafa þá
tveir af líkri stærð slegið sér
saman um eina nót með 1{7—18
manna áhöfn, en áhöfn á Dags-
brún mun hafa verið 9 menn,
en hins vegar telur skipstj.
Bjarni Andrésson að nægja
muni 8 manna áhöfn. Nót þessi
mun vera aðeins ofurlítið
styttri en tíðkast, en eins djúp,
og pokinn úti í öðrum enda
hennar. Aðeins einn nótabátur
er hafður. Þarf hann að vera
það stór, að hann beri vel nót-
ina, og þannig útbúinn, að nótin
geti runnið aftur úr enda báts-
ins, þegar kastað er fyrir síld-
artorfuna. Er þá nótabáturinn
festur á síðu mótorbátsins með-
an kastað er. Þarf að hafa litla
skektu með og er festur annar
endi nótarinnar í hana. í Dags-
brún er dragnótarspil og er það
notað við snurpinguna, og
gengur hún sérstaklega fljótt.
Segir Bjarni skipstj. að hann
telji að sé frekar gerð bumköst
með svona útbúnaði en venju-
legum nótum.
Bfi sa 1 eignvf sitalan
hækkar atn 3 stig.
Fyrir tímablltð 14 maí tíl
í. október.
Kauplagsnefnd
hefir nú reiknað út
húsaleiguvísitölu fyrir
tímabilið 14. maí til 1. okt.
Er hún 114 og hefir því
hækkað xun 3 stig.
Samkvæmt þessu geta
húseigendur hækkað húsa-
leigu í húsum sínum þann-
ig, að húsnæði, sem kostaði
100 krónur fyrir styrjöld
i ina„ má kosta 114 krónur
frá 14. maí næst komandi.
Sex nýir kjörræðis-
menn skipaðir i gær
AÐ var opinberlega til»
kynnt í gærkveldi, að nt-
anríkismálaráðunéytið hefði i
Samkvæmt upplýsingum for-
seta Fiskifélagsins, Davíðs Ól-
afssonar var meðalafli á tví-
lembinga (en svo eru í daglegui
tali nefndir þeir bátar, sena
fiska tveir saman með eina nót)
s.l. síldarvertíð 4381 mál og
tunnur, en afli Dagsbrúnar
2732 tn. og mál. Þó hér sé afli
Dagsbrúnar lægri en meðalafli
tvílembinganna, er það hins
vegar auðsætt, að afkoma, bæði
skips og þeirra, sem vinna á
skipinu, er betri en á tvflemb-
ingunum. Auk þess ar aðbúnað-
ur oft á þeim lélegur. Hásetar
verða að fara á milli skipa. í
þessum bátnum í dag og á hin-
um á morgun. En aftur 8 manna
áhöfn á ca. 30 smálesta bát get-
ur eftir atvikum liðið sæmilega,
og ekki lakar en á öðrum veiði-
skap.
Hér við Faxaflóa er mikið af
bátum frá 20—30 smálesta, og
ætti að geta opnast hér nýr at-
vinnuvegur fyrir þá, sem offc
hafa farið norður til rekneta-
veiða, sem oft hafa gefið minna
en skyldi. Heyrt hefi ég, aö
nokkrir bátar muni hafa í
hyggju að stunda þannig lagaða
veiði næstu síldarvertíð og hér
hefir verið lýst, og veit ég um
einn 50 smálesta bát, sem svona
veiði ætlar að stunda. Er þaS
vel farið, og trúað gæti ég að
innan örfárra ára myndu öll
hin smærri skip, sem ekki geta
tekið* upp báta á síldveiðum,
vera búin að taka upp þessa
veiðiaðferð. Og á Bjarni skip-
stjóri Andrésson þakkir skiliS
fyrir að hafa troðið hér nýjar
leiðir.“
Frh. á 7. síðu.
Ný merkileg veiðiaðferö
á síldveiðnm hér við land.
Bjarni Andrésson, skipstjóri á „Dags-
brún“ hefir tekið hana upp.