Alþýðublaðið - 13.05.1942, Blaðsíða 5
MiðYikttdagur 13. raaí 1942.
ALÞYOUBLAÐIÐ
Þeiar Hood sprank í
EFTIBFABANDI GBEIN um hinn sviplega viðburð, þegar
stœrsta herskip brezka flotans, 42 000 smálesía orr-
ustubeitiskipið „Hood“- sprakk í loft upp í sjóorrustunni
við þýzka orrustskipið ,,Bismarck“, milli íslands og^ Græn-
lands, er skrifuð af Esmond Knight, einum sjóliðanum á
brezka orrustuskipinu „Prince of Wales“, sem tók þátt í
orusuimi. Greinin birtist í marzhefti Wezka tfmaritsins
„The English Digest“ í vetur.
EGAiR sá viðburður sem
hér verður frá sagt, gerð-
ist, hljóta fréttir að hafa borizt
um allan heim um það, sem
var að fara fram í þessum
kyrrláta hluta Atlandshafsins,
og þar eð aðmírállinn á Hood
hafði ákvarðað stöðu óvinanna
svo að varla gat skeikað meir
en hálfri mílu, ákvað hann að
beygja í norðurátt, svo að við
gætum beygt í þá átt, sém óvin-
irnir stefndu.
Enginn mælti orð, en sumir
voru dálítið taugaóstyrkir og
varðmennimir störðu þreyttum
en árvökrum augum út í sjón-
deildarhiinginn, en á hverri
stundu mátti búast við að hið
stóra skip kæmi þar í Ijós.
Vindurinn þaut í reiðanum,
og enda þótt sjóinn væri tölu-
vert farið að lægja, dró ekki
úr vindinum. Skygni batnaði
stöðugt og skyndilega heyrðist
hrópað: „Óvinaskip í fjarska“.
Pilturinn, sem hafði komið auga
á skipið, benti í norðurátt.
Hróp þetta var endurtekið
um allt skipð, og allir störðu í
áttina. Menn gripu sjónauka og
þeir sem áður voru örðnir
þreyttir og syfjaðir urðu nú
fjörlegir og glaðvakandi.
Þegar menn höfðu starað
eftirvæntingarfullir stundar-
kom, komu skyndilega í ljós
stórsiglur tveggja skipa. Aftur
var kallað, að sæist til óvina-
skipa, og fallbyssumennirnir
sneru byssunum þögulir eins
og einn maður í áttina til óvin-
anna.
Tíminn þaut áfram, en virtist
þó standa kyrr. Þarna sáust
skipin eins og dökkar skugga-
myndir við sjóndeildarhringinn
— Bismarck og Prinz Eugen,
sem sigldu beint áfram þungleg
og skuggaleg.
— Drottinn minn! Hvað skip-
in eru stór! heyrði ég einhvern
segja. Áíram héldum við og
héldum sömu stefnu. Við nálg-
uðumst óvinina óðfluga, og við
sem stóðum á stjórnpalli, horfð-
um hver á annan og hugsuð-
um. um, hvað næst myndi ske.
Óvinaskipin tvö sem sigldu
þrjátíu hnúta á klukkutíma
voru nú nærri því beint fyrir
framan okkur og við vorum í
dauðafaeri. Hvað hafði komið
fyrir? Harfði aðmírállinn breytt
ákvörðun sinni\ á síðustu
stundu? Hvers vegna var ekki
byrjað að skjóta?
Allar þessar hugsanir þutu
um heila okkar, en síóru fall-
byssui um á Hood og Prince of
Wales vár miðað á óvinina
hvernig sem þeir breyttu stefn-
unni.
Allt í einu kom merkið frá
Hood: ,,Skjótið!“ Og strax á
eftir stóðu eldblossarnir fram
úr fallbyssukjöftunum í fremri
turninum á Hood og reykurinn
huldi skipið. Þetta var hin
mikla stund sem aliir höfðu
beðið eftir. Örfá andartök liðu
og þá heyrðum við fyrstu merki
þess, að fjórtán þumlunga fall-
byssurnar okkar væru líka að
fara af stað.
Andartak leið enn þá og svo
heyrðust hinar deyfandi drun-
ur. Eldglæringarnar blinduðu
okkur og allt var kafið reyk.
Fallbyssurnar okkar voru
komnar af stað. Við lokuðum
augunum meðan á þessu stóð, en
á eftir horfðum við í sjónauk-
ana til þess að sjá, hvort kúlur
okkar hefðu borið árangur. En
ekkert sást nema útlínur óvina-
skipanna. Kúlur okkar vora enn
þá á leiðinni í áttina til óvina-
skipanna, sem ekki höfðu enn
þá hafið skothríð.
Fyrstu kúlurnar frá Hood
féllu fyrir framan skipin og við
sáum vatnsstrókana gjósa upp
í loftið.
í sama bili sáum við eldglær-
ingar og leiftur frá Bismarck,
sem nú var að hefja skothríð
á móti. Nú ríkti hin mesta eft-
irvænting, sem ég hefi nokkru
sinni fengið að reyna, en það
var meðan verið var að hlaða
byssurnar aftur og kúlurnar
voru á leiðinni til okkar.
Skyndilega heyrði ég hljóð,
sem ekki var hægt að taka mis-
grip á. Það smáhækkaði og var
líkast því, þegar neðanjarðar-
lest nálgast og allt í einu sást
vatnsstrókur fyrir framan stefn
ið á Hood. Ég horfði á George
og harxn horfði á mig. Þar skall
hurð nærri hælum.
Nú var ómögulegt að greina
tímann. Ef til vill hafa aðeins
liðið örfáar mínútur, ef til vill
klukkutími. Við tókum ekki
eftir neinu nema eldblossunum
og hristinghum, þegar við send-
um hveria kúlnahríðina á fætur
annarri yfir óvinina.
Aftur heyrðum við þetta
ónotanlega, uggvænlega hljóð
og stór vatnstrókur gaus upp
stjórnborðsmegin við okkur.
Svo féll strókixrinn yfir stjórn-
pallinn hjá okkur. Stundum
heyrðust sprengingar, þegar kúl
urnar frá Prinz Eugen sprungu
yfir höfðum okkar og sprengju-
brotunum rigndi yfir okkur og
í sjóinn allt í kring,
Við héldum áfram sömu
stefnu og nú sá ég Bismarek
greinilega í sjónaukaxium. Ég
'ríjóp út að borðstokknum og
sa nú mér til mikillar skelfing-
ar aö mikill eldur var kominn
upp á bátaþiljunum á Hood.
Það var ekki hlaupið að því að
slökkva þann eld.
Meðan ég vaaj að horfa á
Hood, var allt í einu gefið merki
um að nú ætti að hefja þær
hernaðaraðgerðir, sem við höfð-
um undirbúið. Loks var þá
merkið gefið, en í sama bili
skeði hið ótrúlega. Rétt áður
hafði hið uggvænlega hljóð
heyrzt og skyndilega sá ég
rauðar logatuxrgur upp úr miðju
þilfarinu á Hood og heyrði óg-
urlegar sprengingar. Reykjar-
strókar gnæfðu kolsvaríir upp í
loftið og' braki úr skipinu rígndi
ixiður.
Ég trúði ekki því, sem ég sá.
Hood hafði bókstaflega verið
sprengdur í loft upp, og rétt
áður en skipið huldist reykjar-
mekki sá ég, að það skaut síð-
ustu skotlrríðinni.
Upp frá þessu vissi ég naum-
ast hvað gerðist. Þó minnist ég
þess, að ég heyrði skruðninga,
eins og skýstrókur væri á ferð-
inní og stundum dreymdi mig,
að ég væri að hlusta á hljóm-
sveit í Hyde Park og loks þótt-
ist ég heyra háa hringingu. Mér
fannst ég vera að deyja. Það
var einkennileg tilfinning og
ofurlítið dapurleg. Ég fann, að
vatn streymdi kring um mig,
ég lá á hliðínni og eitthvað
þungt hvíldí ofan á mér. Hvað
hafði kómið fyrir?
Ekki viii'tist allt vera með
felldu. Svo fékk ég skyndilega
fulla meðvitund. Ég varð þéss
var, að þilfarið shalf. þegar
hleypt var af byssunum og
menn hrópuðu: — Sjúkraberar'
Hreinsið til hérna! Ég man, að
ég gat risið upp til háKs og
kallað: — George, geturðu
hjálpað mér!
Sterkar hendur lyftu dauðum
mönnum ofan af mér. Það var
bræðileg blóðlykt og ég heyrði
hið ömurlega hrygluhljóð, þeg-
ar menn eru að deyja. Ein-
hvernveginn gat ég klöngrast
niður stigana, sem ég kannaðist
svo vel við, að ég var utan við
mig og eins og í draumi! Ég
varð þess var, að kolblár sjór
féll inn í skipið undir þiljum
og fann meðalalykt. Læknarnir
þutu fram og aftur um sjúkra-
salinn, til þess að reyna að lina
þjáningar manna.
— Halló! ITvað eríu að gera
hér? spurði einhver. Ég spurði
hann hvort hann vissi, að Hood
væri sprunginn í loft upp. —
Opnaðu augun, gamli vinur,
sagði hann.
— Ég opnaði augun, en sá
hann ekkí að heldur. Ég lá í
rúmi í öllum fötunum. og það
var molluhiti inni. Það var
btindið um andlitið á mér, frem-
ur óhöndulega að mér fannst
— og ég heyrði fallbyssudrun-
urnar, því að orrustunni var
haldið áfram. Ég fann meðala-
lykt aftur og einhver sjúkra-
berinn kom og gaf mér morfín-
sprautu. Svo neyrði ég rödd
yfirmanns skotliðanna, en hann
var að tilkvnna skipshöfninni
í útvarpi skipsins, að heitur
matur yrði borinn til manna
klukkan þetta og þetta. Svo seig
Frh. á 6. síðu.
«
Góðir félagar
&___j
Leikkonan Ilyana Y anhwieh með hundana sína í brennandi
sólskininu vestur í Kaliforníu. Þeir eru bersýnilega alveg
eins stoltir af henni og hún af þeim.
— Bréf frá húsnæðis-
ósvífirm bifreiðastjóra.
P 1.1)XNINGAí>AGVJUNN 14.
L maí ér á morgua. Ég veit
að himdruö maana hafa beSiS eft-
ir honurii meí ugg og kvíSa. Hás-
næðisvandræði eru hroffaieg hér
í bænrnn. Ég hef imdanfariff all-
víffa fariff um bæinn, bæoi labb-
andi og í strætisvögnnm. f>aö er
alltaf affaiumrseffuefni þar, sem
fóik hiítist, hvernig þaff eig? aff
útvega sér húsnæffi. Við erum
búmr aff .vara viff þessu ástandi.
Félagsmáiaráffherrann fyrrverandi
varaði bæjarstjórn Reykjavíkur
viff vaxaiidi búsnæffisvandræffttm
meira en ári áffnr esi bæjarstjérn
hreyfffi minnstá fingur tii aff gera
eítíhvaff. Aliir sáu svo afleiðing-
arnar síffasta haust.
1EITT A.IjLRA þýðingarmesta
verfcefnið, sem bíður Reykvík-
inga er, að auka húsnæðið. Vitan-
lega verður bæjarstjórnin. að hafa
forystu í því, en ég er alveg sarm-
færður um að hún gerir ekkert,
sem að gagni kemar, meðan hún
er skipuð sama meirihluta og nú.
Reykv íkiingar eru nýlega búnir að
fela sama meirihluta og 'áður, að
fara með völd — og það er áreið-
anlegt, að ineð. .1 þeirra, sem kusu
íhaldið eru mnrgir, se;n eiga við
húsnæðisvandræði að stríða. Þeir
geta því sjáifum sér um ken-nt.
„HÉSNÆÐISLAUS seridir mér
éftirfaraxidi bréf. Haim veit, að
ég get ekki svarað þessum fyrir-
spurnum, ó aiman veg en þann,
sem að framan er sagt. Bollalegg-
ingar um þetta mál þýöa ekki
neitt. Það eina, sem hægt'er að
gera, er að skera fyrir meinið, en
það eru Reykvíkingar því miður
allt of tregir til að gora. Bréfið
er svohljóðaridi:
„HVEítT ó húsnæðislaust fólk,
sem borið veröur út- á fimmtudag-
inn og næstu daga, að scnúa sér,
til þess að fá húsaskjól?"
„HVEKS VEGNÆ er ekki tekið
athugunar að skammta húsnæði,
þar sem vitað er, að til eru stór-
ar íbúðir, sem tvær og jafnvel
ein manneskja búa í?“
„HVEBS VjEGNA er það ekki
látið varða þumgum refsingum, —
þegar hiiseigendur fleka fólk til
þess að undirskrifa húsaleigu-
samninga, sem hljóða um allt aðra
leigu, en húsnæðið er leigt fyr-
ir?“
„HVERS VEGNA er ekki sett é
stofei ein opinber leiguskrifstofa,
sem annast um allar húsaleigur
og húsnæðismál, svo ekki verði
farið í kring um húsaleigulögin
með alls konar :brellum?“
EFTIRFABANDI brcf- 'g
í gær frá „Konu“ lý ,r hað ->
mifcíum lirottaskap, að .uun'.ú*
sætir. Konan .-. gir í hréf • sLu,
að sér hafi verifí'sagt in bif-
reiðarstjörans, en'; virðist hún
hafa neina sönnun fyrir því, að
henni hafi verið rétt frá skýrt.
Vildi ég hvetja „Konu“ til að kæra
þenngn mann svo að það sannist,
(Frh. á 6. síðu.)