Alþýðublaðið - 17.05.1942, Side 3
I
Súnnudágur 17. maí W41
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Von Tirpitz í Þrándheími.
Þessi mynd er af þýzka orrustuskipinu vpn Tirpitz, þar sem það liggur í Aasfjord, skammt frá
Þrándheimi. Utan um skipið eru net til varnar gegn tundurskeytum. Myndin var tekin af
brezkri könnunarflugvél og'send meo útvarpi til New York. — Sem kunnugt er, lagði skip-
íð úr höfn einu sinni til árása á brezka skipalest, en flugvélar hröktu það aftur til hafnar.
Kerehborg sé á valdi Þjóðverfa
Flugufregnir um að her Timo-
chenkov sé við úthverf i Kharkow
Stærsta sprengjiflig
félaverksiiiðja í
iielrai.
lenry Förtí léí bMöta hana.
Bílakóngurinn ford
hefir nú komið upp stór-
kostlegustu sprengjuflugvéla-
verksmiðju, sem til er í heim-
inupi. Verksmiðja, þessi er %
Michiganfylki og vinna í henni
80 000 manns. Hún framleiðir
hinar fr.ægu Liberator sprengju
flugvélar og er framleiðslan
þegar orðin svo mikil, að ný og
fullbúin flugvél kemur ifrá
henni á hverri klukkustund.
Yerksmiðja þessi er alveg ný.
Fyrir 14 mánuðum var enn
verið að gera áætlanir, en verk-
ið tók ekki langan tíma, þegar
á því var byrjað. Verksmiðju-
byggingin er 1200 metrar á ann-
an veginn, en 2000 á hinn.
Láns- og leiguhjálp Banda-
ríkjamanna til Bandamanna
vex stöðugt, þrátt' fyrir þátt-
töku Ámeríkumanna sjálfra í
stríðinu. Roosevelt forseti sagði
frá því á blaðamannafundi í
fyrradag, að alls hefði hjálpin
verið 677 millj. dollarar í apríl,
en í marz 1941 var hjálpin að-
eins 18 millj. Aður var hjálpin
að mestu leyti falin í matvælum
og hráefnum, en nú er hún nær
eingöngu vopn, flugvélar og
skotfæri. Enn fremur fylgja nú
sérfræðnngar, sem leiðbeina í
meðferð vopnanna og aðstoða
hina nýju eigendur.
Roosevelt skýrði enn fremur
frá því að ameríkski herinn
hefði fengið yfirstjórn allra
flugleiða og farþega- eða flutn-
ingaflugvéla í Bandaríkjunum.
Hér er að ræða um 300 fyrsta
flokks flugvélar, sem geta orðið
hemum að hinum mestu not-
um.
Hvað er nýja leyni vopnið ?
SÓTT ÞJÓÐVERJAR hefðu tilkynnt það fyrir þremur
dögum, að bardögum á Kerchskaga væri lokið og
Rússar gersigraðir, sögðu þeir frá því í gær, að þeir hefðu
tekið borgina og höfnina Kerch eftir harða bardaga. Rússar
hafa enn ekki staðfest fall borgarinnar, en segja aðeins,
að miklir bardagar séu á skaganum.
Á Kharkówvígstöðvunum hafa Rússar á mörgum
stöðum brotizt yfir ána Don, og reyndu Þjóðverjar þó
mjög til að halda fótfestu á eystri bökkum hennar, en það
varð árangurslaust. Hersveitir Timochenkos hafa enn tek-
ið marga smábæi og þorp eftir harðar og ákafar orrustur
á 75 km. langri víglinu.
Óstaðfestar fuéttir, sem bárust í gælrkveldi, liermdu, að
rússnesku hersveitimar, sem lengst eru komnar, séu að nálgast
úthverfi Kharkow. Rússnesku tilkynningarnar um bardagana
nefna þó engin nöfn.
Hermálafréttaritari eins af
Lundúnablöðunum hefir látið í
ljós þá skoðun, að það sé ef til
vill ekki fyrsta takmark Timo-
sjenkos að ná Kharkow á sitt
vald, heldur muni hann reyna
að umkringja borgina og rjúfa
allar samgöngur við hana að
vestan og þannig einangra 'hana
frá Kiev og öðrum stórborgum
Ukrainu.
Það er nú talið víst, að Þjóð-
verjar hafi verið að undirbúa
sókn á Kharkowvígstöðvunum,
en Rússar hafa orðið fyrri til og
þannig raskað öllum áætlunum
þeirra. Er það mjög líklegt, að
það hafi verið tilgangur. Þjóð-
verja, að færa sig srnátt, og
smátt norður á bóginn með
sóknina, eftir því, hvernig gengi
á Kerch.
Hermálaráðherra ameríksku
stjórnarinnar, Stimson, hefir
skýrt frá því, að mikill amer-
íkskur her muni verða tilbúinn
og fullæfður í haust.
Frá því hefir verið skýrt, að
hið nýja vopn, sem Þjóðverjar
notl á Kerchskaga sé í vörzlu'
stórskotaliðsins og er það að lík-
indum nýr öflugur sprengju-
kastari. Ekki verður þó séð onn,
að hið inýja vopn hafi haft néin
stórkostleg áhrif á- gang orrust-
unnar.
Orrusturnar á hinum stuttu
vígstöðvum á Kerchskaga hafa
nú staðið í viku, og hefir Þjóð-
verjum orðið mjög lítið ágengt.
Er sókn þessi ekki sambærileg
við margt, sem þeir hafa áður
gert, og verður varla kölluð
leiftursókn.
A öðrmn vígstöðvum er barizt
' allmikið á Kalinin- og Lenin-
grad-vígstöðvunum. Eiga Rúss-
ar víðast hvar frumkvæðið að
aðgerðum. Þjóðverjar ihafa gert
allmörg gagnáhlaup.
Einbaréttur Qiislinga
ð norska fánannm.
QUISLINGAR hafa í dag
einkarétt á því að nota
noiska fánann í Noregi. Lög-
reglúforinginn Jonas Lie hef-
ir bannað allar samkomur og
mannamót og verður því 17.
maí aðeins haldinn hátíðleg-
ur á heimilunum og annars
staðar þar, sem kúgararnir
ekki ná til hinna hugdjörfu
Norðmanna, sem bíða þeirr-
ar stundar, er land þeirra
verður aftur frjálst.
í öllum kirkjum í Eng-
landi og Skotlandi verður í
dag beðið fyrir Noregi. Há-
kon konungur mun verða
viðstaddur messu í London,
en síðan ávarpa Norðmenn
um heim allan.
3000 itollendingar
teknir til fanga.
Eru allir fyrrverandi herfor-
ingjar.
QJ* ÍÐAN Þjóðverjar komust á
snoðir um hina stórkost-
legu leynistarfsemi, sem verið
hefir meðal hollenzkra liðsfor-
ingja, hafa þeir gert margar
ráðstafanir til að hindra alla
slíka starfsemi. Síðasta skrefið,
sem þeir hafa stigið í þá átt, er
að láta handtaka yfir 3000 fyrr-
verandi hollenzka liðsforingja
og senda þá til Þýzkalands sem
striðsfanga.
Allir þessir menn voru í hol-
lenzka hernum, þegar innrásin
var gerð. Hefir þýzku herfor-
ingjunum þótt tryggast að hafa
þá á bak við lás og slá, því að
leynistarfsemi þeirra virðist
vera afar víðtæk. ,
Epn fremur hafa verið teknir
í Höllandi 160 gíslár, sem hafðir
verða í haldi til tryggingar gegn
frekari samsærum gegn stjórn
nazista.
Revyan Halló, Ameríka!
verður sýnd annað kvöld kl. 8.
Aðgöngumiðasala er frá kl. 4 í dag
og efttr kl. 2 á morgun.
agrar
Djóðverjim
Kona hans og bðrn hafa
verið tekin fost.
P YRIR NOKKRU var frá
því skýrt, að nazistar hefðu
hótað serbnesku föðurlandsvin-
unum, sem berjast 'í fjöllum (,
landsins, því, að taka konur
þeirra og börn sem gísla, ef þeir
ekki legðu niður vopn þegar í
stað.
Serbarnir svöruðu með aukn-
um árásum á flutningalestir
Þjóðverja. Hafa nazistarnir
því, gmipið til þess að framfylgja
hótunum sínum og taka konur
SeMhfpna fastar og enn frem*r
hörn þeirra. Meðal þeirra eim
kona og börn Mihailovitajk ker-
foringja, sem stjómar andsföðu
ósýnilega hersins.
Herforinginn hefir svarað
handtökunni með þessum orð-
um:
,rÉg mun halda áfram barátt-
unni við Þjóðverja til minnar
hinztu stundar eða þar til óvinr
Cbirchill heldar
ræði í Leeds.
CHURCHILL hélt í gær
ræðu af svölum ráðhússins
í iðnaðarborginni Leeds, * en
hann er nú í heimsókn þar í
fyrsta skipti síðan stríðið brauzt
út. Var komu hans haldið
leyndri, en það fréttist brátt
um borgina, og safnaðist saman
múgur og margmenni við ráð-
húsið. Munu um 20 000 manns
hafa hlýtt á ræðuna.
Churehill ræddi fyrst hinn.
mikla þátt, sem Leedsborg ætti
í vígbúnaði Breta og þakkaði
borgurunum. Síðan ræddi hann
um stríðið í heild og sagði m. a.:
að Bretar mundu gerast grófir,
ef Hitler yrði það að marki, og
þeir mundu þola það, sem þola
yrði, og síðan borga rækilegæ
fyrir sig.
Segir leiico ðxol-
rikjinim strið ð
Eiendnr?
BÚTZT er við því á hverri
stundu, að Mexico segi
Öxulríkjunum stríð á hendur
Hefir fyrsta skipi Mexico-
manna verið sökkt á siglinga-
leið við strendur landsins og
ríkir geysileg gremja yfir því í
landinu. Hafa orðið múgæsing-
ar við þýzka klúbba í Mexico
City og þeir verið grýttir.
Þingið hefir verið kallað sam-
an og er fastlega búizt við, að
það muni taka ákvörðun um
strí ðsy f irlýsingu.
Hinn litli floti Mexicomanna
mun framvegis verja mexi-
cönsk skip og skjóta á kafbáta,
sem gera árásir á þau.
SIÐUSTU FRÉTTIR
FRÁ RÚSSLANDI
Fréttir frá New York í nótt
hermdu, að Þjóðverjar væru nú
í skyndi að gera nýja vamar-
línu við Kharkow.
300 þýzkir skriðdrekar hafa
verið eyðilagðir í 14 klukku-
stunda orrustu á Kharkow-víg-
stöðvunum. Rússar nota þar
risaskriðdreka, sem kalla&ir eru
örrustuskip landsins.
urinn hefir verið hrakinn úr
landi mínu.“
Michailovich hefir birt ávarp
til allra þióðanna í Júgóslayíu.
Þar segir hann, að herir hans
hafi nú stór héruð á valdi sínu
og kallar á alla Júgóslava til
varnar landinu.