Alþýðublaðið - 17.05.1942, Blaðsíða 7

Stumodagur 17. maí 1942.
ALÞÝÐUBLAÐtÐ
| Bærinn í dag.S
Helgidagslæknir er Pétur H. J.
Jakobsson, Karlagötu 6, sími 2735.
Næturiælcnir er Gísli Pálsson,
Haugavegi 15, sími 2474.
Næturvörður er í Ingólfsapót.eki'
ÚTVARPIÐ:
10 Morguntónleikar (plötur):
Norsk tónlist. 11 Messa í dóm-
kirkjunni (síra Friðrik Hallgríms-
son). 12,15 Hádegisútvai-p. 13,15
Utvarp Norræna félagsins: a)
Uúðrasveit leikur á Austurvelli. b)
13,30 Ávarp frá svölum Alþingis-
hússins (herra Sigurgeir Sigurðs-
son biskup). c) 14 Norsk messa í
dómkirkjunni. 15,30—16,30 Mið-
degjstönleikar (plötur): Norsk
tónlist. 18,30 Barnatími. 19,25
Hljómplötur: Lyrisk svíta eftir
Grieg. 20 Fréttir. 20,20 Einsöngur
(Einar Markan): Norsk lög. a)
Neupert: Syng mig hjem. b) Grieg:
1. Med en vandlilje. 2. En svane.
3.! Ungmöan. 4. Váren. c) Johs.
Svendsen: Serenade. (Páll ísólfs-
son leikur undir.) 20,40 Erindi:
Noregur (Thorolf Smith). 21 Upp-
lestur: Dagur Noregs, kvæði eftir
Tómas Guðmundsson (höf. flytur).
21,05 Norsk kórlög (plötur). 21,15
Upplestur úr norskum bókmennt-
um: a) Friid blaðafulltrúi: Norsk
kvæði. b) Magnús Ásgeirsson:
Bréfið heim, kvæði eftir Nordál-
Grieg.
MESSUR:
í dómkirkjunni kl. 11 síra Frið-
rik Hallgrímsson. Engin síðdegis-
messa.
Hallgrímsprestakall. Messað i
Austurbæjárskólanum kl. 2. Síra
Sigurbjörn Einarsson.
Fríkirkjan í Reykjavík. Messað
kl. 2, sr. Árni Sigurðsson. — Ung-
lingafélagsfundur (lokafundur) kl.
4 í Baðstofu iðnaðarmai>na. Ferm-
ingardrengir þessa vors boðnir á
fundinn.
Hafnarfjarðarkirkja. Messað í
Hafnarfjarðarkirkju kl. 2, Síra
Garðar Þorsteinsson.
MÁNUDAGUR:
Næturiæknir er Gunnar Cortes,
Seljavegi 11, sími 5995.
Næturvörður er í Ingólfsapóteki.
ÚTVARPIÐ: I
12,15—13 Hádegisútvarp. 15,30
—16 Miðdegisútvarp. 19,25 t>ing-
fréttir. 20 Fréttir. 20,30 Erindi: Líf
og barátta í Austurlöndum Asíu, I
(Björgúlfur Ólafsson læknir). 21
Um daginn og vegirrn (Skúli
Skúlason ritstjóri). 21,20 Útvarps-
hljómsveitin: „Brúðkaupsferð um
Norðurlönd", tónverk eftir Emil-
Júel Fredriksen. Einsöngur (fru
Elísabet Einarsdóttir): a) Sigurður
Ágústsson: Sumarmorgunn. b)
Grieg: Jeg reiste en deilig sommer-
kveld. c) Sigf. Einarsson: 1. Nú er
glatt í borg og bæ. 2. Sumarkúöld.
3. Sofnar lóa. 21,50 Fréttir. Dag-
skrárlok.
Tryggvi Pétursson
bílasmiður, Njálsgötu 34, verður
fipimtugur mánudaginn 18. maí.
Hjónaband.
Nýlega hafa verið gefin saman
,í hjóhaband í Newcastle í Englandi
Bptsy Petersen hjúkrunarkona og
Ragnar Pedersen officer í norska
sjóhennum.
Silfurbrjll'kaup
eiga í dag Anna María Gí$la-
dóttir og Garðar Guðjónsson kaup-
maður, Leifsgötu 11.
Engin messa
í Laugarriesskóla í dag.
Baldur Johnsen
liéraðslæknir í Ögri hefir nýlega
verið skipaður héraðslaSsnir á ísa-
firði frá 1. júlí að telja. Acjrir um-
sækjendur voru: Arngríínúr
Björnsson, héraðslaiknir í Flatey,
Bjarni Guðmundsson, héraðslækn-
ir á Flateyri, Brynjólfur Dagsson,.
héraðslæknir á Breiðumýrí, K-nút-
ur Kristinsson, héraðslæknir í
Höfn í Hornafirði Qg Ólafur Ólafs-
son, héraðslæknir í Stykkishólmi.
Brautryðjandi er faílinn:
‘1 .....""
finðión Bjarnason, verkamaður,
(ormaður verkm. féi. i Bolungavík.
SÍÐASTLIÐINN MÁNUDAG
lést að heimili sínu í Bol-
ungavík Guðjón Bjarnason
verkamaður, formaður og stoín-
andi verkamannafélagsins þar.
Með honum er í valinn hniginn
einn af dugmestu og þraut-
seigustu baráttumönnum verka
lýðssamtakanna og Alþýðu-
flokksins á Vesturlándi og þó
að víðar væri leitað.
Guðjón Bjarnason var rúm-
lega 57 ára gamall. Hann var
fæddur að Hvilft í Önundar-
firði 12. janúar 1885, en ólst upp
að Botni í Súgandafirði. Um
tvítugsaldur fluttist hann til
Suðureyrar með fósturforeldr-
um sínum. Þar giftist hann fyrri
konu sinni, Margréti Arnórsd.,
og eignuðust þau þar 3 börn.
Um 1921 fluttist hann svo til
Bolungarvíkur og eignuðust þau
hjón þar 1 barn. . Margrét dó
1923, en 1925 giftist Guðjón aft-
ur eftirlifandi konu sinni Sig-
fíði Bogadóttur sem rey.ndist
manni sínum hin ágætasta stoð
í þeirri hörð.u baráttu, sem nú
hófst hjyá húnum. Ekki va?rð
þeim hjónum barna auðið.
Á þessum árum var mikill
vöxtur í verkalýðshreyfingunni
og straumar hennar bárust
einnig til Bolungavíkur.Varð
brátt séð« að Guðjón hafði
hrifist mjög af hugsjónum henn-
ar, enda var hann þegar albúinn
að hefja merki hennar í þorp-
inu. Var hann lengi vel hróp-
andi í eyðimörkinni — og það
var því ekki talið nema sjálf-
sagt, að hann yrði formaður
verkamannafélágsins, er það
var stofnað, árið 1931.
En verkalýðsfélagsskapurinn
var illa séður áf öllum máttar-
völdum þorpsins og var beitt
brögðum til að eyðileggja hann
sem nú þekkjast varla, en oft
voru notuð á bernskuárum
híreyfingárinnar. Atvmnurek-
endur gerðu ekki að eins að
neita að viðurkenna verkalýðs-
félagið heldur ofsóttu þeir alla
þá eftir mætti sem tekið höfðu
að sér forystu fyrir þessum^fé-
lagsskap alþýðunnar. Varð Guð-
jón að sjálfsögðu fyrst og fremst
fyrir svipuhöggum atvinhm’ek-
enda. Atvinnukúgunarvoþninu
var misknarlaust beitt gegn
þessum fátæka barnamanni.
Hann fekk ekki handtak að gera
um langt skeið. Svarf nú að
heimili hans og var oft lítið sem
ekkert að leggja a borð á heim-
ili Guðjóns. En hann virtist
„harðna við hverja raun. Hann
lét persónúlegar ástæður sínar
aldrei hafa áhrif á baráttuna eða
starf sitt fyrir samtökin.. Hann
gekk alls staðar og allt af fram
fyrir skjöldu, hreinn og beinn,
heiðarlegur í stríði sínu en ó-
sveigjanlégur þegar um hags-
murii stéttarbræðra hans var að
i’æða. Gg þó að hann væri-sjúk-
ur, því að brjóstveikin; sem varð
honum að bana,- gerði snemma
vart við sig, sá það aldrei á hon
. um. Sjúkdóminn bar hann eins
og hetja. Hann^var í hyert sinn
Guðjón Bjarnason.
kosinn formaður félagsins og
eftir því sem hrevfingunni óx
fiskur um hrygg hlóðust trún-
aðarstörfin á . hann. ,1936 var
hann kosinn í hreppsnefnd Bol-
ungarvíkur og var æ kosinn
síðan. Reyndist hann þar sami
heilsteypti fulltrúinn fyrir
verkamennina og á öðrum svið-
um. Þegar verkamenn stofnuðu
pöntunarfélag sitt 1938 var
Guðjón kjörinn formaður þess
og gengdi hann því starfi til
dauðadags. Hann var allt af
fulltrúi félagsins á Alþýðusam-
andsþingum, og sem slíkan
þekktum við hann bezt, félagar
hans hér í R.eykjavík.
Guðjón Bjarnason var meðal-
maður á hæð. Hann var liðlega
vaxinn og snar í öllum hreyfing-
um. Hann var prýðilegum gáf-
um búinn, rökfastur og mælsk-
ur vel og sérstaklega harður í
horn að taka í sennum. Var
hann oft á sambandsþingum
framsögumaður þeirra nefnda
sem hann var kosinn í. Gengdi
hann og ýmsum trúnaðarstörf-
um fyrir Alþýðusambandið og
Alþýðuflokkinn, átti til dæmis
sæti um skeið í stjórn sambands
ins.
Einn af vinum Guðjóns í
Bolungarvík sagði við þann sem
þetta ritar í gær: „Guðjón barð-
ist alltaf eins og ljón — í búri,
' því að ha.nn var í búri fátæktar-
■innar alla tíð. Ofsóknir og úti-
lokanir bitu ekki á hann. Hug-
sjónir jafnaðarstefnunnar voru
honum allt, bætt kjör stéttar-
bræðra hans fullkomin laun.
Ég hygg að segja megi í
-sambandi við fráfall Guð-
jóns: „Enginn veit hvað átt
hefir fyrr en misst hefir. Ég
veit að nú er skarð fvrir skyldi
meðal alþýðunnar hér í Bol-
ungarvík.“
Það segir fátt af baráttu
slíkra manna. Enginn/' veit
hverju þeir fórna. Enginn talar
uiri laun þeim til handa. Og þó
eru þeir sjálfir með baráttu
sinni að vísa verkalýðnum leið-
ina, að ryðja bráutina- og að
sanna, að frelsi verkalýðsins
verður að vera hans eigið verk.
VSV..
Kviknar í heyi.
í gærmorgun kviknaði í úm 100
hesta heystáli inni í Þverholti. Var
hægt að slökkva íjður en heyið var
allt brunnið, en töluvert tjón varði
Orðsending
frá tímaritinu Helgafelli.
V: / í
Maí-heftið, sem helgað er að miklu leyti frelsis-
baráttu Norðmanna í tilefni af þjóðminningardegi
þeirra, verður selt í dag í Austurstræti 14 á vegum
Noregssöfnunarinnar, en mun ekki verða selt að öðru
leyti fyrr en það hefir verið afgreitt í póst til áskrif-
enda á venjulegum tíma, 20. degi mánaðárins.
Sfiluskáiiim
Klapparstig 11.
‘Kaupir alls konar húsgögn, karlmanna-
fatnað og m. fl. næstu daga. Sími 5605.
V erkamenn
Mig vantar nokkra verkamenn og múrara í bygginga-
vinnu. Löng vinna. Uppl. í síma 4381, eftir kl. 8 e. h.
KORNELÍUS SIGMUNDSSON,
Bárugötu 11.
Stjórnarskiftin í gær.
Framh. af 2. síðu.
ir náð samþykki þess alþingis,
er nú situr, mun þing tafarlaust
verða rofið, svo sem 75. gr.
stjórnarskrárimiar mælir fyrir
um, og stofnað til kosnmga svo
fljótt, sem auðið er, vænt-
anlega í júnílok eða byrjun júlí-
mánaðar næst komandi. Hið
nýja þing mun síðan kvatt sam-
an svo fljótt á þessu sumri sem
kostur er á. Mun stjórnarskrár-
breytingin vera lögð fyrir það
þing á ný, og verði hún þá sam-
þykkt þar, verður það þing að
sjálfsögðu rofið og stofnað til
nýrra kosninga, væntanlega á
næsta hausti, eftir ákvæðum
hinnar nýju stjórnarskrár.
Þá er'það vilji stjórnarinnar,
að skipuð verði milliþinganefnd,
er semji frumvarp til laga að
nýrri stj órnarskrárbreytingu,
og gefist þá alþingi kostur á að
ganga endanlega frá sjálfstæðis-
málum þjóðarinnar í samræmi
við áður gefnar yfirlýsingar al-
þingis í þeim efnum, þannig, að
stofnað verði lýðveldi á íslandi.“
Þegar Ólafur Thors hafði
þetta mælt og tekið sér sæti að
nýju, tilkynnti forseti, að önn-
ur mál væru ekki á dagskrá, og
var fundi síðan slittð.
¥antrauststillaga
En þeir, sem reikað varð
fram í skjalavörzlu þingsins
á eftir, fréttu strax, að þar
væri fram komið nýtt þing-
skjal: Tillaga til þingsálykt-
unar, flutt af Jónasi Jóussyni,
Hermanni Jónassyni og Ey-
steini Jónssyni. Hón er ekki
löng og hljóðar þannig:
„Alþingi ályktar að lýsa
vantrausti á núverandi ríkis-
stjórn.“
Ekki er vitað hvenær þessi til-
laga kom í skjalavörzlu þings-
ins, én væntanlega hefir það þó
ekki verið fyrr en klukkan 11,
þegar stj órnarskiptin fóru fram,
þó að 'bersýnilega hafi verið bú-
ið að prenta hana áður en stjórn
Hermanns Jónassonar fór frá.
En hvað, sem því líður, van-
trauststillögunni var ekki útbýtt
fyrr en seinnipartinn í gær.
Hefir verið ákveðið að láta út-
varpsumræður fara fram um
hana þrjú kvöld eftir þessa
helgi, og verður það sennilega
á mánudag, þriðjudag og mið-
vikudag.
Hvítasunnuför Ferðafélags
íslands.
Ferðafélagið ráðgerir að fara
skemmtiför út á Snæfellsnes um
Hvítasunnuna, eins og undanfarin
ár. Farið verður með m.s. „Lax-
foss“ á iaúgardaginn upp í Borg-
arnes og ekið- þaðan í bílum um
endilanga Mýra- o£ Hnappadals-
sýslu, iStaðarsveitina og alla leið
að Hamraendum í Breiðuvík. Það
er margt að sjá á þessari leið. Um
kvöldið verðúr tjaldað fyrir neðan
Ilamarinn og gis'. ' -r, en á Hvlta-
suinnudagsmorgr >;angið á Snæ-
fellsjökul, í bjön ., 2ðri er dásam-
legt útsýni af jöklinum og svo
miimisstætt, að aldrei gleymist.
Tj,öld, viðleguútbúnað og mat þarf
að hafa með sér. — Áskriftarlisti
liggur frammi á skrifstofu Kr. Ó.
Skagfjörðs, Túngötu 5, en fyrir kl.
6 á fimmtudag þ. 21. þ. m. verða
altir að vera búnir að taka far-
miða.