Tíminn - 01.10.1963, Blaðsíða 2

• •
TALANDIHOFRUNGAR
' . -",
Er hugsanlegt að höfrungar geti orðið til þess, að hægt
verði að skilja Marzbúa? Stjórn amerísku geimferðastofn-
unarinnar virðist hafa einhverja trú á því og hefur hún
lagt fé af mörkum til höfrungarannsókna. — Þær tilraunir,
sem nú er verið að gera í Ameríku. eru brautryðiandastarf,
sem krefst mikils hugmvndaflugs af vísindamönnunum, og
má segja, að verið sé að reyna að fínna leið til skilnings
milli manna og dvra. Stjórn geimferðastofnunarinnar tel-
ur, að mál höfrunganna geti e. t. v. orðið lykill að þeim
málum, sem kynnu að vera töluð á öðrum hnöttum.
Jacqueline Kennedy, forsetafrúin í Bandarikjunum, kemur aftur til
Washlngton úr sumarfríi sínu, og í fylgd með henni eru John og Caro-
line. Ekki er annað að sjá en forsetafrúin sé nokkurn veginn búin að
jafna sig eftir hína erfiðu barnsfæðingu, en hún hefur fengið skipun
um það, að fara sér að öllu rólega fram að jólum.
PLAYBOY
KLÚBBAR
Playboy, ameríska karl-
mannatímaritið, er prentað
í 1 V4 milljón eintökum, og
fer upplag þess sífellt vax-
andi. Annað amerískt tíma-
rit fyrir herra, EsQuire, virð-
ist vera íhaldssamara og sið
samara með árunum, en Play
boy lætur sig ekki muna um
að hafa nokkrar nektarmynd
ir í hverju hefti, leiðbeining-
ar um matartilbúning, sport
bíla, herrafatnað og annað,
sem piparsveinar hafa helzt
áhuga á.
Um öll Bandaríkin spretta nú
upp Playboy-klúbbar — í New
York, St. Louis, New Orleans,
Phoenix eða Miami — hvar sem
komið er, má finna Playboy-
klúbb. Það er dýrt að vera með-
Umur Playboy-klúbbs, og að-
eins þeir. sem hafa lykil að
klúbbnum, fá aðgang. Af mörgu
mætti halda að þessir klúbbar
væru eingöngu fyrir léttúðuga
herramenn, en alls siðgæðis er
stranglega gætt imnan veggja
klúbbsins.
Strax og komið er inn, er mynd
aðkomumanns sjónvarpað inn í
salinn, svo að þeir, sem inni
sitja, geti verið viðbúnir ef þar
er á ferð eiginkona, keppinautur,
dóttir eða einhver, sem af ein-
hverjum ástæðum væri ekki
heppilegt að rekast á í svipinn.
Allir Playboy-klúbbar hafa bak-
útgang, sem nota má ef svo ber
undir.
í klúbbnum er hægt að fá
irykk, góðan mat og margs kon-
ar skemmtiatriði. En aðalað-
dráttaraflið hafa þó frammistöðu
stúlkurnar. hinar alþekktu
„Bunnies“ úr blaðinu. Það eru
ljósmyndafyrirsætur, aðeins
klæddar sem minnstum sundbol,
en með kanínuhala og kanínu-
eyru úr hvítu næloni, og með
.ítinn kraga með slaufu um háls-
inn. Kanínur klúbbsins eru á
hvers manns vörum. Þær mega
dansa við gestina. tala og spila
við þá, en ekki drekka með þeim.
Komist upp, að þær hitti ein-
hvern gestanna eftir lokun, er
Ameriski sjóherinn styður einn
ig þessar rannsóknir, í von um
að óvenjuleg greind höfrung-
anna og radarheyrn geti komið
að notum við landhelgisgæzlu og,
í leit að kafbátum. En skilyrð'ið
fyrir þvi er að við lærum að
tala við þá.
Einu tömdu höfrungarnir í
Evrópu eru í Flamingo dýragarð
inum i Yorkshire. Þetta eru tvær
höfrungadömur, Flipper, sem er
sex ára, og dóttir hennar Cook-
ie, eins árs, og virðist gæzlumað
ur þeirra, Jack Kolhaas, skilja
þær fullkomlega. Þær eru ekki
þama tii vísindalegra rannsókna,
heldur til þess að' vera til sýnis
og skemmta áhorfendum með
þeim listum, sem frændur þeirra
Ameriku eru þegar víðsfrægir
fyrir. Þær hafa nú lært u. þ. b.
tiu orð, og ef allt fer eftir áætl-
un. ættu þær að fara að læra að
svara, þegar á þær er yrt.
Hvernig nota þeir heilann?
Brautryðjandi allra höfrunga-
rannsókna er dr. John LUly, en
hann byrjaði á tilraunum sínum
árið 1955 í Florida. Hann á höfr
ung, Alvar að nafni, sem get-
ur sagt hundrað einföld orð og
notar venjulega rétt orð í réttu
sambandi
Hann hefur gert kort af heila
höfrunganna og segir hann þá
vera næstum eins stóra og manns
heila, en að sumu leyti betur úr
garði gerða
— Eg gat varla hugsað mér, i
segir dr. Lilly, að' höfrungurinn
hafi fengið svona stóran heila,
ef hann hefði engin not af hon-
um. Spurningin er því aðeins sú,
hvernig hann notar hann.
Rannsóknir dr. Lilly hafa leitt
' ljós, aö kenningar Aristoteles
og annarra vísindamanna endur
fyrir löngu. hafa við rök að styðj
ast. i
Fyrsta sönnun um velvilja
höfrunga í garð manna fékkst
árið 1955 á Nýja Sjálandi. Þar |
synti villtur höfrungur inn að
baðströnd á hverjum degi í nokk
ur ár, þar sem hann lék sér við
börnin, lét þau klappa sér og
leyfði þeim meira að segja að
fara á bak sér.
Síðan hefur höfrungarannsókn
i'num fleygt fram. Þvi er nú sleg
ið föstu, að höfrungar eigi sitt
eigið mál. Það er myndað af
mismunandi hljóðum, sem koma
þeim samstundis sagt upp. Sjá,
en ekki snerta, er mottóið.
Stúlkurnar eru formfastar, en
vingjarniegar og minna að því
leyti helzi á flugfreyjur, og and-
rúmsloftið í salnum er líka hlý-
,egt en allt er þar í föstum skorð-
um. Hljómlistin er lág, enginn
brópar eða talar hátt og fallegar
myndir prýð'a veggina. Matur
mn er ótrúlega ódýr. aðeins 1%
dollari er borgaður þar fyrir
heila máltíð. en það jafnar sog
upp á öðru, því allt innan klúbbs
;ns kostar 1 y2 dollar, þótt ekki
sé nema glas af vatni. Allt er
skrifað hjá viðskiptavininum, svo
að engin óánægja yfir reikningn
um þarf að eyðleggja kvöld-
skemmtunina.
út um öndunarfærin á bakinu.
Hljóðin eru í ýmsum tóntegund-
um, ískrandi, flautandi og korr-
andi.
Höfrungarnir masa hver við
annan og við fólkið' í kringum
þá. Þeir nota margs konar merki
með mörgum tilbrigðum hverju
sinni. Dr. Lilly og aðrir vísinda-
menn taka öll hlióð þeirra á seg
uibönd, og með notkun þeirra
gera menn sér vonir um, að með
hjálp rafmagnsheila megi finna
lykilinn að máli þeirra.
Höfrungarnir hafa að sumu
leyti tekið mönnunum fram, því
að þeir hafa eftir stuttan tíma
getað tileinkað sér mannamál.
meðan mennirnir standa ráð-
þrota gagnvart þeirra máli.
Meðan Flipper og Cookie þeyt-
ast um i boltaleik í vatninu, seg-
ir Jack Kolhaas:
Allir þeir höfrungar, sem ég
hef kynnzt. hafa haft alveg stór
kostlegar aðlögunarhæfileika.
Þeir eru líka ákaflega blíðlynd
ir og tryggir. En um hugsanir
þeirra vitum við ekkert, og svo
yerður sjálfsagt þangað til þeir
segja okkur einhvern tíma sjálfir
trá þeim
Jdd
/M', '/i/

w
QO
Einangrunargler
Frarnieitt einungis úr
úrvfii' gleri. — 5 ára
ábyrgS
PantiS timanlega
KorkiSjan h.f.
Skúiagötu 57 . Sími 23200
Flestir meðlimanna eru kvænt
ír verziunarmenn í góðum stöð-
um og á miðjum aldri. Meðai-
tekjur þeirra eru áætlaðar 20.000
dollarar á ári, þannig að segja
má, að þetta sé klúbbur fyrtr vel
stæða menn. en ekki endilega
milljónera. Sum fyrirtæki hafa
lykil, sem þau lána svo starfs-
mönnum sínum og viðskiptavin-
um til skiptis. Meðlimatalan er
ekki undir fjórðungi úr milljón
og fer vaxandi. Meðlimirnir
sunna flestir að meta lífsins
gæði. eíns og fín vin, góðan mat
og fallegar konur, en um neinn
ólifnað er ekki að ræða innan
Klúbbanna, þó að siðgæðispostul-
ar í Bandaríkjunum séu æfir út
í þá.
rm
„Þægilegl uitdanhald"
Að vonum er almenningur
nú mjöig uggandi um ástandið
í efnahagsmálunum og þá
hröðu verðbólguþróun, sem
„viðreianin“ hefur af sér leitt.
í glöiggr'i- grein um efnahags-
ástandið, sem „Launamaður“
ritaði í blaðið s.l. lauigardag,
segir svo meðal annars:
„Síðan gengisfellingarævin-
týrinu 'lauk, eru nú Iiðin rúm
tvö ár. Óðadýrtíðinni siðan
þs.rf ekki a® lýsa. Ríkisstjórnin
er hætt að tala um hengifluig og
„svikaisamninga“. Henn'i virðist
þykja undanhaldið þægilegt og
ráðherrastólarnir svo mjúkir,
a® hræðslan hvarflar ekki að
henni í dýrtíðarflug'mu fram af
brúninn'i. Um lendingarstaðinn
hirðir hún lítt enda hefir hún
áður Iýst sliku sem kjiarkleysi.
Bori% á veízluborð
Það er gamalt í fari íslend-
inga, að hyggja að ævintýrum
í skammdeginu. Nú í skamm-
deginu 1963 velta menn fyrír
sér gengisfelllngaræviintýrinu
frá 1961. Þeir spyrja. Hvers
vegna hefir rfkisstjórnhi ekkl
fellt gengið 1962 og 1963, ef
það var nauðsynlegt 1961? Get-
ur 12% kauphækkun gert
gengisfellingu nauðsynlega ef
25 % til 90% kauphækkun gerir
þa.ð ekki í svipuðu árferði?
Sumir segja: Núverandi ríkis-
stjórn er ekki á móti verðbólgu.
Hú.n virðist vilja blómlega verð
bólgu. Þess vegna er rangt að
telja hana ha.fa slegig met í
ábyrgðarlcysi 1961, er hún
félldi gengið að óþörfu, óigilti
alla kjarasamn'inga til tveggja
ára og dekkaði veizluborð fyrir
dýrtíðardrauginn. Aðrir segja:
Hverniig á að skilja þetta, því
að í 200. tbl. AlþýðuMafflsins
fyrir fáum dögum er lögð á-
herzla á „verndun krónunnar“
og í næsta blaffii er leiða.rinn
eins konar harmagrátur um að
ríkisstjórninni líki ekki tillögur
Framsóknar til að „vernda
krónuna“, en ríkisstjórnin sjálf
hafi engar tillögur um slíkt
umfra.m háa vexti og lánsfjár-
höft, sem í þrjú ár, að því er
virðist, hafi fremur örvað verð-
bóligu en hiindrað hana. Um
slíkt ræða menn nú í skamm-
deginu.“
Slegið á útréfta hönd
Enn fremur segir í grein-
tnni:
„Eftir genigisfellinguna 1961
fór dýrtíðarskriðan að herða
ferðina og hefir stöðugt haldið
hraðanum síðan. f hefndar-
ráffilstöfunum ríkisstjórnarinn-
ar 1961 er því að finna
eina aðalástæðuna fyrír óða-
verffibólgunni, sem men,n horfa
á í daig. Með Þeim hefnd-
arrágstöfunum var og sleglð á
útrétta hönd stjóniarandstöð.
unna.r til verffistöðvunar, eins
og áður er saigt. Það þarf því
ósvífinn kjark til þess í dag, af
stjórnarblaði að tala um vernd-
un krónunnar og biðja stjórn-
arandstöðuna um tillögur tii
bjargar. Ætli tillögum stjómar
andstöffiunnar nú yrði ekki
mætt með svipuðum skilningi
ríkisstjórnarin.nar og 1961?
Launamenn telja framkomu
ríkisstjórnarinnar 1961 hafa
verið með þeim hætti, að hún
sjálf eiigi að gera tillögur um
verndun krónunnar < dag. Sú
króna er svikakróna og kemur
í stajj þeirrar kró,nu er kjara-
Framhald (• 13. siðu
2
TÍMINN, þri'Sjudaginn 1. október 1963