Alþýðublaðið - 26.03.1943, Blaðsíða 5

Föstudafrur 26. marr 1943.
ALE»ÝDUBLAÐIÐ

s
s
s
s
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
1
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
Roosevelt ávarpar Bandaríkjapingið.
Myndin er tekin af þingi BandariKjamanna, þegar það var sel) í 78. sinn. Roosevelt forseti sést í ræðustolnum o ger liann
að gefa þinginu skýrslu um styrjöldina, sem Bandaríkjamenn höfðu þá háð í ár.
s
s
s
s
s
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
-k
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
i
B
REZKA MNGINU má
skipta í tvennt, fylgjendur
stjjórnarinnar og stjórnarand-
stæðinga. Það er skylda þeirra,
sem fylgja stjórnarandstæðing-
uih að málum, að koma i veg
fyrir að frumvörp stjórnarinn-
ar nái fram að ganga, en hins-
vegar er það skýlda stjórnarliða
að greiða götu stjórnarfrum-
varpanna. Ef menn eru í stjórn-
arandstöðu er bezt að menn tali
sem oftast, því áð það tefur
framgang mála. Ef menn eru
fylgjendur stjórnarinnar er I
bezt að taka sem minnstan þátt
í umræðum, þvi að það greiðir
fyrir samþykkt frumvarpa
stjórnarinnar.
Bezti stuðningsmaður stjórn-
arinnar á þingi er sá, sem lætur
forvígismenn þingflokksins eina
um að tala, en er alltaf viðbú-
inn að greiða stjórninni atkvæði
og fylgir i einu og öllu skipun-
um formann þingflokks stjórn-
arinnar. Bezti stuðningsmaður
stjórnarandstöðunnar er sá.
sem er fær um að halda langar
ræður um hvað sem er undir
sólunni. en hagar þó orðum
sínum á þá leið, að forseti fær
ekki tækifæri til að taka af
honum orðið eða áminna lnmn.
Þvi verður ekki neitað. að
st jórnarandstæðingnum gef s t
hetra færi á þvi að konia næfi-
leikum sínum á framfæri. Sé
hann framgjarn maður á vett-
vangi stjórnmálanna hefir liann
ágætt færi á því að æfa og þróa
ræðumannshæfileika sina, eða
öllu heldur máljrófshæfileika
sína-, og vekja þannig athygli
flokksstjórnarinnar og mann-
anna í hlaðamannastúkunni á
sér. Hann getur komið fyndni
sinni á framfæri á jiann hátt að
veitast að lélegum og duglaus-
um ráðherra utan dagskrár. Ef
hann heldur sér innaii vissra
takmarka, getur liann tekið
j>átt í öllum greinum pólitíkskr-
ar haráttu og tafið fyrir sam-
þykkt stjórnarfnunvarpa og
verið þess fullviss, að flokks-
stjórn hans er hæstánægð með
gerðir hans.
Hins vegar liefir stuðnings-
maður stjórnarinnar á þingi,
nema hann sé ráðherra eða
vararáðherra, lítið annað að
gera en greiða atkvæði. Auðvit-
að getur hann verið skipaður i
einhverja nefndina, sem ætlað
er ]>að hlutverk að sitja nefnd-
arfund einn eða tvo morgna í
viku yfir einliverju lítilfjörlegu
finnan we
E-> FTIRFARANDI GREIN
J sem er eftir Fenner
Brockway, þekktan brezkan
þingmann, fjallar um störf
brezka þingsins og ýmsa siði
og híetti brezkra þingmanna.
a pingsins.
1 lil, hvort sem ]>að var bókasal- \ leika hans til j>ess að vera vin-
máli, en ]>ar gildir hin sama
regla — ef hann er stuðnings-
maður stjórnarinnar, á hann að
spara öíl orð en greiða atkvæði
á réttan hátt.
Brezkir þingmenn verða
venjulega að sitja þingfund frá
kl. 2,45 e. h. íil ld. 11 e. h.
Fyrsta klukkutímanum er varið
til fyrirspurna til ráðherranna,
og jiað er oft gaman að fyrir-
sþurnatimanum, en j)á hefjast
umræðurnar og þær eru oftast
hundleiðinlegar. Nýr þingmað-
ur hlustar ef til vill með athygli
fyrsta sprettinn, en svo læðist
hann út og sineygir sér i.nn í
hókasafnið, reykingasalinn eða
vínstofuna.
Suniir þingmannanna liafa
samt nóg að gera meðan jiessar
umræður standa yfir, og j>ann-
ig var í. d. um mig. Ég slóð i
umfangsmiklum hréfaskriftum
og fékk hréf frá öllum löndum
brezka heimsveldisis vegna af-
skipta minna af nýlendumálum.
Ég fór til East Leyton á hverju
föstudagskvöldi og bauð kjós-
endum minum að koma til min
með áhugamál sín, en afleið-
ingin varð sú, að ég varð fyrír
]>eirra hönd að skrifa hinum
ýmsu stjórnardeildum fjöhla
bréfa.
En margir Jiingmannanna
gátu ekki eða Jmrftu ekld að
nota Jnngtíma sinp til bréfa-
skrifta. Sumir þeira voru litt
þekktir utan kjördæmis síns og
bréfaskriftir Jieirra voru J>ví
mjög takmarkaðar. Þeir jnirftu
ekki að hugsa um sérmál kjör-
dæmanna, bví að fulltrúar
þeirra sá uum j>au eða voldug
fagsambönd. Þeir Jmrftu ekki
heldur að standa í blaðaskrifum
eða Jjess háttar umstangi.
Flestir þessara manna lögðust
í einhvers konar afskiptaleysis-
dvalá. Að loknum spurninga-
tima fóru j>eir út úr þingsaln-
um og Jíangað seiu j>á langaði
urinn, reykingasalurinn eða
vínstofan, eða J>eir fengu sér
dúr, |>angað tii hringt var til
atkvæðagreiðslu. Þá hrukku
J>eir upp með andfælum, flýttu
sér upp stigann og spurðu við |
dyrnar um hvað ætti nú að i
greiða atkvæði.
Neðri deild brezka þingsins
er meira en veltVangur stjórn-
málabaráttunnar. Hún er eins
konar samkomustaður Jiing-
mamianna, og séu Jángmenn-
irnir gæddir nokkrum snefli. af
mannlegri tilfinningu, geta þeir
ekki til lengdar verið „óvinir“
stjórnmálaandstæðinga sinna.
Hinir ýmsu stjórnmálaflokkar
hafa tilhneigingu til þess að fara
inn í sinn salinn hver. Aljiýðu-
flokksmenn voru vanir að flykkj
ast inn i landabréfasal bóka-
safnsins, ihaldsmenn inn í reyk-
ingasalinn á fyrstu hæð og
frjálslyndi flokkurinn nolaði
taflsalinn. En j>rátt fyrir jietta
hlönduðu þingmenn liinna
ýmsu flokka geði saman.
í J>essu félagslífi. flokkanna
hafði Maxton nokkra sérsjöðu.
Hann lifði alltaf sínu eigin lífi.
sást aldrei í samkvæmum and-
stæðinganna, eu var vingjarn-
legur og alúðlegur við hvern
sem var.
Hver þingmanna sem var
gat ávarpað hann, og hann á-
varpaði hvern sem var og lauk
samtalinu venjulega með
skrýtlu eða gamansögu, sem
kom J>eim, sem hann hafði ver-
ið að ræða við, tii að hlæja.
Samt sem áður gaf hann aldrei
höggstað á sér fyrir slíkt sam-
neyti og hafði alltaf fyrir aug-
um sjónarmið verkamanna i
Bridgeton, en hann var málsvari
jieirra.
Ég held, að leyndardómurinn
við framkomu Maxtons hafi
verið meðfædd jafnréttistilfinn-
ing. Honum datt aldrei i hug,
að aðrir einstaklingar eða aðrar
stéttir stæðu honuin ofar. Hann
gat rætt við aðra menn sem
jafningi þeirra, án jæss að apa
eftir J>eiin siði þeirra eða ánetj-
ast þeim stjórnmálalega. Sumir
harðsoðnir flokksmenn hans á-
sökuðu hann fyrir vinsældir
hans meðal aiidstæðinganna.
gjarnlegur við alla, án J>ess að
gerast nokkurs manns J>ræll.
Bezta hlið ]>ingstarfseminnar
var vináttan, sem myndaðist
milli liinna ýmsu þingmannt-
Ég minnist vináttu minnar og
Charles Trevelyan kennslu-
málaráðherra. Á hverjum
fimmtudegi var ég vanur að
neyta máltíðar með honimi í
skemmtilega húsinu lians rfð
Great Gollege Street, sem er
steinsnar frá þinghúsinu, og
Cliarles hafði bjöllu í húsi
sinu, sem gaf merki þegar at-
kvæðagreiðsla fór fram. Stund-
um urðum við.að J>jóta upp fra
borðum og hlaupa eftir neðan-
jarðargangi til þinghússins, til
j>ess að taka J>átt í atkvæða-
greiðslu.
Annar kunningi, sem ég eign-
aðist, var Oliver Baldwin, son-
ur hins gamla foringja ihalds-
flokksins. Oliver bar mikla virð
ingu fyrir föður sínum, enda
j>ólt skoðanamunur þeirra væri
mikill, og oft sáust J>eir vera að
rabba saman í reykingasalnum.
Oliver var einkennilega saman-
settur maður, hneigður til dul-
speki, en þó veraldarmaður um
leið. Brátt varð liann fyrir von-
brigðum um þingið sem stofn-
un, }>ar sem ráðið væri æðstu
málum þjóðarinnar, og menn
sáu hann rölta utan við sig um
gangana eða sitja á aftasta bekk
í þinginu og stara út í bláinn.
Á slíkum stundum virtist hon-
um vera sama um allt.
Þá var hann vanur að halla
sér að hinum ungu þingmönn-
um ilialdsflokksins og reyna að
gleyma liinum alvarlegu hlið-
um lífsins. Hann greiddi venju-
lega atkvæði með óháða verka-
mannaflokknum, en tók sjald-
an til máls, en einu sínni tók
liann þó í hvassyrtri ræðu af-
slöðu gegn stríðsundirbúningi
og lýsti eigin reynslu i herþjón-
unstunni.
Saga um högl. — Hróp á götunum. —Bréf frá konu.
— Nærgætni — og þeir, sem ekkert lesa.
K
ONA SKRIFAR mér bréf
fyrir nokkrum dögum og
spyr mig, hvort að kurteisin sé
að víkja fyrir dónalegri fram-
komu liér á götunum. Eg held
ekki. Þó að hægt sé að finna að
framkomu fólks í ýmsum efnum,
þá hefir það alltaf verið svona, og
ég liygg að heldur sé um fram-
för að ræða. Að vísu hafa stríðs-
tímarnir breytt mörgu hér, en það
er þá helzt á öðrum sviðum.
EN TILEFNI BRÉFS konunnar
er dálítið sérstakt: Hún segir
þessa sögu: „Eg gekk eina aðal-
umferðagötu borgarinnar um dag-
inn. Á undan mér gekk stúlka,
sem er mikið böguð af veikindum.
Tveir piltar á að gizka 15—18 ára
gengu fram hjá henni og köiluðu
smánaryrði til hennar flissandi.
Eftir svolitla stund mættu henni 2
ungar stúlkur. Önnur segir: ,,En
guð, hvað hún er agaleg! Sjáðu
bara hvað skórnir eru skakkir og
kápan ier illa. Að hún skuli geta
farið svona út á götu“!“
\ „MÉR DATT í HUG,“ heldur
konan áfram: „Þær vita ekki,
þessar skjátur, hvað lífið er. Þær
hugsa ekki, hvað það kann að
færa þeim sjálfum. Eg kreppti
hnefana bg áldrei á æfi minni hef
ég veriö nær því að reka manni
löðrung á almannafæri. Mér finnst
ríúna, að ég hafi verið heigull að
gera það ekki. Stúlkan, sem á
undan mér gekk, skeytti engu
þessu tali. Mér datt í hug: Hún
er víst vön þessu.“
„SIDAR KYNNTIST ég þessari
stúlku. Hún hafði verið veik frá
En sannleikurinn var, að styrk- I barnæsku og leitað sér lækninga
ur Maxtons var fólgmn í hæfi- bæði í Danmörku og Svíþjóð, en
hún fékk ekki lækningu. Ummæli
piltanna og stúlknanna bárust í tal
milli okkar. Þá sagði hún: „Ég
hef alls staðar fengið að ganga óá-
reitt, þar sem ég hef farið erlend-
is, en hér dynja á mér illyrðin
eins og högl. ‘Þetta gerir ekkert
til. Þetta gera ekki nema ungling-
ar“.“
„MÉR FANNST HÚN TAKA
þessu vel. - En ég vil segja: Það
er skríll af verstu tegund, sem
hagar sér eins og piltarnir og
stúlkurnar gerðu, skríll af lægstu
gráðu.“
ÉG HYGG, ÞÓ AÐ ÉG BIRTI
þetta bréf, að það séu ekki marg-
ir í Reykjavík, sem það á erindi
til. Þeir eru áreiðanlega teljandi,
sem haga sér á þann hátt, sem
konan lýsir. En þeir, sem gera
það, lesa ekki neitt, ekki mína
pistla heldur, svo að það þýðir
ekki að skrifa fyrir þá. Það var
einu sinni maður, sem var dálítið
sérkennilegur og hann vissi vel af
því sjálfur. Hann var á gangi og
mætti þá manni, augsýnilega ut-
anbæjarmanni. Hann snarstanzaði
og fór að skoða hinn sérkennilega
með gráðugum, vatnsbláum aug-
unum. Hinn sérkennilegi stanzaði
þá líka, gekk hringinn í kring um
sveitamanninn og skoðaði hann í
krók og ki-ing og sagði: „Hvert þó
í heitasta, sá er skrítinn.“ Svo
kallaði hann til kunningja síns og
sagði: „Heyrðu, komdu og sjáðu,“
og hann benti á sveitamanninn“.
SVEITAMAÐURINN varð hvumsa
við, hröklaðist upp að búðarglugga,
en tók svo á rás, en leit við og viS
. (Érh. á 6. síSu.)