Alþýðublaðið - 25.06.1943, Qupperneq 7

FÖstudagur 25. júní 1943.
ALP>Y ÐUBLAÐIÐ
-^w ■ws' *^r- -*^ --«r- -w ■
iBærinn í dag.j
Næturlæknir er í Læknavarð-
stofunni, sími 5030.
Næturvörður er í Laugavegs--
apóteki, sími 1618.
ÚTVARPIÐ:
12,10—13,00 Hádegisútvarp.
15,30—16,00 Miðdegisútvarp.
19.25 Hljómplötur: Harmóníkulög
20,00 Fréttir.
20,30 íþróttaþáttur Í.S.Í.
20,45 Píanókvartett útvarpsins: I
Píanókvartett í Es-dúr eft-
ir Mozart.
21,00 ,,Úr handraðanum“ (Ölaf-
ur Lárusson prófessor).
21,20 Symfóníutónleikar (plötur):
a) Conserto grosso, g-moll,
eftir Vivaldi. b) Konsert
fyrir þrjú píanó eftir Bach.
c) Symfónía í B-dúr eftir
Haydn.
22.25 Fréttir. Dagskrárlok.
Hjónabandl
í dag kl. 5 verða þau Guðrún
Aradóttir og Ólafur Björnsson
dósent gefin saman í kapellu Há-
skólans. Síra Þorsteinn Jónsson
frá Vatnsfirði gefur saman.
Aðalfundur
Byggingarfélags alþýðu, Hafnar-
firði, verður haldinn laugardaginn
26. þ. m. og hefst kl. 4 síðdegis í
Góðtemplarahúsinu. Fundarefni: 1.
Venjuleg aðalfundarstörf. 2. Laga-
breytingar. 3. Önnur mál.
KOSNINGAR í ÁSTRALÍU
Frh. af 3. sí&u.
velli með stuðningi eins utan-
flokka þingmanns lýsti hann því
yfir að hann myndi fara fram á
þingrof. Þetta kom mjög flatt
upp á stjórnarandstæðinga.
Talið er víst að kosningar fari
fram í Ástralíu í ágúst.
Heitar umræður urðu í ást-
ralska þinginu út af ásökunum
Wards verkamálaráðherra í
garð fyrrverandi stjórnar um
að hún hafi látið fjarlægja úr
vörzlum landvarnarráðsins áætl
un, sem hún.hafði samið um
vörn Ástralíu.
Þingið féllst á tillögu Curtis
um að skipuð yrði konungleg
néfnd til þess að rannsaka þetta
mál. Ward verkamálaráðherra
víkur úr stjórninni þar til þetta
mál er fullrannsakað.
— Félagslíf —
* * *
BETANÍA.
Almenn samkoma í kvöld
kl. 8.30. — Steingrímur
Benediktsson, kennari,
talar. — Allir velkomnir.
Ármenningar! Handknatt
leiksflokkar karla. Munið æf-
inguna í kvöld kl. 7,30, 3. og 4.
flokkur, og kl. 8,30, 1. og 2.
flokkur.
Flokksstjórarnir.
Falleg baunabloma-
kint, láflí verl.
GARÐASTR.2 SÍMI 1899
M i aaj« I sa g ímp a» r d s
María Ingibjörg
Einarsdóttir.
»
IDAG verður borin til
moldar frk. María Ingibjörg
Einarsdóttir, er lézt hinn 15.
þessa mánaðar. Hún var fædd
17. ágúst 1896, dóttir hjón-
anna er bjuggu í Ráðagerði
hér í bæ, Einars Björns-
sónar og Guðrúnar Steindórs-
dóttur frá Landakoti. Faðir
hennar, Einar, var sonur Björns
Oddssonar, Björnssonar frá
Þúfu í Ölvusi, er átti Jórunni
Magnúsdóttur, nafnfræga yfir-
setukonu, Beinteinssonar ríka í
Þorlákshöfn, Ingimundarsonar,
Bergssonar í Brattsholti. Var
María því af góðum ættum kom-
in, enda leyndist það ekki þeim,
ar af henni höfðu náin kynni.
María stundaði verzlunarstörf
hér í bænum alla tíð. Fyrst í
bókaverzlun Isafoldar, en réð-
ist síðan til bróður síns, Stgin-
dórs, og vann í skrifstofu hans
þar til hún lagðist banaleguna.
Lék það ekki á tveim tungum,
að þar voru störfin unnin af
skyldurækni og trúmennsku, og
er það undantekningarlaust
allra mál, er til þekktu, að sæti
það, er hún skipaði í hinum-
umfangsmikla rekstri bróður
síns, hefði vart getað orðið bet-
ur setið af öðrum. Þeir munu
nú vera orðnir margir, bifreiða-
stjórarnir, sem atvinnu sinnar
vegna höfðu viðskipti og sam-
starf við Maríu, og allir munu
þeir ljúka upp einum munni um
hennar ljúfmannlega viðmót og
ástúðlegu framkomu. Hún til-
einkaði sér hina gullvægu reglu
'hins sanna verzlunarmanns: að
þola ókurteisi, en sýna ávallt
kurteisi. Hún styggði því aldrei
neinn, en lét þó eigi á sig ganga,
heldur hélt á sínum málstað,
þar sem þess þurfti, af sinni
meðfæddu réttsýni og prúð-
mennsku. Hún var í fáum orð-
um sagt gædd þeim hæfileikum,
sem sannan verzlunarmann
prýða mest: lipur og aðlaðandi
við viðskiptamennina, húsbónda
sínum trú og samstarfsfólki
sínu hjálpsöm og samvinnuþýð.
Hennar er því sárt saknað og
hlýtt til hennar hugsað á þess-
um kveðjudegi, við hina óvæntu
burtför.
■ Móður sína missti María fyrir
fáum árum. Mun þess lengi
minnzt, hve hún var móður
sinni góð og eftirlát, enda var
mikill kærleikur með þeim
mæðgum. Og þegar litið er yfir
hina stuttu æfi Maríu, verður
ekki sagt, að hún hafi lifað líf-
inu fyrir sjálfa sig. Vinum sín-
um og fólki sínu var hún allt.
Tvennt. er það, sem að mírium
dómi auðkenndi líf Maríu, auk
hinnar miklu vinnu, sem hún
afkastaði: trúmennskan yfir
öllu því, er hún hafði með hönd-
um, og góðviljinn til allra þeirra
er hún náði til. Hún vildi eng-
um illt gera, en öllum gott.
Minningin um hennar líf og
starf muni því lengi lifa, þótt
hún sjálf sé horfin.
Jón Brynjólfsson.
Bréf Lodvip Buhl.
Frh. af 2. síðu.
viðbót við 75. greinina í stjórn-
arskrá Islands, sem alþingi sam-
þykkti 8. þ. m. í tilefni af því
vil ég leyfa mér að gera eftir-
farandi athugasemdir, sem ég
bið yður að senda Thors, for-
sætis- og utanríkismálaráð-
herra: Danska stjórnin gerði á
sínum tíma, í bréfi Staunings,
þáverandi forsætisráðherra, 31.
maí 1941 grein fyrir afstöðu
sinni um leið og hún kvittaði
fyrir þá tilkynningu, sem þá
hafði borizt, sem boðskap um
að stjórn íslands ætlaði sér að
hefja viðræður í stríðslok, og
hún lýsti sig reiðubúna til þess
að taka upp slíkar viðræður á
grundvelli þeirra ákvæða, sem
sambandslögin hafa inni að
halda og með fullu tilliti til
óska íslenzku þjóðarinnar und-
ir eins og ástæður leyfðu. I
samningunum 1918 var gengið
út frá því, að síðar kynnu að
koma fram óskir um það hjá
annarri hvorri þjóðinni, að
fá sambandslagasamningnum
breytt, eða jafnvel sambandinu
slitið. I fullri einingu var með
samningum opnuð leið til þess,
og aðferðirnar, sem viðhafa
skyldi, ef til þess kæmi, voru
einnig ákveðnar í fullri ein-
ingu. Þeir viðburðir, sem gerzt
hafa á síðustu árum og óhjá-
kvæmilega hafa haft áhrif á
framkvæmd vissra ákvæða
sambandslagasáttmálans, hafa
ekki getað breytt þeirri skoðun
dönsku stjórnarinnar, að það sé
í öllu tilliti æskilegast og bezt
sæmandi, að þessar tvær
bræðraþjóðir, sem gátu 1918
koipið sér saman um þá skipun,
sem verið hefir hingað til, taki
upp viðræður samkvæmt góð-
um norrænum siðvenjum með
það fyrir augum að ná einnig
fullkomnu, gagnkvæmu sam-
komulagi um skipun þessara
mála í framtíðinni. Danska
stjórnin, sem gengið hefir út
frá því síðan báðar stjórnirnar
skiptust á orðsendingum 1941,
að engar einhliða ráðstafanir
myndu verða gerðar af íslands
hálfu, sem breyttu gildandi
grundvelli fyrir viðræðum um
framtíðarskipun þessara mála,
tekur tilkynningu þá, sem
henni hefir nú borizt um stjórn-
lagabreytingarfrumvarpið frá
8. september 1942 sem staðfest-
ingu þess, að vonir hennar um
að með' góðum skilningi verði
tekið á þessum málum,. muni
ekki bregðast. Ég get ekki nóg-
samlega undirstrikað óskir
Dana um það, að framtíðarsam-
búð þessara tveggja þjóða verði
ákveðin í fullri einingu og sam-
komulagi. Og aðeins á þann hátt
er hægt að uppfylla þá ósk, sem
forsætisráðherra Islands lætur í
ljós, að skapa sem bezta mögu-
leika fyrir náinni og góðri sam-
vinnu í framtíðinni. Verið viss-
ir, herra sendifulltrúi, um
fyllstu virðingu mína.“
Hér er bréf Buhls á énda.
En í hinni dönsku frétt, sem
ríkisútvarpið hér birti, fylgdu
því eftirfarandi ummæli:
„Við þetta bréf hafa ekki
verið gerðar neinar athuga-
semdir í dönskum blöðum, en
af fyrirsögnum þeirra skulu
eftirfarandi teknar fram: „BER-
LINGSKE TIDENDE“: „Orð-
sendingar milli dönsku og ís-
lenzku stjórnarinnar um breyt-
ingar á sambandslögunum. — I
öllu tilliti æskilegt og bezt
sæmandi, að hinar tvær bræðra-
þjóðir taki upp viðræður sam-
kvæmt góðum norrænum sið-
venjum. Ósk Dana: að framtíð-
arsambúð beggja þjóðanna
verði ákveðin í einingu og sam-
komulagi.“ —- „BÖRSEN“:
„Danskar óskir um viðræður
við Island.“
Töluvert ýtarlegur útdráttur
úr tilkynningu hins danska for-
sætisráðuneytis hefir verig birt-
ur í sænskum blöðum.“
Frú Paula Vassar Arling heitir hún og er að njóta sumarleyfis
síns í Beverly Hills í Bandaríkjunum.
Loðdýraræktin fer
minnkandi.
Aðalfundur L. R. t. mótmæiir
frumvarpi Péturs Ottesen.
LOÐDÝRARÆKTIN liefur
dregizt saman hér á landi
síðastliðin tvö ár. Kom þetta
greinilega í ljós á skýrslum,
sem fram komu á aðalfundi
Loðdýraræktarfélags íslands,
er haldinn var hér í bænum
19. og 20. þ. m. Stafar þessi
rénun fyrst og fremst af stór-
auknum kostnaði við loðdýra-
rækt, svo og erfiðleikum á sölu
skinna.
Skýrslan um fjölda loðdýra í
landinu síðasliðin þrjú ár er
sem hér segir:
Silfurrefir
1940 . • 6060
1941 7160
1942- 4200
Blá- og hvítrefir
1940 1650
1941 1918
1942 1030
Minkar V
1940 . 10000
1941 . 21224
1942 . 15700
Enn munu vera óseld blá-
og hvítrefaskinn s. 1. tveggja
ára, en hins vegar hafa öll
minkaskinn sömu ára, alls um
12.000 verið seld. Þar af hafa
um 11.000 verið seld út úr
landinu, fyrir 606.000 krónur eða kr. 55 stk.
Fundurinn tók til umræðu
frumvarp Péturs Ottesens um
bann gegn minkaeldi. Var sam-
þykkt ályk1j,un, þar sem fundur-
inn mælti eindregið gegn því,
að frurnvarp þetta nái fram að
ganga. Fundarmenn telja engar
sannanir fyrir því, að minkur-
inn valdi hér meira tjóni en í
öðrum löndum, þar sem hann
lifir villtur, en þar er það tal-
ið hverfandi lítið. Telja fundar-
menn ennfremur afar varhuga-
vert að varpa á glæ svo mikl-
um útflutningsverðmætum, sem
hér um ræðir, að óathuguðu
máli. En ennfremur lagði fund-
urinn til, að eftirlit með minka-
eldi verði aukið og umbúnaður
þeirra allur bættur, svo að dýr-
in geti ekki sloppið úr vörzlu.
Úr stjórn L. R. gengu þeir
H. J. Hólmjárn formaður og
Tryggvi Guðmundsson, vara-
formaður. Báðust þeir undan
endurkosningu, en þeir hafa
báðir átt sæti í stjórn félagsins
frá stofnun þess. Var þeim vel
þakkað starfið. Formaður var
kosinn Björn Konráðsson, ráðs-
maður á Vífilsstöðum og vara-
formaður Guðmundur Jónsson
frá Ljárskógum. Fundinn sóttu
14 fulltrúar fyrir 7 af 10 félög-
um, en þeir fóru með samtals
344 atkv.
36 nýir gagnfræöiaoar
lír Gagnfroeðaskóla Reyic
vikinga.
Gagnfræða skóla
REYKVÍKINGA var
slitið sl. föstudag. Skólann
sóttu að þessu sinni 130 nem-
endur. Tveim neðri bekkjun-
um, 1. og 2. bekk var tvískipt,
og sátu þá alls 95 nemendur.
Auk þess voru starfræktir 3.
og 4. bekkur með samtals 34
nemendum. 2 þeirra tóku þó
þegar í október sæti í 4. bekk
Menntaskólans, en einn nem-
andi var sagður úr skóla rétt
fyrir vorpróf.
Við vorpróf í 1. bekk A og
B hlaut Hildur Halldórsdóttir
hæsta einkunn, 8.74, en næst
hæsta Örn Clausen, 7.90, 43
stóðust prófið, en 8 féllu; tveir
veiktust fyrir próf, en verða
fluttir upp á árseinkunn. I 2.
bekk A og B voru samtals 39
nemendur, 36 luku gagnfræða-
prófi, einn féll, en tveir eiga
ólokið prófi. Hæsta einkunn í
gagnfræðaprófi hlaut Björn
Bei-gþórsson, 8.54, en næst
hæsta Inga Lára Ingadóttir,
7.75. I 3. bekk varð Magnús
Fíiðriksson efstur með eink-
uninni 7.35, en í 4. bekk Svan-
ur Jónsson með einkunina 7.30.
Verðlaun hlutu fyrir ágæta
ástundun og framfarir þau
Hulda Halldórsdóttir og Björn
Bergþórsson, en fyrir ensku-
kunnáttu Friðrik Miller í 1.
bekk B frá félaginu Anglia.