Alþýðublaðið - 03.09.1943, Page 2

ALÞYÐUBLAÐIÐ
Föstudagur 30. september 1943»

Br
Steindór neitar að taka npp
Þingvaliateróir á sunnpdcpm.
En býður að lána póst- @n sinta
máfiastjórn bfifia tll peirra!
Hefur sagt upp sérleyfi því, sem
hann hefir haft á Þingvallaleiðinni.
--------♦-------
PÓST- OG SÍMAMÁLASTJÓRNIN hefir nýlega skrifað
• Steindóri Einarssyni og farið fram á það, að hann
tæki aftur upp áætlunarferðir á sunnudögum til Þingvalla.
Steindór Einarsson svaraði strax að hann sæi sér ekki
fært aðverða við þessum tilmælum Hins vegar gerði hann
póst- og símamálastjórninni það bofT, að hann skildi lána
henni 3 bifreiðar til þess að hafa á þessari leið á sunnu-
dögum, gegn því skilyrði, að hún sæi um rekstur þessara
áætlunarferða og bæri ábyrgð á þeim.
Póst- og símamálastjóri sagði í samtali við Alþýðu-
blaðið í gær, að að vísu hefði borizt svar frá Steindóri, ef
svar skyldi kalla — en það leysti ekki málið.
Þess skal getið að Steindór Einarsson hefir sagt upp
sérleyfi sínu á Þingvallaleiðinni með tveggja mánaða fyrir
vara. En póst- og símamálastjórnin telur hann bundinn við
sérleyfið til 1. marz 1944.
Niðurniðsla Skálholtsstaðar:
ef hún verður ekki rifin.
Athyglisvérðar tillögur hiskups um
framtíð þessa sögufræga staðar.
B
ISKUPINN herra Sigurgeir Sigurðsson hefir skrifað
kirkjumálaráðuneytinu lýsingu á ásigkomulagi Skál-
holtskirkju. Jafnframt ber biskupinn fram við ráðuneytið
mjög athyglisverða tillögu um framkvæmdir á staðnum.
Mörgum ferðamönnum, sem
komið hafa heim að Skálholti,
hefir blöskrað niðurníðsla stað-
•arins. Hér er þó ekki á neinn
hátt um að saka ábúanda Skál-
holts, því að það er hið opin-
bera, sem á að hafa umráð
þessa fræga sögustaðar og sýna
honum ræktarsemi.
Það má fullyrða að menn
hafi orðið fyrir miklum von-
brigðum, er þeir hafa komið til
Skálholts, fyrst og fremst fyrir
niðurníðslu kirkjunnar, en
einnig fyrir þá sök, að kirkju-
garðinum hefir enginn sómi
verið sýndur.
Nýlega hafa einstaklingar
tekið upp hjá sjálfum sér að
éttÍBBia vlð atvinHuleysi
Umræður i bæjarstjórn í gær
um atvinnuhorfur í vetur.
Jihaan 0. Ólafs-
son hæjarfópti
á ísafirði.
RIKISRAÐSFUNDUR var
haldinn í gærmorgun.
Þar var samþykkt að veita
bæjarfógetaembættið á ísafirði
Jóhanni Gunnari Ólafssyni
bæjarfógetafulltrúa í Hafnar-
firði.
Verkfræðinám við
hðsðkiann hér við-
nrkennt í l. S. A.
FYRIR STRÍÐ hlutu ís-
lenzkir verkfræðingar alla
sérmenntun sína erlendis; flest-
ir í Danmörku, Noregi eða
Þýzkalandi.
Eftir að sambandið við meg-
inlandið rofnaði, ákvað Háskóli
íslands að stofna kennsludeild
fyrir verkfræði, þar sem stúd-
entum gæfist kostur á tveggja
ára námi í alm. verkfræði, er
gæti orðið þeim undirbúningur
að frekara sérnámi erlendis.
Þessi deild háskólans tók til
starfa haustið 1940 og hefir
kennslan verið sniðin eftir
kröfum verkfræðingaskólans í
Kaupmannahöfn (Polyteknisk
Læreanstalt).
S.l. vor sendi Upplýsinga-
skrifstofa stúdenta sendiráði Is-
lands í Washington erindi urn
mál þetta og greinargerð um
tilhögun verkfræðinámsins hér,
ásamt tilmælum um, að sendi-
ráðið leitaði viðurkenningar
(Frh. á 7. síðu.)
Tillaga fa*á Mai'aMI ISabmuads-
s ynfi um skipssiB nef radap sampykkf
r IL ERU þeir menn, sem halda, að á yfirstandandi tím-
um sé sízt af öllu ástæða til að ræða um atvinnuhorfur
verkamanna í Reykjavík. — Á þessa leið fórust Haraldi
Guðmundssyni orð á bæjarstjórnarfundi í gær, þar sem
atvinnuhorfur í Reykjavík á komandi vetri voru mikið
ræddar.
Og Haraldur hélt áfram: „En þetta er ekki rétt. Ég er full-
komlega sammála því, sem hér hefir verið haldið fram: að veru-
I
leg hætta sé á því, að atvinnuleysi geri vart við sig í Reykjavík
þegar á komandi vetri.“
UnBPœðupnap.
Umræður þessar um atvinnu-
horfur í Reykjavík spunnust út
af þrem fyrirspurnum, sem
Sigfús Sigurhjartarson lagði
fyrir borgarstjóra. í fyrsta lagi
spurðist Sigfús fyrir um það,
hvort borgarstjóri feldi líklegt,
að atvinnuleysi yrði í borginni
á komandi vetri. í öðru lagi
hvort borgarstjóri teldi bæjar-
félaginu ekki skylt að leitast
við að koma í veg fyrir atvinnu
leysi borgarbúa. Og í þriðlja
lagi hvað liðí störfum þeirra
þriggja nefnda, er á s. 1. vetri
voru kosnar til að rannsaka og
gera tillögur um aukningu at-
vinnulífs í bænum (á sviði sjáv
arútvegs, iðnaðar og ræktunar).
Fyrirspyrjandi rökstuddi fyr
irspurnir sínar einkum með því,
að sér virtist allar líkur benda
til þess, að atvínnuleysi yrði
í bænum, þegar hitaveiitunni
lyki. Hinsvegar yrði að telja,
að með skipun nefndá þeirra,
er að var vikið í fyrirspurn-
unum, hefði bæjarstjórn látið
í ljós þann vilja sinn, að reyna
að koma í veg fyrir atvinnuleysi
í bænum og stuðla að aukinni
starfsemi meðal bæjarbúa. Hins
vegar væri sér’ekki grunlaust
um, að nefndir þessar hefðu
verið harla athafnalitlar til
þessa.
Svör borgarstjóra við þessum
fyrirspurnum voru harla loðin.
Um fyrstu fyrirspurnina lét
hann þess getið, að hann myndi
hafa litlu meiri möguleika til
að svara henni en fyrirspyrj-
andi sjálfur.' í saqnbandi við
aðra fyrirspurnina lét hann þess
getið, að ekki bæri bæjarfélag-
inu lein lagaskylda til að halda
uppi atvinnulífi í bænum. Og
það væri kannske miklu meira
undir löggjafanum' komið en
stjórnendum bæjarins, hversu
til tækist í atvinnumálum borg-
arinnar. Störf nefndanpa
þriggja hvað borgarstjóri að
ekki mundu vera langt á veg
komin enn. Hann hefði hins
vegar beðið dr. Björn Björns-
son að fylgjast með því fyrir
sig, hvað miðaði störfum þeirra
og leitast við að hafa áhrif í
þá átt, að þeim yrði hraðað.
Tillaga Hapalds
Eftir þetta kvaddi Haraldur
Guðmundsson sér hljóðs og lét
Frh. á 7. síðu.
reisa minnisvarða yfir Brynjólf
biskup, einhvern mesta kirkju-
höfðingja, sem við höfum átt
— og skyldulið hans. Tilgang-
urinn mun hafa verið góður, en
það virðist kóróna þá van-
rækslu, sem Skálholtsstað hefir
verið sýnd, að einstaklingi
skuli hafa verið leyft að reisa
slíkan minnisvarða., án nokk-
urrar íhlutunar opinberra yfir-
valda.
í sumar hefir Sigurgeir Sig-
urðsson biskup farið í vísitas-
íuferð um Árnessprófastsdæmi.
Heimsótti hann og að sjálf-
sögðu Skálholtskirkju. Eftir
heimkomuna ritaði hann kirkju
málaráðuneytinu eins og að
framan segir um Skálholtsstað
og er lýsing biskupsins og til-
lögur þær, sem hann kemur
með um framkvæmdir á staðn-
um, mjög athyglisverðar.
í bréfi sínu, sem Alþýðu-
blaðið hefir séð, skýrir biskup
fyrst frá ásigkomulagi kirkj-
unnar. Segir hann að kirkjan
sé í svo hrörlegu ástandi, sem
frekast geti orðið, og sé það
þjóðinni til vansæmdar. Telur
biskup að kirkjan sé svo illa
komin, að ekki sé hægt að verja
fé til þess að endurbæta hana.
Segir hann að kalla megi að
hún sé ómessufær að sumri til
hvað þá á vetrum, og muni
kirkjan þá og þegar falla sjálf-
krafa, ef hún verður ekki rifin.
Járnplötur eru þegar farnar að
fjúka af kirkjunni, gler úr
gluggum og gluggar jafnvel
líka. Fer biskup fram á það við
ríkisstjórnina, að hún hefji
framkvæmdir um kirkjubygg-
ingu eins fljótt og kostur er á.
Þá getur biskup þess, að nauð-
synlegt sé að girða kirkjugarð-
inn, lagfæra þar leiði merkra
manna og merkja þau svo að
þau ekki glatist.
Biskup minnist á það, að hér
sé um einn helgasta og sögu-
frægasta stað þjóðarinnar að
ræða, og sé niðurlæging hans
því hneisa. Vill hann að kirkja
og staður sé endurreistur á
myndarlegan hátt.
Að lokum ber biskup fram
þrjár tillögur við kirkjumála-
ráðuneytið:
1. Að nú þegar verði hafnar
framkvæmdir um að endur-
reisai í Skálholti hina fornu
dómkirkju í sama stíl og
kirkjan var í á dögum Brynj-
ólfs biskups.
2. Að biskupi og kirkjuráði
verði fenginn í hendur um-
ráðaréttur yfir Skálholti, svo
að engar byggingar, sem
kunni að óprýða staðinn,
verði reistar þar, en þessir
aðilar vinni að því að prýða
staðinn og efla.
3. Að unnið verði að því að
reist verði myndarleg prest-’
setur bæði í Skálholti og að
Hólum, og að athugað sé
hvort ekki sé rétt að vígslu-
biskupar sitji á þessum
frægu stöðurt.
Tillögur biskups eru svo
merkilegar, að sjálfsagt er fyr-
ir þjóðina að veita þeim at-
hygli-
Valoeir
bæjarverkfræðinO'
nr var kjðrian hafn
arstjóri í Reykjavfk
AFUNDI bæjarstjórnar £
gær kom til atkvæða sú
tillaga hafnarstjórnar, að Val-
geir Björnsson bæjarverkfræð-
ingur yrði valinn hafnarstjóri
í Reykjavík.
Var þessi tillaga hafnarstjórn
ar samþykkt með 8 atkv. Sjálf-
stæðismanna gegn 6 atkv. Al-
þýðuflokksmanna og kommún-
ista.
Björn Bjarnason greiddi ekki
atkvæði.
í hafnarnefnd fór atkvæða-
greiðsla hins vegar þannig, að
Valgeir Björnsson fékk 3 atkv.,'
Sigurður Þorsteinsson, settur
hafnarstjóri, fékk 1 og Sigurður
Thoroddsen 1 atkvæði.
Tveír ísieotíiogsr fft
ókeypis nám í
KaBsas Citjf.
Q AMKVÆMT BRÉFI, sem
Upplýsingaskrifstofu stúd
enta hefir nýlega horizt frá
George T. Trial, höfuðsmanniK
Kansas City, Missouri, Banda-
ríkjunum, hefir University of
Kansas City ákveðið að veita
tveimur íslenzkum stúdentum
ókeypis kennslu þar við háskól
ann. >j
Enn fremur býðst hr. Trial tiS
að veita ísl. nemanda, er stund-
ar háskólanám í Kansas City,
ókeypis ársdvöl á heimili síntft
að, ófriðnum loknum.
G. T. Trial höfuðsmaður
dyaldi alllengi við herþjónustu
hér á landi, en fór vestur um
haf í júlí s.l. Á meðan hann
var hér lagði hann mikla stund
á að kynna sér íslenzk skólamál
og skipun þeirra. Vinnur hánn
nú að samning rits um þessi
efni og mun það koma út innan
skamms.
Áður en Trial fór vestur um
haf hafði hann ákveðið að bjóða
ísl. námsmanni til dvalar á
heimili sínu. Lét hann þá svo
um mælt við forstöðumann Upp
lýsingaskrifstofunnar, að þessi
gjöf sín væri vottur virðingar
sinnar fyrir íslenzku þjóðinni
og þakklæti sitt til íslenzkra
skólamanna fyrir greiða og
góða fyrirgreiðslu við áhugamál
sitt.
(Frá Upplýsingaskrifstofu
stúdenta).
Málverkasýning
flBDBlaags Scbevini
og borvaldar Slúla-
sonar opbbó í dag.
TyfÁLVERKASÝNING þeirra
Gunnlaugs . Scheving. og
Þorvaldar Skúlasonar var opn-
uð í gær kl. 2, í Listamanna-
skálanum.
Á sýningunni verða um 70
myndir, þar af sýnir Gunnlaug-
ur 27 málverk og Þorvaldur
2>2, en auk þess sýna báðir nokkr
ár teikningar.
Líklegt er að mikil aðsókn
verði að sýningu þessari, því
að mikill styr hefir staðið um
báða þessa íistamenn.
Sýningin verður opin til 15.
bessa mánaðar.